Uzman Diyetisyen Turgay Kose

Anne sutu ve yumurta tum besinler icerisinde en kaliteli proteine sahiptir. Yumurtada insan vucudunda sentez/enemeyen ve kesinlikle besinler ile dışarıdan alınması gerekli olan " elzem amino asitler" yeterli ve dengeli miktarlarda bulunmaktadır.
Yeterli ve dengeli beslenmede, ozellikle mental ve fiziki yonden hızlı bir buyume ve gelişme doneminde olan cocukların, protein tuketimlerinin en az yarısının hayvansal kaynaklı olması onerilmektedir. Bu nedenle ozellikle cocuk beslenmesinde "ornek protein" kaynağı olan yumurtaya gereken onem verilmelidir. Yumurta duşuk enerji iceriğine karşın bircok elzem besin oğesini yuksek oranda bulundurduğu icin "besleyici değeri yuksek" besin olarak tanımlanmaktadır. Aynı zamanda yumurtanın antibiyotik etkisi de vardır.
Besleyici değeri yuksek!
Hayvansal kaynaklı bir besin olmasına rağmen yumurtanın yağ iceriği duşuktur. Buyuk bir yumurtada 4.5 gram civarında yağ bulunur. Bunun 1.5 gramı doymuş yağ asitleri, diğer kısmı ise doymamış yağ asitleri şeklindedir. Yani yumurta, kalp-damar hastalıkları icin risk faktoru olan doymuş yağ asitlerini duşuk oranda icerir ve toplam yağ miktan duşuktur. Bir yumurta sarısında 213 mg. kolesterol bulunur. Yumurta beyazında ise kolesterol ve yağ yoktur. Yumurta yuksek kolesterol iceriğine sahip bir besin olması nedeniyle yıllarca kotu bir un kazanmıştır. Besinlerdeki yuksek kolesterolun, kan kolesterolunde direkt artışa neden olduğu duşunulmuş ve bu nedenle yumurta tum diyetlerden uzak tutulmuş ve korkarak tuketilmiştir. Gercekte kan kolesterolunun buyuk bir kısmı vucut tarafından yapılır. Kolesterol; insanlar ve tum hayvanlarda vucutta sentezlenen yağ benzeri bir maddedir. Beslenmemizde kolesterolden cok, toplam yağ miktan ve doymuş yağ asitleri oranına dikkat etmemiz gerekir. Duşuk yağlı diyet tuketen sağlıklı bireylerde her gun bir yumurta tuketiminin sakıncası yoktur.
Eğer, kişide kolesterol metabolizması bozukluğu yoksa, yeterli ve dengeli olarak tum besin gruplarını tuketiyorsa, ideal vucut ağırlığını koruyorsa, fiziksel olarak aktif ise ve sigara kullanmıyorsa yumurtanın yuksek kolesterol iceriğinden dolayı endişe duyulmasına gerek yoktur. İcerisinde bulunan lesitin kan kolesterolunu istenilen seviyelerde tutmaya yardımcıdır. Kolesterol yuksekliği, hipertansiyon, karaciğer yağlanması, şeker hastalığı gibi sorunları olanların, farklı gunlerde olmak koşulu ile haftada en cok 2 adet yumurta yemeleri onerilmektedir.
Yumurtayı satın alırken marketlerde soğuk ortamda muhafaza ediliyor olmasına dikkat edilmelidir. Dışarıda 1 gun durması buzdolabında 1 hafta kalmasına eşdeğerdir. Yumurtanın kabuğu temiz, duzgun gorunuşlu ve az puruzlu olmalıdır. Daha ucuz diye catlak ve kırık yumurtalar satın alınmamalıdır.