Kabe ne demek? Kabe-i Muazzama'nın İslam'da yeri ve onemi nedir? Kabe-i Muazzama ilk kim tarafından yapılmıştır? Kabe'nin coğrafi konumu nedir? Kabe'nin ici nasıldır? Kabe hakkında kısaca bilinmesi gerekenler..."Kime ki KÂbe nasîb olsa Hud rahmet eder
Her kişi hÂnesine sevdiğin davet eder" (Nahîf&#238
Kabe Ne Demek? Kabe İcin Turk Kulturunde En Cok Kullanılan Sıfat Nedir? Mekke'de Mescid-i HarÂm'ın ortasında yer alan KÂbe sozlukte "dort koşeli, kup şeklinde nesne” demektir. Kur ’Ân-ı Kerîm'de iki defa zikredilen KÂbe adının yanında bu kutsal mÂbed icin "beyt” (ev), "beytullah" (Allah ’ın evi), "el-beytul ’l-atîk” (en eski ev), "el-beytu'l-ma'mûr” (mÂmur ev), "el-beytu ’lharÂm" ve "el-beytu'l-muharrem” (korunmuş, dokunulmaz, saygı duyulan ev) isimleri de kullanılır. Bunların dışında pek cok adın verildiği KÂbe icin tarih boyunca ve Turk kulturunde "yuce tutulan, saygı gosterilen" anlamındaki sıfatla birlikte "KÂbe-i Muazzama" terkibi en cok tercih edilen isim olarak one cıkar.
Dunyanın kendi etrafında donuşu gibi insanlar yaptıkları tavafla KÂbe ’nin etrafında, melekler de semada Beytulma'mûr ’un etrafında donerler. Hz. Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’e mi'rac sırasında gosterilen Beytulma'mûr, yedinci semada, bir gelen bir daha gelmemek uzere her gun 70.000 meleğin ziyaret edip ibadette bulunduğu bir mÂbeddir (BuhÂrî, "Bed'uT-halk", 6; Muslim, "îmÂn", 259, 264; Musned, III, 149, 153; IV, 207210).
"Hacılar bedeniyle KÂbe ’yi tavaf eder, bek ister
Muhabbet ehli kalbiyle arşı tavaf eder, lik ister."
Kabe-i Muazzama'nın Coğrafi Konumu Nedir? KÂbe ’nin merkezinden dort koşesine (rukn) cekilecek hatlar yaklaşık olarak dort ana coğrafî yonu gosterir. Bunlardan doğu yonunu gosteren koşeye Ruknuhacerulesved, guneyi gosteren koşeye RuknulyemÂnî, batıyı gosteren koşeye Ruknulgarbî (RuknuşşÃ‚m&#238, kuzeyi gosteren koşeye de RuknulırÂkî denilir. Resûl-i Ekrem -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, RuknulyemÂnî ile Hacerulesved ’i istilÂm etmiş ve bazen de elini surerek opmuş ve "RuknulyemÂnî ve Hacerulesved'e dokunmak gunahları siler" buyurmuştur (Musned, II, 11, 89;
San'Ânî, V, 29). KÂbe ’nin merkezinden duvarların ortasına cizilecek dikey cizgiler de yaklaşık olarak kuzeydoğu, kuzeybatı, guneydoğu ve guneybatı yonlerini gosterir.
Kabe, Arap Yarımadası ulkesi olan Arabistan'nın Mekke şehrinde Mescid-i Haram'ın (Harem-i Şerif) avlusunun orta kısmında bulunmaktadır. KÂbe yaklaşık 13 m. yuksekliğinde, 12 m. boyunda ve 11 m. genişliğinde siyah taştan yapılmıştır.
Kabe İlk Ne Zaman Kim Tarafından Yapılmıştır? KÂbe ’nin ilk defa ne zaman ve kimin tarafından yapıldığı hususunda ihtilÂf vardır. "Şuphesiz Âlemlere bereket ve hidayet kaynağı olarak insanlar icin kurulan ilk ev -mÂbed- Mekke ’dekidir” (Âl-i İmrÂn 3/96) meÂlindeki Âyet ile Hz. İbrÂhim -aleyhisselÂm-'ın Mekke'deki faaliyetleri ve haccı ilÂn etmesiyle ilgili Âyetler (el-Hac 22/26-29), KÂbe ’nin Hz. İbrÂhim -aleyhisselÂm- ’dan once mevcut olduğuna işaret etmektedir. Hz. İbrÂhim -aleyhisselÂm- oğlu İsmÂil ile birlikte KÂbe'yi harcsız olarak ust uste konulan taşlardan, biri şimdiki kapının yerinde diğeri onun karşısında olmak uzere yer hizasında iki kapılı ve ustu acık olarak inşa etmişti.
KÂbe ’nin Hz. İbrÂhim -aleyhisselÂm- ’dan sonra kac defa tamir veya inşa edildiği hususunda kesin bilgiler yoksa da bu faaliyetler icerisinde en dikkat cekeni, Mekke ve KÂbe tarihi acısından olduğu kadar Hz. Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in şahsiyeti acısından da buyuk ehemmiyet taşıyanı 605 yılında Kureyş tarafından gercekleştirilenidir. Hz. Muhammed -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- amcası Abbas -radıyallÂhu anh- ile birlikte taş taşıyarak bu faaliyete bizzat katılmış ve HÂcerulesved ’i yerine koyma şerefini paylaşamayan Kureyş kabileleri arasında hakemlik yaparak muhtemel bir catışmayı onlemiştir. Daha sonra Abdullah b. Zubeyr'in halifeliğini ilÂn etmesi uzerine Emevî ordusunun Mekke ’ye saldırısı sırasında (64/683) KÂbe tahrip olduğundan Abdullah b. Zubeyr yeniden inşa ettirmiş, bu sırada Kureyş ’in tamirinden onceki hali gibi Hicr ’i KÂbe ’ye dahil etmiş ve mevcut kapının tam karşısına ikinci bir kapı actırmıştı. Bundan bir sure sonra şehre gelen Emevî Valisi HaccÂc, Halife Abdulmelik b. MervÂn ’ın onayı ile KÂbe'de bazı değişiklikler yaparak Hicr ’i tekrar dışarıda bıraktı ve ikinci kapıyı da kapattırdı.
Kabe Onarımı Ne Zaman Yapılmıştır? XVII. yuzyıla gelinceye kadar bazı tamirler dışında onemli bir imar faaliyetine ihtiyac duyulmamıştır. Bu yuzyılda once I. Ahmed zamanında kapsamlı bir onarım yapılmış (1612); IV. Murad zamanında şiddetli bir sel ve fırtınaya mÂruz kalan KÂbe ’nin duvarları yıkıldığı icin orijinalitesi zedelenmeden yaklaşık altı ay icinde yeniden inşa edilmiştir (1631). Şu anda mevcut olan bina da, bu tarihte inşa ve tamiri yapılandır; ancak 1997 ’de Suudi hukumeti tarafın-dan altı ay suren kapsamlı bir tamirat gercekleştirilmiş, binanın ic duvarının taşları numaralandırıldıktan sonra sokulerek kuvvetlendirilmiş ve dış duvarda taşlar arasında bulunan acıklıklar giderilmiştir.
Yaklaşık 1,5 m. genişliğindeki temeller uzerine inşa edilen KÂbe ’nin dıştan dışa 10,70 x 12 m. olcusunde ve 15 m. yuksekliğinde olan duvarları 1,25 m. kalınlığında olup, dış yuzlerinde Mekke'nin cevresindeki dağlardan getirilen bazalt parcalardan oluşan değişik boyutlarda 1614 adet taş yer alır. Değişik zamanlarda yapılan inşa ve tamiratlar esnasında bu taşlar hicbir zaman kullanılamaz hale gelmeden değiştirilmemiş ve taşlar numaralandırılarak tekrar eski yerlerine konmuştur.
İci dort koşe bir oda gorunumunde olan KÂbe ’nin RuknulırÂkî koşesinde dama cıkılan merdiven ve onunde "tovbe kapısı" adı verilen bir kapı yer alır. Taban mermer doşeli, duvarlar 2 m. yuksekliğe kadar mermer kaplamalıdır. Yapılan onarımlar ve yeniden inşalarla ilgili olarak batı duvarına beş, doğu ve kuzey duvarlarına birer kitÂbe yerleştirilmiştir. Tabanın ortasında, Abdullah b. Zubeyr zamanından kalma guney-kuzey yonunde dizilmiş uc sutun direk vardır. Tavan ve duvarlar, yukarıdan mermer kaplamalara kadar inen cepecevre kırmızı atlastan yapılmış bir perde ile ortuludur. Tavan ile dam arasında 1,33 m. yuksekliğinde bir acıklık vardır. KÂbe ’nin icerisine girilince merdiven sağ tarafında bulunur. KÂbe ’nin uzerine cıkılan bu kırk sekiz basamak ve sekiz sahanlığı bulunan merdiven RuknuşşÃ‚mî'nin karşısında dortgen bir şekil arzeder. Beytullah ’ın ic zeminine doşenen mermerler otuz altı adet olup beyaz, kırmızı ve yeşilden muteşekkildir. Bunlardan dort adedi yeşil olup KÂbe ’nin iki duvarı ile direkler arasındadır. KÂbe kapısının eşiğine doşenmiş yeşil ve kırmızı renkte iki adet mermer daha bulunmaktadır.
Kabe'nin İcinde Yer Alan Putların Kırılması Resûl-i Ekrem -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Mekke ’nin fethini muteakip, KÂbe'nin icinde yer alan şirk alÂmetlerinin ortadan kaldırılmasından sonra icine girerek iki rek'at namaz kılmıştır (BuhÂrî, "SalÂt", 81; "Hac", 51-52; Muslim, "Hac", 388-389). Aynı uygulamayı Ved haccında da tekrarlamış ve "KÂbe ’ye giren kimse gunahları bağışlanmış olarak cıkar" buyurmuştur (TaberÂnî, XI, 142, 160-161). Bazı rivayetlerde ise, Resûl-i Ekrem -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in KÂbe'ye girerek Allah ’a hamd ve senÂda bulunduğu, duvarlarına alnını ve yanağını surduğu, dua ve istiğfar ettiği, her koşesine giderek tekbir, tehlil ve teşbihte bulunduktan sonra namaz kılmadan dışarı cıkıp KÂbe ’nin on tarafında iki rek ’at namaz kıldığı ve "bu kıbledir" dediği nakledilmektedir (BuhÂrî, "Hac", 54; "MegÂzî", 48; NesÂî, "Hac", 130, 133).
Hz. Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- şoyle buyurur: "Semanın kapılarının acıldığı ve duaların kabul edildiği dort zaman vardır. Bunlar, muminlerin Allah yolunda duşmanla karşılaştıkları, yağmurun yağdığı, namaz kılındığı ve KÂbe'nin gorulduğu anlardır" (TaberÂnî, VIII, 169, 171; Beyhakî, III, 360). Diğer bir hadisinde de "Allah bu ev icin hergun 120 adet rahmet indirir. Bunun altmışı tavaf edenler, kırkı namaz kılanlar, yirmisi de ona bakanlar icindir" buyurmuştur (Heysemî, III, 292).
Kaynak: Diyanet
İslam ve İhsan
PEYGAMBER EFENDİMİZ ZAMANINDA KÂBE ORTUSUNUN RENKLERİ NASILDI?
KIBLE NEDEN MESCİD - İ AKSA ’DAN KÂBE ’YE DONDU?