Milletvekillerinin emekliliğinde bilinmesi gereken tum detaylar...
Milletvekillerinin emekliliği konusunda cok yanlış bir algı bulunmaktadır.
Sanki secilen her milletvekilinin, milletvekilliği gorevinin sona ermesi sonrasında, milletvekili emekli aylığına hak kazandığı duşunulmektedir.
Oysaki bir milletvekili de diğer tum calışanlar gibi hizmet yılı ve yaş koşuluna tabidir.
Orneğin bir milletvekili de, diğer memurlar gibi,
8 Eylul 1999'dan once hizmeti var ise kadın 20, erkek 25 hizmet yılı ve kademeli yaş grubu,
8 Eylul 1999 tarihinden sonra ilk defa calışanların; 25 yıl fiili hizmet ve kadın 58, erkek 60 yaş şartını doldurmaları,
2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa calışanların ise kadın 58, erkek 60 yaş şartı ve 9000 bin gun prim şartını doldurmaları,
gerekmektedir.
Ozetle bir milletvekilinin sadece secildiği icin hemen emekli aylığı alması gibi bir durum soz konusu değildir.
Diğer taraftan, secilen bir milletvekilinin, Cumhurbaşkanlığı odeneği uzerinden emekli aylığına hak kazanabilmesi icin, en az 2 yıl milletvekili olarak gorev yapması gerekir. En az 2 yıl milletvekili olanlar, milletvekilliğinden ayrıldıktan sonra başka bir işte calıştıklarında, emeklilik primlerini milletvekili ek gostergesi uzerinden yatırarak, yaş+hizmet koşullarını taşıdığı tarihte, emekli olabilir. Bu uygulama burokratlarda da bu şekildedir. Orneğin bir burokrat, genel mudur olduğunda, eğer 2 yıl gorev yaptıktan sonra genel mudurlukten ayrılırsa, genel mudur ek gosterge primini kendisi karşılayarak, genel mudurluk ek gostergesi uzerinden emekli olabilir.
MİLLETVEKİLİ EMEKLİ AYLIĞIYLA İLGİLİ DİĞER TEKNİK DETAYLAR ŞU ŞEKİLDEDİR:
Milletvekillerinin ve Dışarıdan Atanan Bakanların Emeklilik Koşulları nasıldır?

Yazımızda ana hatları ile bu konuları acıklamaktayız.
Milletvekilleri ve Dışarıdan Atanan Bakanlar 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı iştirakcisi veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı, yani aynı şekilde yine iştirakci olmaktadırlar. (5434 sayılı Kanun Madde 12; 5510 sayılı Kanun Madde 4)
Milletvekilleri ve Dışarıdan Atanan Bakanlar diğer memurlar gibi mutlaka hizmet + yaş = EMEKLİLİK koşulunu taşımaları gerekmektedir.
Milletvekilleri ve Dışarıdan Atanan Bakanlar diğer memurlarda olduğu gibi hizmet ve yaş şartını doldurmamışlarsa emekli aylığı alamazlar. Yani Milletvekili secildikten veya dışarıdan bakanlığa atandıktan sonra şayet hizmet ve yaş koşulu yerine getirilmemişse aylık bağlanması soz konusu olmaz.
8 Eylul 1999 tarihinden once calışmaları var ise Kadın ise 20, Erkek ise 25 hizmet yıllarını ve 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Gecici Madde 205 hukmunde belirlenmiş olan yaş gruplarını da doldurmaları gerekmektedir. (5434 sayılı Kanun Gecici Madde 205)

8 Eylul 1999 tarihinden sonra ilk defa calışmaları olanların ise Kadın ise 58, Erkek ise 60 yaşını doldurmaları ve Kadın ve Erkek fark etmeden her ikisi icin de 25 yıl hizmetlerinin olması gerekmektedir. (5434 sayılı Kanun Madde 39)
Şayet 15 yıl ve 61 yaşlarını doldurmaları halinde de emekli aylığı bağlanması mumkun olmaktadır. (5434 sayılı Kanun Madde 39)
Emekli olmayan Milletvekilleri ve Dışarıdan Atanan Bakanların gorev aylıklarından tum memurlarda olduğu gibi Sosyal Guvenlik Kurumuna sigorta primi kesintisi yapılmaktadır. (5434 sayılı Kanun Madde 14; 5510 sayılı Kanun Madde 80, 81)
Milletvekilliğinde diğer memurlarda olduğu gibi 65 yaş koşulu veya yaş haddi bulunmamaktadır. (5434 sayılı Kanun Madde 40; 3671 sayılı Kanun)
Ayrıca, 2008 yılı Ekim ayından sonra ilk defa calışan ve daha sonra Milletvekili olanların emeklilik hizmet ve yaş koşullarında 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Madde 28 hukumleri uygulanmaktadır. Buna gore, Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gun prim yatırılmış surelerinin olması gerekiyor. Ayrıca Kadın ise 58 yaşını, erkek ise 60 yaşını belirli tarihlerde dolduracak olanlar icin de kademeli yaş grupları artırılmıştır. 01.01.2048 tarihinden itibaren kadın ve erkek icin yaş grubu 65 olarak belirlenmiştir. (5510 sayılı Kanun Madde 28)

Milletvekilliği gorevi sona ermiş olanların, tekrardan secilememeleri halinde herhangi bir statude (Bağ-Kur veya SSK) calışsalar dahi yine Milletvekilliği primlerini Sosyal Guvenlik Kurumuna gondermek suretiyle, hizmet surelerini tamamlama durumları bulunmaktadır. Bu durum, isteğe bağlı iştirakcilik ve ilgisinin devam ettirilmesine yonelik duzenlemelerle benzer bir durumu ortaya cıkarmaktadır. (5434 sayılı Kanun Ek Madde 76; 5510 sayılı Kanun EK Madde 7)
Ayrıca Milletvekilleri ve Dışarıdan Atanan Bakanlar icin fiili hizmet suresi zammı bulunduğundan yaş gruplarından indirilmektedir. (3671 sayılı Kanun; 5510 sayılı Kanun Madde 40)15 yıla kadar hizmet borclanıp emeklilik hizmet surelerini tamamlayabilmektedirler. (5434 sayılı Kanun Ek Madde 31)
Milletvekillerinde değişik statulerde calışan memurlarda olduğu gibi son yedi yıl icerisindeki hizmetin ağırlığına gore aylık bağlanacak statu yonuyle bir tespit yapılmamıştır. Milletvekilliği secildiği andan itibaren her durumda Milletvekili olarak 5434 sayılı Kanuna veya geniş anlamda 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı olarak aylık bağlanması durumu soz konusudur. (2829 sayılı Kanun Madde 8; 5510 sayılı Kanun Madde 53)
Dışarıdan Atanan Bakanlar da Milletvekillerinin sahip olduğu tum haklara sahip olmaktadırlar. Sosyal Guvenlikleri de aynı olmaktadır. (3055 sayılı Kanun; 5510 sayılı Kanun Madde 43)
Emekli olduktan sonra Milletvekili secilmiş olanlar veya Dışarıdan Bakanlığa atananlar, emekli aylıklarından vazgecerek 5434 sayılı Kanuna veya geniş anlamı ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı olabilmektedirler. Sigortalı olmak istemezlerse emekli aylıklarını alırlar. (5335 sayılı Kanun Madde 30)
Milletvekili aylıkları Cumhurbaşkanlığı aylık odeneği uzerinden odenmektedir. Aylık odenek uzerinden odenmesi icin mutlak surette Milletvekilliği gorevini en az 2 yıl sure ile yapmaları gerekmektedir. İki yıl sure ile Milletvekilliği yapmış olanlara Cumhurbaşkanı aylık odeneğinin % 45 i uzerinde aylık odenmektedir. Milletvekilleri bu aylıklarını, yine Milletvekilliği gorev aylıkları ile birlikte alabilmektedirler. Cumhurbaşkanı aylık odeneği uzerinden Milletvekillerinin emekli aylıkları 2015 yılı icin 8190 TL. olmaktadır. 25 inci donemde ilk defa Milletvekili secilmiş olanlardan şayet 1 Kasımda yapılacak secimlerde Milletvekili olamamaları durumunda, en az 2 yıl sure ile Milletvekilliği gorevini yapma koşulunu yerine getiremedikleri icin Cumhurbaşkanı aylık odeneği uzerinden emekli aylığı alamayacaklardır. (5510 sayılı Kanun Madde 43, Gecici Madde 38)
Dışarıdan atanan bakanlarda ise durum farklıdır. Dışarıdan atanan Bakanın şayet daha once hic en az 2 yıl sure ile Milletvekilliği gorevi veya en az 2 yıl sure ile dışarıdan atanan bakanlık gorevi ile birlikte milletvekilliği gorevi yok ise bunlar Cumhurbaşkanı aylık odeneği uzerinden aylık alamıyorlar. Sadece Dışarıdan Atanan Bakanlık gorevi uzerinden hesap edilen emekli aylıklarını alabiliyorlar. Dolayısıyla Dışarıdan atanan Bakanlar kısa sureli olarak bu gorevi yaptıkları icin, en az 2 yıl sure ile Milletvekilliği yapmış olanların emekli aylık tutarlarını, yani Cumhurbaşkanı aylık odeneğine endekslenme sonucu ortaya cıkan 8190 TL.yi alamayacaklardır. (5510 sayılı Kanun Madde 43, Gecici Madde 38)