
Danıştay, Turk Buro Sen'in actığı davada gorevde yukselmeye ilişkin dort onemli karar verdi. 1- Gorevde yukselme kapsamında olmayan unvanlar icin sozlu sınav yapılabilecek. 2- Atamaları yapılanlardan, suresi icinde goreve başlamayanlar ile atama onayının iptalini isteyenlerin, aynı duzey unvan icin acılan ilk sınava katılamayacağı yonundeki duzenleme hukuka uygun değildir. 3- Aylıksız izinde olanlar (askerlik dahil) aylıksız izinlerini sonlandırmadıkca gorevde yukselmeye katılamazlar. 4- Başka kurumlarda gecici gorevli bulunanlar, bu durumlarını sonlandırmaları halinde gorevde yukselme eğitimine katılabilirler. Kararın tam metni icin başlığa tıklayınız. T.C.
DANIŞTAY BEŞİNCİ DAİRE
Esas No : 2006/6589
Davacı ve Yurutmenin Durdurulmasını İsteyen : Turkiye Buro-Sen Genel Merkezi
Vekili : Av. Alperen Pektaş, Dr Mediha Eldem Sok. No:85 K:4Kocatepe/ANKARA
Davalı : Maliye BakanlığıANKARA
Davanın Ozeti : Davacı, 9.8.2006 gunlu, 26254 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe giren Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliği'nin 4/1-1, 6/2-a-5, 6/2~b~4, 6/2-c-5, 6/2-d-3, 7/1, 11, 12/2, 15/2, 15/3, 17/2, 17/3, 18/2, 18/4, 29/2 ve 38/1. maddelerinin iptalini ve yurutmenin durdurulmasını istemektedir.
Danıştay Tetkik Hakimi : M. Emin Kacar
Duşuncesi : Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliği'nin 15/3 maddesindeki "Bu durumda olanlar aynı duzey unvan icin acılan ilk sınava katılamazlar." hukmunun, 17/3. maddesindeki " ...Bakanlık kadrolarında bulunmakla birlikte başka kurumlarda gecici gorevli bulunanlar. ." ibaresinin ve 18. maddesinin 2 ve 4. fıkralarında yer alan "iki katı" ibarelerinin yurutulmesinin durdurulması; diğer madde hukumleri yonunden ise 2577 sayılı Yasada ongorulen koşullar gercekleşmemiş olduğundan, bu kısımlara yonelik yurutmenin durdurulması isteminin reddi gerektiği duşunulmektedir.
Danıştay Savcısı __: Isa Yeğenoğiu
Duşuncesi :Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Gorevde Yukselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yonetmeliğin 12. maddesinde, gorevde yukselme sınavının yazılı olarak yapılması esası benimsenmiştir.
9,8.2006 tarih ve 26254 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak aynı tarihte yururluğe giren Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme , Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliğinin "Tanımlar" başlıklı 4. maddesinin (I), bendindeki "Sozlu sınav" tanımı ile 6. maddesinin (2) numaralı fıkrasının a/5.; b/4. ; c/5. ; d/3 bentlerinde ve 7. maddesinin (1) numaralı fıkrasında ,11. maddesinde ve 12 maddesinin (2) numaralı fıkrasında ongorulen "sozlu sınav" koşulları , yukarıda belirtilen Genel Yonetmelik esasına uymadığından acıkca hukuka aykırıdır.
Aynı Yonetmeliğin dava konusu edilen 15/2 , 15/3 , 17/2 ,17/3 ,18/2 . 18/4 , 29/2 ve 38/1. maddelerinde ongorulen duzenlemelerde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
TURK MİLLETİ ADINA
Anayasanın 124. maddesinde, "Başbakanlık, bakanlıklar ve kamu tuzel kişileri, kendi gorev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tuzuklerin uygulanmasını sağlamak uzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yonetmelikler cıkarabilirler." hukmu yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununa dayanılarak cıkarılan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Gorevde Yukselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yonetmelikte, liyakat ve kariyer ilkeleri cercevesinde hizmet gerekleri esas alınarak Devlet memurlarının gorevde yukselmelerine ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş ve 15. maddesi ile de, kurumlara bu Yonetmeliğin kapsamına giren gorevlere atanacaklarda aranacak oğrenim duzeyi ile hizmet suresi, alt gorevlerde bulunma suresi, sicil ve disipline ilişkin şartlar ile bunlar icin verilecek gorevde yukselme eğitiminin ilanı, şekli, suresi, konuları, ağırlıkları ve kapsama dahil edilecek diğer unvanlar v& bunlara ilişkin hususları, Devlet Personel Başkanlığının olumlu goruşunu alarak cıkaracakları Yonetmelikle duzenleme yetkisi tanınmıştır.
9.8.2006 gun ve 26254 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe giren Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliğinin dava konusu 4/1-1. maddesinde, sozlu sınav, "Gorevde yukselme sınavına tabi olmayan unvanlara sınavla atanacak personelin mesleki bilgilerini olcmek amacıyla sınav komisyonu tarafından yazılı sınav konularından ve/veya atanılacak unvanın alanı ve niteliği ile ilgili konulardan yapılan sınav" olarak tanımlanmış; aynı Yonetmeliğin 6 maddesinde, "Gorevde yukselme sınavına tabi olmayan unvanlara atanacaklarda aranacak şartlar" belirlenmiş; 6. maddenin 2. fıkrasının a-5, b-4, c-5, d-3. bentlerinde, sırasıyla Defterdar Yardımcısı, Milli Emlak Dairesi Başkanı, işletme Bolge Mudur Yardımcısı, Muhasebe Muduru, Saymanlık Muduru, Malmuduru olarak atanabilmek icin sozlu sınav koşulu da ongorulmuş bulunmaktadır. Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Gorevde Yukselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yonetmeliğin 2. maddesinin 1. fıkrasında, bu yonetmeliğin "... mudur ve daha alt gorevlere yapılacak gorevde yukselme mahiyetindeki asaleten atamalar..." hakkında uygulanacağı; son fıkrasında, kamu kurum ve kuruluşlarının, daha ust gorevler de dahil olmak uzere ikinci fıkrada belirtilen gorevler ile bu Yonetmelik kapsamında bulunmayan diğer gorevlere yapılacak atamalara ilişkin koşullan ozel yonetmeliklerinde duzenleyebilecekleri kurala bağlanmış; dava konusu Yonetmeliğin 6. maddesinde ise "Gorevde yukselme sınavına tabi olmayan unvanlara atanacaklarda aranacak şartlar" belirlenmiş olup; davacının bu unvanların gorevde yukselme sınavı kapsamı dışında tutulmasına bir itirazı olmadığı ve sozlu sınavın tanımına ilişkin 4/1-1. maddesi hukmu de gozonunde tutulduğunda, soz konusu unvanlara yapılacak atamalarda diğer bazı koşullar yanında "sozlu sınav" koşulunun getirilmesine ilişkin duzenlemede Genel Yonetmeliğe ve hukuka aykırılık gorulmemiştir. Dava konusu yonetmeliğin yukarıda anılan maddeleriyle bağlantılı olup 7/1,11, 12/2. maddelerinde gecen sozlu sınavla ilgili hukumlerde de hukuka aykırılık bulunmamaktadır.
Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliği'nin "Sınavda başarılı olanların atanmaları" başlıklı 15. maddesinin 2. fıkrasında, "Sınavlarda başarılı olanlardan atanma şartlarını taşımadıkları sonradan anlaşılanların sınavları gecersiz sayılarak atamaları yapılmaz, atamaları yapılmış olsa dahi iptal edilir. Sınavı kazanarak atamaya hak kazanmış olanlardan gorevden uzaklaştırılanların, goreve iade edilinceye kadar atamaları yapılmaz." hukmu yer almakta olup; gorevden uzaklaştırma kurumunun niteliği gozonunde tutulduğunda, sınavı kazanarak atamaya hak kazanmış olanlardan gorevden uzaklaştırılanların, goreve iade edilinceye kadar daha ust bir goreve atamalarının yapılmayacağına ilişkin duzenlemede hukuka aykırılık gorulmemiştir.
Aynı maddenin 3. fıkrasında ise, "Atamaları yapılanlardan, suresi icinde goreve başlamayanlar ile atama onayının iptalini isteyenlerin atamaları iptal edilir. Bunlar ile atanmadan once feragat edenlerin sınav sonuclan gecersiz sayılır. Bu durumda olanlar aynı duzey unvan icin acılan ilk sınava katılamazlar." hukmu yer almaktadır. Dava konusu Yonetmeliğin "İkinci Kısmı" kapsamındaki belli unvanlara yapılan atamaların ilgililerin goreve başlamaması nedeniyle veya kendi istekleri doğrultusunda iptali ya da atamadan feragat durumunda, bir yaptırım olarak bu kişilerin aynı duzey icin acılan ilk sınava katılamayacaklarına ilişkin duzenlemede ust hukuk normlarına, hizmet gereklerine ve hukuka uyarlık gorulmemiştir.
Yonetmeliğin "Gorevde yukselme eğitimine başvuru ve katılma" başlıklı 17 maddesinin 2. fıkrasında, "Aday memurların, gorevden uzaklaştırılanların, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa gore memur statusunde olmayanların ve Bakanlık kadrosunda bulunmayanların gorevde yukselme eğitimine başvuruları kabul edilmez." hukmu yer almış; 3. fıkrasında ise, "Aylıksız izinli olanlar ile Bakanlık kadrolarında bulunmakla birlikte başka kurumlarda gecici gorevli bulunanlar, bu durumlarını sonlandırmaları halinde gorevde yukselme eğitimine katılabilirler." hukmu ongorulmuş bulunmaktadır.
Anılan hukumlerle, gorevden uzaklaştırılan, aylıksız izinli olan ve başka kurumlarda gecici olarak gorevli bulunan personele gorevde yukselme eğitimine katılma ve dolayısıyla gorevde yukselme sınavına girme hakkı tanınmamıştır,
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 137 maddesinde, gorevden uzaklaştırma, devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, gorevi başında kalmasında sakınca gorulecek devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbir şeklinde tanımlanmış olup, gorevden uzaklaştırılan ya da gorevinden uzak kalan memurların hak ve yukumluluğunun duzenlendiği Kanunun 141. maddesinde, gorevden uzaklaştırılan ve goreviyle ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suctan tutuklanan veya gozaltına alınan memurlara bu sure icinde aylıklarının ucte ikisinin odeneceği; bu gibilerin Kanunun ongorduğu sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam edeceği; memurun tekrar goreve başlatılması zorunlu olan durumların gercekleşmesi halinde, bunların aylıklarının kesilmiş olan ucte birinin kendilerine odeneceği ve gorevden uzakta gecirdikleri surenin, derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu surenin derece yukselmesi icin gerekli en az bekleme suresini aşan kısmının, ust dereceye yukselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirileceği ongorulmuştur.
Devlet memurlarının yararlanacakları sosyal haklar ve yardımlar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun VI kısmında 187-213. maddeleri arasında duzenlenmiş olup, gorevde yukselme, bu maddelerde sayılan sosyal hak ve yardımlardan birisi değildir.
Gorevden uzaklaştırma, gorevi başında kalmasında sakınca gorulen devlet memurları hakkında alınan bir ihtiyati tedbir olduğuna, devlet memurları gorevden uzaklaştırıldığı sure icinde ancak sosyal hak ve yardımlardan yararlanabildiğine ve bu donemde derece yukselmesi ve kademe ilerlemesi gibi terfi işlemleri durdurulduğuna gore, gorevden uzaklaştırılanların gorevde yukselme eğitimine alınmamaları yonunde yapılan duzenlemede hukuka ve hizmet gereklerine aykırılık bulunmamaktadır. Bu arada, 657 sayılı Yasada, gorevden uzaklaştırılan devlet memurlarının sadece sosyal hak ve yardımlardan yararlanmaya devam edeceği belirtilmek suretiyle, gorevden uzaklaştırılanların gorevde yukselme hakkına sahip olmadığı, yasa koyucu tarafından dolaylı olarak benimsenmiş olduğundan, yasa gereği olan boyle bir kısıtlamanın Genel Yonetmelikte aranmasına esasen gerek bulunmamaktadır.
Dava konusu yonetmelikte, aylıksız izne ayrılan personele de gorevde yukselme eğitimine katılma hakkı tanınmamıştır. Aylıksız izin yasal bir hak olmakla birlikte, aylıksız izne ayrılanların derece yukselmesi ve kademe ilerlemesi gibi terfi işlemleri kural olarak yapılmadığından ve gorevde yukselme eğitimine devam zorunluluğu bulunduğundan, aylıksız izne ayrılmış olanların ancak bu durumlarını sonlandırmaları halinde gorevde yukselme eğitimine katılabilecekleri yolundaki duzenlemede de hukuka aykırılık gorulmemiştir.
Bakanlık kadrolarında bulunmakla birlikte başka kurumlarda gecici gorevli bulunanlara gelince;
Bir kamu gorevlisinin hizmetine duyulan ihtiyac nedeniyle bir kamu hizmetini yurutmek uzere kadrosunun bulunduğu yer dışında yer alan bir kamu hizmetini yurutmek uzere gecici gorevlendirilmesi halinde, kamu gorevlisinin esas kadrosunun olduğu birim ile ilişiğinin kesilmemiş olması ve niteliği itibarîyle gecici ve belirli sureli olan gorevlendirmenin sona ermesi ile asli gorevini yurutmeye devam edecek olması karşısında, kamu hizmetinin gereği ve kamu yararı uyarınca gorevlendirilen kamu gorevlisinin gorevde yukselme eğitimine alınmaması ve dolayısıyla gorevde yukselme sınavına girme hakkından yoksun bırakılması sonucunu doğuracak olan dava konusu duzenlemede 657 sayılı Yasaya ve Genel Yonetmeliğe uyarlık bulunmamaktadır.
Dava konusu Yonetmeliğin "Gorevde yukselme eğitimine alınacak personelin secimi" başlıklı 18. maddesinin 2. fıkrasında, "Gorevde yukselme eğitimine başvuranlardan gerekli şartları taşıyanların sayısı, ilan edilen atama yapılacak boş kadro sayısının iki katını aşması halinde, bunlardan eğitime alınacak personel Yonetmeliğin ekinde yer alan Ek-1 Değerlendirme Formuna gore toplam puanı en fazla olandan başlamak uzere tespit edilir..." hukmu ongorulmuş; aynı maddenin 4. fıkrasında ise "bilgi edinme başvurusunda bulunanların sayısı ilan edilen atama yapılacak boş kadro sayısının iki katını aşmaması halinde, duyuruda belirtilen şartlan taşıyan adaylar, doğrudan gorevde eğitimine alınırlar." hukmune yer verilmiştir.
Genel Yonetmeliğin 9. maddesinde gorevde yukselme eğitimine alınacakların sayısının atama yapılacak boş kadro sayısının uc katını gecemeyeceği ongorulmuş iken, dava konusu yonetmeliğin 18. maddesinin 2 ve 4. fıkralarında bunun "iki katı" olarak belirlenmesinde ust hukuk normlarına ve hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Dava konusu diğer madde hukumlerinde ise ust hukuk normlarına ve hukuka aykırılık gorulmemiştir.
Acıklanan nedenlerle, Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliği'nin 15/3 maddesindeki ??Bu durumda olanlar aynı duzey unvan icin acılan ilk sınava katılamazlar.? hukmu, 17/3 maddesindeki ??Bakanlık kadrolarında bulunmakla birlikte başka kurumlarda gecici gorevli bulunanlar?? ibaresi ve 18. maddesinin 2. ve 4. fıkralarında yer alan ?iki katı? ibareleri yonunden 2577 sayılı İdari 'Yargılama Usulu Kanunu'nun 4001 sayılı Yasa ile değişik 21. maddesinin 2. fıkrasında sayılan koşulların gercekleşmiş olduğu anlaşıldığından bu hukumlerin yurutulmesinin durdurulmasına diğer madde hukumleri yonunden ise 2577 sayılı Yasanın 27/2. maddesinde ongorulen koşullar gercekleşmemiş olduğundan, bu kısımlara yonelik yurutmenin durdurulması isteminin reddine kısmen oybirliği, kısmen oycokluğuyla 19.3.2007 tarihinde karar verildi.
Başkan Uye Uye Uye Uye
Turan Salih Gunay Mustafa Sadri
FALCIOĞLU ER ERDEN KILICHAN BOZKURT
(X) (X)
(X) KARŞI OY
Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliği'nin "Gorevde yukselme eğitimine başvuru ve katılma" başlıklı 17. maddesinin 2. fıkrasında, "...gorevden uzaklaştırılanların, ... gorevde yukselme eğitimine başvuruları kabul edilmez." hukmu yer almaktadır
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 137. maddesine gore, kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, gorevi başında kalmasında sakınca gorulerek gorevden uzaklaştırılan devlet memurlarının, aynı Yasanın 141. maddesinin birinci fıkrasının son cumlesinde yer alan hukum uyarınca Kanunun ongorduğu sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam edecekleri kurala bağlanmıştır.
Gerek 657 sayılı Yasadaki duzenlemede, gerekse genel nitelikte olan Devlet Memurlarının Gorevde Yukselme Esaslarına Dair Yonetmelikte gorevden uzaklaştırılan kamu gorevlisinin gorevde yukselme hakkından yararlanamayacakları yolunda bir kısıtlama bulunmamasına karşın, dava konusu Yonetmelikte gorevden uzaklaştırılan kamu gorevlisine gorevde yukselme eğitimine alınmama engeli getirilmesinde hukuka uyarlık gorulmemiştir.
Yine aynı nedenlerle, Yonetmeliğin "Atama esasları" başlıklı 29. maddesinin 2. fıkrasındaki "...Gorevde yukselme sınavını kazanarak atanmaya hak kazanmış olanlardan gorevden uzaklaştırılanların, goreve iade edilinceye kadar atamaları yapılmaz." ve 15. maddesinin 2. fıkrasındaki "...Sınavı kazanarak atamaya hak kazanmış olanlardan gorevden uzaklaştırılanların, goreve iade edilinceye kadar atamaları yapılmaz," yolundaki hukumlerde de hukuka uyarlık bulunmamaktadır.
Aylıksız izinli olanların gorevde yukselme eğitimine alınmamalarına gelince;
Dava konusu Yonetmeliğin 17. maddesinin 3. fıkrasında, "Aylıksız izinli olanlar ... bu durumlarını sonlandırmaları halinde gorevde yukselme eğitimine katılabilirler." hukmu yer almaktadır.
Genel Yonetmeliğin "Gorevde yukselme eğitimine alınma" başlıklı 9. maddesinde, "Kurumlar, memurlarını bir ust goreve hazırlamak amacıyla, bu gorevler icin gerekli olan oğrenim duzeyi, hizmet suresi, sicil ve disiplin niteliklerine sahip olma durumlarını da dikkate alarak ozel yonetmeliklerinde belirleyecekleri usul ve esaslar cercevesinde secmek suretiyle gorevde yukselme eğitimine alırlar..." hukmu ongorulmuş; 8 maddesinde, "Bu Yonetmelik kapsamında bulunan personelin gorevde yukselme mahiyetindeki atamalarının yapılabilmesi amacıyla, atama yapılacak gorevler icin en az 75 saat olmak uzere, duzenlenecek gorevde yukselme eğitim programına katılmaları gerekir. Ancak, kurumlar tarafından, zorunlu hallerde en fazla 10 saate kadar mazeret izni verilebilir Kanunen verilmesi gerekli olan izinlerde bu sure şartı aranmaz." hukmune yer verilmiş olup; gorevde yukselme eğitimine alınabilmek icin Genel Yonetmelikte ongorulen olcutler dışında başkaca bir koşul getirilemeyeceğinden ve aylıksız izin yasada sınırlı bir bicimde ongorulen zorunlu hallerde kullanılabilecek yasal bir izin hakkı olduğundan, aylıksız izinli olanların bu durumlarını sonlandırmadan gorevde yukselme eğitimine alınamayacakları yolundaki duzenlemede de hukuka uyarlık gorulmemiştir.
Acıklanan nedenlerle, Maliye Bakanlığı Personeli Gorevde Yukselme, Unvan Değişikliği ve Atama Yonetmeliği'nin yukarıda anılan hukumleri yonunden de yurutmenin durdurulması isteminin kabulu gerektiği oyu ile karara kısmen karşıyız.
Uye Uye
Salih ER Gunay ERDEN