Sağlık Bakanlığının 663 sayılı KHK ile oluşturmuş olduğu yeni yonetim yapısı; tabip dışı personelin de cok sayıda pozisyona atanması, atamalarda bazı sendikaların kadrolaşmaya dayalı baskıları, İldeki diğer denk unvandaki burokratların ucretlerinin duşuk kalması sebebiyle calışma barışını bozulmuştur. Sorunun daha da buyumemesi icin bu KHK'nın ilga edilip yeni bir duzenleme yapılması gerekmektedir. KAMU PERSONEL REJİMİNDE VE DEVLET TEŞKİLATLANMASINDA YAŞANAN SORUNLAR
SORUN 2
663 SAYILI SAĞLIK ALANINDA BAZI DUZENLEMELER HAKKINDA KANUN HUKMUNDE KARARNAME VE SAĞLIK BAKANLIĞI TAŞRA TEŞKİLATI- SOZLEŞMELİ İL SAĞLIK MUDURLUĞU YONETİCİLERİ
663 sayılı KHK'nın "Atama, personelin niteliği ve mali haklar" başlıklı 42 nci maddesinde yer alan hukumler aşağıda belirtilmiştir.
"(1) Bakanlıkta ekli (II) sayılı cetvelde belirtilen pozisyonlarda sozleşmeli olarak personel istihdam edilir. Yeni acılacak hastaneler icin soz konusu cetveldeki başhekim, başhekim yardımcısı, mudur ve mudur yardımcısı pozisyonu sayıları, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun goruşu uzerine Bakanlıkca %20'ye kadar artırılabilir. Bakanlık ve bağlı kuruluşlarındaki diğer personel 657 sayılı Kanun ve 4924 sayılı Kanuna tabi olarak calışır.
.
(12) Kamu kurum ve kuruluşlarında memur olarak istihdam edilenlerden uygun niteliklere sahip olanlar, kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakati ile ekli (II) sayılı cetvelde belirtilen pozisyonlarda sozleşmeli statude istihdam edilebilir. Bu şekilde istihdam edilenler kurumlarından aylıksız izinli sayılır.
(14) Ekli (II) sayılı cetvelde belirtilen personele, 657 sayılı Kanunun 4 uncu maddesinin (B) fıkrasına gore belirlenen tavan ucret esas alınarak genel butceden ekli (III) sayılı cetvelde belirlenen oranlarda peşin olarak ucret odenir. Ayrıca bağış, faiz ve kira gelirleri haric olmak uzere doner sermaye gelirlerinden aynı cetvelde belirlenen tavan oranları gecmemek kaydıyla ek odeme yapılabilir.
(18) Sozleşmeli personel olarak gorev yapanlar, ihtiyac halinde Bakanlığın ve bağlı kuruluşlarının merkez teşkilatında daire başkanı ve daha ust yonetici kadrolarıyla Turkiye Sağlık Enstituleri Başkanlığının Başkan, Başkan Yardımcısı, Enstitu Başkanı ve Genel Sekreter unvanlı kadrolarında sureli olarak gorevlendirilebilir ve bu husus sozleşmelerde belirtilir."
663 sayılı KHK hukumleri 1 sayılı CBK'daki teşkilat duzenlemesine aykırı Soz konusu KHK'nın ekli cetvelleri incelendiğinde; İl Sağlık Muduru, İlce Sağlık Muduru, Başkan, Başkan Yardımcısı, Başhekim, Başhekim Yardımcısı, Mudur, Mudur Yardımcısı ve Uzman pozisyonları belirlenmiştir. Toplamda 9.831 pozisyon sayısı belirlenmiştir.
Yukarıda yer verilen husus 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Ortak hukumlerini duzenleyen 509 uncu maddesine aykırılık teşkil etmektedir. 1 sayılı CBK'da yer alan hukumlere gore genel olarak taşra teşkilatında hiyerarşik kademeler İl Muduru, İl Mudur Yardımcısı, Şube Muduru, Şef şeklindedir.
Sozleşmeli yonetici duzenlemesiyle ucrette adalet sistemi bozuldu Belirtilen unvanların sozleşme ucretlerinin cok yuksek oluşu ve sozleşmeli calıştırma, Tabip dışı personelin de cok sayıda pozisyona atanması, atamalarda bazı sendikaların kadrolaşmaya dayalı baskıları, İldeki diğer denk unvandaki burokratların ucretlerinin duşuk kalması sebebiyle calışma barışının bozulması gibi nedenlerle soz konusu KHK hukumlerinin ilga edilip yeni bir Kanuni duzenlemeyle veya 1 sayılı CBK'ya hukum eklemekle bu aykırı durum ortadan kaldırılmalıdır. Anayasamıza gore Devlet teşkilatlanması hususunda Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle duzenleme yapılmakta olup bazı kamu kurum ve kuruluşlarının kuruluş mevzuatı ayrıksı olarak Kanunla/KHK ile duzenlenmektedir. Bu durumda da Kanun ve CBK arasındaki uyuşmazlıklarda Kanun hukumlerinin esas alınacağı Anayasada acıkca hukum altına alınmıştır. Sozleşmeli pozisyon unvanları incelendiğinde, Başkanın dengi İl Mudur Yardımcısı, Başkan Yardımcısının dengi Şube Mudurudur. Ucretler arasında ise bahsi gecen unvanlar arasında aşırı farklılık oluşmuştur. 663 sayılı KHK'nın eki (III) sayılı cetvelde sozleşme ucretlerinin odenme usulu duzenlenmiştir. 2022 yılı Temmuz-Aralık arası donemde Prof. ve Doc Dr. İl Sağlık Muduru 62.000 TL, Uzm. Dr. İl Sağlık Muduru 49.000 TL, Prof. Dr. ve Doc Dr. Başkan 56.000 TL, Uzm Dr. Başkan Yardımcısı 43.000 TL, Başhekim Prof Dr. ve Doc Dr. 54.000 TL civarında ucret almaktaydı. Son duzenlemeyle Başhekim ucretlerinin 85.000 TL'ye cıktığı belirtilmektedir ancak 2023 yılı ucret cetvelleri hicbir şekilde acıklanmadığı icin net rakam bilinememektedir. Tabip Dışı Başkan ve Başkan Yardımcısının 2022 yılı ucretleri sırasıyla yaklaşık 29.000 TL ve 25.000 TL dir. Aynı şekilde 2023 yılı zamlarıyla ve hesaplama değişiklikleriyle Bakanlığın sozleşmeli taşra teşkilatı yoneticilerinin ucret cetvelleri ek odeme oranlarının farklılığı da hesaba katılarak gizlenmektedir. Soz konusu husus ucrette adalet sisteminin bozulmasını ve pek cok pozisyonun cok yuksek ucretlerle calışmasını beraberinde getirmektedir.
4 unvan dışındaki kadrolara tabipler atanmamalı! Diğer taraftan, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 371 inci maddesinde, İl sağlık mudurlukleri bunyesinde ihtiyaca gore halk sağlığı, kamu hastaneleri, ilac ve tıbbi cihaz, sağlık ve acil sağlık hizmetleri ile personel ve destek hizmetlerini yurutmek uzere başkanlıklar kurulabileceği hukmu, 372 nci maddesinde ise hastanelerin hastane başhekimi tarafından yonetileceği başhekime bağlı olarak idari ve mali işlerle sağlık bakım hizmetleri mudurlukleri kurulabileceği, Bakanlıkca tespit edilen norm ve standardı aşmamak kaydıyla il sağlık muduru tarafından belirlenen sayıda başhekim yardımcılıkları ve mudur yardımcılıkları oluşturulabileceği hukme bağlanmıştır.
Soz konusu hukumler incelendiğinde, 663 sayılı KHK ilga edildikten sonra illerde; İl Sağlık Muduru, İl Sağlık Mudur Yardımcısı, Şube Muduru, Hastane Başhekimi, Başhekim Yardımcısı ve Mudur ve Mudur Yardımcısı ve ilcelerde; İlce Sağlık Muduru, Şube Muduru, Başhekim, Başhekim Yardımcısı, Mudur, Mudur Yardımcısı şeklinde kadrolar ihdas edilip taşra teşkilatında diğer kamu kurum ve kuruluşlarındakine benzer şekilde bir teşkilat yapısı oluşturmak daha uygun olacaktır.

Ayrıca, bu yeni ihdas edilecek kadrolara İl Sağlık Muduru ve İl Sağlık Mudur Yardımcısı, Başhekim ve Başhekim Yardımcısı haric olmak uzere tabip personelden atama yapılmayıp binlerce tabibin gorevlerinin başına donmesi de sağlık personelinin ihtiyaca gore dağılımı acısından uygun olacaktır. Kurum ici huzursuzlukların sebebi olan sozleşmeli sağlık yoneticilerinin cok yuksek ucretlerle calıştırılması sorunu da cozume kavuşmuş olacaktır.
Ote yandan, 04/01/2012 tarihli ve 28163 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yururluğe giren Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı İdari ve Hizmet Birimleri Kadro Standartları Yonetmeliğinde de sozleşmeli pozisyondan istihdam edilecek taşra teşkilatı personelinin iller bazında (illerin nufus buyuklukleri esas alınarak) sayıları belirlenmiş olup bu Yonetmelik hukumleri de yeniden oluşturulacak Sağlık Bakanlığı Taşra yapılanması mevzuatı acısından hangi illere hangi sayıda yonetici personel atamasının yapılabileceği konusunda yol gosterici olabilecektir. Orneğin nufusu 10 milyondan fazla olan iller (i1) olarak sınıflanmış ve (i1) illerinde 11 Başkan 30 Başkan Yardımcısı olacağı hukme bağlanmış, nufusu 250 binden az olan iller (i9) olarak sınıflanmış ve bu illerde 2 Başkan 3 Başkan Yardımcısı pozisyonunun bulunabileceği duzenlenmiştir. Sozleşmeli Uzman pozisyon dağılım cetveline bakıldığında da 81 ilde yuzlerce personel sayısı belirlenmiştir. Bu uygulamanın da tamamen ortadan kaldırılması gerekmektedir. Sendikaların baskıları sonucu bu pozisyonlara da kamu kurum ve kuruluşlarından cok sayıda personelin gorevlendirildiği gozlemlenmektedir.
Bununla birlikte, Sağlık Bakanlığı Yonetim Hizmetleri Genel Mudurluğu'nun internet sayfası incelendiğinde de Başkan ve Başkan Yardımcılarının illere ve hizmet alanlarına gore dağılımı ve sozleşmeli başhekim, hastane muduru, başhekim yardımcısı ve mudur yardımcısı standart cetveli de yeni kurulacak olan taşra teşkilatı mevzuatında değerlendirilip kadro ihdaslarında bu sayılardan faydalanılabilir. Bu sayılar illerin ihtiyacına gore norm kadro standartlarına benzer şekilde duzenlenmiştir. İllerin sınıfına gore (i1, i2.. i9) yeniden yapılanma sonucunda; il sağlık mudur yardımcısı ve şube muduru, başhekim yardımcısı, hastane muduru ve hastane mudur yardımcısı kadroları icin de yine soz konusu internet sayfasındaki cetvellerden faydalanılmasının uygun olacaktır.
Sağlık personelinin son zamanlarda yurtdışına gitmesi ve ulkemize ve vatandaşlarımıza vermiş olduğu olağanustu hizmetler ve Devletimizin yeni mevzuat duzenlemesiyle tasarruf etmesinin de sağlanacağı goz onune alındığında, yeni bir Sağlık Bakanlığı taşra teşkilatı mevzuatının oluşturulmasının onemli olduğu değerlendirilmektedir.