Tavaf, Hacer-i Esved koşesi hizasından başlayarak usulune gore KÂbe ’nin etrafında ibadet amacıyla yapılan yedi donuşten (şavt) oluşur.Tavafa başlamadan once erkekler, vucudun ust kısmına or-tulen peştamalın bir ucunu sağ koltuk altından gecirerek solomuza atıp sağ kolu omuzla birlikte acıkta bırakırlar (Iztıba). Tavaf bitince omuz kapatılır.
Umre tavafı icin Hacer-i Esved hizasına gelmeden;
“Allahım! Senin rızan icin umre tavafı yapmak istiyorum. Bunu kolaylaştır ve kabul eyle” diye niyet edilir.
KÂbe, kişinin sol tarafında kalacak şekilde Hacer-i Esved ’in hizasına doğru gidilir, bu esnada dua edilir. Bilenler tekbir, tehlil, salÂvat-ı şerife okurlar. Bunlar okunmasa da tavaf ge-cerlidir. Onemli olan ictenlikle Yuce Allah ’a yoneliştir.
Hacer-i Esved ’in hizasına varılınca eller, icleri KÂbe ’ye doğru olacak şekilde namaza durur gibi omuz veya kulak hi-zasına kadar kaldırılıp “Bismillahi Allahu Ekber” denildikten sonra Hacer-i Esved selamlanır (istilam). Aslında istilam, elle-ri Hacer-i Esved ’in uzerine koyup onu opmek demek ise de, gunumuzde izdiham sebebiyle bu mumkun olmamaktadır. Bu sebeple Hacer-i Esved ’e uzaktan elle işaret edilir. Hacer-i Esved istilam edilirken durup beklememelidir.
Tavafa başlarken, her şavtın başında ve tavaf sırasında ce-şitli dualar okunur. Bu dualar okunmasa da tavaf gecerlidir. Ancak tavafın Kur ’an tilaveti, dua ve zikirle yapılması guzel olur. Tavafın, Hatim (KÂbe ’nin kuzey tarafındaki yarım dai-re şeklindeki duvar)ın dışından yapılması gerekir. Tavafın ilk uc şavtında erkekler kısa adımlarla koşar gibi calımlı yurur (Remel). Bu yapılmasa da bir eksiklik olmaz. Remel, sadece arkasından sa ’y yapılacak tavafarda yapılır.
Tavaf esnasında bağırarak dua etmek uygun değildir. Bu durum, orada huşû icinde tavaf yapan bazı insanları rahatsız edebilir. Onemli olan duanın ictenlikle yapılmasıdır.
Duanın Arapca olması şart değildir. Herkes kendi dilin-de icinden geldiği gibi dua edebilir. Beliriğimiz gibi onemli olan, ictenliktir.
Tavaf esnasında dua edilir, tekbir ve tehlil getirilebilir. Tov-be ve istiğfarda bulunulur. Yuce Allah zikredilir. Kur ’an oku-nur. Ozellikle Kur ’an ’dan dua ayetleri okunması guzel olur.
Boylece Hacer-i Esved koşesinden başlayan ilk donuş, tek-rar Hacer-i Esved koşesi hizasına varılınca tamamlanmış olur. Beklemeden tekrar Hacer-i Esved selamlanarak ikinci şavta devam edilir. Diğer şavtlar da aynı şekilde yapılır ve yedinci şavtın sonunda Hacer-i Esved tekrar selamlanarak tavaf bi-tirilir. Sonra –izdihama neden olmamak kaydıyla- Makam-ı İbrahim ’in arka taraflarında iki rekÂt tavaf namazı kılınır. Kalabalık olması veya oranın musait olmaması durumunda tavaf namazı başka uygun bir yerde kılınır. Tavaf namazının, mekruh vakit değilse tavafın hemen peşinden kılınması daha iyidir.
Tavaf, kesintisiz olarak yapılır. Tavaf sırasında farz namaz icin kamet getirilmesi, abdestin bozulması, ya da yorulup dinlenme ihtiyacı duyulması ve benzeri durumların dışında tavafa ara verilmemelidir. Boyle mazeretlerin ortaya cıkması durumunda tavafa ara verilip daha sonra kalınan yerden de-vam edilebilir. Tavaf namazından sonra dua edilir. Zemzem icilmesi de guzel olur.
Kaynak: Dr.Ekrem Keleş, Umre Rehberi, Diyanet İşleri Başkanlığı
İslam ve İhsan
KIBLE NEDEN MESCİD - İ AKSA ’DAN KÂBE ’YE DONDU?