Başlıklar
Eklenti Nedir?
Eklenti Nelerden Oluşur?
Nasıl Kurulur?
Eklentileri Nereden Yonetiyorum?
Resmi Eklenti Ne Demektir?
Eklentilerde Turkce Ceviri Sorunu
Nereden Eklenti Bulurum?
Eklenti Calışmadı, Nereye Bakacağım?

Eklenti Nedir?
Eklenti, Gnome Shell ile hayatımıza girmiş yeni uygulamacık turleridir. Bilindiği uzere Gnome Shell JavaScript diliyle yazılmıştır. Eklentiler de bu JavaScript yapısındaki Shell'e mudahalede bulunan, değiştiren, ekleyen, cıkaran JavaScirpt kodlarıdır. Dolayısıyla sadece panele değil Shell'in her noktasına mudahalede bulunabilen yapılardır.
Alıntı
the GNOME Shell extension design is designed to give a high degree of power to the parts of the GNOME interface managed by the shell, such as window management and application launching. It simply loads arbitrary JavaScript and CSS. This gives developers a way to make many kinds of changes and share those changes with others, without having to patch the original source code and recompile it, and somehow distribute the patched code.

http://live.gnome.org/GnomeShell/Extensions

Eklenti Nelerden Oluşur?
Temel olarak bir eklenti bilgisayarınızda iki yerde bulunabilir.
- ~/.local/share/gnome-shell/extensions veya
- /usr/share/gnome-shell/extensions

Eklenti dediğimiz şey, bu dizinlerden herhangi birinin altında kendine ait olan dizin icinde olmazsa olmaz uc dosyadan oluşur:
- extension.js // Eklentinin asıl iş yapan dosyası
- metadata.json // Eklentinin benzersiz ismi (uuid), normal ismi, acıklaması, geliştiricileri gibi bilgileri icerir
- stylesheet.css // Eklentinin stil dosyası

Bunların yanısıra, dil dosyaları ve ayar dosyaları, kullanılan gorseller de bulunabilir.

Nasıl Kurulur?
En genel ifadeyle bir eklentiyi kurmak, ustte bahsi gecen iki dizinden birinin altında benzersiz bir isme (uuid) sahip olacak şekilde bir dizin oluşturmak ve bu dizinin altına eklentinin extension.js - metadata.json - stylesheet.css dosyalarını (ve varsa eklentinin bu dizin altında kullandığı diğer dosyaları) yerleştirmekten ibarettir. Ek olarak (varsa) ayar dosyasını ve dil dosyalarını ilgili yerlere taşımaktır.

11.10 ile birlikte Shell'in Ubuntu kullanıcılarına da merhaba demesiyle Shell'in 11.10'dan eski olan eklenti dunyası tekrar şekillenmeye başladı. Yani 11.10'dan once yazılmış olan, geliştirilmiş olan, hÂl-i hazırdaki bircok eklenti (başta WebUpd8 takımı olmak uzere) Ubuntu kullanıcıları tarafından incelenip paketlenerek depolarda sunulmaya başlandı. Bu da şu manaya geliyor: onumuzdeki surecte bir eklentiyi kurmak icin buyuk ihtimalle yukarıdaki yolla uğraşmak zorunda kalmayacağız. Ama henuz paketlenmemiş bir eklenti bulursanız bahsettiğim yolu kullanabilirsiniz -ki zaten eklentide (veya indirdiğiniz yerde) kurulum talimatları bulabilirsiniz.

*** Guncelleme ***
Gnome ekibi artık eklenti kurma, kaldırma ve yonetme konusunda buyuk kolaylık sağlayan bir site hizmeti sunmakta. Burada yazan bilgiler her zaman icin gecerliliğini korumakla birlikte kendinizi bu siteye daha fazla teslim edebilirsiniz
https://extensions.gnome.org

Eklentileri Nereden Yonetiyorum?
Bunun icin oncelikle gnome-tweak-tool uygulamasının sisteminizde kurulu olması lazım. Shell Extensions kısmında eklentilerinizi acıp kapatabilirsiniz. Aynı kısımda bir de eklenti kurmaya yarayan bir secenek de var, "Install Shell Extension" kısmında zip biciminde sıkıştırılmış olan eklenti dosyanızı secerek kolay yoldan eklenti kurabilirsiniz. Her yeni eklenti kurulumunuzdan sonra (ve coğu ayar değişikliğinden sonra) Alt + F2 ile cıkan calıştırma penceresine "r" yazarak Gnome Shell'i yeniden başlatmanız gerekir. (Bilgisayarı veya oturumu değil, sadece Shell'i yeniden başlatır.)

Resmi Eklenti Ne Demektir?
Resmi eklenti demek, yazıldıktan sonra sadece kişisel sitelerde değil, gnome.org sitesinde de kendine yer bulmayı başarabilmiş eklenti demektir. Bu eklentileri elle de kurabilirsiniz, ancak bu eklentilerin hepsi WebUpd8 takımı tarafından paketlenip depolanmış bulunmakta. Yani ucbirim veya Synaptic ile kolayca kurabilirsiniz.
Depoda yer alan eklentiler icin şu başlığa goz atabilirsiniz : http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=30180.0
Resmi eklentiler ile ilgili olarak şu sayfaya bakabilirsiniz : http://www.webupd8.org/2011/10/offic...xtensions.html

Eklentilerde Turkce Ceviri Sorunu
Eklentiler bağımsız kullanıcılar tarafından geliştirildiği icin ve henuz tam manasıyla Launchpad desteği gelmediği icin genelde Turkce ceviri konusunda ciddi sıkıntılar var. Ben po dosyası olanı po dosyasından, olmayanı da po dosyası oluşturarak bircok eklentiyi cevirdim. Eklentilere ait Turkce cevirilerim icin : http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=30178.0

Nereden Eklenti Bulabilirim?
WebUpd8 takımınca paketlenip depolanan eklentiler icin : http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=30180.0
Henuz paketlenmemiş coğu eklenti icin : http://forum.ubuntu-tr.net/index.php?topic=30179.0

Eklenti Calışmadı, Nereye Bakacağım?
Bakacağınız ilk nokta metadata.json dosyası icinde shell-version bilgisidir. Bu değer sizin ucbirimden gnome-shell --version komutuyla oğrenebileceğiniz Gnome Shell surumunuzle aynı değerde değilse cok buyuk bir ihtimalle o eklenti sizin Shell'inizde calışmayacaktır.
Eklentiler (daha doğrusu Shell, tamamiyle) JavaScript ile yazıldığı icin hata cıktısı amacıyla ucbirim kullanmak makul değil (her ne kadar js veya gjs komutlarıyla JavaScript dosyaları ucbirimde calıştırılabiliyor olsa da). Bu iş icin Gnome Shell'in kendine ozel bir penceresi var. Adı Looking Glass. Bu pencereye ulaşmak icin Alt + F2 ile acılan calıştır penceresine (looking glass baş harfleri) "lg" yazıp Enter'a basıyoruz. Bir hata varsa "Errors" sekmesinde gorebilirsiniz. (Tabii bunun icin de kullandığınız eklentinin hata mesajı atan şekilde yazılmış olması gerekiyor)
Ayrıca yukarıdaki başlıklarda bilinen cozulen hataların bilgilerini bulabilirsiniz, bulamadığınız takdirde eklentinizle ilgili sorunu dile getirebilirsiniz.

kaynak :ubuntu-tr.com
__________________