Olum Ânını kulun bilmemesi, ilÂhî bir lutuftur. Cunku Allah TeÂl dunya hayÂtını imtihan hikmetine binÂen halk etmiş ve yine bu hikmetle “kader” ve ona dÂhil olan “ecel”i mechul kılmıştır. Bu sebeple olume her an hazır bulunmak zarûrîdir.
Hasan-ı Basrî Hazretleri buyurur ki:

“AzrÂil rızkını tuketip omrunu tamamlayanın canını alır. Olen kişinin evindekiler feryÂd u figÂn ederler. AzrÂil hÂl lisÂnı ile:

«Ne ağlıyorsunuz? Ben bu adamın ne rızkını yedim, ne de omrunden kestim. Rızkı tukendi, omru sona erdi, emr-i Hak vÂkî oldu, ilÂhî tÂlimat geldi, canını aldım. Boşuna ağlamayın, ben devamlı olarak buraya gelip gidecek ve hicbirinizi bırakmayacağım.» der.”

OLUYE DEĞİL KENDİNE AĞLA

Hasan-ı Basrî Hazretleri sozlerine şoyle devam eder:

“Eğer ev halkı AzrÂil ’i gorseler ve dediklerini duysalardı, oluyu unutur, kendilerine ağlarlardı!”

Her işinde hikmet sahibi olan Rabbimiz, olumu hicbir zaman unutmayalım, ona her an hazırlıklı bulunalım, fakat bununla birlikte dunya hayÂtının îcaplarından da geri kalmayalım diye, ecel vaktini bir sır perdesiyle gizlemiştir. Bu da O ’nun kullarına olan merhametindendir.

Mesel bir adam oleceği zamanı daha onceden bilseydi, olmeden evvel işini-gucunu ve hatt Âilesini dahî kederinden dolayı terk ederdi. Hayat; nizam ve Âhengini kaybederdi. Yine insanlar olacakları evvelden bilselerdi, bahtiyar olmalarına ve hayÂtın ceşitli cilveleriyle avunup huzur bulmalarına imkÂn bulunmazdı. Bir anne, doğurduğu cocuğunun genclik cağında vefÂt edeceğini veya ileride cok kotu biri olacağını bilseydi, hayÂtı huzursuzluk icinde gecerdi.

VelhÂsıl olum Ânını kulun bilmemesi, ilÂhî bir lutuftur. Cunku Allah TeÂl dunya hayÂtını imtihan hikmetine binÂen halk etmiş ve yine bu hikmetle “kader” ve ona dÂhil olan “ecel”i mechul kılmıştır. Bu sebeple olume her an hazır bulunmak zarûrîdir.

Âyet-i kerîmede:

“Her canlı olumu tadacaktır. Sonunda Biz ’e donduruleceksiniz.” (el-Ankebût, 57) buyrulmaktadır. Benzeri Âyet-i kerîmeler de coktur. Bunlar, nefsÂnî arzularımızın girdabında boğulmamamız icin Kur ’Ân ’da tekrarlanan ilÂhî ikazlardır.

Kaynak: Osman Nûri Topbaş, Hak Dostlarının Ornek Ahlakından 1, Erkam Yayınları, 2011
İslam ve İhsan