Aylıksız izinlerin borclanılması olayında gecen hafta gundeme gelen bir konuyu ayrıntılı olarak inceliyoruz.
Gecen hafta medyaya yansıyan haberlerde, asgari ucretin yukseltilmesiyle birlikte, aylıksız izinlerini borclanmak suretiyle emekliliklerine yansıtmak isteyenlerin, 31 Aralık 2015 tarihine kadar SGK'ya başvurmaları gerektiği belirtilmekteydi.
Ancak, asgari ucretin borclanmaya olan etkisi, devlet memurları acısından sadece 2008 sonrasında işe başlayan memurlar icin gecerlidir. Dolaysıyla konunun iki boutu bulunmaktadır.
1- 2008 ONCESİ MEMURİYETİ OLANLAR
2008 yılı Ekim ayından once memur olanlar:
2008 yılı Ekim ayından once Devlet Memuru olanların askerlik, ucretsiz izin, yurtdışı borclanmalarında veya 5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinde sayılan borclanmalarda asgari ucretin artmasının bir onemi bulunmamaktadır. Bu durumda olanların borclanmalarında Emekli Keseneğine Esas Aylık Tutarları, yani SGK.ya yapılan kurum karşılığı ve kesenek tutarları (% 16 Kesenek + % 20 Karşılık olmak uzere % 36) esas alınmaktadır. Bu kesenek ve karşılık tutarları da Ocak 2016 dan itibaren memur maaş katsayısının artması neticesinde % 6 oranında artacaktır.
2- 2008 SONRASI İLK DEFA MEMUR OLANLAR
2008 sonrası ilk defa memur olanlar icin ise aşağıdaki acıklamalar doğrultusunda işlem yapılmalıdır.
Ak Partinin secim oncesi soz vermesi ve secimi kazanarak hukumeti kurmasının ardından verilen sozun hayata gecirilmesi kapsamında, asgari ucretin 01.01.2016' dan itibaren net 1.300,00 TL olmasına kesin olarak bakılmaktadır. Yapılan teknik hesaplamalara gore asgari ucretin brut tutarının1.645,00 TL olması ongorulmektedir. Yeni belirlenecek asgari ucretin 01.01.2016' dan sonra SGK' ya yapılacak olan hizmet borclanmalarında da artışa sebep olması kacınılmaz olacaktır. Bu artıştan etkilenmemek icin 31.12.2015' ten once gerekli belgelerle SGK' ya başvurarak avantajlı hizmet borclanma odemesini kacırmamakta buyuk fayda bulunmaktadır.

SGK borclanma mevzuatına baktığımızda, 5510 sayılı Kanunun 41 inci Maddesinde ve 3201 sayılı kanunda, Sigortalıların ve Yurt dışında calışanların borclanabileceği sureler belirtilmiştir. Bu maddeleri uzatmamak icin buraya aynen aktarmıyorum. ( isteyen 5510 S.K. ve 3201 S.K. acıp bakabilir) Anlaşılır olması icin gerekli olabilecek maddeleri belirtmek istiyorum.Sigortalılardan;
- Erkeklerin askerlikte gecen surelerini,
- Kadınların doğum sonrası en fazla uc cocuk icin, calışmadıkları surenin her cocuk icin 2 yıla kadarki surelerini ,
- Sigortalı olmaksızın doktora oğrenimi veya tıpta uzmanlık icin yurt icinde veya yurt dışında gecirdikleri normal doktora veya uzmanlık oğrenim sureleri,
- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj sureleri,

- Sigortalı iken herhangi bir suctan tutuklanan veya gozaltına alınanlardan bu suctan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gozaltında gecen sureleri,
- Grev ve lokavtta gecen sureleri,
- Secim kanunları gereğince gorevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile secimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar acıkta gecirdikleri sureleri,
- 4857 sayılı Kanuna gore kısmi sureli iş sozleşmesi ile calışan sigortalıların, kısmi sureli calıştıkları aylara ait 2011 yılı sonrası eksik sureleri;
kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 5510 S.K. 82 nci maddesine gore belirlenen prime esas gunluk kazanc alt ve ust sınırları arasında olmak uzere, kendilerince belirlenecek gunluk kazancın % 32'si uzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay icinde odemeleri şartı ile borclandırılarak, borclandırılan sureleri sigortalılıklarına sayılır.

Yurt dışında calışanlar
Yurt dışında calışılan sureler 3201 Sayılı Kanuna gore Yurtdışında calışan Turk Vatandaşlarının, yurtdışında gecen surelerinin sosyal guvenlikleri bakımından değerlendirilmesi işlemleri 3201 sayılı Kanuna gore yapılmaktadır. Bu Kanunla birlikte yurtdışındaki vatandaşlarımıza yurt dışında gecen calışma surelerini belirli şartlarda, yine yukarıda anlattığımız prim değerleri ile borclanarak Turkiye' deki hizmetlerine saydırabilmektedirler.
Avantaj Anlatacak olursak
01.01.2016'dan itibaren asgari ucretin netinin en az 1.300,00 TL, brutunun 1.645,00 TL, asgari ucretin yani borclanma tavanının 10.692 TL'ye yukselecek olması ongorulmekte. Buradan baktığımızda, bir gun icin en az borclanma tutarı 17.56 TL'ye, en cok borclanma tutarı ise 114.11 TL'ye cıkacak. (isteyen en azdan, isteyen en coktan borclanabilir)
Asgari ucretin netinin 1.300.00 TL' ye yukselmesi, borclanarak prim gununu tamamlamak isteyenlerin borclanma maliyetlerini yukselterek dezavantajlı bir duruma getirecek. Bu nedenle Borclanmak isteyenlerin 31.12.2015' e kadar, yani asgari ucret artmadan dilekcelerini borclanma belgeleri ile SGK kayıtlarına ulaştırmaları gerekmektedir. Bu işlem kendileri icin cok buyuk avantaj sağlayacaktır.
31.12.2015 tarihine kadar gecerli olan ve borclanmalara da esas olan brut asgari ucret 1.273,50 TL dir. 01.01.2016' da olması ongorulen brut asgari ucret 1.645,00 TL dir. Bu rakamlar ışığında yukarıda sayılan borclanma turlerinin SGK' ya yatırılması ongorulen 31.12.2015 ila 01.01.2016 tarihleri arasında oluşacak prim farklarının bazılarına, butun borclanmalara referans olması bakımından karşılaştırmalı olarak bakalım.
Askerlik Borclanması:
01.01.2016 Oncesi
1 Gunluk: 13,58 TL, 1 Aylık: 407.50 TL, 1 Yıllık: 4.890,00 TL
01.01.2016 Sonrası
1 Gunluk: 17,55 TL , 1 Aylık: 526,50 TL, 1 Yıllık: 6.318,00 TL
Somutlaştıracak olursak 20 aylık askerlik suresini borclanacak olan kardeşimiz 1 ocak oncesi 8.150,00 TL odeyecekken 1 Ocak sonrası 10.530,00 TL Odemek zorunda kalacaktır.
Doğum Borclanması:
01.01.2016 Oncesi
1 Gunluk: 13,58 TL, 1 Aylık: 407.50 TL, 1 Yıllık: 4.890,00 TL
01.01.2016 Sonrası
1 Gunluk: 17,55 TL, 1 Aylık: 526,50 TL, 1 Yıllık: 6.318,00 TL
Yine somutlaştıracak olursak 3 cocuğu olan ve tamamını borclanmak isteyen hanım kardeşimiz toplamda 6 yıllık hizmet borclanması yaparak sigortalılık suresine saydırabilecektir. 6 yıl icin 1 ocak oncesi 29.340,00 TL odeyecekken 1 Ocak sonrası 37.908,00 TL Odemek zorunda kalacaktır.
Yurt Dışı Borclanması:
01.01.2016 Oncesi
1 Gunluk: 13,58 TL, 1 Aylık: 407.50 TL, 1 Yıllık: 4.890,00 TL
01.01.2016 Sonrası
1 Gunluk: 17,55 TL, 1 Aylık: 526,50 TL, 1 Yıllık: 6.318,00 TL
Yine somutlaştıracak olursak 25 yıllık yurt dışı calışma suresini borclanacak olan kardeşimiz 1 ocak oncesi 122.250,00 TL odeyecekken 1 Ocak sonrası 157.950,00 TL Odemek zorunda kalacaktır.
Vatandaşlarımızın SGK' ya borclanma yapmak istemeleri durumunda ellerini cabuk tutmaları ve SGK' kayıtlarına borclanmaya esas belgelerini 31.12.2016' ya kadar ulaştırmaları gerekmektedir. Borclanma belgesi en yakın SGK hizmet birimine elden veya iadeli taahhutlu tercih edilerek posta ile ulaştırılması durumunda avantajlı borclanma tutarlarından faydalanabileceklerdir.
Mehmet KILINC