Noktalama işaretleri harf sirasiyla
Ayrac
Ayrac, bir noktalama işaretidir.
Turkce'de kullanımı
Cumle icinde, cumlenin yapısı ile doğrudan ilgili olmayan acıklamalar yapılması amacı ile kullanılır. Cumle icinde bir sozcuk ya da cumleden sonra yapılması uygun gorulen acıklamalar ayrac icine alınır.
Ornek: Frank Capra (1897-1991) Amerikalı bir film yonetmenidir. / Dolmabahce Sarayı yapılana dek (1853) butun Osmanlı Padişahlar) Cacatua (2 membros) Cacequi (3 membros)


Denden işareti
Denden işareti, bir noktalama işaretidir. Bir yazı veya cizelgede alt alta gelen aynı sozcuk veya sozcuk gruplarının yeniden yazılmaması icin kullanılır.
Ornek:
Carpma işleminin bazı ozellikleri aşağıda sıralanmıştır.
Kapalılık ozelliği
Dağılma ''
Birleşme ''


Eğik cizgi
Eğik cizgi, bir noktalama işaretidir. Zaman zaman, aynı işaretin İngilizce isminden dolayı, işarete slaş da denir. Turkce'de ise taksim'de denilebilir.
Egik cizginin Kullanımı
1. Yan yana yazılması gereken durumlarda mısraların arasına, Şiirlerden yapılan alıntılarda, mısraların yan yana yazılması gereken durumlarda mısraları belirlemek icin kullanılır. Korkma! Sonmez bu şafaklarda yuzen al sancak / Sonmeden yurdumun ustunde tuten en son ocak / O benim milletimin yıldızıdır parlayacak / O benimdir o benim milletimindir ancak.
2. Adres yazarken apartman numarası ile daire numarası arasına ve semt ile şehir arasına konur:
3. Tarihlerin yazılışında gun, ay ve


Koşeli ayrac
Koşeli ayrac veya koşeli parantez, bir noktalama işaretidir.
Turkce'de yay parantez icinde bulunan sozlerin yeniden parantez icine alınması gerektiğinde kullanılır.
Ornek: Nurullah Atac'a gore "Cocukluğu olmayanın gencliği de olmaz." (Gunce [17 Nisan 1953])
Ornek: Cumhuriyet Donemi şairlerinden Cahit Sıtkı tarancı, Fazıl Husnu Dağlarca, Cahit Kulebi (ozellikle Orhan Veli Kanık [1914-1950] ve arkadaşları) Turk şiirine yepyeni bir ruh kazandırmışlardır.
Bibliyografik kunyelerde bazı ayrıntıların belirtilmesi icin ayrac yerine kullanılabilir.
Ornek: Halikarnas Balıkcısı [Cevat Şakir Kabaağaclı] bircok eserini Bodrum'da yazmıştır.


Kisa cizgi
Tire (Fransizca tiret), ya da kisa cizgi bir noktalama isaretidir. (-) seklinde sembolize edilir.
Turkcede kullanimi
Satira sigmayan kelimeler bolunurken satir sonuna konur.
Ara sozleri ve ara cumleleri ayirmak icin kullanilir:
Kucuk bir suru -dort inekle birkac koyun- koye giren genis yolun agzinda durmustu.
(Omer Seyfettin)
Dil bilgisinde kokleri ve ekleri ayirmak icin konur: al-is, dur-ak, gor-gu-suz-luk.
Fiil kok ve govdelerini gostermek icin kullanilir: al-, dur-, gor-, ver-; basar-, kana-, okut-, tasla-, yazdir-.
Eklerin basina konur: -den, -lik, -is, -ak.
Heceleri gostermek icin kullanilir: a-ras-tir-ma, bi-le-zik, du-rus-ma, ku-yum-cu-luk, ya-zar-lik, prog-ram.
Kelimeler arasinda "-den...-a, ve, ile, ila, arasinda" anlamlarini vermek icin kullanilir: Turkce-Fransizca Sozluk, Aydin-Izmir yolu, Ankara-Istanbul ucak seferleri, Turk-Alman iliskileri, Ural-Altay dil grubu, Dil ve Tarih-Cografya Fakultesi, 09.30-10.30, Besiktas-Fenerbahce karsilasmasi, Manas Destani'nda soy-dil-din ucgeni, 1914-1918 Birinci Dunya Savasi, 2003-2004 ogretim yili.
Matematikte cikarma isareti olarak kullanilir: 50-20 = 30''80-10=70


Nokta
Nokta, bir noktalama isaretidir.
1- Cumlenin sonuna konur:
Turk Dil Kurumu, 1932 yılında kurulmuştur.
Saatler gectikce yollara daha mahzun bir ıssızlık cokuyordu.(Reşat Nuri Guntekin)

2. Bazı kısaltmaların sonuna konur:
Alb. (albay), Dr. (doktor), Yrd. Doc. (yardımcı docent), Prof. (profesor), Cad. (cadde), Sok. (sokak), s. (sayfa), sf. (sıfat), vb. (ve başkası, ve benzeri, ve bunun gibi), Alm. (Almanca), Ar. (Arapca), İng. (İngilizce).

3. Sayılardan sonra sıra bildirmek icin konur:
3. (ucuncu), 15. (on beşinci);
II. Mehmet, XIV. Louis, XV. yuzyıl;
2. Cadde, 20. Sokak, 4. Levent.

4. Bir yazının maddelerini gosteren rakam veya harflerden sonra konur:
I. 1. A. a.
II. 2. B. b.

5. Tarihlerin yazılışında gun, ay ve yılı gosteren sayıları birbirinden ayırmak icin konur:
29.5.1453, 29.X.1923
Tarihlerde ay adları yazıyla da yazılabilir.Bu durumda ay adlarından once ve sonra nokta kullanılmaz: 29 Mayıs 1453

6. Saat ve dakika gosteren sayıları birbirinden ayırmak icin konur:
Tren 09.15′te kalktı.
Toplantı 13.00’te başladı.
Toren 17.30′da, hukûmet daireleri kapandıktan yarım saat sonra başlayacaktır.(Tarık Buğra)

7. Bibliyografik kunyelerin sonuna konur:
AgÂh Sırrı Levend, Turk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, TDK Yayınları, Ankara, 1960.

8. Beş ve beşten cok rakamlı sayılar sondan sayılmak uzere uclu gruplara ayrılarak yazılır ve araya nokta konur:
326.197, 49.750.812, 28.434.250.310.500

9. Matematikte carpma işareti yerine kullanılır:
4.5=20

10. Jeodezide nokta; Arazi olcu calışmalarında; araziye yerleştirilen hem koordinatları(x.y:z) olculen hem de koordinat olcusunde kullanılan sabit (beton blok, metal boru ya da civi, ahşap kzık vb. gibi. )işaretlere veya olcusu yapılacak detayı belirleyen işaretlere verilen addır.


Noktalama işaretleri
Noktalama işaretleri, duygu ve duşuncelerin daha acık ifade edilmesi, tumcenin yapısı ve duraklama noktalarını belirlemek, okuma ve anlamayı kolaylaştırmak , sozun vurgu ve ten gibi ozelliklerini belirtmek uzere kullanılan işaretlerdir.
Noktalama işaretlerinden nokta, virgul, noktalı virgul, iki nokta, uc nokta, soru işareti, unlem işareti, tırnak işaretleri, ayrac ve Kesme ait oldukları sozcuklere bitişik olarak yazılır ve kesme dışındaki işaretlerden sonra bir harf boşluğu ara verilir.



Noktalı virgul
Noktalı virgul , bir noktalama işaretidir. Bunun dışında ceşitli bilgisayar programlama dillerinde farklı işlevler goren bir işaret olarak da kullanılır.
Kullanım
1. Tumce icinde virgullerle ayrılmış tur veya takımları birbirinden ayırmak icin kullanılır:
Erkek cocuklara Ahmet, Hasan, Veli, Erkin; kız cocuklara ise Lale, Canan, Pınar, Ayşe adları verilir.
Turkiye, İngiltere, Azerbaycan; İstanbul, Londra, Baku.

2. Ogeleri arasında virgul bulunan sıralı cumleleri birbirinden ayırmak icin konur:
Sevincten, heyecandan icim icime sığmıyor; bağırmak, kahkahalar atmak, ağlamak istiyorum.
At olur, meydan kalır; yiğit olur, şan kalır.

3. Kendilerinden evvelki cumleyle ilgi kuran ancak, yalnız, fakat, lÂkin, cunku, yoksa, bundan dolayı, binaenaleyh, sonuc olarak, bununla birlikte, oyleyse vb. cumle başı bağlaclarından once konur

"Bir millet ordusunu kaybedebilir, bağımsızlığını da kaybedebilir; fakat dilini sakladıkca o millet yaşıyor demektir."

"Halis bir şiir fena okunabilir; lÂkin sahte bir şiir iyi okunamaz."



Noktalı cizgi
Noktalı cizgi (.–) bir noktalama işaretidir
Turkcede kullanımı
Satır başlarında bulunan başlıkları ayırmak icin kullanılır.
Ornek: Ad.–Varlıkları bildiren sozlere ad denir.
Ornek: Sıra sıfatı.–Sıra anlamı veren sıfatlardır: birinci, ikinci, ucuncu...
Kesri yazılmamış olculerde kesir yerine kullanılır.
Ornek: İşe başladığımda maaşım 500 .– YTL idi. / Bu pencerinin eni tam 40 .– cm'dir.



Soru işareti
Soru işareti, bir noktalama işaretidir.
Soru işareti Nerelerde Kullanılır?
1. Soru bildiren cumle ve sozcuklerin sonunda bildirilir.
-Nasıl bir duğun duşunuyorsun?
- Adınız?
- Mesleğiniz?
2. Herhangi bir bilginin şuphe ile karşılandığını veya kesin olmadığını anlatmak icin yay ayrac icinde kullanılır.
- Okuldan 1996 (?) yılında mezun olmuş
- İki (?) saat icinde butun kitabı okumuş
- Nasreddin Hoca (1208? – 1284) yılları arasında yaşamıştır.''
3. Bilinmeyen yer, tarih ve benzeri durumları belirtmek icin kullanılır.
-Seyit Ali Reis (? – 1562) denizlerde yaşadığı macerayı anlatır.
4. Alay, kucumseme, şaşkınlık, yerme… gibi anlamlar taşıyan sozcuklerin yanında parantez icinde kullanılır.
-Onun kadar zeki (?) olduğunu hepimiz biliyoruz.




Tek tırnak işareti
Tek tırnak işaretikesme işareti bir noktalama işaretidir.
Tırnak icinde verilen ve yeniden tırnak icine alınması gereken sozcuk veya ifadelerin belirtilmesi icin kullanılır.
Ornek: "Ataturk henuz 'Gazi Mustafa Kemal Paşa' Benden ona dair bir kitap icin soz istemişlerdi." (Falih Rıfkı Atay)
Kesme işareti bir rakamdan sonra yazıldığında "dakika" anlamına gelir.
Ornek: 94' (= 94 dakika)
Ekleri ozel isimlerden ayırmak icin kullanılır:
ornek: Dur bekle o Ayşe'nin defteri!



Ters Eğik Cizgi ( \ )
Bilgisayar yazılımlarında art arda gelen dizinleri birbirinden ayırt etmek icin kullanılır: C:\Dos>MD \Oyun




Ters soru işareti
Ters soru işareti (&#191, dunya uzerinde sadece İspanyolca'da bulunan bir noktalama işaretidir. Soru cumlesinin başına ters soru işareti, sonuna ise soru işareti eklenir. Windows kullanıcıları, karakteri alt+168 tuş kombinasyonuyla cıkarabilirler.



Tırnak işareti
Tırnak işareti ("..." veya ") bir noktalama işaretidir.
1. Başka bir kimseden veya yazıdan olduğu gibi aktarılan sozler tırnak icine alınır:
"Bayrakları bayrak yapan ustundeki kandır.
Toprak eğer uğrunda olen varsa vatandır."
2. Ozel olarak belirtilmek istenen sozler tırnak icine alınır:
Dilini bilmediğimiz bir ulkede, etrafımızda milyonlarca insan kaynaşsa da kendimizi "yalnız" hissederiz.
3. Kitap adları ve yazı başlıkları tırnak icine alınır:
Yahya Kemal' in bazı şiirleri "Kendi Gok Kubbemiz" adı altında cıktı.





NOT:ALINTIDIR...Alıntı Die R3P Vermessniz Ama Bunu Bulup Da Getirmekde Bir EMEK ++R3P=)))
__________________