İnsan vucudunun hastalıkları iyileştirme potansiyeli olduğu biliniyor.

Kişinin kendi kanıyla iyileşmesine imkÂn veren PRP tedavisi de bu potansiyeli kullanan yeni yontemlerden biri…Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Doc.Dr.Cengiz Bahadır yontemle ilgili onemli bilgiler verdi.

PRP tedavisi nedir ?

PRP İngilizce "Platelet Rich Plasma" ifadesinin baş harflerinin kısaltması olup, "trombositten zengin plazma" anlamına gelmektedir. PRP tedavisi başlangıcta anti-aging'e yonelik kozmetik amaclı bir tedavi olarak geliştirilmiş ama sonraları kas iskelet sistemi hastalıklarında da iyileştirici etkisi fark edilerek bu alanda kullanılmaya başlanmış yeni bir yontemdir. Bu yontemde ilac hastanın kendi kanından hazırlandığından doğal bir tedavi yontemidir.
PRP enjeksiyonu bir tur semptom baskılayıcı uygulama olmayıp hastalığın kendisini tedavi etmeye yonelik bir yontemdir.

PRP nasıl elde edilir ?

Hastadan damar yolu ile yaklaşık 20 cc kadar kan bu iş icin ozel olarak hazırlanmış pıhtılaşma onleyici ilac ihtiva eden tupe alınır. Alınan kan ozel santrifuj işleminden gecirilir. Santrifuj işleminden sonra kanın trombosit dışındaki hucreleri tupun dibine coker ve uzerinde trombosit hucrelerinden zengin sarı renkli bir plazma sıvısı kalır. Bu ustte kalan sıvının dip kısmında trombositlerin daha yoğun olduğu bolgeden her milimetre kupunde yaklaşık 1 milyon trombosit hucresi olan plazma enjeksiyonun uygulanacağı enjektore cekilir. Son olarak enjeksiyon yapılmadan once bu plazmaya trombositleri aktive edecek ilac (kalsiyum klorur) eklenir. PRP artık kullanıma hazırdır ve bu aşamadan sonra bekletilmeden uygun teknikle dize enjekte edilir.

PRP vucutta nasıl etki eder ?

Trombosit temelde kanın pıhtılaşmayı sağlayan hucresi olup icerisinde buyume faktoru ve bazı doğal koruyucu maddeler icerir. PRP yontemi ile trombositten zenginleştirilmiş plazmaya eklenen ilac ile trombositler aktive edilir. Boylece trombositlerin icerdikleri iyileştirici faktorlerin acığa cıkması sağlanır. Trombositten zenginleştirilmiş plazma sıvısı doğal bir ilac gibi etki gosterir. Yaralanmanın ve zedelenmenin olduğu tendon kıkırdak gibi yapıların hucrelerini uyararak o bolgedeki iyileşmeyi hızlandırır. PRP 'nin ozellikle diz kireclenmelerinde gorulen kıkırdak zedelenmeleri ve aşınmaları uzerine iyileştirici etkisi gosterilmiştir. Bu gibi durumlarda PRP yavaş ortaya cıkan ama daha uzun sureli tedavi sağlayabilmektedir.

PRP nasıl uygulanır ?

Diz kireclenmelerinde diz eklemi icine birer ay arayla uc kez uygulanır. Tenisci dirseği, aşil tendiniti, omuz tendon yırtılmaları gibi durumlarda ise genelde birer ay arayla 2 enjeksiyon uygulanmaktadır. Halk arasında horoz ibiği yada kıkırdak iğnesi olarak bilinen Na- hyalurinat enjeksiyonları ile beraber kısa zaman aralıkları ile uygulanabilir. Bununla beraber yakın ara ile yapılan kortizon enjeksiyonu PRP tedavisinin iyileştirici etkisini azaltır.

PRP hangi hastalıklarda kullanılır ?

PRP tedavisi en sık diz kireclenmelerinde, dizde kıkırdak hasarlanmalarında, erken yaşta ortaya cıkan kıkırdak aşınmalarında kullanılmaktadır. Bununla beraber tenisci dirseği, omuz tendon romatizmaları ve yırtıkları, aşil tendiniti ve sporcularda rastlanan diğer tendinitlerde de kullanılmaktadır.

PRP tedavisinin iyileştirici etkisi ne zaman başlar ?

Enjeksiyondan sonra birkac hafta icinde yavaş başlar ve iyileşme sureci 3 ay ile 12 ay arasında devam eder. Bu nedenle PRP enjeksiyonları sonrası kortizon enjeksiyonlarında olduğu gibi hızlı bir ağrı azalması olmaz. Ozellikle diz kireclenmerinde PRP enjeksiyonu sonrası ağrı yavaş yavaş azalır ve aylar icinde gecer. Bununla beraber kortizon uygulamalarında gorulen 6 ay-1 yıl sonra şikayetlerin tekrarlaması, PRP tedavisi sonrası sık gozlenen bir durum değildir. PRP tedavisi mutlaka diz egzersizleri ve kilo verme programları ile desteklenmelidir. Ayrıca fizik tedavi ile beraber uygulandığında sonuclar daha da başarılı olmaktadır.

PRP uygulamasının yan etkisi var mıdır?

PRP yonteminin yan etkisi yoktur. Yalnızca yapıldığı bolgede gecici bir ağrı ve hafif şişme yapabilir. Bu etki bir kac gun icinde kendiliğinden gecer ve herhangi bir zararı yoktur. Bu durumda buz uygulama ve kısa sureli ağrı kesiciler kullanılabilir.

Bu doğal tedavi yontemi ile ilgili veriler henuz cok fazla olmasa da sonuclar umut vaat etmektedir. PRP tedavisi ile ilgili devam eden araştırmalar olumlu sonuclar vermekte ve uygulama alanları giderek artmaktadır. Bizim kendi kliniğimizdeki uygulamalarımızdan kazandığımız tecrubelerimiz, PRP tedavisinin yaşlanan toplum ile birlikte cağımızın en onemli sağlık sorunlarından biri haline gelen diz kireclenmelerinin tedavisinde geleneksel yontemlere guclu bir alternatif olduğunu gostermektedir.