Kıyamet ne zaman kopacak? Kıyamet gunu alametleri nelerdir? Buyuk ve kucuk kıyamet alametleri nelerdir? Ayet ve hadislerle buyuk ve kucuk kıyamet alametleri.Resûl-i Ekrem Efendimiz, kıyÂmet hususunda kendisine yoneltilen suÂllere karşı, “sorulanın sorandan daha fazla bir şey bilmediğini”, onun ne zaman gercekleşeceğine dÂir de bir mÂlumÂtının olmadığını acıkca ifÂde etmişlerdir. Bununla birlikte, ummetinin ibret alıp sakınmaları icin, kıyÂmetin alÂmetleri hakkında bilgi vermişlerdir.
Âyet-i kerîmede de şoyle buyrulmaktadır:
“Onlar kıyÂmet gununun kendilerine ansızın gelmesini mi bekliyorlar. Şuphesiz onun alÂmetleri belirmiştir. Kendilerine gelip catınca ibret almaları neye yarar?” (Muhammed, 18)
KıyÂmet alÂmetlerinin bir kısmı; DeccÂl ’in zuhûru, Guneş ’in batıdan doğması gibi fizikî, bir kısmı ise dindarlığın zayıflaması turunden mÂnevî alÂmetlerdir.
Bazı Âlimler, kıyÂmetin alÂmetlerini uc kısma ayırmışlardır:
Zuhûr edip bitmiş, zamanı gecmiş olanlardır ki, bunlara “uzak alÂmetler” veya “kucuk alÂmetler” denir. Nebiyy-i Ekrem Efendimiz ’in peygamber olarak gonderilmesi, Cemel ve Sıffîn Savaşları, Emevîlerin iktidÂra gelmesi gibi hÂdiseler bu kısma girer.
Bir kısmı zuhûr etmiş ancak gecmemiş, artarak son noktaya doğru devam etmekte olan alÂmetlerdir. Bunlara da “orta alÂmetler” denir.
“Yakın alÂmetler” veya “buyuk alÂmetler”dir ki, bunların peşinden hemen kıyÂmet kopar. Bunlar, Âdeta ipi kopan tespihin taneleri gibi birbiri ardınca sokun eder.
Biz ise burada, “kucuk ve orta alÂmetler”i bir kısımda, “buyuk alÂmetler”i ayrı bir kısımda ele alacağız:
KUCUK VE ORTA KIYAMET ALAMETLERİ KıyÂmetin gelişini iyice yaklaşmadan evvel haber veren pek cok alÂmet vardır. Bu gibi alÂmetler, dÂim mu ’minleri îkÂz etmekte ve Âhirete hazırlanmalarını hatırlatmaktadır. Bunların bir kısmı şoyledir:
1. Resûlullah ’ın Gonderilmesi Peygamber Efendimiz nebîler silsilesinin son halkası, nubuvvet takviminin son yaprağıdır. Bi ’setinden kıyÂmete kadar butun insanlığa gonderilen ve kendisinden sonra hicbir peygamber gelmeyecek olan son peygamberdir. Dolayısıyla O ’nun cihÂnı teşrîfi, kıyÂmetin de habercisidir. Hazret-i CÂbir şoyle anlatır:
“Resûlullah hutbe îrÂd ettikleri zaman gozleri kızarır, sesi yukselir; «Duşman, sabah veya akşam uzerinize hucum edecek, kendinizi koruyunuz!» diye ordusunu îkaz eden bir kumandan gibi heyecanı artar ve şehÂdet parmağı ile orta parmağını bir araya getirerek:
«Benimle kıyÂmetin arası, şu iki parmağın arası kadar yaklaştığı sırada ben peygamber olarak gonderildim.» buyururlardı.” (Muslim, Cum ’a, 43. Ayrıca bkz. İbn-i MÂce, Mukaddime, 7)
2. Dini İlimlerde CehÂletin Artması Hadîs-i şerîfte buyrulur:
“Kur ’Ân ’ı oğreniniz ve onu insanlara oğretiniz. FerÂiz ilmini oğreniniz ve onu insanlara oğretiniz. İnsanlar uzerine oyle bir zaman gelmesi yakındır ki, iki kişi ferÂize dÂir bir mesele uzerinde tartışırlar da aralarında hukum verip meseleyi hÂlledecek bir Âlimi bulamazlar.” (Heysemî, IV, 223)
Dînî ilimleri oğrenip yaşamak, Muslumanlara farzdır. İnsanların dînî duygularının zayıflaması sebebiyle İslÂmî ilimlerle yeterince meşgul olmamaları ve bunun neticesinde dinlerini ihlÂsla yaşayamamaları da kıyÂmetin alÂmetlerinden biridir. Diğer bir hadîs-i şerîfte de şoyle buyrulmaktadır:
“Elbisenin nakışı silinip gittiği gibi İslÂm da silinip gider. Hatt oruc nedir, namaz nedir, hac ve umre nedir, sadaka nedir bilinmez. Allah TeÂl ’nın KitÂb ’ı (Kur ’Ân-ı Kerîm) bir gecede kaldırılıp goturulur, yeryuzunde ondan tek bir Âyet bile kalmaz. Birtakım cok yaşlı erkekler ve kadınlar kalır ve:
«‒Biz atalarımıza yetiştik, onlar; “LÂ ilÂhe illÂllah” cumlesini soyluyorlardı, biz de onu soyluyoruz!» diyecekler.”[1] Hazret-i Huzeyfe bu hadîsi nakledince yanında bulunan Hazret-i Sıla kendisine:
“–O yaşlılar, namaz nedir, oruc nedir, hac nedir, sadaka nedir bilmezken «LÂ ilÂhe illÂllah» cumlesi onlara bir fayda sağlar mı?” dedi. Huzeyfe (bu suÂle) cevap vermedi. Ama Sıla bu sorusunu uc kere tekrarladı. Her seferinde Huzeyfe ondan yuz cevirdi. Sıla bir defa daha tekrar edince:
“–Ey Sıla, kelime-i tevhîd onları (hic değilse ebedî bir) Cehennem ’den kurtarır.” dedi ve bunu uc kere tekrar etti. (İbn-i MÂce, Fiten, 26) Yine Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“İlmin kaldırılması, cehlin kokleşmesi, ickinin icilmesi ve zinÂnın coğalması, kıyÂmet alÂmetlerindendir.” (BuhÂrî, İlim, 21)
Dînî ilimlere dÂir umûmî cehÂlet, bugun acıkca muşÃ‚hede edilen bir husustur. Aynı şekilde icki ve zinÂnın yaygınlaşması da herkes tarafından kabul edilen acı bir gercektir. Bu cağda zinÂnın suc kabul edilmesini gerilik sayan, nefsÂnî arzularının tatmini onunde hicbir sınır tanımayan ve dolayısıyla Allah Resûlu ’nun ifÂdesiyle “merkepler gibi herkesin gozu onunde zin etmek isteyen”[2] kimselerin durumu, uzerlerine kıyÂmet kopacak o en fenÂ, en tÂlihsiz kimselerin hÂlinden farksızdır.
Burada zikredilen gunahlar, dunya ve Âhiretin kendisiyle ayakta durduğu ve korunduğu zarûrÂt-ı dîniyyenin bozulduğunu gosterdiği icin husûsiyle zikredilmiştir. İlmin ortadan kalkması “dîn”in bozulmasına, icki “akl”ın gitmesine, zin “nesl”in ifsÂd olmasına, fitnelerin coğalması da “can” ve “mal”ın zarara uğramasına sebep olur. HÂlbuki Muslumanların en muhim vazifesi, bu beş şeyi korumaktır. “ZarûrÂt-ı hamse” denilen bu beş muhim esÂsın bozulması, Âlemin harap olacağının en buyuk habercisidir. Zira insanoğlunun ilÂnihÂye başıboş bırakılmayacağı, ilÂhî bir vaattir.[3] Resûlullah Efendimiz ’den sonra peygamber de gelmeyeceğine gore, bu emanetleri zÂyî eden insanların artık helÂk edileceği muhakkaktır.
3. Fitnelerin ve Adam Oldurme HÂdiselerinin Coğalması İslÂm beldelerinde fitneler, Hazret-i Osman ’ın hilÂfeti zamanında başlamıştır. Ancak her devirde bunun tezÂhurleri farklı farklı olmuştur. Yani bu fitnelerin hepsinin aynı zamanda olması gerekmez. Bunlar kıyÂmete kadar farklı zamanlarda ve farklı şekillerde gercekleşecektir. Nitekim bir gun Resûlullah:
“Oyle bir zaman gelecek ki okumaya meraklı kurr coğalacak; fakihler (dîni anlayıp yaşayan Âlimler) ise azalacak ve bu sûretle ilim cekilip alınacak ve herc (kargaşa ve anarşi) coğalacak!” buyurmuşlardı. AshÂb-ı kirÂm:
“–Herc nedir ey AllÂh ’ın Resûlu?” diye sorunca şoyle buyurdular:
“–Birbirinizi oldurmenizdir. Daha sonra oyle bir zaman gelecek ki insanlar Kur ’Ân okuyacaklar, okudukları boğazlarından aşağıya gecmeyecek (yani kalplerine tesir etmeyip tatbikāta gecirilmeyecek). Ondan sonra oyle bir zaman gelecek ki munÂfık, kÂfir ve muşrik, mu ’minle Allah hakkında mu ’minin soylediği sozler gibisini soyleyerek tartışacak!” (HÂkim, Mustedrek, IV, 504/8412. Krş. BuhÂrî, İlim, 24)
Nitekim gunumuzde takvÂdan uzak yaşadığı hÂlde, Kur ’Ân ve Sunnet ’i kendi nÂkıs aklıyla yorumlayan, dinde reforma yeltenen, Âlim etiketli modernist ve tarihselci birtakım ilÂhiyatcıların; guy İslÂm adına Muslumanlarla mucÂdele icinde bulunan tekfircilerin ve yine dînin dosdoğru yolunu zaafa uğratan cÂhil sofuların bir hayli coğalmış olması da, bu nebevî ifÂdeleri te ’yid etmektedir.
ŞÃ‚irin; “Dahleden dînimize bÂri muselmÂn olsa.” mısraını hatırlatan bu nevî tehlikelere karşı muteyakkız ve firÂsetli olmak, meydanı din tÂcirlerine ve İslÂm tahrifcilerine bırakmamak gerekir.
Resûlullah ’ın bu hususta Abdullah bin Omer ’e yaptığı îkaz, hepimiz icin muhim bir istikÂmet olcusudur:
“Ey İbn-i Omer! Dînine iyi sarıl, dînine iyi sarıl! Zira o senin hem etin, hem kanındır. Dînini kimden oğrendiğine iyi dikkat et! Dînî ilimleri ve hukumleri, istikÂmet ehli Âlimlerden al, sağa-sola meyledenlerden alma!”[4]
Bir toplumda dinî ilimler zayıflayınca, orada huzursuzluk ve fitnelerin artması tabiîdir. İnsanların gittikce bencil, egoist ve menfaatperest hÂle gelmesi, iyilik duygularının iyice korelmesine ve her fırsatta kotuluğe meylin artmasına yol acar. Bu da toplumu fitne kazanı hÂline getirir, hic kimsede huzur ve emniyet bırakmaz. Bir gun Resûlullah:
“–Nefsimi kudret elinde tutan AllÂh ’a yemin olsun, insanlar uzerine oyle bir zaman gelecek ki, kÂtil nicin oldurduğunu, maktûl de nicin oldurulduğunu bilemeyecek.” buyurmuşlardı. (Muslim, Fiten, 55) AshÂb-ı kirÂm:
“–Bu nasıl olur?” diye sorduklarında Allah Resûlu:
“–Bu, herc (fitne, kargaşa ve anarşi)dir! Olduren de olen de ateştedir!” cevÂbını verdiler. (Muslim, Fiten, 56)
Bugunku Sûriye başta olmak uzere teror ve anarşinin hÂkim olduğu her yerdeki umûmî manzara, bu hakîkati akla getirmektedir. Coğu zaman perde ardındaki guc odakları tarafından sevk ve idare edilen teror grupları, kime hizmet ettiklerini dahî bilmeden kan dokuyor, olduren nicin oldurduğunu, olen nicin oldurulduğunu bilmiyor. Yine Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“Canımı kudretiyle elinde tutan AllÂh ’a yemin ederim ki, bir adam bir kabrin yanından gecerken kendini o kabrin uzerine atıp; «Âh! Keşke şu kabirde yatanın yerinde ben olsaydım!» diye kendini yerden yere vurmadıkca dunya hayatı son bulmayacaktır. O kimse dindarlığı sebebiyle değil, başına gelen belÂlar yuzunden boyle davranacaktır.” (BuhÂrî, Fiten, 22; Muslim, Fiten, 54)
Oyle anlaşılıyor ki, kıyÂmetin kopmasından onceki bir zamanda hayat, insanlar icin bir azap olacak, insanı canından bezdirerek yaşadığına bin pişman edecektir. O gunlerde can o kadar ucuzlayacak ki, kÂtil nicin oldurduğunu, maktûl de nicin oldurulduğunu bilemeyecektir. Din ve îmanla alÂkası olmayan kimseler bile dunyadan nefret edip olmeyi arzu edeceklerdir.
Boyle bir vasatta hayra yonelmek ve sÂlih ameller işleyebilmek de gÂyet zordur. Bu sebeple o zor gunler gelmeden once huzurlu ve rahat zamanların kıymetini bilip bu fırsat demlerini ebedî saÂdet sermayesi hÂline getirmeye gayret etmek lÂzımdır. Nitekim Resûlullah şu îkazda bulunmuşlardır:
“Karanlık geceler gibi birtakım fitneler ortalığı kaplamadan evvel, sÂlih ameller işlemekte acele ediniz! Oyle zamanlar geldiğinde insan, sabah mu ’min iken akşama kÂfir olarak cıkar; akşam mu ’min iken sabaha kÂfir olarak cıkar. Dînini kucuk bir dunyalığa satar.” (Muslim, ÎmÂn, 186)[5]
“…İşte oyle zamanda dînine sıkıca sarılan kişi, elinde kor ateş (veya diken) tutan kimse gibidir.” (Ahmed, II, 390)[6]
Boyle zamanlarda zayıf karakterli insanlar, Kitap ve Sunnet ’e îtibÂr etmeyerek kendi kıt akıllarınca hareket edecek, Âyet ve hadisleri acıklarken de dÂim dunyevî menfaatlerini on plÂnda tutacaklardır. Resûl-i Ekrem Efendimiz şoyle buyurmuşlardır:
“AllÂh ’ın sÂlih kulları birbiri ardından Âhirete gocer; geride arpa ve hurmanın dokuntuleri gibi değersiz kimseler kalır. Allah TeÂl da onlara hic ehemmiyet vermez.” (BuhÂrî, Rikāk, 9)[7]
4. Ehil Olmayan LiyÂkatsiz Kişilerin Soz Sahibi Olması Ebû Hureyre şoyle anlatır:
Resûl-i Ekrem Efendimiz bir yerde sahÂbîleriyle konuşurken bir bedevî cıkageldi ve:
“–KıyÂmet ne zaman kopacak?” diye sordu.
Resûlullah sozlerini kesmeden konuşmalarına devam ettiler. Bunun uzerine sahÂbîlerden biri:
“–Bedevînin sorusunu duydu, fakat soruyu beğenmedi.” dedi. Bir başkası da:
“–Hayır, soruyu duymadı.” dedi. Resûlullah konuşmalarını bitirince:
“–KıyÂmet hakkında soru soran nerede?” buyurdular. Bedevî:
“–Buradayım, y ResûlÂllah!” dedi.
“–Emanet zÂyî edildiği zaman kıyÂmeti bekle!” buyurdular. Bedevî:
“–Emanet nasıl zÂyî olacak?” diye sordu. Resûl-i Ekrem Efendimiz de:
“–Emanet ehil olmayan kimseye verildiği zaman kıyÂmeti bekle!” buyurdular. (BuhÂrî, İlim 2, Rikāk 35)[8]
Emanetin ehil olmayan kimseye verilmesi, bilgiye, tecrubeye ve liyÂkate değer vermeyip işleri ehil olmayan kişilere bırakmak demektir. Onlar da ustlendikleri vazifeleri hakkıyla yerine getirmeyip hep kendi menfaatlerinin peşinde koştukları ve pek cok haksızlıklara daldıkları icin, kısa surede her şeyin duzeni bozulur.
5. Zamanın Hızlı Gecmesi Allah Resûlu şoyle buyurmuştur:
“Zaman yakınlaşmadıkca kıyÂmet kopmaz! Bu yakınlaşma oyle olur ki, bir yıl bir ay gibi, ay bir hafta gibi, hafta da bir gun gibi, gun saat gibi, saat de saman alevi gibi veya kibritin tutuşup hemen sonmesi gibi (kısa) olur.” (Tirmizî, Zuhd, 24/2332)
Dunyanın sonuna doğru mal ziyadeleşecek, insanlar onunla daha fazla meşgul olup eğlenceye dalacaklarından veya artan fitneler sebebiyle derin bir endişeye duşeceklerinden, gunlerin ve gecelerin nasıl gectiğini bilemeyecek, ondan hic istifÂde edemeyeceklerdir. Bu hadîs-i şerîfin, omurlerin kısalacağına ve zamanın bereketsiz hÂle geleceğine işaret ettiği de soylenmiştir.
Muhaddis HattÂbî, zamanın kısalmasının Hazret-i Mehdî (a.s.) zamanında veya Hazret-i Îs (a.s.) nuzûl ettikten sonra olacağını soylemiştir. Meşhur Âlimlerden Ali el-Kārî ise ikisinin zamanında da olacağını soylemiştir. Zira zamanın kısalması DeccÂl ’in cıktığı zaman olacaktır. DeccÂl ise ikisinin arasında cıkacaktır.
6. Dunya Malının Coğalması Nebiyy-i Ekrem Efendimiz şoyle buyurmuşlardır:
“Sevininiz ve sizi sevindirecek şeyler umîd ediniz. AllÂh ’a yemin ederim ki, sizler icin fakirlikten korkmuyorum. Fakat ben, sizden oncekilerin onune serildiği gibi dunyanın sizin de onunuze serilmesinden, onların dunya icin yarıştıkları gibi sizin de yarışa girmenizden, dunyanın onları helÂk ettiği gibi sizi de helÂk etmesinden korkuyorum.” (BuhÂrî, Rikāk, 7; Muslim, Zuhd, 6)
“Benden sonra size dunya nîmetlerinin ve ziynetlerinin acılmasından ve onlara gonlunuzu kaptırmanızdan korkuyorum!” (BuhÂrî, ZekÂt 47, CihÂd 37; Muslim, ZekÂt, 121-123)[9]
“Dunya tatlıdır ve manzarası hoştur. Şuphesiz ki Allah dunyanın idaresini size verecek ve nasıl davranacağınıza, ne gibi işler yapacağınıza bakacaktır. O hÂlde dunyadan sakının ve (sefih) kadınlardan korunun!” (Muslim, Zikir, 99)
Devamlı artarak gelen mal, kıyÂmete yakın fevkalÂde bir artış gostererek acgozlu insanların dahî gozunu doyuracak seviyeye ulaşacaktır. Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“Dunyanın son gunlerinde, halîfelerinizden biri, malı saymaya bile gerek duymadan avuc avuc dağıtacaktır.” (Muslim, Fiten, 68, 69)[10]
Resûlullah, bunların tahakkuk edeceğini haber vermişlerdir. Belki zamanla daha da artabilir ama, şuphesiz ki gunumuzde de bunlara rastlanmaktadır.
7. SelÂmın Zayıflaması Nebiyy-i Ekrem Efendimiz şoyle buyurmuşlardır:
“KıyÂmetten once husûsî selÂm zuhûr eder. (Kişi sadece tanıdıklarına selÂm verir veya bir cemaatin yanına gelince oradaki belli kişilere selÂm verir.) Ticaret iyice yayılır; hatt kadın, ticaret hususunda kocasına yardım eder. Akrabalarla bağlar kesilir, yalan şahitlik zuhûr eder, hak uzere şahitlik yapılmayıp gizlenir ve (dunyevî ilimlerin yaygınlaşması sebebiyle) kalem zuhûr eder, (insanlar dînî ilimlerde cÂhil, dunyevî ilimlerde Âlim olurlar).” (Ahmed, I, 407, 419; HÂkim, IV, 110/7043)
“KıyÂmet alÂmetlerinden biri de kişinin sadece tanıdığı kimseye selÂm vermesidir.” (Ahmed, I, 405. Krş. Abdurrazzak, Musannef, III, 154)
8. Resûlullah ’ın Haber Verdiği Diğer Bazı KıyÂmet AlÂmetleri “İki buyuk ordu birbiriyle harp etmedikce kıyÂmet kopmayacaktır. Bu iki grubun ikisi de aynı dÂvÂyı guttukleri hÂlde, araların­da buyuk bir harp olacaktır.
Otuza yakın, yalancı ve mel ’ûn deccÂller turemedikce kıyÂmet kopmayacaktır. Bu deccÂllerin hepsi de kendisinin Al­lÂh ’ın Resûlu olduğunu iddia edecektir…
Zelzeleler coğalmadıkca, zaman birbirine yaklaşmadıkca (kıyÂmet) kop­mayacaktır…
Yine aranızda mal coğalıp sel gibi akmadıkca kıyÂmet kopmayacaktır. Mal o kadar coğalacak ki, mal sahibi, malının zekÂtını kim kabul eder diye endişelenecektir. Bir kişiye zekÂtını vermek is­teyecek, fakat o «Benim buna ihtiyacım yok!» di­yecektir…” (BuhÂrî, Fiten, 25)
ZekÂt verilecek kimsenin bulunmaması, Omer bin Abdulaziz zamanında yaşanmış, gelecekte yine yaşanacaktır. Bugun bile zenginliğin artması sebebiyle bazı yerlerde gercek mÂnÂda zekÂt alacak birini bulmak kolay olmayabiliyor. Fakat şuna bilhassa dikkat etmek lÂzımdır ki, muhtaclara karşı duyarsızlık sebebiyle sadece kendi yaşadığı cevreye bakıp toplumda fakir kalmadığını zannetmek, buyuk bir gaflettir. Dînen zengin sayılan mu ’minlerin, muhtacları arayıp bulmaları ve zekÂt farîzasını en guzel şekilde ed etmeleri zarûrîdir. Yine Allah Resûlu şoyle buyurmuşlardır:
“Nefsim kudret elinde olan ZÂt-ı ZulcelÂl ’e yemin olsun ki, imÂmınızı (devlet başkanınızı) oldurmedikce, kılıclarınızı cekip birbirinizle savaşmadıkca ve dunyanıza şerirleriniz vÂris olmadıkca kıyÂmet kopmaz.” (Tirmizî, Fiten, 9/2170)
“Fırat Nehri ’nin suyu cekilip, aktığı yatakta bulunan bir altın dağı meydana cıkmadıkca ve «kurtulup kazanan ben olayım» diye birbiriyle carpışan her yuz kişiden doksan dokuzu olmedikce kıyÂmet kopmaz.” (BuhÂrî, Fiten, 24; Muslim, Fiten, 29)[11]
“Pek yakında Fırat Nehri ’nin suyu cekilerek aktığı yatakta bir altın hazinesi meydana cıkacaktır. O gunu goren kimse, o hazineden kesinlikle bir şey almasın!” (BuhÂrî, Fiten, 24; Muslim, Fiten, 29-32)[12]
Fırat Nehri ’nin kuruyacağı ve boylece altın bir dağın veya buyuk bir altın madeninin ortaya cıkacağı haber veriliyor. Buradaki dağ kelimesi, ortaya cıkacak definenin buyukluğunu anlatmak icin de kullanılmış olabilir. Bunun kıyÂmete cok yakın bir zamanda olması veya mecÂzî bir mÂn ifÂde etmesi de mumkundur.
Yine Allah Resûlu kıyÂmetten once meydana gelecek bu nevî hÂdiseleri anlatan başka bir hadîs-i şerîflerinde; “Yeryuzu butun değerlerini, altın ve gumuşten sutunlar hÂlinde kusacaktır.” buyurmuşlardır.[13] O zaman dunya hırsıyla dolu insanlar birbirine girecek ve yuzde doksan dokuzu, bir rivÂyete gore “onda dokuzu” bu uğurda olup gidecektir. Resûlullah bir hadîs-i şerîflerinde:
“Kadınlar coğalacak, erkekler azalacaktır. O derecede ki, elli kadının, sadece bir tane bakan kimsesi olacaktır.” buyurmuşlardır. (BuhÂrî, İlim, 21)
Hadîs-i şerîfteki bu ifÂde, -AllÂhu a‘lem- kesretten kinÂyedir. KıyÂmete yakın zamanlarda, bir erkeğin pek cok kadına bakıp himÂye etmek zorunda kalacağı anlaşılmaktadır. Ayrıca kıyÂmet yaklaştıkca fitneler coğalacağı icin, adam oldurme hÂdiseleri ve savaşlar da artacak, bu sebeple harp ehli olan erkek nufus azalacaktır.
“Cibrîl Hadîsi” diye meşhur olan hadîs-i şerîfte Resûlullah, kıyÂmetin alÂmetleri sorulduğunda şoyle buyurmuşlardır:
“Annelerin, kendilerine cÂriye muÂmelesi yapacak cocuklar doğurması; yalın ayak, başı kabak, cıplak koyun cobanlarının, yuksek ve mukemmel binalar (yaptırmak)ta birbirleriyle yarışmalarıdır.” (Muslim, ÎmÂn, 1, 5)[14]
“CÂriyenin efendisini doğurması” şu şekilde îzah edilebilir:
1. Anaların kendilerine cÂriye muÂmelesini rev gorecek Âsî cocuklar doğurması, evlÂtların anne-babayı istismÂr etmesi.
2. Kole ve cÂriyelerin coğalması; cÂriyenin doğurduğu cocuğun, babasının makÂmına gecerek o cÂriyeye, yani annesine sahip olması.
3. UmmehÂt-ı evlÂdın (cocuğu olan cÂriyelerin) satılarak elden ele dolaşması ve -maÂzallÂh- bilmeden kendi evlÂdının eline gecmesi. Yani insanların hÂlinin bu derece fesÂda uğraması.
“Yalın ayak, başı kabak, cıplak koyun cobanlarının yuksek binÂlar yapmakta birbirleriyle yarışa cıkmaları” ise, luks ve refÂhın artması, bir zamanlar fakir olan kimselerin dahî, buyuk ve yuksek binalar inşÃ‚ etmekte yarışacak kadar zenginleşmesi olabilir. Allah Resûlu şoyle buyurmuşlardır:
“…İnsanlar yuk­sek binalar yapma yarışına girmedikce kıyÂmet kopmayacaktır…” (BuhÂrî, Fiten, 25)
Resûlullah, Âdeta kıyÂmetin ayak sesleri olan alÂmetler arasında, bilhassa “zin” ve “bin”nın coğalmasını ifÂde buyurmuşlardır. Gunumuzun umûmî manzarasını seyrettiğimiz zaman; maalesef ahlÂksızlığın arttığını, yuksek binÂların coğaldığını goruyoruz. Zin ve ahlÂksızlık, toplumların huzur ve mÂneviyÂtına Âdeta zehir serpiyor. Yukselen binÂlar ise, mÂneviyÂtı zaafa uğrayan ruhsuz şehirlerin Âdeta mezar taşlarını andırıyor!..
9. Oyle Bir Zaman Gelecek ki… Allah Resûlu, Âhir zamanda gercekleşecek bazı fitne ve fesatları haber vererek ummetinin bu konuda dikkatli davranmasını istemişlerdir. KıyÂmetin habercileri diyebileceğimiz bu nevî fitneleri beyÂn eden hadîs-i şerîflerin bir kısmı şoyledir:
“İnsanlar uzerine oyle bir zaman gelecek ki fÂiz yemeyen hic kimse kalmayacak! Kişi doğrudan yemese bile ona tozundan[15] bulaşacak.” (Ebû DÂvûd, Buyû, 3/3331)[16]
“Oyle bir zaman gelir ki kişi malını helÂlden mi, haramdan mı kazandığına hic aldırış etmez.” (BuhÂrî, Buyû, 7, 23)
“Oyle bir zaman gelecek ki doğru soyleyenler yalanlanacak, yalancılar ise doğrulanacak. Guvenilir kimseler hÂin sayılacak, hÂinlere guvenilecek. Kişi kendisinden şahitlik etmesi istenmediği hÂlde şahitlik edecek, yemin etmesi istenmediği hÂlde yemin edecek.
İnsanların dunya (nîmetlerinden en fazla istifÂde ederek) en mes ’ûd olanı, AllÂh ’a ve Resûl ’une îmÂn etmeyen alcak oğlu alcak olacak!” (TaberÂnî, el-Mu‘cemu ’l-Kebîr, XXIII, 314; Heysemî, VII, 283)
“Oyle bir zaman gelecek ki insanlar iyiliği tavsiye etmeyecek, kotulukten de sakındırmayacaklar.” (Heysemî, Mecmau ’z-ZevÂid, VII, 280) Hazret-i Sevban anlatıyor:
Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şoyle buyurmuşlardı:
“–Yabancı kavimlerin, yiyicilerin birbirlerini sofralarına dÂvet ettiği gibi, birbirlerini sizin uzerinize cullanmaya cağıracakları zaman yakındır!” Orada bulunanlardan biri:
“–O gun sayıca azlığımızdan dolayı mı bu durum başımıza gelecek?” diye sordu. Allah Resûlu (sallallahu aleyhi ve sellem):
“–Hayır, bilÂkis o gun siz cok olacaksınız. LÂkin sizler, bir selin getirip yığdığı cer-copler gibi hicbir ağırlığı olmayan kimseler durumunda olacaksınız. Allah, duşmanlarınızın kalbinden size karşı korku duygusunu cıkaracak ve sizin kalplerinize zaafı atacak!” buyurdular.
“–Zaaf da nedir, ey AllÂh ’ın Resûlu?” denildi.
“–Dunya sevgisi ve olumden hoşlanmama duygusu!” buyurdular. (Ebû DÂvûd, MelÂhim, 5/4297; Ahmed, V, 278)
Hadîs-i şerîften anladığımıza gore; İslÂm duşmanları, Muslumanların kuvvetlerini kırmak, onları bolup parcalamak ve neticede yok etmek icin birbirleri­ni iş birliği yapmaya dÂvet edeceklerdir. Bunu da, sofrasına adam dÂvet eden bir sofra sahibinin rahatlığı icinde yapacaklardır. Yani nasıl ki onlar icin kendi sofralarına oturup yemek gayet kolay bir işse, kÂfirlerin İslÂm ’a karşı ittifak cağrısın­da bulunup Muslumanların canlarına kastetmeleri, topraklarına musallat olup zenginliklerini somurmeleri de o derece kolay olacaktır.
Onları bu kadar cur ’etlendiren şey ise, Muslumanların azlığı değil, aksine onların îman ve takv bakımından zayıflığı ve dun­yaya aşırı duşkunlukleri olacaktır. Cunku olumden korkan ve dunyaya fazlaca duşkun olan kimse, fedakÂrlıkta bulunamaz, zorluklara katlanamaz, canı ve malı ile yapması gereken cihÂdı ihmal eder. Boyle olunca Muslumanlar, eskiden olduğu gibi duşmanlarının kalbine korku salan heybeti kaybederler. Dolayısıyla İslÂm duşmanları, artık Muslumanlardan korkmaz ve cekinmez olurlar. Zubeyr bin Adiy Hazretleri anlatıyor:
Hazret-i Enes ’in yanına girdik. HaccÂc ’ın bize yaptıklarını şikÂyet ettik.
“–Sabredin!” buyurdu. Sonra da sozlerine şoyle devam etti:
“–Siz oyle gunlerle karşılaşacaksınız ki, her yeni gun, giden gunden daha kotu olacak. Bu hÂl, Rabbinize kavuşuncaya kadar devam edecek. Ben bunu, Resûlullah ’tan işittim.” (BuhÂrî, Fiten, 6; Tirmizî, Fiten, 35/2206) Abdullah bin Omer şoyle der:
Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bize yonelerek şoyle buyurdu:
“Ey MuhÂcirler cemaati! Beş şey vardır ki, onlarla mubtel olduğunuzda, ben sizin o şeylere erişmenizden AllÂh ’a sığınırım. Onlar şunlardır:
Bir milletin icinde zinÂ, fuhuş ortaya cıkıp nihayet o millet bu sucu alenî olarak işlediğinde, mutlak iclerinde veb hastalığı ve onlardan once yaşamış milletlerde gorulmemiş başka hastalıklar yayılır.
Olcu ve tartıyı eksik yapan her millet, mutlak kıtlık, gecim sıkıntısı ve başlarındaki hukumdarların zulmu ile cezalandırılır.
Mallarının zekÂtını vermekten kacınan her millet, mutlak yağmurdan mahrum bırakılır (kuraklıkla cezalandırılır) ve hayvanları olmasa onlara yağmur yağdırılmaz.
AllÂh ’ın ahdini (emirlerini) ve Resûl ’unun ahdini (yaptığı anlaşmaları ve Sunnet ’ini) terk eden her milletin başına, Allah mutlak kendilerinden olmayan bir duşmanı musallat eder ve duşman, o milletin elindekilerin bir kısmını alır.
İdarecileri AllÂh ’ın KitÂbı ile amel etmeyip, indirdiği hukumlerden işlerine geleni sectikce, Allah onların hesÂbını kendi aralarında gorur (fitne, fesat ve anarşi belÂsına mÂruz kalırlar).” (İbn-i MÂce, Fiten, 22; HÂkim, IV, 583/8623; Beyhakî, Şuab, III, 197)
Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şoyle buyuruyorlar:
“(İdarecilik ve hÂkimlik gibi) işlerini kadınlara veren bir toplum kesinlikle felÂha eremez!” (BuhÂrî, MeğÂzî, 82)
“İdarecileriniz hayırlı olanlarınızdan iseler, zenginleriniz comert kimselerse, işlerinizi aranızda istişÃ‚re ile hallediyorsanız, bu durumda yerin ustu, altından hayırlıdır.
Eğer idarecileriniz şerirlerinizden, zenginleriniz cimri ve işleriniz kadınların elinde ise, yerin altı ustunden daha hayırlıdır.” (Tirmizî, Fiten, 78/2266) Zira boyle bir toplumda artık dînin emirlerini ikāme imkÂnı kalmaz…
Hazret-i Ali (radıyallahu anh) anlatıyor:
Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) bir gun:
“–Ummetim on beş şeyi yapmaya başlayınca ona buyuk belÂnın gelmesi vÂcip olur!” buyurmuşlardı. Yanındakiler:
“–Ey AllÂh ’ın Resûlu! Bunlar nelerdir?” diye sordular.
Resûlullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şoyle sıraladı:
“1. Ganimet (yani millî servet, fakir-fukarÂya uğramadan sadece zengin ve mevkî sahibi kimseler arasında) tedÂvul eden bir met hÂline geldiği,
2. Emanet, ganimet gibi gorulup hıyÂnet edildiği,
3. ZekÂt, ibadet olarak gorulmeyip buyuk bir yuk ve kayıp olarak telÂkkî edildiği,
4. Kişi, (gayr-i meşrû işlerde) kadınına itaat ettiği,
5. Kişi, annesine karşı itaatsizlikte bulunduğu,
6-7. Kişi, arkadaşına iyilikte bulunduğu hÂlde babasına kaba davrandığı,
8. Mescitlerde sesler yukseldiği (huşû kaybolduğu),
9. Bir milletin idarecisi en alcakları olduğu, (Nitekim bu, zaman zaman dunyanın muhtelif devletlerinde gorulebilen bir hÂdisedir.)
10. Bir kişiye şerrinden korkularak hurmet edildiği,
11. Ceşitli isimlerle îmÂl edilen ickilerin serbestce icildiği,
12. İpek elbiselerin erkekler tarafından giyildiği,
13-14. Şarkıcı kadınlar ve calgı aletlerine alÂka arttığı, (Gunumuzde sanat, bale, konser vb. adlar altında; bar, gazino ve benzeri salonlarda ve hatt radyo, televizyon gibi ceşitli mecrÂlarda -maalesef- cok yaygın hÂldedir.)
15. Bu ummetin sonradan gelen nesilleri, onceden gelip gecenlere lÂnet ettiği zaman, (Gunumuzde bazı gÂfillerin ecdÂdımız Osmanlı ’ya ve gecmiş İslÂm Âlimlerine buğz etmesi gibi.)
16. İşte o zaman, (mu ’minlerin ruhlarını kabzeden) kızıl ruzgÂrı, yere batışı veya domuz ve maymunlara cevrilmeyi,[17] zelzeleyi ve gokten taş yağmasını bekleyin.
17. Ondan sonra birbiri ardınca pek cok alÂmet zuhûr eder ve bunlar, ipi kopan eski bir gerdanlığın ardı ardına duşen taneleri gibi birbirini takip ederler.”[18]
Gaybı ancak Allah bilir. HerhÂlde bunlar, kıyÂmete yaklaştıkca şerrin iyice artması neticesinde vukū bulacak alÂmetlerdir. Hadîs-i şerîfte buyrulur:
“Yakında oyle bir fitne zuhûr edecek ki ondan kişiyi ancak Allah TeÂl kurtarır, bir de boğulmak uzere olan kişinin duÂsı gibi bir duÂ…” (Beyhakî, Şuab, II, 367/1077) Huzeyfe de şoyle buyurmuştur:
“İnsanlar uzerine oyle bir zaman gelecek ki, o zaman ancak denizde boğulmak uzere olan biri gibi du eden kişi kurtulabilecektir.” (İbn-i Ebî Şeybe, Musannef, VI, 22/29173; HÂkim, IV, 471/8308) Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“Bir gun gelecek, insanlar Medîne ’yi, en hayırlı ve guzel hÂlindeyken terk edip gidecekler; orada sadece vahşî hayvanlar ve kuşlar kalacaktır.
Dunyada en son olecek kimseler, Muzeyne kabilesinden iki cobandır. Medîne ’ye girmek isteyerek koyunlarına seslenirler. Ancak orayı ıpıssız, vahşî hayvanlarla dolu olarak bulurlar. Onlar da Ved Tepesi ’ne gelince yuzustu duşup olurler.” (BuhÂrî, FedÂilu ’l-Medîne, 5; Muslim, Hac, 498, 499; Muvatta, CÂmî, 8) Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“Mehdî, benim neslimden, FÂtıma ’nın evlÂdından olacak!” (Ebû DÂvûd, Mehdî, 1/4284; İbn-i MÂce, Fiten, 34)
“Mehdî benim neslimdendir; alnı geniş, burnu incedir. Dunya zulum ve haksızlıkla dolduğu gibi, o adÂletle dolduracak ve yedi sene hukum surecektir.” (Ebû DÂvûd, Mehdî, 1/4286)[19]
Bu hadîs-i şerîflerde bildirilen pek cok alÂmetin ya kendileri veya benzerleri gercekleşmiştir. Fakat kıyÂmetin vakti kesin olarak bilinemeyeceği icin, bu alÂmetlerin daha şiddetli olanlarının zamanla vukū bulması da mumkundur. Bu sebeple mu ’minler olarak her zaman tedbirli ve uyanık olup Âhirete daha iyi hazırlanmaya gayret etmemiz elzemdir.
BUYUK KIYAMET ALAMETLERİ Bir gun ashÂb-ı kirÂmdan bazıları, kendi aralarında bir konuyu muzÂkere ediyorlardı. Nebiyy-i Ekrem Efendimiz, hangi hususu muzÂkere ettiklerini sordu. Onlar da; “kıyÂmet mevzuunu” dediler. Bunun uzerine Nebî şoyle buyurdular:
“On alÂmet cıkmadıkca kıyÂmet kopmayacaktır:
DuhÂn (duman), DeccÂl, DÂbbetu ’l-Arz, Guneş ’in battığı yerden doğması, Îs bin Meryem ’in inişi, Ye ’cûc ve Me ’cûc, doğuda, batıda ve Arap yarımadasında yer batması, Yemen ’den başlayıp insanları haşrolacakları yere surecek bir ateşin cıkması.” (Muslim, Fiten, 39-40; Ebû DÂvûd, MelÂhim, 11; İbn-i MÂce, Fiten, 28)
İslÂm Âlimleri, bu hÂdiseleri kıyÂmetin buyuk alÂmetleri olarak kabul etmişlerdir. Bu hadîs-i şerîfte, kıyÂmetin on buyuk alÂmeti bir arada zikredilmekle beraber, bu alÂmetlerden her biri ile ilgili ceşitli hadîs-i şerîfler de bulunmaktadır.
KıyÂmetle alÂkalı bilgiler “gayb” sahasına girer. Gayb hakkındaki bilgiler de ancak Allah TeÂl ’nın veya Resûlullah ’ın haber verdiği kadarıyla oğrenilebilir. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de gayb mevzuuna, ehemmiyetine binÂen 60 yerde temas edilmektedir. Bu Âyetlerde gaybı sadece Allah TeÂl ’nın bileceği anlatılmaktadır. Bunun bir tek istisnÂsı vardır. O da yine Kur ’Ân-ı Kerîm ’de şoyle belirtilmektedir:
“Allah TeÂl butun gorulmeyenleri bilir. Sırlarından kimseyi haberdÂr etmez. Ancak bildirmeyi dilediği Peygamber mustesnÂ…” (el-Cin, 26-27)
İşte kıyÂmet, Âhiret, Cennet, Cehennem ve daha başka şeyler hakkındaki bilgiler, CenÂb-ı Hak tarafından Resûl-i Ekrem Efendimiz ’e bildirilmiş, O da bunlardan pek cok hususu ummetine haber vermiştir. Şuphesiz Efendimiz ’in ummetine bildirdikleri, ancak Allah TeÂl ’nın bildirilmesini murÂd ettikleridir. Zira Efendimiz CenÂb-ı Hakk ’ın bildirmesiyle, beşerî idrak sınırlarını aşan ve ancak nûr-i nubuvvetle kavranabilen hakîkatlere de vÂkıf olmuştur. Fakat Efendimiz tebliğine memur olduğu hakîkatlerin dışında kendisine husûsî olarak bildirilen bu bilgileri ummetine nakletmemiştir. Nitekim bir hadîs-i şerîflerinde şoyle buyurmuşlardır:
“Ben sizin gormediğinizi gorurum ve sizin işitmediğinizi işitirim. Sem catırdamaktadır. Onun catırdaması da hakkıdır. Zira dort parmaklık bir boşluk yoktur ki, orada muhakkak alnını Allah icin secdeye koymuş bir melek olmasın. VallÂhi siz benim bildiklerimi bilseydiniz az guler cok ağlardınız. Zevcelerinizle meşgul olamaz, yollara dokulur, yuksek sesle Allah ’tan yardım isterdiniz...” (Tirmizî, Zuhd, 9/2312; İbn-i MÂce, Zuhd, 19)
Yeri gelmişken şunu da ifÂde edelim ki; olum, kabir, kıyÂmet ve Âhiretle alÂkalı olarak aklın muayyen hudutlarını aşan bilgilerin insanoğluna verilmemiş olması; beşerî hayat nizÂmının bozulmaması hikmetine binÂen, CenÂb-ı Hakk ’ın ayrı bir rahmet tecellîsidir. Zira insanoğluna idrÂkini aşan bilgiler de verilmiş olsaydı, o buna tahammul edemeyip cinnete suruklenir, bu da hayatı yaşanmaz kılardı. HÂlbuki insana verilen olum ve otesine dÂir ilÂhî ve nebevî bilgiler, hayatın nizÂmını bozmak icin değil, bilÂkis hayatı nizÂma sokmak icindir. Buna rağmen, “zalûm ve cehûl” olan insanoğlu coğu zaman, kendisine lÂzım olan hakîkatlerin peşine duşmek yerine, oğrendiğinde kendisine zarar verecek şeyleri merak edip bilmek ister. HÂlbuki bazı hususları bilmemesi, ona ilÂhî bir lûtuf ve rahmettir.
Mesel bir insan, bir yıl sonra oleceğini oğrenseydi, aklî ve rûhî dengesi alt ust olur, hayatın tadı tuzu kalmaz, Âdeta bir yerine bin defa olup olup dirilirdi. HÂlbuki uc gun sonra oleceğinden habersiz yaşayan bir insan, daha huzurlu, sakin ve mutludur.
İnsanı bekleyen, olum, kabir, diriliş, hesap ve Sırat gibi dehşetli yolculuk ve Âkıbetin mechul oluşu, buyuk bir heyecan ve endişe sebebidir. İnsan butun kalbiyle dÂim bunun tefekkuru icinde kalsa; yiyemez, icemez, ağlamaktan ve yalvarmaktan hayatiyetini surduremez hÂle duşerdi.
Ancak CenÂb-ı Hakk ’ın rahmeti olarak, bir nebze gaflet ve nisyÂn ile hayatımıza devam edebiliyoruz. Demek ki belli olcude bir gaflet, beşerî hayatın nizÂmı icin gerekli bir nîmettir. Yanlış olan; bu gafletin hadd-i lÂyığını aşmasıdır. Yani olumden habersiz, sorgu-suÂle bîgÂne, hesÂba-azÂba lÂkayd, Âdeta Âhiretsiz bir dunya hayatı yaşamaktır ki, bunun neticesi de ebedî bir felÂket ve husrandır. Bunun icin dînimiz, dÂim “havf ve rec”, yani CenÂb-ı Hakk ’ın gazabına uğrama korkusuyla O ’nun rahmetine nÂil olma umîdinin sağladığı bir gonul dengesi icinde kulluğumuzu yerine getirmemizi tÂlim ve telkin etmektedir.
1. DuhÂn KıyÂmetin on buyuk alÂmetinden biri olan “DuhÂn”, duman demektir. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bu isimde bir sûre de vardır. Allah Resûlu ’nun kıyÂmet alÂmeti olarak bahsettiği duman ile bu sûrede zikredilen dumanın aynı şey olup olmadığı hususunda ihtilÂf edilmiştir. O sûrede CenÂb-ı Hak şoyle buyurur:
“Şimdi sen, goğun, acık bir duman cıkaracağı gunu gozetle. Duman insanları buruyecektir. Bu, elem verici bir azaptır. (İşte o zaman insanlar «Rabbimiz! Bizden azÂbı kaldır. Doğrusu biz artık inanıyoruz.» (derler). Nerede onlarda oğut almak? Oysa kendilerine gerceği acıklayan bir Elci gelmişti.” (ed-DuhÂn, 10-13) Bu Âyetle ilgili iki farklı goruş vardır:
Birinci goruş: Abdullah bin Mesut ve coğunluğun anlayışına gore Mekkeli muşriklerin Muslumanlara yonelik eziyetlerini artırdığını goren Resûlullah, onların kıtlıkla cezalandırılması icin AllÂh ’a du etmiş, Allah TeÂl da duÂsını kabul etmişti. Boylece Mekke halkı buyuk bir kıtlığa dûcÂr oldu. Bu kıtlıkta leş ve kemik yemek zorunda kalan ve aclıktan gozlerinde fer kalmayan Mekkeli muşrikler, etrafı duman kaplamış gibi goruyorlardı. Bunun uzerine Allah Resûlu ’ne muracaat ederek bu felÂketin kaldırılması icin AllÂh ’a du etmesini istemişler, kıtlık sona erdiği takdirde îmÂn edeceklerine dair soz vermişlerdi.
Fakat o bedbaht muşrikler, ResûlullÂh ’ın duÂsı uzerine sıkıntıları hafifleyince tekrar Muslumanlara hakaret ve eziyete başladılar. Abdullah bin Mesut ’a gore, DuhÂn Sûresi ’nde gecen dumandan maksat, o zaman muşriklerin aclıktan etrafı dumanlı gormeleridir. İbn-i Mesut şoyle demiştir:
Kureyş Kavmi İslÂm ’a girmekte ağır davranmıştı. Bunun uzerine Peygamber Efendimiz onların aleyhine du ettiler de onları bir kıtlık yakaladı. Oyle ki o yıl helÂk oldular, leş yediler, kemik kemirdiler. Ebû SufyÂn, Nebiyy-i Ekrem Efendimiz ’in huzûr-i Âlîlerine geldi ve:
“–Ey Muhammed! Sen ’in getirdiklerin arasında sıla-i rahim (akrabayla ilgilenmek) de var. HÂlbuki Sen ’in kavmin helÂk olmuş vaziyettedir. Artık AllÂh ’a du et!” dedi. Resûlullah veya İbn-i Mesut:
“O hÂlde semÂnın apÂşikar bir duman getireceği gunu gozetle!”[20] Âyetini okudu.
Sonra Kureyşliler tekrar kÂfirliklerine donduler. Bu donuşlerinin cezası da Allah TeÂl ’nın şu buyruğunda ifÂde edilmektedir:
“Fakat Biz buyuk bir şiddetle yakalayacağımız gun, kesinlikle intikÂmımızı alırız.” (ed-DuhÂn, 16) Bu intikam, Bedir gunu olmuştur. RÂvîlerden biri olan Mansûr, şunu ilÂve etmiştir:
“Resûlullah du ettiler de onlara yağmur ihsÂn olundu. Yedi gun yedi gece bol miktarda yağmura nÂil oldular. Bu kez insanlar yağmurun cokluğundan şikÂyet ettiler. Bunun uzerine Resûlullah:
«AllÂh ’ım, etrafımıza yağdır; uzerimize değil!” diye du buyurdular. Başlarının uzerindeki bulutlar derhÂl acılıverdi ve civar bolgelerdeki insanların uzerine yağmur yağdı.”[21]
Burada şu hususa da dikkat etmek lÂzımdır ki; Âlemlere rahmet olarak gonderilmiş olan Resûlullah muşriklere, kendisine eziyet ettikleri icin değil, İslÂm ’ı yalanlamaları ve AllÂh ’a başkaldırmaları sebebiyle beddu etmişlerdir. Nitekim îmÂn ile şereflenmeleri umidiyle de uzerlerindeki iptilÂnın kaldırılması icin du buyurmuşlardır. Yani Efendimiz ’in butun derdi ve arzusu, insanlığın ebedî kurtuluşuydu.
İkinci goruş: Abdullah bin AbbÂs ve Abdullah bin Omer gibi bazı ashÂba gore ise bu “duhÂn”, kıyÂmetten once dunyayı saracak olan bir dumandır. İbn-i Kesîr gibi bazı mufessirler de bu goruşu tercih etmişlerdir.
Buna gore kıyÂmet yaklaştığı zaman gokten yeryuzune bir duman inecek, butun Dunya ’yı saracak ve kırk gun devam edecektir. Yeryuzu aşırı derecede ısınacaktır. Mu ’minler bu dumandan -hafif nezleye tutulmuş gibi- cok az etkilenecek, kÂfir ve munÂfıklar ise şiddetle sarsılacak, Âdeta sarhoşa doneceklerdir.[22]
2. DeccÂl Yalancı, hilekÂr, hakkı bÂtıla, iyiyi kotuye karıştıran kimse mÂnÂsına gelen “DeccÂl” hakkında Kur ’Ân-ı Kerîm ’de bir bilgi bulunmamaktadır. DeccÂl ’in Âhir zamanda ortaya cıkacağı, Allah TeÂl ’nın kendisine verdiği birtakım imkÂn ve kÂbiliyetlerle hÂrikulÂde hunerler sergileyeceği ve boylece bazı insanları saptıracak bir yalancı ve sahtekÂr olduğunu ise hadîs-i şerîflerden oğrenmekteyiz. NevvÂs ibn-i Sem ’Ân şoyle anlatır:
Bir sabah Resûlullah DeccÂl ’den uzun uzun bahsetti. Sonunda yorulup sesini alcalttı. Sonra tekrar yuksek sesle konuştu. Biz O ’nun anlatışına bakarak DeccÂl ’in Medîne civÂrındaki hurmalıklara gelip dayandığını zannettik. Tekrar yanına gittiğimiz zaman uzuntumuzu anlayıp:
“–Hayrola, bu ne hÂl?” buyurdular. Biz de:
“–YÂ ResûlÂllah! Sabahleyin DeccÂl ’den bahsettiniz. KÂh alcak sesle kÂh yuksek sesle konuştuğunuz icin, biz onun hurmalıklara gelip dayandığını sandık.” dedik. Bunun uzerine şoyle buyurdular:
“–Sizin adınıza DeccÂl ’den başka şeylerden daha cok korkuyorum. Şayet DeccÂl, ben aranızdayken cıkarsa, onun oyununu bozar, delillerini curuturum. Eğer ben aranızdan ayrıldıktan sonra cıkarsa, artık herkes kendini ona karşı savunup korumalıdır. Zaten Allah TeÂl mu ’minleri onun kotuluklerinden koruyacaktır.
DeccÂl; kıvırcık saclı, patlak gozlu, (cÂhiliye devrinde olen) Abduluzz bin Katan ’a benzeyen bir genctir. Sizden onu goren, Kehf Sûresi ’nin baş (ve son) tarafından onar Âyet okusun. O, Şam ile Irak arasındaki bir yerden cıkacak. Sağa-sola, her yana kotuluğunu yayacaktır. Ey AllÂh ’ın kulları, îmÂnınızı koruyup direnin!”
“–YÂ ResûlÂllah! DeccÂl ’in yeryuzunde kalma suresi ne kadardır?” diye sorduk. Şoyle buyurdular:
“–Kırk gundur. Bir gunu bir yıl kadar, bir başka gunu bir ay kadar, bir diğer gunu de bir hafta kadardır; geri kalan gunleri ise sizin bildiğiniz gunler gibidir.” Biz yine:
“–YÂ ResûlÂllah! Bir yıl kadar olan gunde, kılacağımız bir gunluk namaz kÂfî gelecek mi?” dedik.
“–Hayır, siz namaz vakitlerini ona gore takdir ve hesap ediniz!” buyurdular. Biz bu defa:
“–YÂ ResûlÂllah! Onun yeryuzundeki surati ne kadardır?” diye sorduk. Şoyle buyurdular:
“–RuzgÂrın suruklediği bulut gibi insanların yanından gecer. İlÂh olduğunu soyleyerek insanların kendisine îman etmelerini ister, onlar da îman ederler. Goğe yağmur yağdırmasını emreder, yağmur yağar. Yere bitki bitirmesini emreder, otlar, cayırlar biter. İnsanların otlatmaya gonderdikleri hayvanları daha gosterişli, semiz ve sutleri daha bol olarak doner.
Daha sonra başka insanların yanına giderek onları kendine inanmaya davet eder. Fakat onlar kendisine inanmayıp teklifini geri cevirirler. DeccÂl de yanlarından ayrılıp gider. LÂkin sabahleyin suları cekilip cayır ve cimenleri kurur, hayvanları da helÂk olur. DeccÂl, bir oren yerine uğrayıp; «Definelerini ortaya cıkar!» der. O harÂbedeki defineler, arı beyinin peşinden giden arılar gibi DeccÂl ’in arkasından gider.
Sonra DeccÂl, babayiğit bir genci yanına cağırıp onu kılıcıyla ikiye bicer; vucudunun her parcası bir yana duşer. Ardından ona seslenir. Delikanlı gulumseyen bir cehreyle ona doğru gelir. DeccÂl boyle işler yaparken, Allah TeÂlÂ, Mesîh bin Meryem ’i gonderir.
Mesîh, boyanmış iki elbise icinde, ellerini iki meleğin kanatları uzerine koyarak Dımaşk ’ın doğusundaki Akminare ’nin yanına iner. Mesîh, parıldayan yuzuyle başını yere eğince saclarından terler damlar, başını kaldırınca inci gibi nûrÂnî damlalar dokulur. Onun nefesini koklayan kÂfir derhÂl olur. Nefesi, baktığı yere Ânında ulaşır.
Mesîh, DeccÂl ’in peşine duşer, onu (Kudus yakınındaki) BÂbulud ’de yakalayıp oldurur. Sonra Hazret-i ÎsÂ, Allah TeÂl ’nın kendilerini DeccÂl ’in şerrinden koruduğu birtakım insanların yanına gelir, onların yuzlerini okşayarak DeccÂl fitnesinin sona erdiğini soyler ve kendilerine Cennet ’teki yuksek derecelerini haber verir…” (Muslim, Fiten, 110)[23]
Şuphesiz DeccÂl fitnesi, insanoğlunun yeryuzunde goreceği en buyuk fitnedir. Nitekim Resûlullah:
“Hazret-i Âdem ’in yaratıldığı zamandan kıyÂmetin kopacağı Âna kadar DeccÂl ’den daha buyuk bir fitne yoktur.” buyurmuşlardır. (Muslim, Fiten 126)[24]
Bu sebeple butun peygamberler ummetlerine bu fitneden soz etmiş ve onları îkaz buyurmuşlardır.[25] Allah Resûlu de DeccÂl ’in fitnesinden AllÂh ’a sığınmış, dolayısıyla bizim de ondan CenÂb-ı Hakk ’a sığınmamızı tavsiye etmiştir.
Resûlullah, buyuk DeccÂl ’den once “ummetinden otuz kadar yalancı DeccÂl” cıkacağını, bunların kendilerini peygamber olarak tanıtıp “Ben AllÂh ’ın elcisiyim” diyeceklerini haber vermiştir.[26] Gercekten de tarih boyunca, anlatılan cinsten nice yalancılar cıkmış, Allah TeÂl onların hepsini kahreylemiştir. Buyuk DeccÂl de şuphesiz aynı Âkıbete uğrayacak, rezil ve zelil olacaktır. Rib ’î bin HırÂş şoyle anlatır:
Ebû Mes ’ûd el-EnsÂrî ile birlikte Huzeyfe ibn-i YemÂn ’ın yanına gittim. Ebû Mesut ona:
“–Resûlullah ’tan DeccÂl hakkında duyduklarını soyleyebilir misin!” dedi. Huzeyfe de şunları soyledi:
“DeccÂl, yanında bir su ve bir de ateş olduğu hÂlde ortaya cıkacak. Bazılarının onun yanında gorduğu su, gercekte su olmayıp yakıcı ateştir. Bazılarının onun yanında gorduğu ateş de gercekte ateş olmayıp, soğuk ve tatlı bir sudur. Sizden DeccÂl ’e kim yetişirse, ateş olarak gorduğu tarafta bulunsun. Zira o, tatlı, icimi guzel bir sudur.” (BuhÂrî, Enbiy 50, Fiten 26; Muslim, Fiten 105, 108) Sahîh-i Muslim ’de gecen bir rivÂyete gore Resûl-i Ekrem Efendimiz:
“Ben DeccÂl ’in yanında ne bulunduğunu iyi bilirim. Onun beraberinde iki nehir vardır. Biri beyaz su gibi gorunur, diğeri yanan ateş gibi. Bir kimse DeccÂl ’e yetişirse, ateş şeklinde gorduğu nehre gelip gozunu yumsun. Sonra başını eğerek ondan icsin. Cunku o soğuk sudur.” buyurmuştur.
Daha başka rivÂyetlerde, “DeccÂl ’in yanında Cennet ve Cehennem ’e benzer iki şey bulunduğu, onun Cennet dediği şeyin ateş, yani Cehennem olduğu” da belirtilmektedir. (Bkz. Muslim, Fiten, 109)
Nemrûd ’un dağ gibi ateşini Hazret-i İbrahim ’e (a.s.) gul bahcesi yapan Allah TeÂlÂ, DeccÂl ’e kanmayan, onun oyununa gelmeyen îmanlı kişilere bu sahtekÂrın sozde ateşini, tatlı ve serin bir su yapacaktır. Onun ateşi, mu ’minlere hicbir zarar veremeyecektir.
Muhtemelen DeccÂl, insanları sağlam bir imtihandan gecirmesi, gercek mu ’minle oyle olmayanı birbirinden ayırması icin, kendisine buyuk imkÂnlar verilmiş buyuk bir fitnecidir. Mu ’minler DeccÂl ’i yalanlamalı; yanındaki ateş gibi, Cehennem gibi gorunen şeyden korkmamalıdır. Zira o, aslında ateş değil rahmettir; Cehennem değil, Cennet ’tir.[27]
Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“Mekke ile Medîne dışında, DeccÂl ’in ayak basmadığı bir yer kalmaz. Mekke ile Medîne ’nin butun yollarında saf tutmuş melekler bu iki şehri korur. DeccÂl; kumlu, corak bir yere iner. Ardından Medîne uc defa sarsılır; Allah TeÂl orada bulunan kÂfir ve munÂfıkları dışarı cıkarır.” (Muslim, Fiten, 123)[28]
DeccÂl ’in yeryuzunde Mekke ile Medîne dışındaki butun yerleşim bolgelerini dolaşacağını, dolayısıyla herkesin onunla cetin bir imtihana tÂbî tutulacağını bu hadîs-i şerîf acıkca beyan etmektedir. Allah TeÂl iki harem bolgesini, yani Mekke-i Mukerreme ile Medîne-i Munevvere ’yi ve dolayısıyla orayı terk etmeyen samimî Muslumanları DeccÂl ’den koruyacaktır. Allah Resûlu şoyle buyurmuşlardır:
“İsfahan yahudîlerinden taylasanlı yetmiş bin kişi DeccÂl ’in ardından gider.” (Muslim, Fiten, 124)
DeccÂl ’e inanan ve ona değer verenler arasında Yahudîler en onde yer alacaklardır. DeccÂl, yeryuzunun her yerini dolaşacağı gibi, İsfahan ’a da gidecektir. İsfahan Yahudîlerinden taylasanlı yetmiş bin kişi ona arka cıkacaktır. Bir gun Resûl-i Ekrem Efendimiz, icinde Ummu Şerîk ’in de bulunduğu bir mecliste DeccÂl ’den soz ederek;
“İnsanlar DeccÂl ’den kacıp dağlara sığınırlar.” buyurmuşlardı. Yiğit İslÂm mucÂhidlerinin DeccÂl karşısında tutunamayıp kacmaları Ummu Şerîk ’i hem uzmuş hem de meraklandırmıştı. Bu sebeple:
“–YÂ ResûlÂllah! O gun Araplar nerede olacak?” diye sordu. AllÂh ’ın Resûlu:
“–Onlar o gun pek azdır.” buyurmak sûretiyle DeccÂl ’in karşısında duramayacaklarını, onun şerrinden ve fitnesinden kacıp kurtulmaya calışacaklarını ifÂde ettiler. (Muslim, Fiten, 125)[29]
Resûlullah şoyle buyurmuşlardır:
“Yedi şey gelmeden evvel, sÂlih ameller işlemekte acele ediniz! Yoksa siz gercekten;
1. (İbadeti, helÂl ve haram hudutlarını) unutturan fakirlik,
2. Azdıran zenginlik,
3. (Her şeyi) bozup perişan eden hastalık,
4. Aklı ve idrÂki zaafa uğratarak sacma-sapan konuşturan ihtiyarlık,
5. Ansızın geliveren olum,
6. Gelmesi beklenen şeylerin en şerlisi DeccÂl ve,
7. KıyÂmetten başka bir şey mi beklediğinizi sanıyorsunuz?
KıyÂmet ise, belÂsı en muthiş ve en acı olandır.” (Tirmizî, Zuhd, 3/2306)
Allah Resûlu şoyle anlatmışlardır:
“DeccÂl ortaya cıkınca, mu ’minlerden biri onun bulunduğu tarafa doğru gider. DeccÂl ’in silÂhlı adamları onun onune cıkarak:
«–Nereye gitmek istiyorsun?» diye sorarlar.
«–Şu ortaya cıkan adamın yanına!&#