İrade ne demektir? Allah ’ın her istediğini yapabilmesi onun hangi ozelliğini gosterir? Allah ’ın irade sıfatı ile ilgili ayetler...İrade, Allah ’a atfedilen subûtî sıfatlardan biridir.
İRADE NE DEMEKTİR? Sozlukte “istemek” anlamındaki revd kokunden tureyen irÂde “Allah ’ın emirleri, hukumleri ve fiillerinde hur olduğunu bildiren sıfat” diye tanımlanır.
Allah dilediğini yapar (irade) ile ilgili ayet-i kerimeler.
ALLAH ’IN İRADE SIFATI HAKKINDA AYETLER Orucun farz kılındığı ramazan ayı, insanlara hidÂyet rehberi olup onlara doğru yolu gosteren ve hakkı bÂtıldan ayırıcı en acık delilleri ihtiva eden Kur ’an ’ın indirildiği aydır. İşte bu sebeple icinizden ramazan ayına erişen orucunu tutsun. Ancak hasta veya yolcu olup da oruc tutamayan kimse, tutamadığı orucları başka gunlerde tutsun. Allah sizin icin kolaylık diler, fakat zorluk dilemez. Butun bunlar sayıyı tamamlamanız, size doğru yolu gosterdiği icin Allah ’ın yuceliğini tanımanız ve O ’na şukretmeniz icindir. (Bakara suresi, 185. ayet)
***
İşte şu peygamberler ki biz onların bazısını bazısına ustun kıldık. İclerinden biriyle Allah doğrudan konuşmuş, birini ise derecelerle yukseltmiştir. Biz, Meryem oğlu İsa ’ya apacık mûcizeler verdik ve onu Rûhu ’l-Kudus ’le destekleyip guclendirdik. Eğer Allah dileseydi, o peygamberlerin hemen ardından gelen insanlar, kendilerine bu kadar acık deliller ulaştıktan sonra birbirleriyle savaşmazlardı. Ne var ki, aralarında anlaşmazlığa duştuler de onlardan iman eden de oldu, inkÂr eden de. ŞÃ‚yet Allah dileseydi onlar birbirleriyle savaşmazlardı. Fakat Allah dilediğini yapar. (Bakara suresi, 253. ayet)
***
De ki: “Ey mulkun gercek sahibi olan Allah! Sen dilediğine mulku verirsin, dilediğinden mulku cekip alırsın; dilediğini yuceltip aziz kılar, dilediğini alcaltıp zelil edersin. Butun hayırlar yalnız senin elindedir. Şuphesiz sen, her şeye kÂdirsin.” (Al-i İmran suresi, 26. ayet)
***
Zekeriya: “Rabbim! Bana ihtiyarlık gelip catmışken ve hanımım da kısırken, benim nasıl oğlum olabilir?” dedi. Rabbi de: “İşte Allah, dilediğini boyle yapar” buyurdu. (Al-i İmran suresi, 40. ayet)
***
Ey iman edenler! Yaptığınız anlaşmaları tam olarak yerine getirin. HarÂm olduğu size bildirilen ve bildirilecek olanların dışındaki hayvanların eti size helÂl kılındı. Ancak ihramlı iken avlanmanız helÂl değildir. Şuphesiz Allah, dilediği hukmu verir. (Maide suresi, 1. ayet)
***
Âhiret Âlemindeki gokler ve yer ayakta durdukca onlar da ebediyen o ateşin icinde kalacaklardır. Ancak Rabbinin dilemesi hÂric. Cunku Rabbin ne dilerse onu eksiksiz yapar. (Hud suresi, 107. ayet)
***
Allah, iman edenleri, inanıp ikrar ettikleri o değişmez soz sebebiyle dunyada da Âhirette de sapasağlam tutar ve ayaklarını kaydırmaz. ZÂlimleri ise şaşırtır, onların doğru yoldan cıkmasına fırsat verir. Allah dilediğini yapar. (İbrahim suresi, 27. ayet)
***
Şuphesiz Allah, iman edip sÂlih ameller işleyenleri altlarından ırmaklar akan cennetlere yerleştirecektir. Allah, elbette dilediğini yapar. (Hac suresi, 14. ayet)
***
Gormez misin ki goklerde olanlar, yerde olanlar, Guneş, Ay ve yıldızlar, dağlar, ağaclar, yeryuzunde hareket eden butun canlılar ve insanlardan bircoğu Allah ’a secde etmektedir; bircoğu hakkında da azap hukmu kesinleşmiştir. Allah kimi alcaltırsa, artık onu yukseltecek kimse yoktur. Şuphesiz Allah, ne dilerse yapar. (Hac suresi, 18. ayet)
***
Allah, hareket eden her canlı varlığı sudan yarattı. Onlardan bir kısmı karnı uzerinde surunur, bir kısmı iki ayağı ustunde yurur, bir kısmı da dort ayağı ustunde yurur… Allah ne dilerse onu yaratır. Şuphesiz Allah, her şeye guc yetirendir. (Nur suresi, 45. ayet)
***
Firavun hiddetle: “Demek, ben size izin vermeden ona iman ettiniz ha! Meğer size sihri oğreten ustanız oymuş! Ama size ne yapacağımı yakında bileceksiniz! Ellerinizi ve ayaklarınızı caprazlama keseceğim ve hepinizi mutlaka asacağım!” diye bağırdı. (Şuara suresi, 49. ayet)
***
Rabbin dilediğini yaratır ve secer. İnsanların bu hususta secme hakkı ve yetkisi yoktur. Allah, onların ortak koştuğu şeylerden cok uzak ve pek yucedir. (Kasas suresi, 68. ayet)
***
Sizi gucsuz bir halde yaratan, gucsuzlukten sonra size kuvvet veren, kuvvetli doneminizden sonra sizi tekrar gucsuz ve sacı başı ağarmış ihtiyar hÂline getiren Allah ’tır. O, dilediğini yaratır. Cunku O, her şeyi hakkiyle bilen ve her şeye gucu yetendir. (Rum suresi, 54. ayet)
***
O ’dur, dilediği her şeyi dilediği gibi yapan. (Buruc suresi, 16. ayet)
Kaynak: kuranvemeali.com
İslam ve İhsan