Uyku bozukluğu olan horlama icin neler yapmalıyız?

Sabahları yorgun uyanıyor, kendinizi hala uykulu hissediyorsunuz. Uyandığınızda odada kimsenin olmadığını fark ediyor, aile bireylerinizi onları uyutmadığınızdan şikayet ederken buluyorsunuz. Ama tum bunlara rağmen halen horladığınızı kabul etmiyorsunuz. Bilmelisiniz ki; horlama aslında bir kusur ya da utanılacak bir durum değildir. Cunku horlama, ozellikle yetişkinlerde gorulen, genellikle pek onemsenmeyen fakat mutlaka tedavi edilmesi gereken bir uyku bozukluğudur. Memorial Ataşehir Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bolumu’nden Doc. Dr. Yezdan Fırat, horlama ve tedavisi hakkında bilgi verdi.

Kadınların %24’u erkeklerin ise %44’u horluyor

Yaşın ilerlemesi ile birlikte horlamanın da gorulme sıklığı artmaktadır. Bu oran 60 yaşın uzerindeki kadınlarda %73, erkeklerde %84’e kadar ulaşmaktadır. Uykuda solunum sıkıntısı ve horlama şeklinde kendini gosteren, uykuda solunum durmalarına neden olan klinik tabloya “Tıkayıcı uyku apnesi hastalığı” adı verilmektedir. Uyku laboratuvarında yapılan, “Polisomnografi” denilen testle horlamanın tanısı konulmaktadır.

Basit horlama şikayetleri ile uykuda solunum bozukluğunu karıştırmayın

Basit horlama, hastanın cevresindekilere rahatsızlık veren bir problem olmasına karşın, “uykuda solunum bozuklukları” denilen hastalık grubunda, hastalarda ciddi sağlık problemlerine, kalp ve akciğer hastalıklarına ve hatta ani olume neden olabilecek bir tablo ile karşı karşıyayız demektir. Bu nedenle horlamanın sıklığı, suresi ve hastanın uykudaki genel durumu mutlaka takip edilmelidir.

Horlama hikayeniz bir de cevrenizdekilerden dinlenilmeli

Horlama yakınması olan hastadan yatak arkadaşı veya aile fertleri ile beraber ayrıntılı hikaye alınmalıdır. Yatma ve uyanma zamanı, uyku sırasında vucudun pozisyonu, horlamanın gectiği bir pozisyon olup olmadığı, uykuda nefes kesilmesi veya apne varlığı ile abartılı horlama varlığı sorgulanmalıdır.

Uykuya eğiliminizi olcturun

Uyku bozukluğu tanısında kullanılan belirleyici yontemlerden biri olan “Epworth uykululuk skalası”na gore; hastaya “okurken, televizyon izlerken, topluma acık yerlerde otururken, arabada yolculuk yaparken, biri ile sohbet anında, oğle yemeği sonrası sakince otururken ve kırmızı ışıkta beklerken uyuklama veya uykuya dalma ihtimaliniz nedir?” soruları sorularak cevapları alınır. Hastalık oykusunde apne tespit edilenler, yukarıdaki bulgulardan bir veya birkacını icerenler icin kesin tanı yontemi uyku testi; yani “Polisomnografi”dir.

Bazı ilaclarla horlamanın tedavisi denenebilir; ancak onemli olan aşağıda belirtilen problemlerin varlığının araştırılması ve varsa cozumunun planlanmasıdır:

Şişman, kısa boyun ve kas tonusu gevşekliği olması

Burunda tıkayıcı olabilecek burun eti buyumesi, burun orta bolmesinin eğriliği veya polip varlığı,

Sarkmış yumuşak damak, uzun kucuk dil,

Buyuk bademcik veya buyumuş bademcik cevresi doku varlığı

Buyuk dil olması,

Alt cenenin kemik yapısındaki değişiklikler

Dil koku buyukluğu

Cerrahi seceneğe de başvurulabilir

Hafif ve orta duzeyde uyku apnesi olup, bolgesel darlık saptanan hastalarda esas tedaviyi tıkayıcı organın cerrahi tedavisi oluşturur. Bolgesel tıkanıklığın saptandığı patolojiye gore; bademcik ameliyatı, burun orta bolmesinin duzeltilmesi, burun etlerinin kucultulmesi, yumuşak damağın gerginleştirilmesi, kucuk dilin kucultulmesi, dil kokunun kucultulmesi gibi cerrahi işlemler yapılır. İleri duzeyde uyku apnesi olup ust hava yolunda bolgesel darlığı olmayan hastalarda esas tedaviyi CPAP (Continue positive airway pressure) denilen, temelde hastaya pozitif basınclı hava solumasını sağlayan cihazlar oluşturur. Bu cihazı hastanın maske ile her uyku sırasında burun yoluyla tatbik edip kullanması gerekir.