Piezoelektrik nedir?
Mekanik sıkıştırma neticesi voltaj ureten; voltaj tatbik edildiğinde mekanik titreşim elde edilen bazı kristal ve seramiklere has ozellik. Mekanik enerjiden voltaj uretimine piezo olayı; voltajdan mekanik titreşim uretimine de ters piezo olayı denir. Piezo Latincede basmak anlamına gelir.

Piezo olayını meydana getirebilen kristaller arasında kuartz, tormalin, rokel olarak bulunurlar. Tabiatta bulundukları şekliyle kullanılması mumkun değildir. Kristallerin titreşim frekansı ve urettiği voltaj kesiliş şekilleri, yuzey işlemleriyle yakından ilgilidir. Kristalin merkeze gore kesim yuzeylerinin simetrik olması lazımdır.

Baryum titanat, kurşun zirkonat titanat ve potasyum sodyum niobat gibi bazı seramikler de piezoelektrik olayı meydana getirecek ozelliktedir. Bu seramikler cok kristalli malzemeler olup, normal porselen seramikler gibi uretilebilir. Bunlara daha sonra yuksek D.C voltaj tatbikiyle piezoelektrik ozellik kazandırılır.

Kullanılışı: Piezoelektrik kristaller ve seramikler; mekanik titreşimlerin elektrik dalgalarına, elektrik dalgalarının mekanik titreşimlere cevrilmesi istenilen elektromanyetik ceviricilerde (transduserlerde) kullanılır. Kristal mikrofonlar, gemilerde derinlik ve hedef bulmaya yarayan sonar cihazlarında, piezokristallerden faydalanılır. Sonar cihazında piezoelektrik hadisesiyle su icine ses yayımı yapılır. Sesi cıkaran, elektrik enerjisi etkisiyle titreşen kristallerdir. Suya yapılan ses hedefe carpıp yansıyınca bu defa kristaller, suyun ses dolayısıyle sıkışması ile titreşir. Titreşen kristaller elektrik dalgaları ureterek ses ve ekranda goruntu olarak hedef tespiti yapılır.

Tarihi: Pierre ve Jacques Cruie Kardeşler 1880 senesinde Fransa ’da kristalleri ceşitli yonlerden sıkıştırarak voltaj urettiklerini keşfettiler. Bir sene sonra ise yine Fransız Gabriel Lippmonn, piezoelektrik olayının tersini deneyle tespit etti. Piezoelektrik olayından istifade ile Birinci Dunya Savaşında denizaltı gemilerini tespit etmede kullanılan basit ultrasonik cihazları yapıldı. Bu cihazlar geliştirilerek bugunku modern gemilerde kullanılan sonar cihazlarına donuştu. Piezo kristallere ilave olarak aynı işi gorebilecek piezoelektrik seramiklerse 1940 senelerinde geliştirildi.
Daha fazla bilgi icin: https://www.piezoelektrik.com/