
TUSAŞ Genel Muduru Temel Kotil, Milli Muharip Ucak'a (MMU) 1 Mayıs'ta gercekleştirilecek torenle isim vermesini beklediklerini soyledi. Turk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ) Genel Muduru Temel Kotil, TEKNOFEST İstanbul'u ziyaret etti.
Burada acıklama yapan Kotil, Hurjet hakkında verdikleri sozu yerine getirerek, ilk ucuşuna şahit olmanın haklı gururunu yaşadıklarını kaydetti.
Kotil, "Bu Hurjet'in ilk ucuşu. Aslında tarihimiz icin, teknoloji tarihi icin cok onemli bir olay. İnsanlı supersonik bir ucak, yuksek manevra yeteneğine sahip ve 7G kuvvetiyle manevra yapabiliyor. F-16 da 9G kuvvetine kadar manevra yapabiliyor, o bakımdan yakın. Uzerinde 3 ton muhimmat taşıyabiliyor ve Turk muhendisler tarafından tasarlandı. Tumuyle yuzde yuz Turk muhendisleri tasarladı." dedi.
TUSAŞ bunyesinde 6 bin muhendisin gorev aldığını aktaran Kotil, bu muhendislerin tecrube ortalamasının 4 yıl olduğunu, bu sayede genc ve dinamik bir şirket olma ozelliklerini koruduklarını soyledi.
"Bu ucaktan dunyada aslında uc ulkede var, Turkiye dahil"
Geliştirdikleri tum urunleri Turk muhendislerinin tasarladığının altını cizen Kotil, şoyle devam etti:
"Bunu yaptıktan sonra Milli Muharip'in ucması daha da kolaylaşıyor. Cunku ikisi de aynı cins ucaklar. Havacılığı bilirseniz ses altı ucan ucakların geometrileri daha yuvarlak, supersoniklerin daha keskindir. Keskin olduğu icin kontrolleri daha zordur. Buna aktif kontrol deriz. Biz bunu burada başardık. İlk ucuşlarına baktıysanız, ilk ucuşu bir kuş gibi dumduz kalkabildi. Normalde iyi olmayan ucak yalpalama yapar, bir sağa bir sola gider. Nihayetinde bu ilk ucuş, siz ondan sonraki ucuşlarda bunun ucuş kontrol sistemini ayarlarsınız. Ama bizim bunlar butunuyle teorik olarak tasarlanıp, imal edilip de ilk ucuşuna da on numara performans sergilediler, ben cok mutluyum."
Turkiye'nin, Hurjet ile "Ben de ucak tasarlayıp, ucurabilirim" dediğini ifade eden Kotil, şunları dile getirdi:
"İlk ucuşun bu kadar başarılı olması muhendislerimizin cok iyi tasarım ve cok iyi analiz yaptığını gosteriyor. Tabii bu 1 yıllık bir proje değil, 2018'de başladı. Cok emek verdik, butun testlerini gercekleştirdik. Biz Turkiye'de ilk olan işte kuş carpma deneyleri olsun, yakıt testleri olsun, bunların tum altyapılarını kurduk. Şimdi bu buz dağının uzerine gorduğunuz ucak, on numara bir ucak. Bu ucaktan dunyada aslında uc ulkede var, Turkiye dahil. Bir Amerikalıların Red Hawk denilen, Boeing'in yaptığı bir ucak var, bu klasta bir ucak. Korelilerin yaptığı T-50, Koreliler yurt dışı desteği olduğunu soylerler. Bir de Hurjet var. Bunlar bu klastaki uc ucak oluyor."
Kotil, Hurjet'in uretim aşamasıyla ilgili ozel bir belgeselin de hazırlandığını ve ilerleyen gunlerde yayınlanmasını planladıklarını soyledi.
"Atak-2 'yukarıda kuş kadar hafifti'"
Dun ilk ucuşunu gercekleştiren Atak-2 helikopterine ilişkin acıklamalarda da bulunan Kotil, şunları soyledi:
"Bu helikopter sıfırdan tasarlandı. Kendisi 11 ton ağır sınıf helikopteri. Dunyada bundan 3 tane var. Biri Rusların Mİ-28 denilen savaş helikopteri, bir de Amerikalıların Apache denilen helikopteri var. İki helikopter bir de bizim kendi helikopterimiz. Diğer butun helikopterler bunun altında performansa yonelik helikopterlerdir. Biz butun her şeyini dijital tasarlıyoruz, dijital olarak imal ediyoruz. Otomatik kontrollerle gidiyor. Dolayısıyla işcilik on numara cıkıyor. Bir helikopterin en onemli kısmı transmisyonudur. Gokbey'in transmisyonunu daha once yapmıştık. Ama Gokbey 6 tonluk bir helikopter, bu 11 tonluk. Yani iki katı bir helikopter. Transmisyon ilk calışmada calıştı. Sıfır titreşim yaptı ve dun de uctu. Ucuş da cok stabil oldu."
Atak-2'nin ilk ucuşu olmasına rağmen neredeyse 500'uncu ucuşuymuş gibi hareket ettiğini dile getiren Kotil, "Butun bunlar şunu gosteriyor, Turkiye, savunma sanayiinde, havacılıkta TUSAŞ ozelinde devrim yaptı. Biz bir platforma ulke olarak cıktık. Şimdi bu urunler buz dağının tepesidir. Yani Hurjet, stabil uctu on numara, butun dunyanın dikkatini cekiyor. Atak-2 ağır olmasına, 11 ton olmasına rağmen 'yukarıda kuş kadar hafifti' dedi kaptanımız." diye konuştu.
"Cumhuriyetimize 5 urun hediye etmiş olacağız"
Kotil, "1 Mayıs'ta Sayın Cumhurbaşkanının TUSA tesislerine bir ziyareti olacak. Burada MMU'ya isim vermesi de bekleniyor. Boyle bir durum soz konusu olacak mı?" sorusu uzerine ise şunları kaydetti:
"Sayın Cumhurbaşkanımız cok guzel isim verir. Biz de bekliyoruz inşallah 1 Mayıs'ta. 1 Mayıs toreni bizim icin cok onemli. Cunku buyuk bir caba gosterdik. Dedik ki, '100'uncu yılda, yeni yuzyılımızda, şunu yapacağız, bunu yapacağız' demiştik. Allah bunları tek tek nasip etti. Geriye kalan bir tane var. O da bizim gorunmeyen, hayalet insansız ucağımız Anka-3. Pazartesiye kadar ucacak gibi gorunmuyor. Ama onumuzdeki gunlerde, 1-2 hafta icinde onu da ucuracağız. Boylece Cumhuriyetimize 5 urun hediye etmiş olacağız. Motoru dahil her şeyi yerli Gokbey, tumuyle yerli Atak-2'miz, Milli Muharip'imiz, Hurjet'imiz, bir de Anka-3'umuz. Tabii daha once bitirdiğimiz Hurkuş'umuz, daha once bitirdiğimiz Aksungur'umuz var. Şimşek'imiz var, Super Şimşek geliyor. Onu pazartesi de gostereceğiz inşallah. Yıllardan beri yaptığımız Atak helikopterimiz var. Yani onları tekrardan gostereceğiz. Gosteri de yapacaklar."