T.C.
DANIŞTAY
Beşinci Daire
Esas No : 1992/27
Karar No : 1993/610
Davacı_______: Mevlut İrfan Bahadır , Ataturk Mahallesi sk.no:37/18
Sincan/ANKARA
Davalı________: Milli Eğitim BakanlığıANKARA

Davanın Ozeti.......:Oğretmen olan davacı 20. 8.1990 gunlu 2319 sayılı tebliğler dergisinde yayınlanan "Oğretmen evleri, lokaller ve eğitim merkezleri, sosyal tesisler yonetmeliği"nin 33.maddesinin; anayasamızın mali hukumlerle ilgili hukumlerine ve milli eğitim bakanlığının teşkilat ve gorevlerine ilişkin yasal duzenlemeye aykırı olduğunu one surerek iptalini istemektedir.

Savunmanın Ozeti.....:Davanın suresinde acılmadığı, sozu edilen yonetmeliğin 179 sayılı KHK uyarınca hazırlandığı, bu yonetmeliğin 31.maddesine dayanılarak oğretmenlerden alınan aidatın, oğretmenevleri ve sosyal tesislerin durumlarının iyileştirilmesi,oğretmenlerin bu yerlerde verilen hizmetten insanca yararlanabilmelerini sağladığı, bu nedenlerle davanın reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay tetkik hakimi..: Hamdi Gulec

Danıştay savcısı.............: Serap Aksoylu
Duşuncesi......................: 20.8.1990 gunlu ve 2319 sayılı Milli Eğitim bakanlığı tebliğler dergisinde yayımlanan " oğretmen evleri,lokaller ve eğitim merkezleri,sosyal tesisler yonetmeliği" nin 33.maddesinin iptali istemiyle acılmıştır.
Dava konusu edilen yonetmelik maddesi "uye aidatı, oğretmenevi veya lokalin bulunduğu mahalde gorevli uyelerden o yerin yonetim kurulunca tespit edilip mahallin mulki amirinin onayı ile kabul edilen miktar uzerinden ve butun uyelerden eşit olarak alınır. Eşi aidat odeyen personel aidat odemeyebilir. Eşlerden oğretmen olandan aidat kesilir." hukmunu taşımaktadır.
Anılan yonetmeliğin yururluğe girmesi sırasında yururlukte olan yasal duzenlemeye gore idari ve mali işler dairesi başkanlığının gorevleri arasında "oğretmenevleri ve diğer sosyal tesislerin kurulması ve yonetimi ile ilgili hizmetleri duzenlemek ve yurutmek" sayılmış olup, aynı gorev 3797 sayılı kanunun 37 nci maddesiyle Oğretmene Hizmet ve Sosyal İşler Daire Başkanlığına verilmiştir.
Anayasanın 128 inci maddesinin 2. fıkrası memurların ve diğer kamu gorevlilerinin hak ve yukumluluklerinin kanunla duzenleneceği hukmunu taşımaktadır. Anayasanın, bu hukmu karşısında, yukarıda belirttiğimiz kanun ve kanun hukmunde kararnamelerde, oğretmenlerin oğretmenevi, lokal ve eğitim merkezi uyelikleri nedeniyle aylıklarından kesinti yapılmasına ilişkin bir duzenleme olmamasına rağmen, dava konusu yonetmelik hukmu ile bu yolda duzenleme yapılması, anayasaya aykırıdır.
Belirtilen nedenle dava konusu yonetmelik maddesinin iptali gerektiği duşunulmektedir.

TURK MİLLETİ ADINA
Hukum veren Danıştay beşinci dairesince işin gereği duşunuldu
Dairemizin 27.2.1992 gunlu, E:1992/27 sayılı ara kararı uzerine gonderilen 25.2.1992 gunlu, 3411 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Yazısında, sozu gecen yonetmeliğin 33. maddesinin uygulanması uzerine davacıdan her ay 2.000.- lira aidat kesildiğinin belirtilmesi nedeniyle davanın 2577 sayılı idari yargılama usulu kanununun 7. maddesinin4. bendine uygun olarak suresinde acıldığı anlaşıldığından, davalı idarenin sure def'i yerinde gorulmeyerek işin esasına gecildi.
Oğretmen olan davacı "oğretmen evleri,lokaller ve eğitim merkezleri,sosyal tesisler yonetmeliği" nin uyelik aidatı alınmasına ilişkin 33.maddesinin iptali istemiyle dava acmıştır.

T:C: Anayasasının 128 inci maddesinin 2. fıkrası "memurların ve diğer kamu gorevlilerinin nitelikleri, atanmaları, gorev ve yetkileri, hakları ve yukumlulukleri aylık ve odenekleri ve diğer ozluk işleri kanunla duzenlenir." hukmunu taşımakta olup, gerek 179 sayılı Milli Eğitim bakanlığının teşkilat ve gorevleri hakkında kanun hukmunde kararnamede,gerekse 3797 sayılı Milli Eğitim bakanlığının teşkilat ve gorevleri hakkında kanunda, oğretmen evleri, lokaller ve eğitim merkezi,sosyal tesisleri icin oğretmenlerden aidat kesilmesi yolunda bir hukum yer almamıştır.
20. 8.1990 gunlu 2319 sayılı tebliğler dergisinde yayınlanan "oğretmen evleri, lokaller ve eğitim merkezleri, sosyal tesisler yonetmeliği" nin 4.maddesinde, "uye" tanımının Bakanlığa bağlı resmi okul ve kurumlardaki oğretmen ve diğer personeli, merkez ve taşra teşkilatı personelini, bakanlıktan emekli olan oğretmen ve personel, "kurum tanımının ise oğretmen evi, oğretmen lokali ve eğitim merkezi sosyal tesisini ifade edeceği, 32 maddesinde kurumun gelirlerinin; bakanlık butcesine konulacak odeneklerden, uye aidatlarından, kurumun işletme gelirlerinden ve bağışlardan oluşacağı belirtildikten sonra 33. maddesinde "uye aidatı, oğretmenevi veya lokalin bulunduğu mahalde gorevli uyelerden o yerin yonetim kurulunca tespit edilip mahallin mulki amirinin onayı ile kabul edilen miktar uzerinden ve butun uyelerden eşit olarak alınır. Eşi aidat odeyen personel aidat odemeyebilir. Eşlerden oğretmen olandan aidat kesilir. Aidatlar, uyelerin gorevli bulunduğu kurumun mutemetlerince aylıklarından kesilerek kurumun bulunduğu yerdeki bir devlet bankası şubesine acılmış bulunan hesaba , topluca, maaşın alınmasını takip eden beş gun icerisinde yatırılır, mutemetler, banka dekontunu kurum idaresine vakit gecirmeden intikal ettirirler. " hukmune yer verilmiştir.
Belirtilen yasal duruma gore; anayasada acıkca kanunla duzenleneceği ongorulen konuda yonetmelikle duzenleme yapılarak, anılan yonetmeliğin 33. maddesi ile uyelere aidat odeme yukumluluğu getirilmesinde hukuka uyarlık gorulmemiştir.
Acıklanan nedenlerle, oğretmen evleri, lokaller ve eğitim merkezleri,sosyal tesisler yonetmeliğinin 33. maddesinin iptaline,aşağıda dokumu yapılan 138.200.- lira yargılama giderinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, 15.2.1993 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
BAŞKAN : Nuri ALAN
Uye: Nursel AYMAKOĞLU
Uye: Ender CETİNKAYA
Uye: Tansel COLAŞAN
Uye : Zafer KANTARCIOĞLU