Maliye Bakanlığının 2003 yılında değiştirmeye başladığı 6245 sayılı Harcırah Kanunu, mevzuatı oldukca karışık hale getirmiştir. Zira, Butce Kanunları ile yapılan duzenleme, daha sonra kanun ana metnine yansıtılmış, kanunun ana metni ilerleyen yıllarda yeniden değiştirilmiş, bu değişiklikten kısa bir sure sonra Anayasa Mahkemesi iptal kararı vermiş ve son olarak da Danıştay'ın yorumu cercevesinde gecmişe yonelik harcırah icin dava acılmasına imkan bulununca, Maliye Bakanlığı 6245 sayılı Kanunu bir kez daha değiştirmiştir. Tum bu surec sonrasında, becayiş yapanların harcırah alabilip alamayacağı konusunu ele alacağız. Bugunku yazımızda, tum bu surec sonrasında, becayiş yapanların harcırah alabilip alamayacağı konusunu ele alacağız.
12 Ağustos 2003'ten onceki durum
Bu tarihten once becayiş yapanların harcırah alamayacağına dair bir duzenleme 6245 sayılı Kanunda, net olarak, yer almaktaydı. Kanunun "Harcırah verilmeyecek kimseler" başlıklı 4'uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hukum şu şekildeydi:
"Ancak, becayiş olunanlar ile, mahallen temin ve gorevlendirilmeleri mumkun ve mutat olan hizmetlilere ve bunların aile fertlerine yeni veya acıktan atanmalarında ve emeklilik haric gorevlerine son verilme hallerinde harcırah verilmez."
12 Ağustos 2003'ten sonraki durum
12 Ağustos 2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 4969 sayılı Kanunun birinci maddesinin (c) bendiyle, yukarıda yer verilen ve becayiş olanlara harcırah verilmeyeceğini duzenleyen acık hukum, kaldırılmıştır. 4969 sayılı Kanunun yururluk maddesi gereğince de, bu duzenleme 22/7/2003'ten itibaren yururluğe konulmuştur.
Duzenlemenin kaldırılma nedeni, naklen atamalarda yapılan duzenlemedir. Bu duzenlemeye gore, "kendi isteği ile tayin olunanlara" harcırah verilmeyeceği hukum altına alınmıştır. Kendi isteğiyle tayin isteyenlere harcırah verilmeyeceğine yonelik bu yeni duzenleme becayişi de kapsadığından, becayişe dair acık duzenleme, kanun metninden cıkarılmıştır.
Kanunun madde gerekcesinde yer alan "Ayrıca, kendilerinin yazılı talebi uzerine atananlara harcırah verilmeyeceğine ilişkin Harcırah Kanununun 10 uncu maddesinde yapılan değişiklik sonucu becayiş olunanlara harcırah verilmeyeceği yonundeki mevcut hukme de gerek kalmamış ve ilgili hukum yururlukten kaldırılmış bulunmaktadır." şeklindeki acıklama da, bu yorumu doğrular niteliktedir.
Naklen tayinlere harcırah vermesini engelleyen hukum iptal edildi

Anayasa Mahkemesi, 4969 sayılı Kanun ile getirilen "kendi isteği ile tayin olunanlara" harcırah verilmeyeceği yonundeki hukmu iptal etmiştir. Sozkonusu bu iptal kararı, 26.11.2005 gunlu ve 26005 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır. (Anayasa Mahkemesi'nin 4.5.2005 gunlu, E:2004/54, K:2005/24 sayılı kararı)
Danıştay'ın getirdiği yorum
Danıştay İkinci Dairesi, bu karar sonrasında sıkca tartışılan zamanaşımı konusuna acıklık getirmiş ve harcırahların 60 gunluk zamanaşımı suresi icinde değil genel zaman aşımı suresi icerisinde istenebileceğini karar vermiştir. Bu karar şu anlama gelmektedir: Kişiler 5 yıllık zaman aşımı suresi icerisinde, idarelerine başvurarak harcırahlarını talep edebilir, idarelerin bu taleplere olumsuz cevap vermesi halinde de idari yargı yerlerinde dava acılabilir.
Şimdi ne olacak?
Hali hazırdaki mevzuatımıza gore yurt icinde veya yurt dışında surekli bir goreve naklen atanan memura harcırah verilecektir. (6245 sayılı Kanunun 10. maddesinin 1 nolu bendi) Bu naklen atama duzenlemesinde, karşılıklı olarak yer değiştirene harcırah verilmeyeceği yonunde bir hukum artık 6245 sayılı Kanunda yer almamaktadır.

Bu nedenle,
1- Becayiş yapanlara harcırahlarının verilmesi gerekmektedir.
2- Genel zaman aşımı sureleri icerisinde memurların alamadıkları becayiş harcırahlarını talep etme hakları bulunmaktadır. 4969 sayılı Kanun 12/08/2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanmış ancak 22/7/2003'ten gecerli olmak uzere yururluğe girmiştir. Bu bağlamda 22/7/2003 tarihinden once becayiş alamayanların harcırahlarını talep etme imkanı bulunmamaktadır. Ancak, bu tarihten sonra becayiş alamayanların harcırahlarını talep etme imkanı bulunmaktadır.