Tehlikeli ve Cok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan İşlerde Calıştırılacakların Mesleki Eğitimlerine Dair Yonetmelik
13 Temmuz 2013 CUMARTESİ
Resmî Gazete
Sayı : 28706
YONETMELİK
Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığından:
TEHLİKELİ VE COK TEHLİKELİ SINIFTA YER ALAN İŞLERDE
CALIŞTIRILACAKLARIN MESLEKİ EĞİTİMLERİNE
DAİR YONETMELİK

Amac
MADDE 1 (1) Bu Yonetmeliğin amacı, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Guvenliği Kanununa gore belirlenen tehlikeli ve cok tehlikeli sınıfta yer alan işlerde calışanların mesleki eğitimlerinin usul ve esaslarını duzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yonetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Guvenliği Kanununa gore belirlenen tehlikeli ve cok tehlikeli sınıfta yer alan ve ek-1'de belirtilen işleri ve bu işlerde calışanları kapsar.
Dayanak

MADDE 3 – (1) Bu Yonetmelik, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Guvenliği Kanununun 17 nci ve 30 uncu maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yonetmeliğin uygulanmasında;
a) Bakanlık: Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığını,
b) Mesleki eğitim: Orgun veya yaygın eğitim yoluyla bireyleri mesleğe hazırlamak, meslek sahibi olanların mesleklerindeki gelişimlerini ve yeni mesleklere uyumlarını sağlamak amacıyla gerekli bilgi, beceri, tavır ve değer duygularını geliştiren ve bireylerin fiziki, sosyal, kulturel ve ekonomik yeteneklerinin gelişim surecinin bir plan icerisinde yurutulmesini sağlayan eğitimi,

ifade eder.
Mesleki eğitim zorunluluğu
MADDE 5 – (1) Ek-1'deki cizelgede yer alan işlerde calışacakların, işe alınmadan once, mesleki eğitime tabi tutulmaları zorunludur.
(2) İşyerinde yapılan işler, asıl iş itibariyle tehlikeli ve cok tehlikeli işler kapsamında yer almakla birlikte, calışanın yaptığı iş ek-1 cizelgede belirtilen işler dışında ise, 5/6/1986 tarihli ve 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu hukumleri saklı kalmak kaydıyla 6331 sayılı İş Sağlığı ve Guvenliği Kanununun 17 nci maddesi kapsamında mesleki eğitim alma zorunluluğu aranmaz.
Mesleki eğitimin belgelendirilmesi
MADDE 6 – (1) Ek-1 cizelgede yer alan işlerde fiilen calıştırılacakların, yaptığı işe uygun aşağıda belirtilen belgelerden birisine sahip olmaları zorunludur:
a) 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa gore verilen diploma, bitirme belgesi, yetki belgesi, sertifika, bağımsız işyeri acma belgesi, kalfalık, ustalık ve usta oğreticilik belgelerinden birisi,
b) 12/3/2013 tarihli ve 28585 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Aktif İşgucu Hizmetleri Yonetmeliğine gore mesleki eğitim kursları veya mesleki eğitim modulu/kursları ile eşit sureli olmak koşuluyla işbaşı eğitim programları sonucu alınan belgeler,
c) Millî Eğitim Bakanlığı veya Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yetkilendirilen kurumlarca verilen operator belgesi ve surucu belgesi,
c) 11/7/2002 tarihli ve 24812 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Patlayıcı Madde Ateşleyici Yeterlilik Belgesinin Verilmesi Esas ve Usullerinin Belirlenmesi Hakkında Yonetmelik kapsamında alınan ateşleyici yeterlilik belgesi,
d) Kuruluş kanunlarında veya ilgili kanunlarca yetkilendirilmiş kamu kurum ve kuruluşları tarafından duzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler,
e) Millî Eğitim Bakanlığının ilgili biriminin onayının alınması şartıyla; kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, eğitim amaclı faaliyet gosteren vakıf ve dernekler, işci ve işveren kuruluşları ile bunyelerinde kurulu iktisadi işletmeler, işci ve işveren kuruluşları tarafından Turk Ticaret Kanunu hukumlerine gore kurulmuş eğitim amaclı şirketler ve işveren tarafından duzenlenen eğitim faaliyetleri sonucunda verilen belgeler,
f) Uluslararası kurum ve kuruluşlardan alınan ve Millî Eğitim Bakanlığı tarafından denkliği sağlanan belgeler,
g) 30/12/2008 tarihli ve 27096 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Meslekî Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yonetmeliği kapsamında verilen meslekî yeterlilik belgeleri,
(2) Bu Yonetmelik kapsamına giren işlerde 1/1/2013 tarihinden once işe alındığına dair Sosyal Guvenlik Kurumuna ait kayıtlar esas alınarak 1/1/2013 tarihinden once calışmaya başlayanlara Millî Eğitim Bakanlığı ile birinci fıkranın (d) bendinde sayılan kurum ve kuruluşlar arasında yapılacak protokoller cercevesinde verilecek en az 32 saatlik eğitim modullerinden gecirilerek alınan eğitimler sonucu duzenlenecek belgelere sahip olanlar bu Yonetmelik kapsamında mesleki eğitim almış olarak kabul edilir.
(3) 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununa gore istihdam edilecekler haric olmak uzere, kamu kurum ve kuruluşlarında calışacaklar icin gerekli olan mesleki eğitim belgeleri kurum ve kuruluşlarca onceden belirlenir ve işe alımlar bu esaslar da goz onunde bulundurularak yapılır.
Mesleki eğitim zorunluluğunun denetlenmesi
MADDE 7 – (1) Ek-1 cizelgede yer alan işlerde calıştırılacakların yapılan işe uygun mesleki eğitim belgesi olarak diploma, sertifika veya belgelerinin bulunup bulunmadığı hususu, Bakanlık iş mufettişleri tarafından denetlenir.
(2) İşverenler, bu Yonetmelik kapsamında yer alan işlerde calıştırılacakların mesleki eğitim belgelerinin bir orneğini ozluk dosyalarında saklamak ve istendiğinde yetkili memurlara gostermek zorundadır.
Gecerli sayılan belgeler
GECİCİ MADDE 1 – (1) 4857 sayılı İş Kanununun mulga 85 inci maddesi kapsamında 31/5/2009 tarihli ve 27244 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Ağır ve Tehlikeli İşlerde Calıştırılacak İşcilerin Mesleki Eğitimlerine Dair Tebliğe gore alınan mesleki eğitim belgeleri bu Yonetmelik kapsamında da gecerli sayılır.
Yururluk
MADDE 8 – (1) Bu Yonetmelik yayımı tarihinde yururluğe girer.
Yurutme
MADDE 9 – (1) Bu Yonetmeliğin 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a), (c), (e), (f) bentleri ve ikinci fıkrasını Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı ile Millî Eğitim Bakanı birlikte, diğer hukumlerini Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı yurutur.
EK-1

MESLEKİ EĞİTİM ALINACAK İŞLERE AİT CİZELGE

ARAMA VE SONDAJ İŞLERİ 1 Petrol, tabii gaz, su, her ceşit maden, maden filizleri ve mineralleri arama ve her ceşit sondaj işleri. 2 Petrol, tabii gaz, su ve her ceşit maden ve maden filizleri ve mineralleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddelerin cıkarılması ve uretimi işleri. 3 Petrol, tabii gaz, su, her ceşit maden ve maden filizleri mineralleri ile taş, toprak, kum ve benzeri maddelerin cıkartılması ile uretim i işlerinin yapılmasında ta mamlayıcı nitelikte olan kırma, yıkama, zenginleştirme, taşıma, depolama ve benzeri işler METALURJİ SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 4 Metallerin ve metalsilerin filiz ve minerallerden itibaren pirometalurjisel , kimyasal, elektrolitik usullerle uretimi işleri ve bunlarla ilgili işler. 5 Metallerin ve metalsilerin eritilmesi, saflaştırılması, alaşımlarının uretimi ve bu maksatlarla yapılan her ceşit işler. 6 Metal ve alaşımlarının, metalsi ve alaşımlarının her ceşit dokum ve haddeleme, presleme suretiyle sıcak ve soğuk olarak şekillendirilme işleri. 7 Font, celik ve diğer madenlerin ve alaşımlarının eritilip potalara dokulmek sureti ile ceşitli eşyaların imali işleri. 8 Metal ve alaşımlarına, metalsi ve alaşımlarına uygulanan ısıl işlemleri (Tav, su verme ve benzeri işlemler). 9 Kukurdun eritme yoluyla uretimi, oğutulmesi ambalajı ve depolanması ve bunlarla ilgili işler. TAŞ VE TOPRAK SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 10 Taş ocaklarında her ceşit taşın cıkartılması ve işlenmesi işleri (Kırma, kesme, taşıma, oğutme, yontma, cilalama ve benzeri işler). 11 Cimento fabrikalarında ve taş ocaklarında; dinamitleme, konkasor ve yağcılığı, konkasore vagon devirme ve monitor havai hat yağcılığı ekskavator işleri ile cimento uretiminde kalker stoklanması, kalsinator , klinker elevatoru , ambalaj, gezer vinc, kaynak, santralde ocakcılık ve kulculuk, ocak ve fırın duvarcılığı ve tamirciliği, yukleme ve boşaltma, su kulesi, baca ve boya tamiri, gezer vinc yolları, kanalizasyon ve bakım işleri. 12 Kirec ve alcı taşının yakılması ve bunları oğutme ve eleme işleri. 13 Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası, boru, pota, kunk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri. 14 Fayans, porselen ve seramik imaline ait işler. 15 Cam, şişe, optik ve benzeri malzeme fabrika ve imalathanelerinde uretime ilişkin işler ve bunların işlenmesine ait işler. 16 13, 14 ve 15 numaralı bentlerde belirtilen işlerden fırın işleri ile silis tozları sacan işler. METAL VE METALDEN MAMUL EŞYA SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 17 Ağır sac levhaları bağlama, percinleme ve presleme işleri ile kalafat işleri. 18 Gemi inşaat ve tamiratında iskele, dikme ve kızak işleri ile vincler, iş iskeleleri, bumbalar , direkler, demir ve zincirler ve benzeri techizatlara ait işler. 19 İskeleler, carpantlar , kopruler, motorlar, makinalar , kazanların imali ve bunların montajı ile işletilmesi işleri. 20 Demir tel ve cubuktan malzeme imalatı işleri (Civi, zincir, vida vb. gibi). 21 Demiri ısıtıp doverek şekillendirme veya presleme suretiyle ceşitli eşya imali işleri. 22 Soğuk demircilik ve her ceşit kaynak işleri (Oksijen, elektrik, punta ve dikiş kaynağı işleri gibi). 23 Altın, gumuş, bakır, pirinc, aluminyum ve benzeri malzemeden eşya imalatı işleri. 24 Kurşun kaynak işleri, seri ve devamlı lehim işleri. 25 10 kg'yi aşan tornacılık, tesviyecilik gibi talaşlı imalat ve taşlama işleri. 26 Her turlu madeni ve fiber optik kablo imali, celik ve benzeri malzemelerden tel, şerit gibi soğuk haddeleme, imali işleri. 27 Muharrik kuvvetle işleyen tam otomatik soğuk şekillendirme tezgahlarında yapılan işler. 28 Metal yuzeylerde yapılan, mekanik ve kimyasal temizlik işleri ile elektroliz yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Nikelaj, kromaj ve kadmiyum kaplama vb.) sıcak daldırma yolu ile yapılan koruyucu kaplama (Kurşun, kalay, cinko vb.) ceşitli kimyasal maddelerle yapılan diğer koruyucu kaplama (fosfatlama, eloksal vb.) teflon ve emaye işleri. AĞAC VE BUNLARDAN MAMUL EŞYA SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 29 Muharrik kuvvetle calışan her turlu bıcaklar ve testereler ile kesici, yontucu, soyucu, delici makinalar ve hızarlarla yapılan işler. 30 Kurutma işleri, yapıştırma işler, kontraplak , kontrtabla , yonga ağactan mamul suni tahta ve pvc yuzey kaplamalı suni tahta imali işleri ile emprenye işleri. YAPI İŞLERİ 31 Bina, duvar, set, baraj, yol, demiryolu, kopru, tunel, metro , her turlu raylı sistem, iskele, liman, marina, dalgakıran, balıkcı barınağı, hava alanı, havai hat, celik konstruksiyon yapı kanalizasyon, yağmur suyu drenajı ve her turlu drenaj sistemleri, kanal, kanalet, foseptik , kuyu, havuz, spor tesisleri, her turlu sondaj işleri, her nevi yer ustu ve yer altı inşaat, su ustu ve su altı inşaatları, her turlu temel inşaatı işleri ( Ankrajlı istinat duvarı, fore kazık yapımı, palplanşlı calışmalar vb. ), yıkım işleri, arazi olcum, etut, araştırma, her ceşit onarım ve guclendirme ve benzeri işler ve bu işler icin gerekli arac, malzeme, sabit tesis ve ekipmanın kullanılması işleri. 32 Her turlu prefabrik yapı elemanı (pabuc, kolon, kiriş, aşık , mertek gibi) uretimi ve yerinde montajı işleri. 33 Cimento ve betondan eşya ve inşaat malzemesi (Bina, karayolu, demiryolu, kopru, baraj ve benzeri ust yapılarla, her turlu alt yapılar ve tunellerde kullanılan elemanlar) imali ve tatbikatı. 34 Beton, asfalt, cimento, alcı ve kirec gibi yapı malzeme ve maddelerinin uretimi, işlenmesi, bunlardan elde edilen yarı mamul ve mamul urunlerin hazırlanması ve yerinde uygulanmasına ait işler. 35 Her turlu zeminin hafriyatı, yarma ve doldurulma işleri. KİMYA SANAYİ İLE İLGİLİ İŞLER 36 Klorur asidi, sulfat asidi, nitrat asidi vb. her ceşit tahriş edici ve yakıcı asitler ile sodyum ve potasyum hidroksit, amonyak gibi her turlu alkalilerin uretimi ve bunlarla yapılan işler. 37 Aldehitler, ketonlar, eterler, karbon sulfur, analin , alkoller, solventler , tinerler, triklor -etilen ve benzerleri gibi ve parlayıcı maddelerin imali ve bunlarla yapılan işler. 38 Ham petrol ve katranların distilasyonu , bitum , madeni yağlar ve her turlu akaryakıt ve rafinasyon işleri. 39 Odun ve komurlerin gazlaştırılmaları, koklaştırılmaları ve bunlardan elde edilen bitum , katran gibi ara ve art urunlerin distilasyonu işleri. 40 Doğal gaz, Likit petrol gazı, hava gazı, bio gaz, ve asetilen gazı gibi her turlu gaz uretimi, stoklanması ve arz işleri. 41 Asfalt ile dam tecrit maddeleri ve yağlamaya ozgu, olup petrol rafinerilerinde elde edilemeyen sıvı ve katı yağların imali işleri. 42 Her turlu patlayıcı madde ve muhimmatın imali, depolanması ve nakli işleri. 43 Her turlu zehirli gazların ve savaş gazlarının uretimi, kullanılması, depolanması ve nakli işleri. 44 Aktif komurlerin, diğer aktif maddelerin ve ceşitli kimyasal maddelerin emprenyasyon işleri. 45 Her turlu patlayıcı maddenin kullanıldığı işler ile toz ve gaz maskeleri, koruyucu başlık, elbiseler ile diğer koruyucuların kullanılması zorunluluğu bulunan işler. 46 Piroteknik malzemesi hazırlama ve imali işleri (Aydınlatma ve işaret fişekleri, havai fişekler şenlik maytapları, tabanca mantarı benzerleri). 47 Her turlu organik ve anorganik zehirli veya tahriş edici maddelerle boya ve vernik imali ve bunlardan meydana gelen zehirli ve tahriş edici boyaların kullanılması işleri. 48 Kimyasal gubrelerin uretimi ve depolanması işleri. 49 Selulozik, sentetik ve her ceşit boya imali işleri. 50 Selluloit imali ve lak nitrosellulozu ile yapılan ceşitli kimyasal maddelerin imali işleri. 51 Ensektisit , rodentisit ve tarımsal mucadele ilacları hazırlanması, uretimi ve depolanması işleri. 52 Flor, klor, brom, iyot uretimi ve bunların zarar verici turevlerinin imali işleri. 53 Organik ve anorganik pigmentlerin imali işleri. 54 İnsan sağlığına zarar verici kimyasal maddelerin uretimi, yukleme, boşaltma ve nakli işleri. 55 Akumulator imali ve seri olarak akumulatorlerin bakım ve şarj işleri. 56 Uyuşturucu maddelerin imali işleri. 57 Bitkisel ve hayvansal yağların uretimi ve bunlardan yapılan maddelerin imaline ilişkin işler. 58 Tabakhaneler ile her ceşit deri fabrika ve imalathanelerinde tabaklama, nakil ve depolama işleri. 59 Tuylu olarak kullanılacak derileri hazırlama işleri. 60 Ham kurkleri işleme ve boyama işleri. 61 Kaucuk ve lastik sanayiinde , lastik hamurunun hazırlanmasından her ceşit şekillendirilmiş mamul yapımına kadar butun işler. 62 Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri. İPLİK, DOKUMA VE GİYİM SANAYİ İLE İLGİLİ İŞLER 63 Cırcır fabrikalarındaki işler. 64 Pamuk,keten ,yun ipek ve benzerleriyle bunların dokuntulerinin hallac haşıl, tarak, presleme ve kolalama işleri. 65 Her turlu ilkel ve mamul maddelerin temizlenmesi, boyanması, gazlanması, ağartılması, basılması ve hazır hale getirilmesi işleri. 66 Suni ipek imalinde hazırlama ve uretme işleri. 67 Linolyum ve diğer sert satıhta zemin doşemeleri, suni deri (Plastik haric muşamba ve kaplanmış kumaşlar, hasır, lif ve sair keceler, paspaslar ve her turlu elyaftan vatka ve koltukculuk malzemesi imali işleri), bu urunlerin dokuntu ve pacavralarının elyaf haline getirilmesi işleri. KAĞIT VE SELULOZ SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 68 Kağıt hamuru ve odun hamuru uretimi işleri. 69 Seluloz uretimi işleri. 70 Kağıt ve seluloz uretiminde klor, hipoklorit , kukurt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin uretimi ile cozeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması işleri. GIDA SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 71 Her turlu canlı hayvanın kesilmesi, işlenmesi, ambalajlanması, sakatat tesislerindeki işler. 72 Deniz ve gol tuzlalarıyla kaya tuzu işletmelerinde yapılan uretim, rafine, ambalajlama, doldurma ve taşıma işleri. TUTUN SANAYİİ İLE İLGİLİ İŞLER 73 İmalathane ve depolardaki aktarma işleri. ENERJİ URETİMİ, NAKLİ VE DAĞITIMI İLE İLGİLİ İŞLER 74 Buhar, gaz ve sair muharrik kuvvet uretimiyle ilgili işler. 75 Elektriğin uretimi, nakli ve dağıtımı işleri, elektrik bakım ve onarım işleri. 76 Hareket halinde bulunan makine, motor ve aksamı ile transmisyon tertibatının yağlanması, tamiri ve temizlenmesi gibi işler. NAKLİYE BENZERİ İŞLER 77 Aracsız olarak yirmi beş kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri. 78 El arabası gibi araclarla elli kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri. 79 Uc ve dort tekerlekli ve pedallı arabalarla altmış kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri. 80 En cok %10 rampalı yerlerde vagonetlerle uc yuz kilodan yukarı ağırlık taşıma, boşaltma ve yukleme işleri. 81 Gaz, petrol, su ve benzeri maddelerin her ceşit boru vasıtasıyla taşınması ve bu nakil hatlarında yapılan bakım, onarım, tamirat ve benzeri işler. TARIM VE HAYVANCILIK İŞLERİ 82 Denizlerde gollerde ve nehirlerde balık ve diğer hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması, uretilmesi, (bunlardan elde edilecek urun ve yan urunler) ve dalyan işleri. 83 Tarım ilacları kullanımı işleri ARDİYE VE ANTREPOCULUK 84 Ardiyeler, antrepolar, umumi mağazalar ve iskelelerde yapılan her turlu ambarlama, depolama, yukleme ve boşaltma işleri. HABERLEŞME 85 Posta, telefon, telgraf, telsiz, radyo, televizyon gibi iletişim aracları icin yapılan her turlu yapım, bakım, onarım ve alt yapı işleri. CEŞİTLİ İŞLER 86 Asbest tozları ile yapılan her ceşit imalat ile (Dam tecrit malzemesi, cimento ve asbest esaslı borular, kaucuklu ve plastikli yer doşemeleri imali, ceşitli sanayi urunleri, kişisel koruyucular gibi) asbest hamuru hazırlama ve şekillendirme işleri. 87 Sunger avcılığı işleri. 88 Sungerleri temizleme, yıkama, beyazlatma ve boyama işleri. 89 İtfaiye işleri. 90 Ocakcılık, ateşcilik işleri ile ocak ve baca temizleme işleri. 91 Kanalizasyon ve foseptik işleri. 92 Her turlu cop ve atık maddeler (toplanması, taşınması, depolanması, işlenmesi, yok edilmesi vb.) ile ilgili işler. 93 Bataklık kurutma, su altı ve toprak altı işleri ile suya girilerek yapılan her turlu işler. 94 Radyoloji işleri ile radyum ve radyo aktif maddelerle ve radyasyon yayan her turlu cihazla (Ceşitli rontgen, manyetik rezonans ve benzeri elektronik cihazlar) calışılan işler. 95 Vahşi veya zehirli hayvan bulunduran bahcelerdeki ve hayvan terbiyesi yapılan yerlerdeki her turlu işler. 96 Her turlu murekkep imali işleri. 97 Hayvan tahniti işleri. 98 Kemik, boynuz, tırnak ve hayvan kanı ile ilgili uretim işleri. 99 Metalden matbaa harfi imali ve klişe imali işleri. 100 Deri sanayiinde mamul derilere yuz ve fantezi fason yapma ve derileri perdahlama işleri. 101 Makinesiz deniz nakil araclarında (Mavna, şat ve benzerleri) yapılan butun işler. 102 Yuzer vinc ve taraklarda yapılan işler. 103 Hava alanlarındaki ucuşa hazırlık işleri ile yer hizmetleri ve bakım işleri. 104 Ucaklarda yapılan butun işler ve ucaklarla yapılan ilaclama ve yangın sondurme işleri. 105 Kara, demiryolu, deniz ve gol taşıt aracları icin bakım, ikmal, onarım ve park yerlerinde yapılan işler. 106 Her turlu siloculuk işleri. 107 Matbaacılık işleri (Her turlu basım işleri) 108 Her turlu katı ve sıvı ara urun ve nihai urunlerin ambalajlanması, paketlenmesi ve dolumu işleri. 109 Deri, suni deri, plastik, ağac ve diğer malzemelerden mamul her turlu ayakkabı, terlik ve benzerleri imalat işleri.