
Memurlar.net olarak, 2003 yılında hazırladığımız ve yayına aldığımız dosyayı bugun itibariyle guncelliyoruz. Bu dosyada her bir maaş kaleminin kanuni dayanağı ve miktarları ile bu miktarlardan hangi kesintiler yapılacağı ayrıntılı olarak acıklanmıştır.
Maaş hesaplamasına dahil olan kalemlerin artması ve karmaşıklaşması, maaş hesabını Uzmanlık alanı haline getirmiştir. Bu cercevede bir cok memur arkadaş hala maaşının nasıl hesaplandığını bilmemekte ve bordrolarda yer alan rakamların nerden geldiğini ve doğru olup olmadığını kontrol edememektedir. Bu nedenle maaşın nasıl hesaplanacağına ilişkin bilgiler vermenin faydalı olacağını duşunuyoruz.
Maaş hesabı iki bolume ayrılır. Birinci bolum elde edilen gelirler, ikinci bolum ise giderlerdir. Gelirlerde asıl yer tutan miktarlar zam ve tazminatlardır.
Maaş Hesaplamalarında kullanılacak temel veriler şunlardır:
Aylık Katsayı: 0,076998
Yan Odeme Katsayısı: 0,024416
Taban Aylığı Katsayısı: 1,205274
A-GELİRLER
1-Gosterge Aylığı: 657 sayılı Kanunun 43 uncu maddesinin (A) bendi uyarınca derece ve kademe esasına gore duzenlenen aylık gosterge tablolarında yer alan gosterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile carpımı sonucu bulunacak miktarı ifade etmektedir.
Gosterge Aylığı= Gosterge Rakamı*Aylık Katsayı
8 inci derecenin 3 uncu kademesinde yer alan bir memurun gosterge aylığı:
690 0,076998 53,13 TL 2-Taban Aylığı: 27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK'nin değişik 1 inci maddesi hukmu uyarınca; "1.000" gosterge rakamının taban aylık katsayısı ile carpımı sonucunda bulunan miktarı ifade etmektedir.
Taban Aylığı=1000*Taban Aylık Katsayısı
1000 1,205274 1205,27 TL 3-Kıdem Aylığı: 27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK'nin değişik 1 inci maddesi gereğince taban aylığından yararlanan personele hizmet suresi itibariyle belirlenen kıdem gostergesinin memur aylık katsayısı ile carpımı sonucu bulunan tutar uzerinden parayı ifade etmektedir. Kıdem gostergesi her hizmet yılı icin 20 olarak belirlenmiştir. 25 ve daha fazla hizmet yılını dolduranlar icin gosterge rakamı 500 olmak hesaplanır.
Kıdem Aylığı=Hizmet Yılı*20*Aylık Katsayı
10 sene hizmeti olan bir memurun kıdem aylığı:
10*20: 200 0,076998 15,40 TL 4-Ek Gosterge Aylığı: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ekli ek gosterge cetvellerinde hizmet sınıfı, kadro unvanı ve derecesine gore belirtilen gosterge rakamlarının memur aylık katsayısı ile carpılarak bulunacak miktarı ifade etmektedir. 1995/4625 sayılı Danıştay kararı gereğince, kazanılmış hak aylığına esas dereceler ek gosterge aylığının hesaplamasında kullanılmaktadır.
Ek Gosterge Aylığı=Ek Gosterge Rakamı*Aylık Katsayı
4 uncu dereceli bir kadroda gorev yapmakta olan Oğretmenin ek gosterge aylığı:
1100 0,076998 84,70 TL 5-Zam ve Tazminatlar:
a-Zamlar: 657 sayılı Kanunun 152 nci maddesinin verdiği yetkiye dayanarak Bakanlar Kurulunca cıkarılan Yan Odeme Kararnamelerinde (Sitemizin Mevzuat/BKK bolumunde yer almaktadır) sınıf, unvan, derece, gorev yeri vb. niteliklere gore tespit edilen iş gucluğu, iş riski, temininde gucluk ve mali sorumluluk zammı puanlarının yine Bakanlar Kurulu Kararında belirlenen yan odeme katsayısı ile carpılarak hesaplanacak miktarı ifade etmektedir.
Odenecek Zam Tutarı=Yan Odeme Puanı (İş Gucluğu + İş Riski + Temininde Gucluk + Mali Sorumluluk Zamları)*Yan Odeme Katsayısı
10 yıl hizmeti olan bir muhendise odenmesi gereken zamlar:
İş gucluğu zammı:800 + Temininde gucluk zammı: 1400
1400 0,024416 34,18 TL b-Tazminatlar: Gorevin onem, sorumluluk ve niteliği, gorev yerinin ozelliği, hizmet suresi, kadro unvan ve derecesi ve eğitim seviyesi gibi hususlar goz onune alınarak, bu Kanunda belirtilen en yuksek Devlet memuru aylığının (ek gosterge dahil) brut tutarının belirli bir oranı şeklinde odenen tutarı ifade etmektedir.
Gorevlerin nitelikleri itibariyle kanunda memurlara odenmesi ongorulen tazminatlar şunlardır:
a- Ozel Hizmet Tazminatı
b- Eğitim Oğretim Tazminatı
c- Din Hizmetleri Tazminatı
d- Emniyet Hizmetleri Tazminatı
e- Mulki İdare Amirliği Ozel Hizmet Tazminatı
f- Denetim Tazminatı
g- Adalet Hizmetleri Tazminatı
f-Diğer tazminatlar.
Odenecek Tazminat Miktarı=En Yuksek Devlet Memuru Aylığı*Tazminat Oranı
Tazminat oranını ne olduğu Yan Odeme Kararnamesine bakılarak tespit edilecektir.
En yuksek Devlet Memuru aylığından, en yuksek gosterge ile en yuksek ek gosterge rakamları toplamının maaş katsayısı ile carpımından oluşan tutar anlaşılmalıdır.
Yani: Gosterge(1500]Ek Gosterge(8000): 9500* Aylık Katsayı
9500 0,076998 731,48 TL 6 ncı dereceli bir kadroda gorev yapan bir oğretmen odenecek tazminat:
9500 0,076998 731,48 TL 731,48 95.28 696,96 TL % 95,28 oranı Yan Odeme Kararnamesinin Eğitim-Oğretim tazminatları bolumunden 2014 yılı icin uygulanan orandır.
6- Ek Odeme
375 sayılı KHK'nın Ek 9. maddesi hukmu uyarınca verilmektedir.
En yuksek Devlet memuru aylığına (ek gosterge dahil), 375 sayılı KHK'ya ekli (I) sayılı Cetvelde yer alan kadro ve gorev unvanlarına karşılık gelen oranların uygulanması suretiyle hesaplanan tutarda ek odeme yapılır.
4 uncu dereceli bir kadroda gorev yapmakta olan Oğretmenin ek odeme oranı yuzde 65'tir.
Bu ise 9500*Maaş Katsayısı*%65=475,62 TL
Ek odemeye hak kazanılmasında ve bu odemenin yapılmasında aylıklara ilişkin hukumler uygulanır. Bu maddeye gore yapılacak ek odeme damga vergisi haric herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve ilgili mevzuatı uyarınca odenmekte olan zam, tazminat, odenek, doner sermaye odemesi, ikramiye, ucret ve her ne ad altında olursa olsun yapılan benzeri odemelerin hesabında dikkate alınmaz.
7- Aile Yardımı: 657 sayılı Kanunun 202-206 ncı maddeleri uyarınca, memurun her ne şekilde olursa olsun menfaat karşılığı calışmayan veya herhangi bir sosyal guvenlik kuruluşundan aylık almayan eşi icin 2134, cocuklarda 6 yaş altı icin 500, 6 yaş ustu icin 250 gosterge rakamının memur aylık katsayısı ile carpımı sonucu bulunacak tutar uzerinden odenen miktarı ifade etmektedir.
- Evli ve biri 6 yaştan kucuk biri de altı yaştan buyuk cocuk sahibi bir memura odenecek aile yardımı odeneği:
Eş icin 2134, cocuklardan 6 yaş altı icin 500, 6 yaş ustu icin 250 gosterge rakamları olmak uzere:
2134 0,076998 164,31 TL 500 0,076998 38,50 TL 250 0,076998 19,25 TL 8- Yabancı Dil Tazminatı: 27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı KHK ile duzenlenmiştir. Buna gore; Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca muştereken belirlenen dillerden yine bu iki kurum tarafından tespit olunan esas ve usuller cercevesinde yapılan yabancı dil seviye tespiti sonunda her bir dil icin (A) duzeyinde başarılı olanlara 1500, (B) duzeyinde başarılı olanlara 600, (C) duzeyinde başarılı olanlara 300 gosterge rakamının memur aylık katsayısı ile carpımı sonucu bulunan tutarı gecmemek uzere Maliye Bakanlığının teklifi ve Başbakan onayı ile belirlenecek miktarlarda aylık yabancı dil tazminatı odenebilir.
Uygulamada Maliye Bakanlığının 1997 tarihli Genelgesi uyarınca yabancı dil bilgisinden yararlanılan personel icin, KPDS'den 90-95 puan alanlar icin 900, 96-100 puan alanlar icin 1.200 rakamı esas alınmaktadır.
19/11/2008 tarihli Başbakan onayı ile Maktu olarak yapılan dil tazminatı odemeleri kaldırılmış ve personelin bildiği yabancı dil bilgisi calıştığı kurum tarafından faydalanıp faydalanmamaya gore gostergeleri aşağıdaki gibi olmuştur.
(A) DUZEYİ (B) DUZEYİ (C) DUZEYİ 96100 PUAN 9095 PUAN 1-Yabancı Dil Bilgisinden Kurumlarınca Yararlanılan Personele Bildiği Her Bir Dil İcin 1200 900 600 300 2- Diğer Personele Bildiği Her Bir Dil İcin 750 750 500 250 Yabancı Dil Tazminatı=Yabancı Dil Bilgisi Duzeyi*Aylık Katsayı
1200 0,076998 92,40 TL 750 0,076998 57,75 TL 9-Makam Tazminatı: 657 sayılı Kanunun Ek 26 ncı maddesi hukmu uyarınca bu Kanuna ekli Makam Tazminatı Cetvelinde yer alan kadro unvanlarına atanan personele anılan cetvelde bu unvanlar icin belirlenen gosterge rakamlarının memur aylık katsayısıyla carpımı sonucu bulunacak miktar uzerinden odenmektedir.
Makam Tazminatı=Makam Tazminatı Gosterge Rakamı*Aylık Katsayı
2000 0,076998 154,00 TL 10-Gorev Tazminatı: Temsil tazminatı almayan personelden; 7.000'den daha duşuk gostergeler uzerinden makam veya yuksek hakimlik tazminatı ongorulen kadrolara atanmış olanlara, 15.000 gosterge rakamını gecmemek uzere Bakanlar Kurulunca tespit edilecek gosterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile carpımı sonucunda bulunacak miktarda gorev tazminatı odenir.
Makam veya yuksek hakimlik tazminatı gosterge rakamları;
1- 6000 olanlara 9000
2- 5500-4500 olanlara 7000
3- 4000 ve aşağısı olanlara 6000
gosterge rakamının, almakta oldukları makam veya yuksek hakimlik tazminatı gosterge rakamlarına ilave edilmesi suretiyle bulunan gosterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile carpımı sonucunda bulunacak miktarda gorev tazminatı odenir.
Gorev Tazminatı=(Makam Tazminatı Gostergesi + Makam Tazminatı Gosterge Rakamına Tekabul Eden Gorev Tazminatı Miktarı)*Aylık Katsayı
3000 puan Makam Tazminatı olan bir kamu gorevlisine odenecek Gorev tazminatı:
9000 0,076998 692,98 TL 11- Temsil Tazminatı: Makam veya yuksek hakimlik tazminatı ongorulen kadrolarda bulunanlardan Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenecek olanlara 30.000 gosterge rakamının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile carpımı sonucu bulunacak miktarı gecmemek uzere temsil tazminatı odenir.
Makam veya Yuksek Hakimlik Tazminatı Gostergesi 30.000 olanlara 30.000; 20.000 olanlara 20.000; 15.000 olanlara 20.000; 10.000 olanlara 19.000; 8.000 olanlara 18.000; 7.000 olanlara 17.000 gosterge tutarında Temsil tazminatı odenmektedir.
Temsil Tazminatı=Makam Tazminatı Gostergesine Karşılık Gelen Temsil Tazminatı Gostergesi*Aylık Katsayı
8000 0,076998 615,98 TL 12-Diğerleri: Burada sayılan ana kalemlerin dışında varsa fazla calışma ucreti, ek tazminat (375 sayılı KHK) ile bazı kurumlarda odenen fon, ek odeme ve benzeri odeme kalemleri de istihkaklar kısmına eklenecektir.
KESİNTİLER:
1- 5510 sayılı Kanun Oncesi calışan personel icin kesenekler;
Emekli Sandığı Kişi Kesintisi icin (%16);
[(Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı) + En Yuksek Devlet Memuru Aylığının (9500*0,076998) Ek Gostergeye Bağlı Olarak Belirli Bir Oranı] * %16
Kurum karşılığı icin (%20);
Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı) + En Yuksek Devlet Memuru Aylığının (9500*0,076998) Ek Gostergeye Bağlı Olarak Belirli Bir Oranı * %20
Genel Sağlık Sigorta kesintisi icin (% 12);
Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı) + En Yuksek Devlet Memuru Aylığının (9500*0,076998) Ek Gostergeye Bağlı Olarak Belirli Bir Oranı * % 12
En Yuksek Devlet Memuru Aylığının (9500*0,076998) Ek Gostergeye Bağlı Olarak Belirli Bir Oranı ise:
Ek Gostergesi 8400 ve yukarı olanlarda %240'na
Ek Gostergesi 7600 (dahil)-8400(haric) arasında olanlarda %180
Ek Gostergesi 4800 (dahil)-7600(haric) arasında olanlarda %150
Ek Gostergesi 3600 (dahil)-4800(haric) arasında olanlarda %130
Ek Gostergesi 2200 (dahil)-3600(haric) arasında olanlarda %70
Diğerlerinde %40'ına tekabul eden miktardır.
2- 5510 sayılı Kanun Sonrası calışan personel icin kesenekler;
Malulluk, Yaşlılık ve Olum Sigortası Kişi Kesintisi (% 9);
[(Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı + Ozel Hizmet Tazminatı)]* % 9
Malulluk, Yaşlılık ve Olum Sigortası Kurum Kesintisi (% 11);
[(Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı + Ozel Hizmet Tazminatı)]* % 11
Genel Sağlık Sigortası Kişi Kesintisi icin (% 5);
[(Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı + Ozel Hizmet Tazminatı)]* % 5
Genel Sağlık Sigortası Kurum Kesintisi icin (% 7,5);
[(Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı + Ozel Hizmet Tazminatı)]* % 7,5
2-Gelir Vergisi: Yukarıda sayılan temel odeme kalemleri acısından gelir vergisi şu şekilde hesaplanmaktadır: (Gelir Vergisi ilk dilim %15 olarak alınacaktır)
[Taban Aylığı + Kıdem Aylığı + Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Yan Odeme Aylığı (Zamlar)(Emekli Keseneği Kişi Kesintisi + GSSP Kişi Kesintisi +Sendika aidat kesintisi + Sakatlık İndirimi + Emekli Sandığı Hizmet Borclanması + %100 Kişi Artışı + Şahıs Sigorta Kesintisi) ]* Vergi Dilimine gore belirlenen vergi oranı
2014 yılı icin Gelir vergisi oranları
11.000 TL'ye kadar %15
27.000 TL'nin 11.000 TL'si icin 1.650 TL, fazlası %20
60.000 TL'nin 27.000 TL'si icin 4.850 TL, (ucret gelirlerinde 97.000 TL'nin 27.000 TL'si icin 4.850 TL), fazlası %27
60.000 TL'den fazlasının 60.000 TL'si icin 13.760 TL, (ucret gelirlerinde 97.000 TL'den fazlasının 97.000 TL'si icin 23.750 TL), fazlası %35
3-Damga Vergisi: 01.07.1964 tarih ve 484 sayılı Damga Vergisi Kanununa gore kesilmektedir. Yukarıda yer verilen temel odeme kalemlerinden aile yardımı odeneği haric tum odeme kalemlerinden kesilmektedir. (Binde 7,59)
Damga Vergisi=[Gosterge Aylığı + Ek Gosterge Aylığı + Taban Aylığı + Kıdem Aylığı + Yabancı Dil Tazminatı + Ek Odeme Tazminatı + Makam Tazminatı + Temsil/Gorev Tazminatı + Yan Odeme Aylığı (Zam ve Tazminatlar)]*% 0,759
ORNEK-1: 5 inci dereceli bir kadroda gorev yapan evli, eşi calışmayan iki cocuk sahibi (72 aydan buyuk) 12 yıllık hizmeti olan oğretmenin maaşının hesaplanması aşağıdaki gibidir. (Asgari Gecim indirim 120,49 TL olarak dikkate alınmıştır.)
1 Ocak 2014 AYLIK KATSAYI 0,076998 EN YUKSEK DEVLET MEMURU AYLIĞI 731,48 TABAN AYLIĞI KATSAYISI 1,205274 YAN ODEME KATSAYISI 0,024416 MAAŞ HESABI Maaş Unsurlar Tutar (TL) 1- Gosterge Aylığı (5/1) 835 0,076998 64,29 2- Ek Gosterge Aylığı 900 0,076998 69,30 3- Taban Aylığı 1000 1,205274 1.205,27 4- Kıdem Aylığı 240 0,076998 18,48 5-Yan Odeme Aylığı 750 0,024416 18,31 6- Ozel Hizmet Tazminat Tutarı 0,9528 731,48 696,96 7- Ek Odeme Tutarı 0,65 731,48 475,46 8- Makam Tazminatı 0 0,00 9- Gorev Tazminatı 0 0,00 10-Aile Yardımı 2134 0,076998 164,31 11-Cocuk Yardımı 500 0,076998 38,50 12- Dil Tazminatı 0 0,00 Brut Ucret 2.750,89 13- Emekli Keseneği İşveren Payı 225,97 14- Genel Sağlık Sigortası Primi Devlet payı 154,07 Brut Gelir 3.130,93 13- Emekli Keseneği İşveren Payı 225,97 14- Genel Sağlık Sigortası Primi Devlet payı 154,07 15- Emekli Keseneği Kişi Payı 184,89 1 1- Genel Sağlık Sigortası Primi Kişi payı 102,72 15- Aylık Gelir Vergisi Matrahı 1.088,06 16- Aylık Gelir Vergisi 42,72 16- Damga Vergisi 19,34 Kesintiler Toplamı 729,71 Aylık Net Odeme 2.401,23 ORNEK-2: 9 uncu dereceli bir unvansız memur kadrosuna ilk defa ataması yapılan universite mezunu bir Devlet memuruna odenecek aylığın hesaplanması aşağıdaki gibidir. (Asgari Gecim indirim 80,33 TL olarak dikkate alınmıştır.)
1 Ocak 2014 AYLIK KATSAYI 0,076998 EN YUKSEK DEVLET MEMURU AYLIĞI 731,48 TABAN AYLIĞI KATSAYISI 1,205274 YAN ODEME KATSAYISI 0,024416 MAAŞ HESABI Maaş Unsurlar Tutar (TL) 1- Gosterge Aylığı (5/1) 620 0,076998 47,74 2- Ek Gosterge Aylığı 0 0,076998 0,00 3- Taban Aylığı 1000 1,205274 1.205,27 4- Kıdem Aylığı 0 0,076998 0,00 5-Yan Odeme Aylığı 500 0,024416 12,21 6- Ozel Hizmet Tazminat Tutarı 0,48 731,48 351,11 7- Ek Odeme Tutarı 0,85 731,48 621,76 8- Makam Tazminatı 0 0,00 9- Gorev Tazminatı 0 0,00 10-Aile Yardımı 0 0,076998 0,00 11-Cocuk Yardımı 0 0,076998 0,00 12- Dil Tazminatı 0 0,00 Brut Ucret 2.238,09 13- Emekli Keseneği İşveren Payı 176,45 14- Genel Sağlık Sigortası Primi Devlet payı 120,31 Brut Gelir 2.534,85 13- Emekli Keseneği İşveren Payı 176,45 14- Genel Sağlık Sigortası Primi Devlet payı 120,31 14- Emekli Keseneği Kişi Payı 144,37 1 1- Genel Sağlık Sigortası Primi Kişi payı 80,21 15- Aylık Gelir Vergisi Matrahı 1.040,64 16- Aylık Gelir Vergisi 75,77 16- Damga Vergisi 16,99 Kesintiler Toplamı 614,09 Aylık Net Odeme 1.920,76 ORNEK-3: 5 inci dereceli bir kadroda gorev yapan evli, eşi calışmayan uc cocuk sahibi (1 tanesi 72 aydan kucuk, 2 tanesi 72 aydan buyuk) 15 yıllık hizmeti olan muhendisin maaşının hesaplanması aşağıdaki gibidir. (Asgari Gecim indirim 128,53 TL olarak dikkate alınmıştır.)
1 Ocak 2014 AYLIK KATSAYI 0,076998 EN YUKSEK DEVLET MEMURU AYLIĞI 731,48 TABAN AYLIĞI KATSAYISI 1,205274 YAN ODEME KATSAYISI 0,024416 MAAŞ HESABI Maaş Unsurlar Tutar (TL) 1- Gosterge Aylığı (5/1) 1020 0,076998 78,54 2- Ek Gosterge Aylığı 2200 0,076998 169,40 3- Taban Aylığı 1000 1,205274 1.205,27 4- Kıdem Aylığı 300 0,076998 23,10 5-Yan Odeme Aylığı 2200 0,024416 53,72 6- Ozel Hizmet Tazminat Tutarı 1,60 731,48 1.170,37 7- Ek Odeme Tutarı 1,4 731,48 1.024,07 8- Makam Tazminatı 0 0,00 9- Gorev Tazminatı 0 0,00 10-Aile Yardımı 2134 0,076998 164,31 11-Cocuk Yardımı 1000 0,076998 77,00 12- Dil Tazminatı 500 0,076998 38,50 Brut Ucret 4.004,28 13- Emekli Keseneği İşveren Payı 291,13 14- Genel Sağlık Sigortası Primi Devlet payı 198,50 Brut Gelir 4.493,91 13- Emekli Keseneği İşveren Payı 291,13 14- Genel Sağlık Sigortası Primi Devlet payı 198,50 14- Emekli Keseneği Kişi Payı 238,20 1 1- Genel Sağlık Sigortası Primi Kişi payı 132,33 15- Aylık Gelir Vergisi Matrahı 1.159,49 16- Aylık Gelir Vergisi 45,39 16- Damga Vergisi 28,56 Kesintiler Toplamı 982,32 Aylık Net Odeme 3.559,79