Haccın farzları (şartları ve rukunleri) neledir? Mezheplere gore haccın farzları nelerdir?Haccın farzlarını iki grup altında toplamak mumkun­dur: Haccın mustakil farzları (şartları ve rukunleri), haccı oluşturan menÂsikin kendi icindeki farzları (şartları ve rukunleri).
Once haccın farz, vacip ve sunnetleri sadece maddeler halinde sayılacak, daha sonra ilgili yerlerde detaylı olarak anlatılacaktır.
HACCIN MUSTAKİL FARZLARI (ŞARTLARI VE RUKUNLERİ) Haccın farzları bir şart ve iki rukunden ibarettir. Bun­lardan ihrama girmek haccın şartı, “Arafat' ta vakfe yapmak” ve “KÂ'be'yi tavaf etmek” ise haccın rukunleridir.
MEZHEPLERE GORE HACCIN FARZLARI ŞÃ‚fiî mezhebine gore haccın farzları şunlardır:
İhrama girmek (niyet), Arafat' ta vakfe yapmak, KÂ'be'yi tavaf etmek, Sa'y yapmak, Sacları tıraş etmek veya kısaltmak, Bu rukunlerin coğu (en az dordu) arasında tertibe uymak. Bu farzlar, haccın rukunleridir.[1]
MÂlikî ve Hanbelî mezheplerine gore haccın farzları;
İhrama girmek, Arafat' ta vakfe yapmak, KÂ'be'yi tavaf etmek, Sa'y yapmak. Bu farzlar, haccın rukunleridir.
Rukunler, usulune gore yapılmadıkca, ceza ve kefÂret odemekle hac sahih olmaz. Eksik kalan ruknun tamamlan­ması veya haccın kazÂsı gerekir.
HAC MENÂSİKİNİN KENDİ İCİNDEKİ FARZLARI (ŞARTLARI VE RUKUNLERİ) Bir de haccın her bir menasikine ait farzlar vardır ki bunların her biri ilgili bolumlerde acıklanacaktır.
Dipnot:
[1] Şirbînî, II, 385. Nevevî Muhyiddin Yahya b. Ş eref, KitÂbu'l-ÎzÂh fî MenÂsiki'l- Haccı ve'l-Umre, s. 375. İkinci baskı, Beyrut, 1994.
Kaynak: Diyanet Hac İlmihali
İslam ve İhsan