Muslumanın namazdaki nasibi nedir? Namazın icindeki nasibi almak icin ne yapmalıyız? Sizler de kıldığınız her namazdan nasibinizi almayı unutmayın...Hazret-i Ali ’ye bir kimsenin kendisini cok fazla sevdiğinden bahsederler. Hazret-i Ali -radıyallÂhu anh-:
“–Doğru! Benim onu sevdiğim kadar o da beni sevmektedir.” buyurur.
YÂni rûhî aynîleşme, fizikteki birleşik kaplar misÂlinden gayri değildir. Bu da rÂbıta ile mumkundur.
Tasavvufta rÂbıta, muhabbetin taze ve canlı bir şekilde yaşanmasıdır. Bu muhabbet, Allah TeÂlÂ, Rasûlu ve sÂlih kullar uzerinedir. İmÂm GazÂlî, namazdaki “tahıyyÂt”ı bu muhabbet akışına bir misÂl olarak verir.
NAMAZDAKİ NASİBİMİZ NEDİR? Gercekten de namazdaki tahıyyÂt, muhabbetten istifÂdeyi ne guzel ifÂdelendirir.
Namaz kılan bir mu ’min, “tahıyyÂt”ın rûhÂniyetinden nasîb almaya gayret etmelidir. TahıyyÂt ’ın ilk cumlesi olan;
اَلتَّحِيَّاتُ ِللهِ وَالصَّلَوَاةُ وَالطَّيِّبَاتُ
“Her turlu tÂzîm, ihtirÂm, guzellikler, hamd u senÂ, salevÂt gibi kavlî ve bunlara ilÂveten fiilî ve mÂlî ibÂdetler, Hak -celle ve ÂlÂ- Hazretleri ’ne Âittir.” ifÂdesi, RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in MîrÂc gecesinde Hak TeÂl Hazretleri ’ne olan hamd, sen ve tÂzîmidir. Bu mubarek sozler, CenÂb-ı Hakk ’ın MîrÂc ’da; “Konuş benimle ey Rasûlum!” ifÂdesinden sonra Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in kalb-i pÂkine ilhÂm eylediği ifÂdelerdir.
İkinci cumle olan;
اَلسَّلاَمُ عَلَيْكَ اَيُّهَا النَّبِىُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَكَاتُهُ
“Ey Nebî! Duny ve Âhirette selÂm ve AllÂh ’ın rahmet ve bereketi Sen ’in uzerine olsun!” ifÂdesi de, Allah TeÂl ’nın, Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’e olan iltifÂtı, yÂni husûsî selÂm ve tekrîmidir.
Ucuncu cumle olan;
اَلسَّلاَمُ عَلَيْنَا وَعَلَى عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِينَ
“SelÂm bizim uzerimize ve sÂlih kulların uzerine olsun!” ifÂdesi ise, Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in, CenÂb-ı Hakk ’ın selÂmına mukÂbelesidir. Şu kadar ki, burada Allah Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, selÂma engin şefkat ve merhametinin muktezÂsı olarak ummetinin sÂlihlerini de dÂhil eylemiştir.
Bu guzel mukÂlemeye şÃ‚hid olup hayran kalan CebrÂîl -aleyhisselÂm- da şehÂdet getirmiştir:
اَشْهَدُ اَنْ لَا اِلَهَ اِلاَّ اللهُ وَاَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ
“ŞehÂdet ederim ki, Allah ’tan başka ilÂh yoktur. Yine şehÂdet ederim ki, Hazret-i Muhammed Mustaf AllÂh ’ın kulu ve Rasûlu ’dur.”
Bu şehÂdet, tevhîd ve kulluğun ne buyuk bir makam olduğunu beyÂn ile, aynı zamanda Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in isminin zikredildiği yerde salÂt u selÂm getirmenin luzûmunu da ifÂde eder.
HÂsılı; Allah -celle celÂluhû-, Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ve CebrÂîl -aleyhisselÂm- ’ın mubÂrek kelÂmlarından oluşan “tahıyyÂt” duÂsı, ummet-i Muhammed icin ilÂhî bir bereket ve lutuf, ayrıca iltifattır. Dolayısıyla bu duÂyı okurken onun rûhÂniyetinden kalbî olgunluğumuz nisbetinde istifÂde ederiz. YÂni kul, gaflet etmeyip buradaki ifÂdeleri, AllÂh ’a tÂzîm ile dolu bir gonulle Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ve CebrÂîl -aleyhisselÂm- ’ın rûhÂniyetlerine burunerek CenÂb-ı Hakk ’a takdîm eylemeli, boylece; “Namaz, mu ’minin MîrÂc ’ıdır!”[1] hadîs-i şerîfinin sırrından nasîb almaya gayret etmelidir.
Bu vesîleyle şunu da ifÂde etmek îcÂb eder ki, namazın başından sonuna kadar kÂmil mÂnÂda huzur ve huşûu muhÂfaza edebilmek, ancak evliyÂnın buyuklerinin bile guclukle muktedir olabileceği meselelerdendir. Fakat bilmelidir ki, huşû, namazın hangi ruknunde olursa olsun, namaz kılan icin o nisbette kabul umîdi şuphesizdir. Dolayısıyla namaz kılanlar, huzur icin mumkun olduğu kadar huşûa gayret gostermelidirler. Aksi hÂlde CenÂb-ı Hakk ’ın hitÂbı cok dehşetlidir:
“Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki, onlar, namazlarını ciddiye almazlar.” (el-MÂûn, 4-5)
Cunku gercek namaz, huşû ile kılınandır. Âyet-i kerîmede buyrulur:
“(Ancak) namazlarında huşû sahibi olan mu ’minler, gercekten kurtuluşa ermiştir.” (el-Mu ’minûn, 1-2)
Oyle ki, bu huşû, mu ’minin butun hayÂtını kuşatır. Bunun icindir ki Hazret-i MevlÂn -kuddise sirruh-, “Onlar, namazlarında dÂimdirler!” (el-MeÂric, 23) Âyet-i kerîmesini işÃ‚rî olarak:
“Namazdan sonraki hÂlin de namazdaki gibi olmasıdır.” şeklinde tefsîr eder.
Bu hÂle erebilmek icin ise, samîmî ve derûnî bir gonul rÂbıtası ile Allah Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’in ulvî ahlÂkından nasîb alarak O ’nunla aynîleşmek zarûreti vardır.
Muhakkak ki insan, RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- karşısında, ilÂhî urperişlerini ve bediî duygularını hissettiği, rûhunu dış dunyÂya Âit butun cizgilerden boşalttığı vakit, O ’nunla aynîleşme yolundadır. Ruşdunu ikmÂl etmiştir.
O ’nu tam mÂnÂsı ile kimse tÂrif edemedi. Yaratılışını tanıyamadı. CebrÂîl -aleyhisselÂm- dahî sidre-i munteh ’da:
“–Ben son hudûdumdayım, Sen devÂm et!” dedi.
Her sahÂbî, istîdÂdı nisbetinde RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- ’i hissedebilirdi. Kendi vecdinin penceresinden O ’nu seyrederdi.
Hazret-i Âişe -radıyallÂhu anhÂ-:
“RasûlullÂh ’ın sîmÂsı o kadar parlar ve nur sacardı ki, ayın on dordunden daha parlak olurdu. Karanlıkta iğneye ipliği O ’nun aydınlığında gecirirdim...” buyurur.
Hazret-i MevlÂnÂ:
“İki duny bir gonul icin yaratılmıştır. «Sen olmasaydın, Sen olmasaydın, bu kÂinÂtı yaratmazdım!»[2] hadîsinin mÂnÂsını iyi duşun!” buyurur.
HAK DOSTLARININ MUHABBETİ HÂce UbeydullÂh AhrÂr ’ı bir an şiddetli bir uşume alır. Şiddetle titrer. Ateş yakıp ısıtmaya calışırlar. O anda kendisi ile aynîleşen bir murîdi, soğuk su dolu hendeğe duşmuş bir vaziyette titreyerek kapıdan iceri girer. Hemen kurulayıp ısıtırlar. O ısınınca, UbeydullÂh AhrÂr Hazretleri ’nin uşumesi de bir anda biter.
BÂyezîd-i BistÂmî, ilÂhî muhabbetten o kadar hassaslaşır ve incelirdi ki, Yaratan ’dan oturu yaratılanların her birinin ıztırÂbını sînesinde hisseder ve muzdarip olurdu.
Birgun, onunde bir merkebi oyle dovduler ki, hayvanın arkasından kan boşandı. O anda BÂyezîd-i BistÂmî Hazretleri ’nin de baldırlarından kan sızmaya başladı.
Bulbul tegannî ederken karşı dağdan ayrı ses gelmez. Ne kadar ulfetimiz varsa, yakınlığımız da o kadardır.
Hazret-i Ali ’ye bir kimsenin kendisini cok fazla sevdiğinden bahsederler. Hazret-i Ali -radıyallÂhu anh-:
“–Doğru! Benim onu sevdiğim kadar o da beni sevmektedir.” buyurur.
YÂni rûhî aynîleşme, fizikteki birleşik kaplar misÂlinden gayri değildir. Bu da rÂbıta ile mumkundur.
YÂ Rabbî! Bizleri, gonulleri ilÂhî hikmetlerle dolu gercek aşk ehlinden kılıp iki dunyÂda da sÂdık kullarınla beraber eyle!.. Âmîn!..
[1] Suyûtî, Şerhu İbn-i MÂce, I, 313. [2] Aclûnî, Keşfu ’l-HafÂ, II, s. 164, hd. n: 2123.
İslam ve İhsan