27 Ekim 2014 PAZARTESİ
Resmi Gazete
Sayı : 29158
YONETMELİK
Sağlık Bakanlığından:
GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARI YONETMELİĞİ
BİRİNCİ BOLUM
Amac, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amac
MADDE 1 - (1) Bu Yonetmeliğin amacı, insan sağlığına yonelik geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulama yontemlerini belirlemek, bu yontemleri uygulayacak kişilerin eğitimi ve yetkilendirilmeleri ile bu yontemlerin uygulanacağı sağlık kuruluşlarının calışma usul ve esaslarını duzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2(1) Bu Yonetmelik, geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarının yapıldığı kamu ve ozel hukuk tuzel kişileri ile gercek kişilere ait sağlık kuruluşları ve bu kuruluşlarda yontemleri uygulayacak kişileri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 - (1) Bu Yonetmelik, 11/4/1928 tarihli ve 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun Ek 13 uncu maddesine, 7/5/1987 tarihli ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun 9 uncu maddesinin (c) bendine ve Ek 11 inci maddesine, 11/10/2011 tarihli ve 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Gorevleri Hakkında Kanun Hukmunde Kararnamenin 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) ve (ğ) bentlerine ve 40 ıncı maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 - (1) Bu Yonetmelikte gecen;
a) Bakanlık: Sağlık Bakanlığını,
b) Bilim Komisyonu: Bakanlıkca oluşturulan Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Bilim Komisyonunu,
c) Genel Mudurluk: Sağlık Hizmetleri Genel Mudurluğunu,
c) Mudurluk: İl Sağlık Mudurluğunu,
d) Sağlık kuruluşu: Kamu kurum ve kuruluşlarına bağlı hastaneler, tıp fakultesi veya diş hekimliği fakultesi sağlık uygulama ve araştırma merkezi, 27/3/2002 tarihli ve 24708 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ozel Hastaneler Yonetmeliğine gore ruhsatlandırılmış ozel hastaneler ile 15/2/2008 tarihli ve 26788 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Ozel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yonetmelik hukumlerine gore ruhsatlandırılmış sağlık kuruluşlarını,
e) Sertifikalı tabip: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ile ilgili olarak Bakanlıkca tescil edilmiş sertifikaya sahip tabibi,
f) Sertifikalı diş tabibi: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ile ilgili olarak Bakanlıkca tescil edilmiş sertifikaya sahip diş tabibi,
g) Uygulama: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarını,
ğ) Uygulama merkezi: İlgili alanda sertifikası bulunan tabip ve/veya diş tabibi sorumluluğunda ve bu Yonetmelikte belirlenen uygulamaları yapmak uzere eğitim ve araştırma hastanesi ve tıp fakultesi veya diş hekimliği fakultesi sağlık uygulama ve araştırma merkezi bunyesinde kurulan ve Bakanlıkca yetkilendirilmesi halinde eğitim verilebilecek merkezi,
h) Unite: İlgili alanda sertifikası bulunan tabip ve/veya diş tabibi sorumluluğunda ve bu Yonetmelikte belirlenen uygulamaları yapmak uzere, kamu ve ozel hukuk tuzel kişileri ile gercek kişilere ait sağlık kuruluşları bunyesinde kurulan birimleri,
ifade eder.
İKİNCİ BOLUM
Bilim Komisyonu, Gorevleri ve Calışma Usulu
Bilim komisyonunun kuruluşu
MADDE 5 - (1) Bu Yonetmelikte ongorulen uygulamalar, uygulamaları yapacak kişiler, unite ve uygulama merkezlerinin standartları ile ilgili goruş vermek uzere, Bakanlıkca Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Bilim Komisyonu oluşturulur.
(2) Bilim komisyonu:
a) Sağlık Hizmetleri Genel Muduru veya gorevlendireceği yetkilinin başkanlığında,
b) Sağlık Hizmetleri Genel Mudurluğunden ilgili daire başkanı,
c) İlgili alanlarda bilimsel calışması bulunan universite oğretim uyesi veya Turkiye Kamu Hastaneleri Kurumuna bağlı eğitim ve araştırma hastanelerinde uzmanlık eğitimi verme yetkisine sahip tabipler arasından secilecek uc uye,
c) Eczacılık fakultelerinin farmakognozi alanından bir uye,
d) Tıp fakultelerinin farmakoloji alanından bir uye,
e) Sertifikalı iki tabip uye,
f) Oğretim uyesi veya eğitim gorevlisi tıbbi onkoloji uzmanı bir uye,
g) Tıbbi etik veya tıp tarihi ve deontoloji alanlarında uzmanlık veya doktora eğitimi almış bir uye,
olmak uzere 11 uyeden teşekkul eder.
(3) Bilim komisyonu uyeleri Bakan tarafından belirlenir. Uyeler iki yıl sureyle gorev yapar.
Bilim komisyonunun calışma usulu
MADDE 6 - (1) Bilim Komisyonu, Genel Mudurluğun daveti uzerine yılda en az iki defa toplanır. Bakanlık gerektiğinde Bilim Komisyonunu toplantıya cağırabilir.
(2) Bilim Komisyonu, gundem maddelerini goruşerek raporunu hazırlar. Toplantı gundemi genel mudurlukce en az yedi gun onceden uyelere bildirilir.
(3) Bilim Komisyonu, en az dokuz uye ile toplanır ve salt coğunlukla karar alır. Oylarda eşitlik halinde Başkanın tarafı olduğu goruş gecerli sayılır.
(4) Bilim Komisyonunun sekretarya hizmetlerini Genel Mudurluk yurutur.
Bilim komisyonunun gorevleri
MADDE 7 - (1) Bilim komisyonunun gorevleri şunlardır:
a) Uygulama alanlarının belirlenmesine, uygulamaların endikasyon ve oluşabilecek yan etkilerine ilişkin goruş vermek,
b) Uygulama yapılan unite ve merkezlerde bulunması gerekli tıbbi arac ve gerec, personel, fiziki standartların oluşturulması hususunda goruş bildirmek,
c) Unite ve uygulama merkezi başvurularını bilimsel, teknik alt yapı ve personel yonunden değerlendirerek, uygunluğu hususunda goruş vermek,
c) Bu Yonetmelikte tanımlanmamış uygulamalarla ilgili bilimsel ve teknik calışmaları yapmak,
d) Uygulamalar ile ilgili yonlendirici, aydınlatıcı ve bilimsel calışmalar yapmak ve yaptırmak,
e) İhtiyac duyulan konularda calışma yapmak uzere alt komisyonlar kurmak.
UCUNCU BOLUM
Uygulama Esasları, Sağlık Kuruluşlarının Turleri
ve Calışma Esasları, Eğitim
Uygulamaların genel esasları
MADDE 8(1) Uygulamalar bu Yonetmelikte belirlenen alanlarla sınırlıdır. Bakanlık gerektiğinde unite ve uygulama merkezinde yapılan ve yapılabilecek yeni uygulamaların bilimsel yonden bilim komisyonunda değerlendirilmesini isteyebilir. Bilim komisyonu, uygulamaların bilimsel kanıtlarını inceleyerek kişilere uygulanıp uygulanmayacağı ve uygun gorulenlerden hangilerinin unite veya uygulama merkezinde uygulanabileceği hususunda Bakanlığa goruş verir.
(2) Bu Yonetmelik ekinde bulunmayan uygulamalar icin 13/4/2013 tarihli ve 28617 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İlac ve Biyolojik Urunlerin Klinik Araştırmaları Hakkında Yonetmelik kapsamında sadece uygulama merkezlerinde araştırma yapılabilir ve yapılan araştırmaya ilişkin dosyaların bir orneği de Genel Mudurluğe gonderilir. Gonderilen bu calışmalar uygulamaların ulke genelindeki gelişimi, etkinliği ve kanıt duzeyi acısından Bilim Komisyonu tarafından değerlendirilir. Gonderilen bu veri ve calışmalar kişilerin bilgi ve izni olmaksızın kişisel bilgileri belli edecek şekilde kullanılamaz.
(3) Unitelerde, Ek-3'de sayılı listede, unitelerde yapılabileceği belirtilen uygulamalardan başka işlem yapılamaz. Uygulama merkezi, unite icin belirlenen uygulamaları da yapabilir.
(4) Uygulamalar hastalığın standart tedavisinin yerine gececek ve devam eden tedaviyi aksatacak şekilde yapılamaz. Bu husus bireylere acık bir şekilde anlatılır ve onaylanmış rıza formunda belirtilir.
(5) Tabip ve diş tabibi olmayan uygulama alanında temel eğitimi bulunan sağlık meslek mensupları sertifikalı tabip ve diş tabiplerinin gozetimi ve denetimi altında uygulamalara katılırlar.
Uygulamaların yapılabileceği yerler ve yetkili kişiler
MADDE 9 - (1) Uygulamalar, Bakanlıkca yetkilendirilmiş unite ile uygulama merkezlerinde ve ilgili alanda "uygulama sertifikası" bulunan tabip ve sadece diş hekimliği alanında olmak uzere diş tabibi tarafından yapılabilir. Uygulama alanında temel eğitimi bulunan sağlık meslek mensupları merkez ve unitelerde sertifikalı tabiplere uygulamada yardımcı olabilirler.
(2) Diş hekimliği uygulama ve araştırma merkezlerinde, diş hastanelerinde ve ağız ve diş sağlığı merkezleri ile diş polikliniklerinde sadece diş hekimliği alanında uygulama yapılabilir.
Uygulama merkezi ve unitelerin calışma usul ve esasları
MADDE 10 - (1) Uygulama merkezi veya unite, Bakanlığın sağlık kuruluşu/tesisi planlaması kapsamında acılabilir, bu yondeki izinler yeni bir ozel sağlık kuruluşu acılması veya kapasite artışı icin ayrıca hak oluşturmaz. Uygulama merkezi veya unite acmak isteyen kamu ve ozel hukuk tuzel kişileri ile gercek kişilere ait sağlık kuruluşları Ek-1'de yer alan belgelerle birlikte Bakanlığa başvurur. Uygulama merkezi ve/veya unite acma başvuruları, standartlara uygunluk ve başvuru yapılan ilde ihtiyac bulunup bulunmadığı bakımından Bilim Komisyonunca değerlendirilir. Bilim Komisyonunca uygun gorulen başvuruların Bakanlıkca da uygun gorulmesi halinde uygulama merkezi ve/veya unite acma izni verilir. Unite ve uygulama merkezi ile buralarda yapılacak uygulamalar, sağlık kuruluşunun ruhsatına veya faaliyet izin belgesine işlenir.
(2) Kultur ve Turizm Bakanlığından belgeli konaklama tesislerinde, tesiste konaklayan ve sadece akut tedavisi tamamlanmış kişilere uygulanmak kaydıyla Bakanlıkca uygun gorulen uygulamalara yonelik birim, planlama kapsamında kurulabilir. Konaklama tesisinin bulunduğu ildeki ozel hastaneler ile Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Ozel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yonetmelik kapsamındaki ozel sağlık kuruluşları tarafından kendi kadro ve kapasitesinin kullanılması kaydıyla planlamadan istisna olarak konaklama tesislerinde birim olarak acılabilir. Bu birim başvuruları ozel sağlık kuruluşunun mesul mudurunce mudurluğe yapılır ve faaliyetlerinden bağlı oldukları ozel sağlık kuruluşu sorumludur.
(3) Unite ve uygulama merkezinde, yapılan tum uygulamalar ile ilgili olarak hastalara ait hasta dosyası hazırlanır. Hastaya ve uygulamalara ilişkin verilerin elektronik ortamda talep edilmesi halinde, kişisel sağlık verilerinin mahremiyeti gozetilerek, Bakanlığa gonderilmesi zorunludur.
(4) Yapılan uygulamalara bağlı olarak hastalarda ortaya cıkan her turlu istenmeyen etki, her ay duzenli olarak mudurluğe bildirilir ve bu bilgiler Bakanlığa gonderilir.
(5) Uygulamalar icin 1/8/1998 tarihli ve 23420 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Hasta Hakları Yonetmeliğine uygun "Bilgilendirme ve Rıza Formu" hazırlanır ve uygulama yapılacak tum hastalardan rıza alınır.
Ucretlendirme
MADDE 11(1) Kamuya bağlı sağlık kuruluşlarınca yapılacak uygulamaların sağlık hizmet ucret tarifesi Bakanlıkca belirlenerek ilan edilir.
Tanıtım ve bilgilendirme
MADDE 12(1) Bu Yonetmelik kapsamında faaliyet gosteren unite ve uygulama merkezleri Bakanlıkca belirlenen bilgilendirme ve tanıtım mevzuatına uymak zorundadır. Bakanlıkca belirlenen bilgilendirme ve tanıtım hukumlerinin ihlali halinde sağlık kuruluşunun tabi olduğu ilgili mevzuat hukumleri uygulanır.
(2) Bu Yonetmelik kapsamındaki uygulamalara ilişkin tıbbi urunler hakkındaki tanıtımlarda tıbbi urun tanıtımına ilişkin mevzuat hukumleri uygulanır.
Eğitim
MADDE 13 - (1) Bu Yonetmelik kapsamındaki sertifikalı eğitimler, 4/2/2014 tarihli ve 28903 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Sağlık Bakanlığı Sertifikalı Eğitim Yonetmeliği kapsamında, Bakanlıkca eğitim vermek uzere yetkilendirilmiş merkezler tarafından verilir.
DORDUNCU BOLUM
Unite ve Uygulama Merkezinde Bulundurulması Zorunlu Asgari Birimler,
Tıbbi Cihaz, Malzeme ve İlaclar
Unite ve uygulama merkezinde bulundurulması zorunlu asgari birimler
MADDE 14 - (1) Unite ve uygulama merkezinde asgari olarak aşağıda belirtilen bolumler bulunur:
a) Asgari 12 metrekare yuzolcumunde muayene ve uygulama icin gerekli asgari tıbbi malzemenin ve donanımın bulunduğu muayene ve uygulama odası.
b) Hasta kabul ve bekleme alanı.
c) Arşiv.
(2) Sağlık kuruluşlarında hasta kabul ve bekleme alanı ile arşiv alanı ortak olarak kullanılabilir.
(3) Sağlık kuruluşu bunyesindeki unite veya uygulama merkezinin kuruluşun hizmet binası dışında farklı bir alanda oluşturulması halinde hasta kabul ve bekleme alanı, arşiv gibi alanlar Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Ozel Sağlık Kuruluşları Hakkındaki Yonetmelikte sağlık kuruluşları icin belirlenen asgari fiziki şartlara uygun şekilde hazırlanır.
(4) Bakanlıkca acma izni verilen unite ve uygulama merkezleri Ek-3'te yer alan uygulamaları Bakanlıktan izin almak kaydıyla yapabilirler. Unite ve uygulama merkezleri Ek-3'te yer alan her yeni uygulama icin Bakanlıktan izin almak zorundadır. Bu Yonetmelik kapsamında faaliyet gosterilecek yerlerde, ilgili mevzuatlarına gore zorunlu ilac, cihaz ve malzemelerin bulundurulması gerekir.
Tıbbi cihaz, malzeme ve ilaclar
MADDE 15 - (1) Unite ve uygulama merkezinde Ek-2'de yer alan asgari tıbbi cihaz, arac gerec ve ilaclar ile ayrıca her uygulama icin gerekli olan tıbbi cihaz, arac ve gerec ile ilacların bulundurulması zorunludur.
BEŞİNCİ BOLUM
Denetim, Uyulması Gereken Diğer Hususlar, Yasaklar ve İdari Mueyyideler
Denetim
MADDE 16 - (1) Unite ve uygulama merkezleri, şikayet, soruşturma veya Bakanlıkca yapılacak olağan dışı denetimler haric olmak uzere, Mudurlukce en az bir dahili branşlardan uzman ve bir cerrahi branşlardan uzman tabibin yer aldığı en az 3 kişilik bir ekip tarafından yılda en az bir defa denetlenir. Denetim, Ek-5'te yer alan denetim formu kullanılarak yapılır. İki nusha olarak duzenlenecek formun bir nushası denetlenen unite veya uygulama merkezinin bulunduğu kurum veya kuruluşta muhafaza edilmek uzere bırakılır.
Uyulması gereken diğer hususlar ve yasaklar
MADDE 17 - (1) Unite ve uygulama merkezlerinde, aşağıda belirtilen hususlara uyulmak zorundadır:
a) Unite ve uygulama merkezi Bakanlıktan izin almadan hizmet veremez.
b) Unite ve uygulama merkezinde bu Yonetmelik ve eklerinde yer alan bulundurulması zorunlu asgari birimler yer almak zorundadır.
c) Unite ve uygulama merkezleri amacı dışında faaliyet gosteremez.
c) Unite ve uygulama merkezlerinde herhangi bir faaliyet alanının veya biriminin, yetkisi olmayan kişiler tarafından kullanılması yasaktır.
d) Unite ve uygulama merkezlerinde Bakanlıkca ilgili mevzuat hukumlerine gore ilgili alanda sertifikaları bulunmayan ve gerekli calışma izinleri olmayan tabip, diş tabibi ve diğer sağlık personeli calıştırılamaz.
e) Tabip ve diş tabipleri uygulama sertifikası ile yetkilendirildikleri alan dışında uygulama yapamazlar.
İdari mueyyideler
MADDE 18 - (1) Bu Yonetmelikte belirlenen usul ve esaslara uymayanlar hakkında, Ek-4'te yer alan idari mueyyideler uygulanır.
(2) Unite ve uygulama merkezlerine ilişkin hukum bulunmayan hallerde, uygulamanın yapıldığı ilgili sağlık kuruluşunun tabi olduğu mevzuatta yer alan idari mueyyideler ile ilgili mevzuatta belirlenen diğer idari mueyyideler uygulanır.
ALTINCI BOLUM
Ceşitli ve Son Hukumler
Hukum bulunmayan haller
MADDE 19 - (1) Unite ve merkezlerin fiziki standartlarına, hizmet sunumuna ve idari mueyyidelerine ilişkin bu Yonetmelikte hukum bulunmayan hallerde diğer ilgili mevzuat hukumleri uygulanır.
Yururlukten kaldırılan yonetmelik
MADDE 20 - (1) 17/9/2002 tarihli ve 24879 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Akupunktur Tedavisi Uygulanan Ozel Sağlık Kuruluşları ile Bu Tedavinin Uygulanması Hakkında Yonetmelik yururlukten kaldırılmıştır.
Akupunktur uygulaması icin uyum sureci
GECİCİ MADDE 1 - (1) Akupunktur uygulaması icin Bakanlıkca yetkilendirilmiş olan kurum ve kuruluşlar 1/1/2016 tarihine kadar bu Yonetmeliğe uyum sağlamak zorundadır. Bu sure sonunda uyum sağlamayan kurum ve kuruluşların yetki belgesi gecersiz sayılır.
Yururluk
MADDE 21 - (1) Bu Yonetmelik yayımı tarihinde yururluğe girer.
Yurutme
MADDE 22 - (1) Bu Yonetmelik hukumlerini Sağlık Bakanı yurutur.
Ekleri icin tıklayınız.