19 Nisan 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı Başbakanlıktan:
Konu : Mevsimlik Tarım İşcileri
GENELGE
2017/6
Mevsimlik tarım işcisi olarak calışmak amacıyla; bulundukları illerden başka illere giden vatandaşlarımızın ve ailelerinin bu surecte yaşadıkları sorunlarının giderilmesine yonelik olarak aşağıda belirtilen calışmalar, ilgili kurum ve kuruluşların işbirliğiyle yurutulecektir.
1. Valiliklerce, mevsimlik tarım işcilerinin yoğun olarak calıştığı yerlerde; eğitim ve sosyal faaliyetleri ile işcilerin temel ihtiyaclarını giderebilecekleri ortak kullanım alanları olan, iklim şartlarına uyumlu, emniyetli, ekonomik, estetik ve fonksiyonel, prefabrike, betonarme ya da celik iskeletli, yeterli buyuklukte bir bina ile elektrik, su ve kanalizasyon alt ve ust yapısı bulunan gecici yerleşim alanları oluşturulması sağlanacaktır.
2. Gecici yerleşim alanları; sel ve su baskını gibi doğa olaylarından olumsuz etkilenmeyecek, yol ve altyapı hizmetlerinin sunumunun kolaylıkla sağlanabileceği, sağlık şartlarına uygun, tehlikeli ve girilmesi yasak yerlere yeterli mesafede, işcilerin asgari ihtiyaclarını karşılayacak nitelikleri haiz ve işci sayısına uygun buyuklukteki Hazine taşınmazları arasından secilecektir. Bu kapsamda talep edilen ve Maliye Bakanlığınca uygun gorulen taşınmazlar belirtilen amaclarda kullanılmak uzere tahsis edilecektir.
3. Gecici yerleşim alanlarına su ve elektrik hizmeti verilmesine ilişkin abonelik ve kullanım bedelleri yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları ile il ozel idareleri butcelerine Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığınca aktarılan odeneklerden karşılanacaktır.
4. Gecici yerleşim alanlarının belirli aralıklarla her turlu haşerelere karşı ilaclanması ile atıkların uzaklaştırılması, temiz icme ve kullanma suyu sağlanması hizmetleri; belediye sınırları icinde veya mucavir alanlarda ilgili belediyelerce, belediye sınırları dışında ise il ozel idarelerince yerine getirilecektir.

5. İl halk sağlığı mudurluklerince mevsimlik tarım işcilerinin ve ailelerinin kanser taramaları ile bulaşıcı ve salgın hastalıklara karşı duzenli sağlık taramaları, aşılamaları, gebe, bebek ve cocukların izlemleri yaptırılacak; ureme ve kadın sağlığı hizmetleri, cevre sağlığı hizmetleri ve sağlık okuryazarlığı faaliyetleri, periyodik olarak yurutulecek, bu hizmetlerin ve hizmetlere erişimin kolaylaştırılması amacıyla mobil sağlık ekipleri oluşturulacaktır. Ayrıca, mevsimlik tarım işciliğinin yoğun olduğu bolgelerde yeterli sayıda sağlık personelinin istihdamı sağlanacak ve hizmet ihtiyacına gore personelin calışma saatleri duzenlenecektir.
Sağlık hizmeti sunulan mevsimlik tarım işcilerinin ve ailelerinin T.C. kimlik numaraları her hizmet sunumunda alınarak, kişi bazında sunulan sağlık hizmetinin turu (teşhis, tanı, tedavi vb. kişisel veri icermeyecek şekilde), bu hizmetin verildiği sağlık birimi/yer bilgisi ile birlikte Mevsimlik Tarım İşcileri Bilgi Sistemi'ne (e-METİP) aktarılacaktır. Bu bilgilerin e-METİP'e surekli ve eksiksiz şekilde aktarılması icin teknik altyapının kurulması calışmaları dahil gerekli her turlu duzenleme Sağlık Bakanlığı tarafından gecikmeksizin yapılacaktır.
Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı, e-METİP'e kayıtlı olan mevsimlik tarım işcisi ve ailelerin T.C. kimlik numaralarını Sağlık Bakanlığına bildirecektir,
6. Aile ve sosyal politikalar il mudurluklerince sosyal hizmetler kapsamında ailelerin bilgilendirilmesi sağlanacak ve aileler; kadın, cocuk, engelli ve yaşlılar icin sunulan hizmetlerden yararlandırılacaktır. Ayrıca, okul cağma gelmemiş cocuklar icin aile ve sosyal politikalar il mudurlukleri tarafından gecici yerleşim alanlarında gorevlendirilecek cocuk gelişim uzmanlarınca eğitim ve bakım hizmetleri sunulacaktır.
7. İl milli eğitim mudurluklerince; oncelikle gecici yerleşim alanlarında eğitim ve sosyal faaliyetler icin oluşturulan binanın, cocuklar icin etkin bir eğitim merkezi olarak kullanılması sağlanacak; işcilerin zorunlu oğretim cağındaki cocuklarının eğitimlerini devam ettirmek uzere Milli Eğitim Bakanlığınca yayımlanan 2016/5 sayılı Genelge hukumleri titizlikle uygulanacaktır. Bu hususta şartlı nakit transferi gibi ozendirici tedbirler etkin şekilde uygulanacak, cocukların okul kıyafetleri ve malzemeleri valiliklerce sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları aracılığıyla temin edilecektir. Ayrıca ozel eğitim ihtiyacı bulunan cocuklar rehberlik araştırma merkezi mudurlukleri tarafından eğitim imkanlarından faydalandırılacaktır.

Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kullanılmakta olan Milli Eğitim Bakanlığı Okul Yonetim Bilgi Sistemi'nde (e-Okul) yer alan mevsimlik tarım işcisi cocuklarına ilişkin kayıtlar e-METİP'e aktarılacaktır. Bu bilgilerin e-METİP'e surekli ve eksiksiz şekilde aktarılması icin teknik altyapının kurulması calışmaları dahil gerekli her turlu duzenleme Milli Eğitim Bakanlığı tarafından gecikmeksizin yapılacaktır.
Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığına e-METİP'e kayıtlı olan mevsimlik tarım işcisi anne veya babanın T.C. kimlik numaralarını bildirecektir.
8. İl muftuluklerince mevsimlik tarım işcilerinin ve ailelerinin inanc ve ibadet ihtiyaclarının karşılanması icin gerekli tum tedbirler alınacaktır.
9. İcişleri Bakanlığı Emniyet Genel Mudurluğu ve Jandarma Genel Komutanlığı tarafından işcilerin goc doneminde yolculuklarının guvenli ve sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi maksadıyla; goc alan ve veren yerler arasında trafik denetimleri artırılacak, arac ve yol guvenliğinin gerektirdiği kontroller hassasiyetle ve sıklıkla yapılacak ve gerekli butun tedbirler alınacaktır. Ayrıca, munhasıran mevsimlik tarım işcilerini taşıyan karayolu araclarının 24.00-06.00 saatleri arasında şehirlerarası yolculuk yapmamaları sağlanacaktır.
10. Kolluk kuvvetlerince mevsimlik tarım işcilerinin ve ailelerinin bilgileri alınacaktır. Bu bilgiler, e-METİP'e aktarılacaktır. Bu bilgilerin e-METİP'e surekli ve eksiksiz şekilde aktarılması icin teknik altyapının kurulması calışmaları dahil gerekli her turlu duzenleme Emniyet Genel Mudurluğu ve Jandarma Genel Komutanlığı tarafından gecikmeksizin yapılacaktır.

11. Kolluk kuvvetlerince, gecici yerleşim alanlarında gece ve gunduz duzenli aralıklarla guvenlik amaclı devriye faaliyetleri yapılacaktır.
12. Mevsimlik tarım işcileri, daimi ikamet ettikleri illere geri donduklerinde calışma ve iş kurumu il mudurlukleri, halk eğitim merkezleri ve mesleki eğitim merkezlerince; işciler arasında yaygın eğitim ihtiyacı olanlar tespit edilerek eğitim ihtiyacları karşılanacak, yetişkinlere okuma-yazma ve/veya meslek edindirme kursları ile sosyal-kulturel faaliyetler duzenlenecektir.
13. Calışma ve iş kurumu il mudurluklerince, işverenlerin mevsimlik tarım işcilerini ozel istihdam buroları veya İŞKUR'a kayıtlı tarım aracıları aracılığı ile istihdam etmelerine yonelik tanıtıcı ve teşvik edici faaliyetler gercekleştirilecektir.
14. Calışma ve iş kurumu il mudurlukleri ve sosyal guvenlik kurumu il mudurluklerince, işcilerin calışma ve sosyal guvenlikleri acısından mevcut durumları yurutulecek calışmalarla iyileştirilecek ve cocuk işciliği ile etkin mucadele edilecektir.
15. İl duzeyinde alınacak tedbirler valiliklerce ilan edilecek ve tum bu tedbirlere yonelik calışmalar valilerin gozetim ve denetiminde icra edilecektir. Ayrıca valiliklerce tedbirlere aykırı davrananlar hakkında idari ve cezai yaptırım uygulanması icin gerekli işlemlerin geciktirilmeden yaptırılması sağlanacaktır.
16. Tedbirlerin doğru anlaşılması ve uygulanması icin tedbirlerden sorumlu kurum ve kuruluşlarca; goc veren illerde işciler ve tarım aracılarına, goc alan illerde ise işverenlere ve yore halkına yonelik bilgilendirme ve bilinclendirme calışmaları yapılacaktır.
17. Bu faaliyetler icin ihtiyac duyulan mali kaynak yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına, "Bakanlıklar ve Diğer Merkezi İdare Kuruluşlarının Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları Aracılığıyla Yapacakları İşlerin Yurutulmesine İlişkin Usul ve Esaslar" cercevesinde; İl ozel idarelerine ise odeme emri belgesine eklenecek bakan onayı, il ozel idaresi tarafından duzenlenen talep yazısı ve harcama talimatına istinaden Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığınca verilecektir. Ayrıca, ihtiyac duyulan mali kaynak yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıkları, il ozel idareleri, belediyeler, sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıfları butcelerinden karşılanabilecektir.
18. Yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına veya il ozel idarelerine odenek aktarılmasında, valiliklerce her yıl en gec şubat ayına kadar hazırlanarak Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığına gonderilecek olan Mevsimlik Tarım İşcileri Eylem Planı (Eylem Planı) esas alınacaktır.
19. Valiliklerce hazırlanacak Eylem Plam'nda, oncelikle birinci maddede belirtilen nitelikte gecici yerleşim alanları oluşturulması eylemine yer verilecektir.
20. Eylem Planı ekinde il bazında mevsimlik tarım işcilerine ilişkin yaş ve cinsiyet temelli ayrımı iceren sayısal veriler, oluşturulan veya oluşturulacak gecici yerleşim alanlarının mevcut durumuna ilişkin acıklamalar (mulkiyeti, buyukluğu, alt ve ust yapı bileşenleri ile coğrafi koordinatları gibi teknik veriler dahil) yer alacaktır.
21. İlgili valilik Eylem Planı'nda yer verdiği herbir faaliyet icin ayrıca bir ihtiyac analizi hazırlayacak ve performans hedeflerini belirleyecektir.
22. Valilikler bunyesinde, vali tarafından gorevlendirilecek vali yardımcısı başkanlığında; Eylem Planı'nın hazırlanması, uygulanması ve izlenmesi ile gorevli, sekretaryasını calışma ve iş kurumu il mudurluklerinin yapacağı ve il emniyet mudurlukleri, il jandarma komutanlığı, gıda tarım ve hayvancılık il mudurlukleri, aile ve sosyal politikalar il mudurlukleri, SGK il mudurlukleri, buyukşehir belediyesi; olmayan yerlerde ise mulki idare amirinin uygun gorduğu belediye temsilcilerinden oluşan mevsimlik tarım işcileri burosu (buro) kurulacaktır.
23. Valiler tarafından buroda gorevli olanlar arasından bir kişi "koordinator" olarak gorevlendirilecek ve bu kişilerin isim ve iletişim bilgileri Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı'na bildirilecektir.
24. Eylem Planı ve eki ile herbir faaliyete ilişkin ihtiyac analizi ve performans hedefleri; buro tarafından hazırlanacak, valiler tarafından onaylanacak ve buro koordinatoru tarafından e-METİP'e girilecektir.
25. Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı gerekli gorduğu takdirde ilgili kurum temsilcilerinin de katılımıyla izleme ekibi oluşturarak Eylem Planı'na uygunluk tespiti ve faaliyetlerin takibi amacıyla saha ziyaretleri yapacaktır. Valiliklerce izleme ekibine gerekli kolaylık sağlanacaktır.
26. Tedbirlerin uygulanması sırasında, yetersiz kalması halinde gerekli olan insan kaynağı, kamu ihale mevzuatı hukumlerine uygun olarak hizmet alımı yoluyla sağlanacaktır. Ayrıca valilikler tarafından; ilgili mevzuat uyarınca burolarda, o ilde bulunan universitelerde calışan oğretim uyeleri/oğretim gorevlileri gorevlendirilebilecektir.
27. Valilikler, hazırladıkları Eylem Plam'nda yer alan faaliyetlerini gercekleştirmek uzere Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığınca gonderilen odenekten, universiteler ve başvuru tarihi itibariyle en az uc yıldır faaliyette bulunan sivil toplum kuruluşlarının mevsimlik tarım işcilerinin calışma ve yaşam koşullarının iyileştirilmesine yonelik projelerine maddi destek sağlayabilecektir.
28. Destek sağlanan projelerde mali desteğin uygun ve yerinde kullanımının denetimi icin valilikce, Kamu Gozetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilmiş bağımsız denetciler tarafından bağımsız dış denetim yaptırılacaktır.
29. Destek talebinde bulunulan projeler, buro tarafından değerlendirilecektir. Destek verilecek projelerin faaliyetlerinin Eylem Planı faaliyetleriyle uyumlu olması şartı aranacak olup mevcut soruna cozum sağlayabilme derecesine ilişkin taahhudu, hedef kitlenin genişliği, maliyet unsuru, proje sahibi kurum/kuruluşun valilikce yaptırılacak bağımsız dış denetimi kabulu ve proje icin ongorduğu butce tutarı, destek verilmesinde ve destek miktarının belirlenmesinde oncelikle dikkate alınacaktır. Eylem Planı ile uyumsuz olan veya bağımsız dış denetimi kabul etmeyen kurum ve kuruluşlara maddi destek sağlanmayacaktır.
30. Değerlendirme sonucunda destek sağlanması vali tarafından onaylanan projelere ilişkin bilgiler, e-METİP'e derhal girilecektir.
31. Gecici yerleşim alanlarında, birinci maddede belirtilenler dışında hicbir gecici veya kalıcı yapıya (cadır, prefabrik, bina vb.) valiliklerce harcama yapılmayacaktır. Gecici yerleşim alanları ile mevcut yollar arasındaki bağlantıyı sağlama maksadı dışında ulaşım altyapısı oluşturulmayacaktır.
32. Eylem Planı kapsamında hicbir şekilde taşınmaz, iş makinesi ve taşıt (mobil sağlık aracı dahil) satın alınmayacaktır. Buronun kullanımına tahsis edilmek şartıyla, 17/03/2006 tarihli ve 2006/10193 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki "Hizmet Alımı Suretiyle Taşıt Edinilmesine İlişkin Esas ve Usuller" doğrultusunda, şoforlu arac kiralama hizmeti satın alınabilecektir.
33. Kurum ve kuruluşlarının makine parkının yetersizliği durumunda gecici yerleşim alanı icin altyapı oluşturulması ve bu kapsamda ihtiyac duyulan hizmetlerin yerine getirilmesi icin valiliklerce hizmet alımı yapılabilecektir.
34. Valiler gonderilen odeneklerin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde kullanımını sağlayacak ve tahsis amacı dışında kullanılmaması icin gerekli her turlu tedbiri alacaktır.
35. Mevsimlik tarım işcileri ile ilgili kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonun sağlanması, yurutulmesi gereken faaliyetlerin izlenmesi, uygulama sırasında doğabilecek sorunlara cozum uretilmesi icin Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı başkanlığında; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, icişleri Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı musteşarlarının katılımıyla "Mevsimlik Tarım işciliği izleme ve Değerlendirme Kurulu (Kurul)" oluşturulmuştur. Kurulun sekretarya hizmetleri Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanlığı tarafından sağlanacaktır.
36. Bir onceki yıla ilişkin eylem planı ve performans gostergeleri ile uygulanmışsa maddi destek sağlanan projelerin sonucları valiler tarafından her yıl yapılacak toplantıda Kurul'a sunulacaktır.
Mevsimlik tarım işcisi vatandaşlarımızın ve ailelerinin yaşadıkları sorunlarının giderilmesine yonelik olarak yukarıda sıralanan faaliyetler ilgili tum kurum ve kuruluşlar, universiteler, meslek birlikleri ve sivil toplum orgutlerinin de katkılarıyla yapılacaktır.
24/03/2010 tarihli ve 27531 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 2010/6 sayılı Genelge yururlukten kaldırılmıştır.
Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.
Binali YILDIRIM
Başbakan