
Tartışmaların, eylemlerin ve tepkilerin golgesinde başlayıp devam eden Baş/uzman Oğretmenlik uygulaması son olarak sınav sorularına ilişkin tartışmalara yol acmıştır. Oğretmenlerin asıl sorunu ekonomik sorunlar olup baş/uzman oğretmenlik uygulamasında da on plana cıkan unvandan yada bakanlığın belirttiği bazı gerekcelerden cok sistemin getireceği ek mali katkıdır.
Anayasa Mahkemesi surecinin de beklendiğini ve olası ihtimalleri daha once ele almıştık. Tıklayınız.
En cok merak edilen konulardan biri ise sistem devam ettiği surece oğretmenlerin gelirlerinde yaşanacak gelirin ne kadar olacağı? Hatta tum uzman oğretmenlerin aynı tutarda odeme alıp almayacağı sorusudur:
"Bu konuda tek yetkili Cumhurbaşkanı olup bu konuya daha once ele aldığımız "Uzman oğretmenlikte mesele sınav değil sistemin kendisidir" başlıklı yazıda da değinmiştik.
Oradan alıntı yapacak olursak?
Uzman ve Başoğretmenlik İcin Odeme Tutarları
2004 yılında yasa cıktığında 657 sayılı yasaya "(Ek fıkra: 30/6/2004-5204/2 md.) Birinci fıkrada sayılanlardan ayrıca; a) Başoğretmen unvanını kazanmış olanlara % 40'ına,
b) Uzman oğretmen unvanını kazanmış olanlara % 20'sine, ." kadar odeme yapılacağı, odemenin oranının Bakanlar Kurulunca belirleneceği yer aldı.
Buna gore bakanlar kurulu 2018 yılından sonra Cumhurbaşkanlığı oranları;
Uzman oğretmenlik icin 1 ve 2. Derecede olanlara %20, diğerlerine ise %15 olarak,
Başoğretmenlik icin ise 1 ve 2. Derecede olanlara %40, diğerlerine ise %30 olarak uyguladı ve uygulamaya devam ediyor.
Buna gore şu anda mevcut uzman oğretmenler 1-2 derecede iseler (ki 16 yıldır sistem işlemediğinden hepsi 1.dereceye ulaştılar) 633 TL civarında, diğer derecedekiler ise 475 TL civarında ek odeme almaktadırlar. Başoğretmenler de bu tutarların 2 katı.
Yeni uygulama nasıl olur? Oranlar bize neyi işaret ediyor?
Yeni yasal duzenleme ile bu oranlar 2004'deki 20-40 rakamları 60 ve 120 olarak duzenlendi. Yani uc kat arttırıldı.
Buna gore Cumhurbaşkanının uzman oğretmenlere 1000 TL, başoğretmenlere 2000TL ek odeme yapacağız cumlesi o gunku ek odeme tutarlarına bakıldığında 3 kat artırım ile 1000-2000 TL'ye denk gelmekte idi.
Rakamlarla ifade edecek olursak; gelinen noktada yuksek enflasyonist ortamda uzman oğretmenlik icin.1 ve 2.derecede olanlarla ilgili 2021 Aralık ayında 341 TL olan odeme, 2022 Ocak'ta 447 TL olmuş Temmuz enflasyon farkı ile 633 TL'ye cıkmıştır.
Yani Cumhurbaşkanının 1000TL soylemi anlamsızlaşmıştır. Yeni yasa ile 3 kat arttırılan oranlara gore Aralık 2021'deki tutarın 3 katı 1000 TL civarına denk geliyordu.
Yeni yasa ile birlikte uc kat artış uygulanırsa 15 Ocak 2023 sonrası bugunku 633TL lik ek odeme 633x3=1899TL olacaktır. Başoğretmenik icin ise 3798TL olur. Tabii ki bunlara Ocak'ta yapılacak enflasyon artışı da eklenmelidir. Bu tutarların 1-2. Derece oğretmenler icin gecerli olduğunu tekrar hatırlatalım.
Uygulanırsa diyoruz cunku kanun Cumhurbaşkanına oranı belirleme yetkisi vermiş. Yani Cumhurbaşkanı derse ki ben size 1000TL vaat ettim bu kadar oduyorum. Hukuken bir sorun olmayacaktır.
Buna rağmen bakan OZER'in uzman oğretmenlik icin 3000TL, başoğretmenlik icin ise 6000TL ek odemeyi telaffuz ettiği basında yer almıştır.
Tutarların bu noktaya ulaşabilmesi icin Cumhurbaşkanının oranları 60-120 şeklinde uygulaması ve yılbaşında memurlara enflasyon farkı artışının ya da zammın %58 olması gerekiyor. Aksi halde 3000-6000TL ye ulaşmak mumkun değil.
Sonuc olarak odeme tutarı ve uygulamanın herkese aynı olup olmayacağı konusunda yetkili olan 2018 oncesinde bakanlar kurulu iken mevcut durumda Cumhurbaşkanlığı makamıdır.
Maksut BALMUK
Oğretmen, Yazar