Turkiye, Van'da yaşanan depremin yaralarını elbirliğiyle sarmaya devam ediyor. Gelen haberlerden de gorulduğu uzere, bolgede calışan bir cok memur depremden etkilenmiştir. Sitemiz temel olarak memurlarla ilgilendiğinden, bu dosyamızda, deprem nedeniyle malul kalanların kendilerinin ve vefat edenlerin dul ve yetimlerinin sosyal guvenliklerinin nasıl sağlanacağı konusuna bir acıklama getirmek istiyoruz. Zira bu konuda yapılmış bir gecici madde duzenlenmesi bulunmakta ve bu duzenleme pek bilinmemektedir. devamı icin başlığa tıklayınız. - KAMU GOREVLİLERİNDEN DEPREM NEDENİYLE MALUL KALANLARIN KENDİLERİNİN,
VEFAT EDENLERİN HAK SAHİPLERİNİN,
SOSYAL GUVENLİKLERİ NASIL OLACAKTIR?
Oncelikle Ulkemizde meydana gelen doğal afet sonucu vefat edenlerin yakınlarına ve ulkemize başsağlığı dileriz. Malul kalan veya doğal afetten kurtulan vatandaşlarımıza ve ulkemize gecmiş olsun dileğinde bulunmak istiyoruz.
Deprem nedeniyle malul kalanların kendilerinin, vefat edenlerin dul ve yetimlerinin sosyal guvenliklerinin sağlanması acısından, 4447 sayılı Kanunun Gecici 5 inci maddesi ile duzenleme yapılmıştır. (8.9.1999 tarihli, 23810 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır). Soz konusu madde şu şekildedir:
"15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Muessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun uyarınca, 17/8/1999 tarihinde meydana gelen deprem nedeniyle Bakanlar Kurulu tarafından afet bolgesi ilan edilen yerlerde malul kalan sigortalı veya iştirakciler ile olen sigortalı veya iştirakcilerin hak sahiplerine en az 360 gun prim veya 12 aylık prim veya kesenek odenmiş ve her ne ad altında olursa olsun Sosyal Guvenlik Kurumlarından aylık veya gelir almamak şartıyla; 506, 2925, 5434, 1479 ve 2926 sayılı) Kanunlarda ongorulen prim veya kesenek odeme suresi aranmaksızın ilgili kurumca kendi mevzuatlarına gore aylık bağlanır. Bu şekilde bağlanan aylıklarla ilgili soz konusu kanunlarda ongorulen prim veya keseneklerin eksik olan kısmı Hazinece kurumlara odenir. Bu konudaki usul ve esaslar Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Musteşarlığı'nın bağlı olduğu Devlet Bakanlığınca muştereken tespit edilir."
Daha sonra bu hukum, 25/02/2000 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan, 592 sayılı Kanun Hukmunde Kararnamenin 2. maddesi ile değiştirilmiştir Değişiklik sonucu madde şu hale gelmiştir:
"17/8/1999 tarihinde ve daha sonraki tarihlerde meydana gelen depremler sonucunda malul kalan sigortalı veya iştirakciler ile olen sigortalı veya iştirakcilerin hak sahiplerine en az 360 gun prim veya 12 aylık prim veya kesenek odenmiş ve her ne ad altında olursa olsun sosyal guvenlik kurumlarından aylık veya gelir almamak şartıyla; 506, 2925, 5434, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlarda ongorulen prim veya kesenek odeme suresi aranmaksızın ilgili kurumca kendi mevzuatlarına gore aylık bağlanır. Bu şekilde bağlanan aylıklarla ilgili soz konusu kanunlarda ongorulen prim veya keseneklerin eksik olan kısmı Hazinece kurumlara odenir. Bu konudaki usul ve esaslar Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve Hazine Musteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanlığınca muştereken tespit edilir."
DEĞERLENDİRME
Yukarıdaki madde hukmune gore;
360 GUNLUK PRİM YETERLİ

- Sigortalı veya devlet memuru olanlardan malul kalanlar ile vefat edenlerin sosyal guvenliklerinin sağlanabilmesi icin en az 360 gunluk veya 12 aylık prim veya kesenek odenmiş olması şartı one cıkmaktadır. Ancak, her ne ad altında olursu olsun aylık veya gelir almakta olan bu duzenlemeden yararlanamayacaktır.
- Normal olum aylığı veya malul aylığı icin aranılan sureler, deprem felaketinde malul kalan veya vefat edenler icin aranmamaktadır. Deprem felaketinde malul kalan veya vefat edenler icin eksik olan sureler, normal olum aylığı icin aranılan surelere yukseltilerek hizmet ilavesi yapılmakta, hizmet ilavesi yapılan surelerin prim veya kesenekleri Hazine tarafından karşılanmaktadır.
- Vefat edenlerin, eş ve cocuklarına aylık bağlanabilecektir. Vefat edenlerin anne veya babalarına da aylık bağlanabilecektir. Ancak bunun icin, malulluk, muhtaclık, aylık ve gelir alınmaması gibi şartların bir arada taşınması gerekmektedir. Eşin, cocuğun, anne ve babanın hangi oranda yardım alacağı konusunda detaylı dosya icin tıklayınız. (Buradaki dosya 2009 yılında hazırlanmıştır. Alt sınır aylığı Dul-Yetim sayısı bir ise 750,85; iki ise 844,71; uc ise 938,57 liradır)
SGK'YA MURACAAT YETERLİDİR
- Sosyal guvenliklerinin sağlanması acısından, ilgililerin kendileri, hak sahipleri kendileri veya gorev yaptıkları kurumları aracılığı ile Sosyal Guvenlik Kurumuna muracaat etmeleri yeterlidir.

1 YILLIK ŞARTIN DA KALDIRILMASI YERİNDE BİR UYGULAMA OLACAKTIR
592 sayılı Kanun Hukmunde Kararname ile değişik, 4447 sayılı Kanunun Gecici 5 inci maddesi 1999 tarihinden sonra meydana gelen depremleri de kapsayan bir madde olduğundan, bu madde hukmunun bugun icin de gecerli bir hukum olduğunu, yeni bir maddeye ihtiyac bulunmadığını değerlendirmekteyiz. Ancak, maddede yer alan l yıllık sureyi tamamlayamayan devlet memurları yada sigortalıların olacağını da varsayarsak bu bir yıllık surenin hic konulmaması ve calışma hayatına başlamanın yeterli olduğu yonunde yeni bir kanunun cıkarılmasının daha uygun olacağını değerlendirmekteyiz.