Allah kelimesinin anlamı nedir? Allah kimdir, nasıl bir varlıktır? Allah ’ın ozellikleri nelerdir? Allah isminin anlamı, faziletleri ve sırları...Allah, gorduğumuz gormediğimiz, bildiğimiz bilmediğimiz butun Âlemlerin sÂhibi ve mÂliki, kÂinatın yegÂne yaratıcısı, her turlu ovguye ve ibÂdete lÂyık olan yuceler yucesi Rabbimizin doksan dokuz isminin butun hususiyetlerini kendinde toplayan en kapsamlı ozel adıdır.[1]
Allah TeÂlÂ; varlığı zorunlu olandır, butun ovgulere lÂyık olandır; birdir, tektir, eşsizdir, doğmamıştır, doğurmamıştır. Varlığının başlangıcı ve sonu yoktur. Hic bir şeye muhtac değildir. Hic bir şeye benzemez; hic bir şey de O ’na benzemez. Her turlu kemÂl sıfatlarla muttasıftır, her turlu eksikliklerden yucedir.
Allah ism-i celÂli, butun esmÂ-i husn ’nın anlamlarını ve husûsiyetlerini kendisinde toplayan, sadece Allah ’ın zÂtına mahsus bir ozel isimdir. Hicbir varlığa isim olarak verilemez. Arapca da dahil hic bir dilde herhangi bir kelime “Allah” isminin yerini tutamaz. Bu sebeple hic bir dile cevrilmez. ZÂten ozel isimler başka dillere cevrilmeksizin olduğu gibi kullanılır.
Arapcadaki “ilÂh” ve “ma ’bûd”; farscadaki “hud” ve “yezdan”; Turkcedeki “tanrı” ve “calab”; ingilizcedeki “god”; fransızcadaki “dieu” vb. ceşitli dillerde tanrıyı ifÂde icin kullanılan kelimeler hicbir şekilde “Allah”isminin yerini tutamaz. Allah ism-i celÂlinin pek cok ozelliğinden birisi şudur: Beş harften oluşan “Allah ( اَللّٰهُ )” isminin başındaki elif atılsa “lillÂh ( لِلّٰهِ )” kalır. “Allah icin” demektir ve aynı anlam korunur. Birinci “lÂm” atılsa “lehû ( لَهُ )” kalır. “O ’nun icin/Allah icin” demektir. Aynı anlam yine korunur. İkinci “lÂm” atılsa, “hû ( هُ)” kalır. Hû ’nun aslı “huve ( هُوَ )”dir. “Huve = O” da, Allah ’a işaret eder. Bunların her birisi Kur ’Ân-ı Kerîm ’de gecmektedir.[2]
İSM-İ AZAM NEDİR? Hz. Peygamber; İsm-i Azam ile dua edildiği takdirde Allah TeÂl ’nın o duayı kabul edeceğini haber vermiş[3], ancak EsmÂ-i Husn ’dan hangilerinin İsm-i Azam olduğunu acıkca bildirmemiş, fakat bazı işaretlerde bulunmuştur. MeselÂ, şu iki Âyette İsm-i Azam ’ın bulunduğunu bildirmiştir:[4]
“İlÂhınız bir tek Allah ’tır. O ’ndan başka ilÂh yoktur. O, rahmÂn ’dır, rahîm ’dir.” (Bakara, 2/163)
“Elif. LÂm. Mîm. Hayy ve kayyûm olan Allah ’tan başka ilÂh yoktur.” (Âl-i İmrÂn, 3/1-2)
Hz. Enes şoyle anlatır:
Resûlullah mescide girdiği bir esnÂda bir adam namaz kılmış dua ediyor ve şoyle diyordu:
“Ey Allah ’ım, senden başka ilah yoktur, ancak sen varsın, sen bol bol verensin. Ey goklerin ve yerin yoktan var edicisi, ey Celal ve ikram sahibi.” Resûlullah:
“Onun Allah ’a ne ile du ettiğini biliyor musunuz? O, Allah ’a İsm-i Azam ile du etmiştir. Bu isimle dua edildiğinde Allah o duayı kabul eder ve bu isimle kendisinden bir şey istendiğinde verir” buyurdu.[5]
Allah ism-i celÂli, butun EsmÂ-i Husn ’nın anlamlarını kendisinde topladığı icin “İsm-i Azam” kabul edilmiştir. Hz. Peygamber ’in İsm-i Azam ’la ilgili bazı işaretlerinden hareketle İslÂm Âlimlerinden bazıları İsm-i Azam ’la ilgili bir takım goruşler ileri surmuşlerdir. Bazılarına gore İsm-i Azam, “Allah” ism-i celÂlidir. Bazılarına gore, “el-Hayyu ’l-Kayyûm”dur. Bazılarına gore, “Zu ’l-celÂli ve ’l-ikrÂm”dır. Bazılarına gore, “er-RahmÂnu ’r-Rahîm”dir. Bazılarına gore, “L ilÂhe illallah”tır. Bazılarına gore, “AllÂhu l ilÂhe ill huve ’l-hayyu ’l-kayyûm”dur.[6] Ayrıntılı bilgi icin tıklayın!
ALLAH LAFZINDAKİ SIR
Dipnotlar:
[1] Bk. Ebû DÂvûd, Vitr, 23; Tirmizî, DeavÂt, 64. [2] Tirmizî, DeavÂt, 109; Ebû DÂvûd, SalÂt, 358; İbn MÂce, Dua, 27; NesÂî, Sehv, 57. [3] Bk. İzmirli İsmail Hakkı, Yeni İlm-i KelÂm, s. 255; İbrahim Canan, Kutub-i Sitte Muhtasarı Tercume ve Şerhi, XVII,505; A. Saim Kılavuz, a.g.e., s. 70; Bekir Topaloğlu, Allah İnancı, s. 87-88. [4] Osman Nuri Topbaş, İmÂndan İhsÂna Hak Yolculuğu, İstanbul, 2010, s. 109. [5] Musa Kocar, MÂturîdî ’de EsmÂ-i HusnÂ, s. 48.
Kaynak: Prof. Dr. Mehmet Bulut, Delilleriyle İslam Akaidi, Erkam Yayınları
İslam ve İhsan
ALLAH ESMASI – VİDEO
Allah Lafzındaki Muthiş Sır