Microsoft firması tarafından 5 Haziran 1998 tarihinde pazara sunulan Windows 98 işletim sistemi, kişisel bilgisayarınızı yonetmek ve uygulama geliştirmek icin kullanabileceğiniz en yeni işletim sistemidir.
Windows 98 size yaratıcılık ve guc sağlarken, aynı zamanda arkadaşca bir ortam yaratarak kullanıcıyı sıkmadan calışır.
Bu işletim sistemini kullanmak aynı zamanda eğlencelidir. Ancak bu eğlenceli kullanım ozelliğine rağmen, Windows 98 kişisel bilgisayar kullanıcıları icin cok guclu bir ortam sağlar. Windows 98 ile bilgisayara cok yeni olsanız bile bilgisayarınızın donanımına ve icindeki veri dosyalarına kolayca ulaşabilirsiniz.
Windows 98 işletim sistemi, istediğiniz bilginin her zaman kendi sabit diskinizde bulunamayacağını duşunerek, internet'e bağlanmayı da kolaylaştırır.
Ozetle Windows 98 :
Donanım ve yazılım iletişimlerini kontrol eden bir işletim sistemidir. Windows 98 uygulamaların, sistemdeki disk ve yazıcı gibi kaynakları kullanabilmelerini sağlamak icin ortak bir erişim sağlar.
Programları başlatmak, internet'e bağlanmak ve donanımı kontrol etmek icin Web-benzeri kolay bir kullanıcı arabirimine sahiptir.
Gercek bir internet entegrasyonu sağlayarak kişisel bilgisayarınız ile internet arasındaki farkı en aza indirir.
En son geliştirilen donanım teknolojilerini destekler.
FAT32 ile sabit disk uzerinde daha fazla bilgi saklamayı sağlar.
En son grafik ve ses teknolojilerini icerir. Boylece multimedia icin ve oyunların oynanması icin cok iyi bir ortam sağlar.
32bit bir ortamda Windows ve MS-DOS uygulamalarını daha hızlı calıştırır.
Bilgisayarın guvenliğini ve guvenilirliğini sağlayarak viruslerden korunmanızı ve sisteminizi sağlıklı tutmanızı sağlar. Ayrıca cıkacak yenilikleri otomatik olarak internet uzerinden almanızı sağlar.
Yerleşik ağ yonetimi araclarına sahiptir.
Microsoft Windows 98'i yaratırken en onemli amacı şuydu: Kullanıcı Windows 98'in komutlarına değil, yalnız donanım ve yazılıma konsantre olmalıdır. İleriki derslerde de goreceğiniz gibi, klavye ve fare birbirini tamamlayarak her konuda Windows 98'in kullanımını kolaylaştırmaktadır.
Gozden Gecirme
Windows 98'i oğrenebilmek icin, once Windows 95'i bilmem gerekirmi?
Hayır. Windows 98'i oğrenebilmek icin daha onceden başka bir işletim sistemini oğrenmeniz gerekmez. Ancak eğer daha once Windows 95 kullandıysanız, Windows 98 uzerinde calışırken bir zorluk cekmeyeceksiniz.
İşletim sistemi nedir?
D.2-Windows ve Masaustunun Kullanımı
Windows 98'i ilk actığınızda gorunen bu hoşgeldiniz penceresini kullanarak bircok Windows 98 yeniliğini oğrenebilirsiniz. Sol alt taraftaki bu seceneğin işaretini kaldırırsanız bir daha cıkmayacaktır.
Bu gorduğunuz ekran bilgisayarınızı actığınızda karşınıza gelen calışma alanına desktop ya da masaustu adı verilir. Masaustu aynı işyerinizde ya da evinizde bulunan calışma masanızın yerine gecerek, size calışma araclarını duzenli bir şekilde sunar.
Masaustunun solunda duran bu şekillere ise simge adı verilir. Bu simgeler aşağıda duran gorev cubuğu uzerinde de olabilirler.
Eğer daha once Windows 95 kullandıysanız, masaustu ve simgelerden oluşan bu masaustunun gorunuşunun pek değişmediğini farkedeceksiniz. Ancak Windows 98, masaustunu ozelleştirme aracları sayesinde gorunuş ve masaustunun kullanım şeklini değiştirerek, daha cok bir Web sayfasına benzemesini sağladı.
Sizin Windows 98 ekranınız da bilgisayarınızın ozelleştirme ayarlarına bağlı olarak, belki bundan biraz farklı olabilir. Orneğin eğer bilgisayarınız bir bilgisayar ağına bağlıysa, Network Neighborhood simgesi gorunecek, değilse ekranda gorunmeyecektir.
İleriki derslerde bu ayarların nasıl yapılacağını goreceksinz.
D.2-K.1 Masaustu Aracları
Bilgisayarınızı actığınızda; karşınıza masaustu yani calışma ekranı cıkar. Ardından farenizi kullanarak Windows 98'in size sunduğu bu aracları kullanmaya başlarsınız. Klavyeniz aracılığıyla da gerekli veri girişlerini yaparsınız.
Masaustundeki My Computer simgesi, bilgisayarınız icindeki tum dosyaları ve klasorleri gorebilmenizi sağlar.
My Documents, belgelerinizi saklayacağınız klasordur.
Internet Explorer, internet uzerinde gezinmeniz icin Web tarayıcı programınız olan Internet Explorer programını acar.
Network Neighborhood, ağ uzerindeki bilgisayarları ve klasorleri gorebilmenizi sağlar.
Recycle Bin, silinen dosyaların tutulduğu ve istendiğinde tekrar geri alınabileceği yerdir.
Start duğmesi, programlara, dosyalara ve yardıma hızla ulaşmayı sağlar.
Gorev cubuğu, masaustunde acılan her pencere icin bir duğme goruntuler ve acık pencereler arasında geciş yapmayı kolaylaştırır.
Orneğin; My Computer simgesine cift tıkladığınızda, My Computer penceresi acılacak ve duğmesi gorev cubuğunda gorunecektir.
Pencereler, bilgilerin gorulmesini sağlayan masaustundeki dikdortgen alanlardır.
Son olarak Channel Bar, bilgisayarınıza otomatik olarak veri gonderebilecek Web sitelerinin duğmelerini icerir. Bu cubuk, aynı televizyon kanallarını değiştiren uzaktan kumanda cihazı gibi kullanılır.
Eğer internete bağlı değilseniz, Windows 98' sizi bağlanmanız icin zorlamaz. Onun yerine size kullanımı kolay bir grafik kullanıcı arabirimi sunar.
Windows 98 bilgisayarınızın uzerinde durduğu masa gibi calışır. Orneğin, Bir mektup yazmak icin kağıt kalem almak gibi, Windows 98 ortamındaki kelime işlemciyi acarsınız. Windows 98 bilgisayarın belleğinde durarak programlarla ve bilgisayarın donanımı ile iletişim kurmanıza yardım eder.
Eskiden yalnız ekrana komut yazarak yapılabilen işlemler, artık fareyi kullanarak, grafik bir ortamda, işaretleme, tıklama ve surukleme işlemleriyle yapılabilmektedir. Orneğin, bir uygulamayı calıştırmak icin adını yazmak yerine uzerine gelip cift tıklamak yeterlidir.
NOT: Bu dokumanlar Faruk Cubukcu tarafından hazırlanmıştır. Burada adı gecen ticari unvanlar ve markalar bilgi amaclı kullanılmışlardır ve kendi imtiyazlarına sahiptirler. Bu dokumanlar ticari amaclı olarak kullanılmaz. Daha fazla bilgi icin www.farukcubukcu.com adresine bakınız.
D.2-K.2 Fare Kullanımı
Fare, ekranda hareket eden ve sola yatık bir ok şeklinde olan işaretciyi kontrol eden aygıttır. Windows 98'de farenin sol ve sağ olmak uzere iki duğmesini kullanırsınız.
Asıl fare duğmesi sol duğmedir ve işlemlerin coğunu bu duğmeye basarak yaparsınız. Sağ duğme ise genellikle ozel işlemlerin yerine getirilmesi icin bir menunun acılmasını sağlar.
İşaretciyi hareket ettirmek icin, fareyi elinizin avuc iciyle kavrar ve duz bir yuzey uzerinde istediğiniz yonde kaydırırsınız. Bu işlem dort yonde ya da duzensiz olarak yapılabilir. Kucuk ve yuzuk parmaklarınızı fareyi kavramak icin, işaret ve orta parmaklarınızı da duğmelere basmak icin kullanın.
Farenin işaretcisi, bulunduğu yere gore değişik şekiller alabilir. Bu şekil size yapacağınız işlem icin doğru yerde bulunduğunuzu ya da o anda yaptığınız işlemin ne olduğunu anlatır. Orneğin kopyalama ya da taşıma yaparken değişik fare işaretcileri gorunur.
Fare ile yapılan işlemler 4'e ayrılır.
1-) İşaret etmek, fare işaretcisinin bir simge uzerine getirilmesi anlamındadır. Orneğin şu anda My Computer simgesini işaret ediyorum.
2-) Tıklamak işlemi, farenin sol ya da sağ duğmesine bir kere basıp bırakmaktır. Windows 98 ve diğer programların kullanımında bircok işlem tıklama ile yapılır. Orneğin, Start duğmesini calıştırmak icin Start duğmesinin uzerindeyken farenin sol tuşuna basılır yani tıklanır. Aynı şekilde Start menusunu kapatmak icin de boş bir yerde tekrar tıklanır.
3-) Cift tıklamak, farenin sol duğmesine ard arda iki kez basarak, bir simgenin acılması ya da calıştırılması anlamındadır. Orneğin, My Computer simgesine cift tıklayınca hemen aktif duruma gecerek pencere acılır. Eğer ilk denediğinizde başarılı olamazsanız, yeniden deneyin ve cift tıklarken fareyi kıpırdatmayın.
4-) Suruklemek ise, bir nesnenin bir yerden bir yere hareket ettirilmesidir. Bu işlem icin, nesne farenin sol duğmesine basılarak tıklanır, hareket ettirilir ve istenilen yerde farenin sol duğmesi bırakılır. Burada olduğu gibi My Computer simgesi olduğu yerden başka bir yere suruklendi. Tekrar eski yerine surukleyelim.
Pencereleri suruklemek icin ise, pencerelerin başlık cubukları kullanılır.
D.2-K.3 Windows 98'e Komut Vermek
Windows 98'e komut vermek icin duğmeleri ve menuleri kullanırsınız.
Start duğmesine tıklayın ve Programs menusunu işaret edin.
Bu menu size bilgisayarınızda yuklu programları listeleyecektir. Dikkat ederseniz şu kucuk ucgenlerin bulunduğu menulerin icinde alt menuler bulunur.
Ardından calıştırmak istediğiniz programın uzerine tıklayın. Orneğin, Accessories menusunden, WordPad programını calıştıralım. Bu programı nasıl kullanmanız gerektiğini ileriki derslerde gorebilirsiniz.
Şimdi WordPad penceresindeki, menuler aracılığıyla komutlar verelim.
View menusune tıklayın. Acılan menuden Ruler komutuna tıklayın. Komuta tıkladığınızda komutun yanındaki işaret kalkacak ve cetvel artık gorunmeyecektir.
Aynı komuta tekrar tıklayarak, cetvelin tekrar gorunmesini sağlayalım.
D.2-K.4 Pencereleri Yonetmek
Windows 98'de calıştırılan programlar ve acılan simgeler masaustunde birer pencere olarak acılırlar. Orneğin, Start duğmesinden, Programs, Accessories menusunden WordPad programını calıştıralım. WordPad programı bir pencere olarak karşımıza cıkar.
Pencereler uygulamaya zemin olmakla birlikte, bircok işlemin yapılabildiği esnek ortamlardır. Pencereler kapatılabilir, boyutları değiştirilebilir, taşınabilir ya da ekrandaki gorunumunu kolayca değiştirilebilir.
Once pencereyi taşıyalım: Bir pencere başlık cubuğundan tutularak suruklenir. Pencere istediğiniz yere geldiğinde farenin duğmesini bırakın.
Şimdi pencereyi boyutlandıralım. Bir pencereyi boyutlandırmak icin, pencerenin cevresindeki kenarlıkları kullanılır. Fare işaretcisi ile kenarlık uzerine gelinir. İşaretci iki başlı bir ok haline geldiğinde, farenin sol tuşuna basılı tutulur ve istenilen yonde kaydırma işlemi yapılarak pencere boyutlandırılır. Aynı işlemi koşelerden yaparak iki kenarı aynı anda boyutlandırabilirsiniz.
Bazı durumlarda masaustunde, cok sayıda pencere bulunabilir. Bu durumda, o anda gerekli olmayan bir pencereyi simge durumuna getirebilirsiniz. Bu işlem icin, pencerenin başlık cubuğundaki pencere duğmelerinden alt tire şeklindeki duğme kullanılır.
Bu duğmeye tıklanarak pencerenin ekrandan kaybolarak gorev cubuğu uzerine yerleşmesi sağlanır. Bu işleme simge haline getirme denir.
Pencere tekrar acılmak istendiğinde gorev cubuğu uzerindeki duğmesine fare ile tıklanır.
Bunun tam tersi pencerenin tum ekranı kaplamasını da isteyebilirsiniz. Bu işlem icin, pencere duğmelerinden ekranı kapla duğmesine tıklamasınız.
Pencereyi eski haline getirmek icin ise bu duğmeye tekrar tıklamalısınız.
Eğer butun pencereleri hızlıca simge haline getirmek istiyorsanız, gorev cubuğu uzerindeki Show Desktop duğmesini kullanabilirsiniz. Bu duğmeye basıldığında tum acık pencereler gorev cubuğunda birer duğme haline gelirler.
Pencere işlemlerinde bir diğer duğme ise kapat duğmesidir. Pencereyi kapatmak, o programa son vermek anlamına gelir. Bu işlem icin, uzerinde carpı işareti bulunan kapat duğmesine tıklanır.
Eğer bir pencere icindekilerin tumunu gosterecek kadar buyuk değilse, otomatik olarak kaydırma cubukları cıkar. Kaydırma cubuğu duşey ya da yatay olabilir.
Kaydırma işlemi, kaydırma cubuğu uzerinde yer alan kaydırma oklarıyla, kaydırma kutularıyla ya da ikisinin arasındaki gri alana tıklanarak yapılır. Kaydırma kutusu, kaydırma cubuğu uzerinde yer alan, dikdortgen bir kutudur. Kaydırma kutusunu kullanarak kaydırma oklarına gore daha kontrollu bir kaydırma sağlanır.
Kaydırma cubukları butun Windows 98 programlarında kullanılır. Orneğin, Windows Explorer programında kaydırma cubuklarını kullanmak cok işe yarar.
D.2-K.5 İletişim Kutularıyla Calışmak
Bazı durumlarda Windows 98 sizden daha fazla bilgi isteyecektir. Bu durumda iletişim kutuları ortaya cıkar. İletişim kutuları değişik şekillerde olabilir. Ancak hepsi bilgileri girebileceğiniz alanlara ayrıca OK (Tamam) ve Cancel (İptal) olmak uzere iki onay duğmesine sahiptir.
Orneğin, Start menusundeki, Run. iletişim kutusunun aracılığıyla bilgisayardaki bir program calıştırılabilir.
Bu işlem icin, Open kutusuna calıştıtılacak programın adı yazılır. Ardından OK duğmesi ile onaylanır ya da Cancel duğmesine basılarak iptal edilir.
Orneğin, Open kutusuna mspaint yazıp, OK duğmesine basarak Paint programını acabilirsiniz.
D.2-K.6 Aktif Desktop Ortamını Yaratmak
Active Desktop, Windows 98 ile gelen bir ozelliktir. Active Desktop, masaustune Web ozelliği kazandırılmış yeni bir ortamdır.
Active Desktop ozelliği Windows 98'in masaustunu, aynı bir internet sayfasında olduğu gibi aktif hale getirmeye yarar.
Active Desktop, ayrıca kanalların yani Channel Bar'ın kullanımını da sağlar.
Eğer klasik Windows masaustunu kullanıyorsanız, şu işlemleri yaparak Active Desktop ve Web entegrasyonunu aktif hale getirebilirsiniz.
Start duğmesine tıklayın. Settings'i işaret edin.
Menuden Folders Options komutuna tıklayın. Cıkan iletişim kutusundan, Web Style seceneğini işaretleyin.
Ardından OK duğmesine tıklayın.
İlk adımı attık, şimdi tekrar Start duğmesine tıklayın. Settings'i, işaret edin.
Active Desktop'u işaret edin ve View as Web Page uzerine tıklayın.
Artık Masaustunuz aynı bir Web sayfasında olduğu gibi, aktif duruma gelmiştir.
Gozden Gecirme:
Web entegrasyonu nedir?
Bu entegrasyon Windows 98 ile İnternet Explorer 4 arasında gercekleşmiştir. Bu kullanıcıya dosyalara ulaşmak, onları acmak ve uzerlerinde değişiklik yapmak icin yeni ve daha kolay yollar sunar.
D.2-K.7 Yardım Almak
Herhangi bir işlemin nasıl yapıldığını merak ediyorsanız, Windows 98'in yardım ozelliğini kullanabilirsiniz. Start duğmesine ve Help komutuna tıklayın. Windows Yardım iletişim kutusu gorunecektir.
Yardım kutusu 2 ana bolume ayrılmıştır. Sol tarafta konuları, sağ tarafta ise secilen konunun iceriğini gorursunuz. Sol taraftaki konular icerik olarak, alfabetik sırada ya da arama yaptığınız kelimeler bazında gosterilebilir.
Orneğin, saat hakkında yardım alalım. Search sekmesine gecelim ve time kelimesini yazalım. Ardından List Topics duğmesine basarak icinde bu kelimenin gectiği tum yardım konuları listeleyelim.
Artık istediğimiz konuya cift tıklayarak ya da Display duğmesine tıklayarak goruntuleyebiliriz. İstendiğinde Hide duğmesine basarak sol taraftaki konular gizlenebilir. Tekrar Show duğmesine basarak gorunur hale getirebilirsiniz.
Ayrıca Windows 98'de yeni bir yardım bicimi daha vardır. Buna Web Help denir. Web Help, Internet bağlantılarıyla geniş kaynaklara erişerek daha fazla ve guncel bilgi almanızı sağlayan bir sistemdir.
D.2-K.8 Bilgisayarınızın İcindekileri Gormek
Windows 98 bilgisayarınızı her actığınızda kullanmak isteyeceğiniz bir program icerir. Bu program Windows Explorer'dır.
Windows Explorer bilgisayar sisteminizin tumunu hiyerarşik bir duzende gostermek ve bilgilerinizi organize etmek icin, aynı bir dosya dolabındaki gibi klasorleri kullanır.
Windows Explorer'i kullanarak bilgisayarınız icindeki bilgilere erişebileceğiniz gibi, ağ uzerindeki başka bilgisayarlara, hatta internet uzerindeki bilgilere de ulaşabilirsiniz.
Windows Explorer programını calıştırmak icin, Start menusundeki, Programs menusunden secin.
Explorer penceresinin sol tarafı sisteminizin bir ozetini goruntuler. Bu simgeleri My Computer penceresinden hatırlayacaksınız. İşte sabit diskleriniz, Control Panel ve yazıcılarınızın bulunduğu Printers klasoru. Hatta sildiğiniz dosyaların atıldığı Recycle Bin ve ağ uzerindeki bilgisayarlara erişmek icin kullanılan Network Neigborhood'a da buradan erişilebilir.
Sol kısımdaki klasorlerin yanındaki artı işaretleri, o klasorlerin altında başka klasorler olduğunu gosterir. Bu artı işaretlerine tıklayarak alt klasorleri gorebilir ya da tekrar tıklayarak saklayabilirsiniz. Yanında artı işareti olmayan klasorlerin icinde ise klasor yoktur.
Sağ kısım, secilen klasorun icindeki alt klasorleri ve dosyaları gosterir. Sol taraftaki klasorlere tıklayınca, sağ kısım secilen klasorun iceriğini gosterir.
İsterseniz View menusunundeki komutları kullanarak simgelerin gorunumunu değiştirebilirsiniz.
Large Icons komutu belgelerin buyuk simgeler halinde gorunmesini sağlar.
Small Icons, ufak simgeleri gosterir.
List, simgeleri bir liste halinde gosterir.
Details ise, en ayrıntılı gorunumdur. Dosyaların turunu, buyukluğunu ve yaratılış tarihini gosterir. Bu gorunumdeki sutun başlıklarına tıklayarak sıralama yapılabilir. Orneğin, Size başlığına tıklayarak dosyaları buyukluklerine gore sıralayabilirsiniz.
Aynı komutlar araccubuğunu en sağındaki View duğmesine basılarak da yapılabilir.
D.2-K.9 Birden Fazla Pencereyi Yonetmek
Birden fazla programı başlattığınızda, aralarında gecişler yaparak, istediğiniz uygulamayı ekranda on plana getirebilirsiniz.
Bu işlem icin ekranın altında yer alan gorev cubuğu kullanılır. Gorev cubuğunun asıl amacı birden cok uygulama arasında gecişi kolaylaştırmaktır.
Orneğin WordPad'i actınız ve calışıyorsunuz. Ardından Paint programına gereksinimiz oldu ve onu da actınız.
Bu arada WordPad'i kapatmadınız. Ancak bir sure sonra arka planda kaybolan WordPad ile kullandığınız belgeye donmeniz gerekti.
İşte bu işlemi gorev cubuğu uzerindeki WordPad. duğmesine tıklayarak yapacaksınız.
D.2-K.10 Bir Dosyayı Acmak
Daha once yarattığınız dosyaların icindekileri gormek ve değiştirebilmek icin onları acmanız gerekir.
Bir dosyayı acmak icin;
Farenin işaretcisini acmak istediğiniz dosyanın uzerine getirin ve cift tıklayın.
Bu işlem dosyanın bağlı olduğu programı, daha sonra da dosyayı acacaktır.
Orneğin; My Documents icinden şu cizim dosyasını acalım. Once Paint programı ardından cizimin kendisi acılır.
Bir dosyanın simgesinden hangi programda yaratıldığını da anlayabilirsiniz. Orneğin, uzerinde cizim kalemleri bulunan simgeler Paint ile cizilen resim dosyaları ve not defterine benzeyenler ise NotePad programı ile yazılan metin dosyalarıdır.
D.2-K.11 Son Kullandığınız Dosyalardan Birini Acmak
Windows 98 son kullandığınız 15 dosyayı hafızasında tutarak, onlara daha hızlı ulaşabilmenizi sağlar.
En son calıştığınız 15 dosyaya ulaşmak icin, Start duğmesine tıklayın ve Documents komutunu işaretleyin.
Acılan menuden istediğiniz dosyaya tıklayın.
Aynı menudeki My Documents komutuna tıklayarak ise My Documents klasorunu acabilirsiniz.
D.2-K.12 Dosyaları Secmek
Dosyalarla ilgili silme, taşıma ya da kopyalama gibi işlemleri yapmadan once bu dosyaları secmeniz gerekir.
Tek bir dosyayı secmek icin dosyanın uzerine bir kere tıklayın. Secilen dosyanın rengi değişecektir. Yanlış secim yaptıysanız, pencere icindeki boş bir yere tıklayın. Secim kaybolacaktır.
İsterseniz birden fazla dosyayı aynı anda secerek, aynı işlemleri butun dosyalar icin birden yapabilirsiniz.
Sıralı bir grup dosyayı secmek icin, ilk dosyayı sectikten sonra, grubun sonundaki dosyaya klavyedeki Shift tuşu basılıyken tıklayın.
Bu işlemi yaptığınızda ilk dosya ile tıklanan son dosya arasındaki tum dosyalar grup oluşturarak secilir.
Sıralı dosyaları secmenin bir diğer yolu da boş bir yerden başlayarak bir dikdortgen alan belirlemektir. Bu dikdortgen secim alanına giren tum dosyalar secilecektir.
Eğer sıralı olmayan dosyaları secmek istiyorsanız, o zaman ilk dosyaya tıkladıktan sonra, klavyedeki kontrol tuşuna basılı tutarak diğer dosyaları tıklayın ya da secim alanına yerleştirin. Yanlış bir dosyaya tıklarsanız aynı dosyaya tekrar tıklayarak secimden kurtarabilirsiniz.
Bu işlemi yaparken elinizi kontrol tuşundan cekmeyin.
Dikkat ederseniz pencerenin altında bulunan durum cubuğundaki sayı değişerek secili bulunan nesne sayısını gosterir.
D.2-K.13 Yeni Bir Klasor Yaratmak
Bilgisayarınızda depoladığınız bilgileri organize edebilmek icin Klasorleri kullanmalısınız.
Klasorler, aynı gercek hayatta kullandığınız dosya dolabı ve cekmecelere benzer.
Yeni bir klasor yaratmak icin, ilk once klasoru yaratacağınız yeri secmelisiniz.
Bu ornekte yeni klasorumuzu My Documents klasorunun icinde yaratalım.
Once My Documents uzerine cift tıklayarak acın. File menusundeki New komutunu işaretleyin ve cıkan yan menuden Folder komutuna tıklayın.
Yeni klasorunuz New Folder adıyla yaratılacaktır. Bu gecici bir addır. Klasorun adını mektuplarım olarak değiştirelim. Ad verme işlemi bittiğinde, klavyeden Enter tuşuna basın.
Şimdi yeni yarattığımız klasore cift tıklayarak acalım. Şimdi bu klasorun icinde başka bir yontemle, bir alt klasor oluşturalım. Bunun icin farenin sağ tuşuna basıldığında cıkan menuden faydalanacağız.
Yeni yarattığınız klasorun icinde farenin sağ tuşuna basın ve menuden new komutunu işaretleyin ve Folder uzerine tıklayın. İşte yeni bir klasor daha yarattınız. Bu klasore ozel adını verelim ve Enner tuşuna basarak işlemi bitirelim.
Aynı adımları takip ederek istediğiniz kadar klasor yaratabilirsiniz.
D.2-K.14 Dosyaları Taşımak Ve Kopyalamak
Dosyaların yerleşimini değiştirmek isterseniz onları taşıyabilir ya da onları kopyalayabilirsiniz.
Orneğin My Documents klasorundeki dosyaları yeni yarattığımız klasorlere taşıyalım.
Mektup dosyalarını mektuplarım klasorune ve faks belgelerini de faks klasorune taşıyalım. Bu işlem aynı gercek hayattakine benzer, dosyayı tutup istediğiniz yere bırakırsınız.
Bir dosya taşındığında eski yerinden silinir. Ancak bir dosyayı iki ayrı yerde birden saklamak istiyorsanız, onu kopyalamanız gerekir.
Bir dosyayı kopyalamak icin, pencerenin arac cubuğundan faydalanabilirsiniz. Once kopyalamak istediğiniz dosya ya da dosyaları secin, sonra arac cubuğundan Copy duğmesine basın.
Kopyalamak istediğiniz klasoru acın ve arac cubuğundan Paste duğmesine basın.
Dosyaları kopyalamanın bir başka yontemi, farenin ve klavyenin beraber kullanımını gerektirir. Dosyayı taşımaya başladıktan sonra, klavyedeki kontrol tuşuna basılı tutmanız gerekir.
Dosyayı aynı taşıma işlemindeki gibi tutup suruklerken, klavyeden kontrol tuşuna basılı tutun, dosyayı kopyalamak istediğiniz yere getirin ve farenin tuşunu bırakın. Ardından kontrol tuşunu bırakın.
D.2-K.15 Bir Dosyayı Diskete Kopyalamak
Bazen bir dosyayı başka bir bilgisayarda kullanmak ya da bir arkadaşınıza vermek icin onu diskete kaydetmek isteyebilirsiniz.
Once bir disketi bilgisayarınızın disket surucusune yerleştirin.
Diskete kopyalamak istediğiniz dosyanın uzerinde farenin sağ tuşuna basın.
Send To komutunu işaretleyin ve 3,5 Floppy (A) komutuna tıklayın. Dosyanız hemen disketinize kopyalanacaktır.
Artık disketinizi disket surucuden cıkartarak istediğiniz bilgisayarda kullanabilirsiniz.
D.2-K.16 Diskette Bulunan Bir Dosyayı Sabit Diske Almak
Bazen siz bir dosyanızı arkadaşınıza vermek icin diskete kopyalayabileceğiniz gibi, bir arkadaşınız da aynı işlemi sizin icin yaparak sizin istediğiniz dosyayı disket icinde size verdiği zaman bu disketteki dosyayı kendi sabit diskinize almalısınız.
Bunun icin, once disketi disket surucunuze yerleştirin.
My Computer penceresini acın ve 3½ Floppy(A
uzerine cift tıklayın.Yeni cıkan pencereden istediğiniz dosyayı fare ile tutun ve masaustune surukleyin.
Kısa bir sure icin kopyalama işlemi yapılacak ve işlem bittiğinde artık dosya sabit diskinizde yer alacaktır.
Artık dosya sizin sabit diskinizde olduğundan onu istediğiniz yere, orneğin My Documents icine taşıyabilirsiniz.
D.2-K.17 Bir Disketi Bicimlemek
Bilgisayarcınızdan aldığınız disketleri kullanabilmek ve icine bilgi depolayabilmek icin once onları formatlamanız ya da bicimlemeniz gerekir. Bazı disketler hazır bicimlenmiş olarak satılır, ancak bu disketleri de daha sonra iclerini boşaltmak ve yeni bilgi girmek icin bicimlemek isteyebilirsiniz.
Once bicimlemek istediğiniz disketi disket surucunuze yerleştirin.
My Computer'i acarak, 3½ Floppy(A) simgesine sağ fare duğmesiyle tıklayın.
Format komutuna tıklayın.
Eğer daha once bicimlenmiş bir disketi silmek istiyorsanız, Quick Format seceneğini, yeni bir disketi bicimleyecekseniz Full komutunu secin.
Bu ornekte hızlı bicimleme seceneği olan Quick seceneğini işaretliyoruz.
Bicimleme işlemini başlatmak icin Start duğmesine basın.
Bicimleme işlemi bittiğinde cıkan rapora bir goz atın ve Close duğmesine basın.
D.2-K.18 Bir Dosyanın Adını Değiştirmek
Bir dosyanın iceriğini daha iyi ifade edebilmek ve daha kolay bulabilmek icin adını değiştirebilirsiniz.
Dosya ya da klasorlerin adlarını değiştirebilmek icin once dosyaya farenin sağ tuşuyla tıklayın.
Cıkan menuden Rename komutuna tıklayın. Dosyanın adı secilecek ve sizin yeni ad girmenizi bekleyecektir.
İstediğiniz ad girin ve enter a basın.
D.2-K.19 Bir Dosyayı Silmek
Artık kullanmayacağınız bir dosyayı silmenin bir kac yolu vardır.
Bunlardan biri dosyayı doğrudan Recycle Bin icine surukleyip bırakmaktır. Bir mesaj cıkacak ve bu dosyayı gercekten Recycle Bin icine atmak isteyip istemediğinizi soracaktır. Yes duğmesine basarak onaylayın.
Recycle Bin hemen icinde dosya olduğunu gosteren bir şekle burunecektir.
Recycle Bin dosyalarınızı silmeden once depolayan bir klasor gibi davranır. Bunu gercek hayatta masanızın yanında bulunan cop kutusuna da benzetebilirsiniz. Siz Recycle Bin'i boşaltana kadar attığınız tum dosyalar burada saklanacaktır.
Bir dosyayı silmenin başka yolu dosya uzerinde farenin sağ duğmesine basıp, menuden Delete komutunu secmektir.
Bir dosyayı silmeden once, o dosyaya gercekten ihtiyacınız kalmadığından emin olun.
D.2-K.20 Silinen Bir Dosyayı Geri Kazanmak
Bir dosyayı sildikten sonra, silmek istemediğinizi farkederseniz, eğer Recycle Bin'i boşaltmadıysanız onu geri alabilirsiniz.
Bunun icin once Recycle Bin'e cift tıklayarak acın.
Geri almak istediğiniz dosyayı secin ve Edit menusunden Undo Delete komutunu secin.
Dosya daha once silindiği klasore geri donecektir.
Aynı şekilde Recycle Bin icine atılan klasorlerde geri alınabilir. Bir klasor geri alındığında icindeki dosyalar da beraberinde geri alınacaktır.
D.2-K.21 Geri Donuşum Kutusunu Boşaltmak
Bir onceki dersten oğrendiğiniz gibi dosyaları Recycle Bin icine atmak onları gercekte silmez. Bu dosyalar hala sabit diskinizde yer işgal ederler.
Onları tamamiyle silerek sabit diskinizde yer kazanmak icin, Recycle Bin uzerine farenin sağ duğmesiyle tıklayın.
Cıkan menuden Empty Recycle Bin komutuna tılayın.
Cıkan mesaj penceresinde Yes duğmesine basarak dosyaların tamamiyle silinmesini sağlayın.
D.2-K.22 Bir Dosyayı Acmadan Yazdırmak
Eğer bilgisayarınıza bağlı bir yazıcı varsa, yazdığınız bir mektubu ya da cizdiğiniz bir resmi dosyayı acmadan doğrudan yazıcıya gondermek istiyorsanız, dosyanın uzerinde farenin sağ tuşuna basın ve menuden Print komutunu secin.
Dosya hemen bağlı bulunan yazıcıya gonderilecektir.
Ancak bu işlemi yapmadan once yazıcınızı acmayı unutmayın.
Yazım işlemi surduğu surece gorev cubuğunun sağ tarafındaki bolumde ufak bir yazıcı simgesi gorunecektir. Bu simge yazım işleminin surduğunu belirtir.
Yazım işlemi bittiğinde bu yazıcı simgesi de otomatik olarak silinir.
D.2-K.23 Yazdırılan Bir Dosyayı İptal Etmek
Bir dosyayı yazıcıya gonderdikten sonra bir değişiklik yapmak isterseniz, yazım işlemini iptal edebilirsiniz.
Yazım işlemi surerken gorev cubuğunun sağ tarafında gorunen yazıcı simgesine cift tıklayın.
Cıkan pencere şu anda yazıcıda işlem goren dosyayı ve yazdırılmak icin sırada bekleyen dosyaları gosterir.
Bu listeden istediğinizi secin ve klavyeden Delete tuşuna basın.
Artık bu dosya yazıcıda işlem gormeyecektir.
D.2-K.24 Bir Dosyayı Bulmak
Duşunun ki bir sure once WordPad'ı kullanarak bir mektup yazdınız ve kaydettiniz, ama nereye kaydettiğinizi unuttunuz. Bu mektubu acmak istediğinizde once onu bulmanız gerekir.
Dosyayı bulmak icin her klasore tek tek bakmak yerine Windows 98 bu işi sizin yerinize yapabilir. Start duğmesine basın ve find komutunu işaretleyin.
Karşınıza cıkan menudeki Files or Folders komutu bir dosya ya da klasoru bulmanızı sağlar.
Named kutusuna, aramak istediğiniz klasor ya da dosyanın adını girin. Eğer tam adını bilmiyorsanız, adının icinde gecen bir bolumu de yazabilirsiniz. Orneğin, yazdığım mektubun tam adını hatırlamıyorum, ancak adının icinde mektup kelimesini yazdığımı hatırlıyorum.
Eğer adı ile ilgili hicbir şey hatırlamıyorsaız, bir başka şansınız daha var, dosyanın icinde gectiğini duşunduğunuz ozel bir kelime girebilirsiniz. Orneğin, icinde "Yılmaz Gıda" kelimelerinin gectiği ve dosyanın adında mektup kelimesinin bulunduğu dosyayı arıyoruz.
Peki nerede arayacağız, işte Look in kutusuna bu dosyayı nerede aratmak istediğimizi giriyoruz.
Bu dosyayı C sabit diskinde arıyoruz.
Hangi dosyayı nerede arayacağınızı belirttikten sonra, Find Now duğmesine basıyoruz. Windows 98 bir sure arama yaptıktan sonra verdiğiniz olcutlere uyan dosyaları listeleyecektir.
Bu liste icinden herhangi bir dosyayı uzerine cift tıklayarak acabilirsiniz.
D.2-K.25 Bir Kısayol Oluşturmak
Sık kullandığınız bir dosyayı acmak icin onun kısayolunu oluşturabilir ve her an gozunuz onunde bulundurabilirsiniz.
Kısayol ya da Shortcut olarak adlandırılan masaustu simgeleri, sık kullanılan belgelere ve uygulamalara daha hızlı ulaşmak icin kullanılır.
Bir kısayola cift tıklamak, ilişkilendirilmiş uygulamayı başlatır ya da otomatik olarak belgenizi acar. Once kısayolunu yaratmak istediğiniz dosyanızı bulun.
Dosyayı sectikten sonra, File menusunden Create Shortcut komutunu tıklayın.
Cıkan kısayolu masaustune surukleyin ve isterseniz adını değiştirin.
Kısayol yaratmanın bir diğer yolu, dosyayı farenin sağ tuşuna basarak suruklemektir. Ozel taşıma adı verilen bu işlemle dosyayı sağ tuşla surukleyip masaustune bıraktığınızda bir kısayol menusu cıkacaktır.
Create Shortcut komutuna tıklayın. Kısayol hemen orada oluşacaktır.
Yarattığımız bu kısayol sayesinde asıl dosyanın yerini değiştirmeden onu temsil eden kısayolunu masaustune yerleştirdik.
Bu kısayollara cift tıkladığınızda kısayolunu oluşturduğunuz dosya acılacaktır.
Bir kısayol simgesini yan tarafındaki kucuk ok işareti sayesinde kolayca diğer dosyalardan ayırdedebilirsiniz.
D.2-K.26 Programları Başlatmak
Windows 98 her işi kendi yapamaz. Orneğin yazı yazmak ya da hesaplama yapmak icin başka programlara ihtiyacınız vardır. Yazı yazmak ya da resim cizmek icin kullanabileceğiniz programların bir kısmı Windows 98'de hazır olarak bulunabileceği gibi, istenirse daha sonra da bilgisayara yuklenebilir.
Bir programı başlatmak icin, Start duğmesinden, Programs bolumunu işaret edin. Buradan istenilen programın uzerine fare ile tıklayın.
Orneğin FrontPage Express programını calıştırmak icin;
Start duğmesine tıklayın, Programs'ı işaret edin.
Program menusu acılacaktır. Buradan Internet Explorer'ı işaret edin.
FrontPage Express'e tıklayın
FrontPage Express penceresi ekranınızda gorunecektir.
Bir programı başlattıktan sonra; program kullanılır. Programın kullanımı bittikten sonra programın kapatılması gerekir. Bu işlem icin uygulamanın penceresinde yer alan kapatma duğmesine tıklayın.
D.2-K.27 Sabit Disk Hatalarını Bulmak Ve Duzeltmek
Sabit disk bilgisayarınızın icindeki en onemli bilgi depolama alanıdır.
Bu depolama alanını duzgun ve sağlıklı tutmak icin en az ayda bir kontrol etmeniz ve hatalarını duzeltmeniz gerekir. Bu kontrol işlemi Scandisk yardımcı programı tarafından yapılır.
Start duğmesine tıklayın, Program, Accesories, System Tools altından Scandisk programını tıklayın.
İki farklı kontrol metodu vardır. Bunlardan biri olan standard, yalnız dosya ve klasorlerin sağlamlığını kontrol eder.
Through ise dosya ve klasorleri kontrol ettikten sonra sabit diskin yuzeyini de fiziksel olarak kontrol eder. Ancak bu işlem diğerinden daha uzun surecektir.
Şimdilik Standard'ı secin ve bulunan hataların otomatik olarak duzeltilebilmesi icin Automatically fix errors seceneğini işaretli olmasına dikkat edin ve start duğmesine basın.
Aşağıdaki gostergec size işlemin aşamalarını gosterecektir.
Standart kontrolu en az ayda bir, fiziksel yuzey kontrolunu ise bir kac ayda bir yapmanız bilgisayarınızın sabit diskini sağlıklı tutacağı gibi, performansını da arttıracaktır.
D.2-K.28 Defragment
Dosya ekleme ve silme işlemleri sırasında sabit diskin uzerindeki bilgiler, bazen farklı yerlerde ve parcalar halinde tutulur. Bu parcalama işlemi sonucunda bir dosyayı acarken farklı parcaları, farklı yerlerden getirip birleştirmek icin zaman harcanır.
Windows 98'in Defrag programını kullanarak bu parcalanmış dosyaları biraraya getirebilir ve bilgisayarınızın işleyişini hızlandırabilirsiniz.
Start duğmesine tıklayın, Programs, Accessories, System Tools icinden Disk Defragmenter programına tıklayın.
Birleştirilecek sabit diski secin. Bu genelde c diski olacaktır. İsterseniz diğer sabit disklerinizi hatta disketlerinizi de bu işlemden gecirebilirsiniz.
OK duğmesine basın.
İşlem surerken diğer işlemleri yapmaya devam edebilirsiniz. Ancak o zaman birleştirme işlemi cok uzayacaktır. Bu yuzden birleştirme sırasında calışmanıza biraz ara vermeniz iyi olacaktır.
İşlemin sonunda birleştirmenin sona erdiğini gosteren bir iletişim kutusu cıkacaktır. OK duğmesine tıklayın.
D.2-K.29 Disk Cleanup
İnternete bağlandıkca, silme işlemleri yaptıkca ve dosyaları acıp kapattıkca diskinizde fazla ve gereksiz dosyalar oluşur.
Windows 98 bu fazla dosyaların yer kaplamasını onlemek icin Disk Cleanup aracını icerir.
Start duğmesine tıklayın, Programs, Accessories ve System Tools icinden Disk Cleanup programına tıklayın.
Temizlenecek diski secin ve OK duğmesine basın.
Bu listede yanında işareti olanlar temizlenecek oğeleri gosterir. İşaret olmayanlar uzerinde herhangi bir işlem yapılmaz.
Listenin hemen altında bu dosyalar silindiğinde ne kadar yer kazanacağınız gosterilir.
İstediklerinizi secip OK duğmesine basın.
Cıkan onay iletişim kutusunda Yes duğmesne tıklayın.
D.2-K.30 Bir Yazıcı Kurmak
Yeni bir yazıcı aldınız ve bilgisayarınız kapalıyken kabloları bilgisayarınıza taktınız, peki şimdi ne yapmalısınız?
Aslında pek bir şey yapmanıza gerek yoktur.
Bilgisayarınızı actığınızda Windows 98 Plug and Play ya da Tak ve Calıştır denen ozelliğini kullanarak otomatik olarak yeni takılan yazıcıyı gorecek ve yazıcının suruculerini yukleyecektir.
Bu işlem tumuyle otomatik olarak gercekleşir, ancak bazı durumlarda windows 98 yazıcıyla ilgili dosyaları bulamayabilir, işte bu durumda sizin biraz yardım etmeniz gerekir.
Yazıcınızla beraber gelen ve uzerinde windows 95 ya da Windows 98 icin suruculerin bulunduğu disketleri bulun ve Windows 98 istediğinde disket surucunuze yerleştirin. Gereken dosyalar bu disketlerden alınacaktır.
Windows 98'in yazıcınızı goremediği durumlarda ise My Computer ve Printers'i acın ardından Add Printer simgesine cift tıklayın.
Cıkan Add Printer Wizard iletişim kutusu size adım adım bir yazıcının nasıl kurulması gerektiğini anlatacaktır.
İlk adımda Next duğmesine tıklayın.
İkinci adımda yazıcının nereye bağlı olduğu sorulur. Eğer bir bilgisayar ağınız varsa ve ağ uzerindeki bir yazıcıya bağlanmak istiyorsanız Network Printer seceneğine tıklayın. Yoksa Local Printer seceneğine tıklayın. Ardından Next duğmesine basın.
Bu adımda yazıcınızın marka ve modelini secmelisiniz. Sol taraftaki Manufacturers listesinden markasını ve sol taraftaki Printers listesinden modelini secin.
Bu listedeki yazıcıların suruculeri Windows 98 ile beraber gelir ve ayrı bir surucuye gerek yoktur. Eğer yazıcınız bu listede yoksa, yazıcınızla beraber gelen disketleri bulun ve disket surucunuze yerleştirin.
Have Disk duğmesine basın. Genelde bu adımda OK duğmesine basmak yeterlidir. Ancak suruculer disketin icinde farklı yerde ise Browse duğmesine basarak onları bulmanız gerekebilir.
Biz ornek olarak standart listeden HP markasının Deskjet 500C modelini secelim. Next duğmesine tıklayın.
Yazıcınızın nereye bağlandığını secmenizi isteyen bu adımdan LPT1: secimi uygun olacaktır. Tekrar Next duğmesine basarak diğer adıma gecin.
Bu adımda yazıcınıza bir ad verebilirsiniz.
Bir diğer secenek bu yazıcının varsayılan yazıcı olup olmayacağıdır. Eğer birden fazla yazıcınız varsa ve bu yazıcıyı varsayılan olarak kullanmak istiyorsanız Yes seceneğini işaretleyin.
Next duğmesine basın.
Bu son adım yazıcının test edilmesi icindir. Finish duğmesine basarak yazıcının yaratılma işlemini bitirin. Bir iletişim kutusu cıkacak ve yazıcıdan cıkan test sayfasının duzgun olup olmadığını soracaktır.
Sayfanız duzgun ise Yes duğmesine basın.
Eğer bir sorun varsa, No duğmesine basarak otomatik yardıma ulaşabilirsiniz.
D.2-K.31 Windows 98'den Cıkmak
Bilgisayarınızla yapacağınız işlemler bittiğinde, bilgisayarınızı kapatmadan once Windows 98'i kapatmalısınız.
Windows 98'i kapatmak icin Start duğmesine tıklayın ve Shutdown komutuna tıklayın.
Ekran griye donecek ve bir iletişim kutusu cıkacaktır.
Shutdown seceneğini işaretleyin ve OK duğmesine tıklayın.
Bir muddet bekledikten sonra, bilgisayarınızın kapatılmasının artık guvenli hale geldiğini bildiren bir mesaj cıkar. Artık bilgisayarınızın kapatma duğmesine basabilirsiniz.
Eğer bu işlem yapılmadan bilgisayar kapatılırsa, donanım ve yazılım hataları oluşabilir.
D.3-Windows 98'i Ozelleştirmek
Windows 98'in her ozelliği tamamiyle sizin zevkinize ve kullanış alışkanlıklarınıza gore değiştirilebilir. Simgelerin yerleri, masaustunun rengi, duvar kağıdı ve hatta gorev cubuğunun yeri bile isteğinize gore yer değiştirebilir.
Bu bolumde bu ozelleştirme işlemlerini nasıl yapabileceğinizi goreceksiniz.
D.3-K.1 Masaustu Simgelerini Ozelleştirmek
Masaustu simgeleri uygulamalarınıza erişmek icin kolay bir yol sunarlar. Standart olarak ekranın solundaki yerlerinin dışında simgelerin yerlerini değiştirerek masaustunde başka yere de koyabilirsiniz.
Bu işlem icin serbest olarak simgeleri fare ile masaustunde istediğiniz bir yere surukleyebilirsiniz.
Simgeleri belli bir hizaya sokabilmek icin uğraşmanıza gerek yoktur. Masaustunde boş bir alana farenin sağ duğmesiyle tıklayın ve cıkan menuden Line Up Icons komutuna tıklayın. Tum simgeler en yakındaki hizalama noktasına gececektir.
Masaustundeki simgeleri sıralamak icin ise yine masaustunde boş bir alana farenin sağ duğmesiyle tıklayın.
Cıkan menuden, Arrange Icons komutunu işaret edin ve istediğiniz duzenleme bicimine tıklayın. Orneğin adlarına gore sıralayalım.
D.3-K.2 Start Duğmesini Ozelleştirmek
Bir Windows uygulaması kurduğunuzda, bu uygulamanın simgeleri otomatik olarak Start, Programs menusunde gorunur. Ama isterseniz sizde Start menusune yeni oğeler ekleyebilirsiniz ya da cıkartabilirsiniz.
Start duğmesine tıklayın, Settings'i işaret edin ve Taskbar & Start Menu seceneğine tıklayın.
Taskbar Properties iletişim kutusu gorunduğunde, Start Menu Programs sekmesine gecin. Add duğmesine basarak Create Shortcut iletişim kutusuna ulaşın.
Browse duğmesine basarak, Browse iletişim kutusunu acın. Start menusune eklemek istediğiniz dosyayı bulun ve Open duğmesine basın. Orneğin, Windows klasoru altındaki, Notepad uygulamasını secelim.
Secilen yol ve dosya Command Line kutusunda gorunecektir. Next duğmesine basın.
Burada uygulamanın goruneceği yeri secin. Eğer uygulamanın Start menusunun en ustunde yer almasını istiyorsanız, Start Menu klasorunu secin ya da Programs klasoru altından istediğiniz klasoru secerek uygulamanın orada yer almasını sağlayın.
Eğer bu kısayol icin yeni bir klasor yaratmak istiyorsanız, New Folder duğmesine basın. Folder penceresinde yeni bir klasor belirecektir. Bu klasor icin bir ad yazın ve Next duğmesine basın.
Select a Name For The Shortcut kutusuna istediğiniz adı yazın.
Finish duğmesine, ardından OK duğmesine basarak Taskbar Properties iletişim kutusunu kapatın.
Şimdi bakalım yarattığımız kısayol yerinde mi? İşte gorulduğu gibi, yeni yarattığımız klasorun icinde, yeni Notepad kısayolumuz duruyor. Tıklayarak calıştıralım.
D.3-K.3 Bolgesel Ayarlar Yapmak
Bolgesel ayarlar, başta zamanı gosterme bicimi, para birimi ve sayıları ayırmak icin kullanılan karakterlerin duzenlenmesini sağlar. Bu karakterler her ulkeye gore farklıdır. Ozellikle uygulama programlarında karşılaşılan bazı sorunlar, bu ayarlamaların yapılmadığında kaynaklanır.
Orneğin Microsoft Excel'de Para birimini TL değilde, $ olarak gorunuyorsa, bunu TL'ye cevirmek icin, Start duğmesine tıklayın ve Settings işaret edin.
Control Panel'e tıklayın. Cıkan pencereden Regional Settings simgesine cift tıklayın.
Listeden Turkish'in secili olmasına dikkat edin.
Currency sekmesine tıklayın. Currency Symbol kutusundan eğer secili değilse TL'yi secin.
Ardından OK duğmesine basın.
D.3-K.4 Zaman Ve Tarihi Değiştirmek
Bilgisayarınızın doğru saati ve tarihi gosterdiğinden emin olmanız gerekir. Cunku bilgisayarınız bu tarih bilgilerini kullanarak sizin yarattığınız dosyaların ve kendi sistem dosyalarının ne zaman yaratıldığını ya da değiştirtirildiğinin kaydını tutar.
O andaki saati gormek icin gorev cubuğunun sağ tarafına bakmanız yeterli olacaktır.
Fare işaretcisini, saatin uzerine getirerek işaret ettiğinizde ise, o anki tarihi gorebilirsiniz.
Şimdi bu saat uzerine cift tıklayın.
Artık cıkan iletişim kutusunu kullanarak tarihi ve zamanı değiştirebilirsiniz.
İstediğiniz değişiklikleri yaptıktan sonra OK duğmesine basarak değişiklikleri onaylayın.
D.3-K.5 Duvar Kağıdı Eklemek
Masaustunuzun daha eğlenceli ve dekoratif gorunmesini sağlamak icin bir duvar kağıdı yerleştirebilirsiniz.
Masaustunun boş bir yerinde farenin sağ tuşuna basın ve Properties komutuna tıklayın.
Listeden bir duvar kağıdı secin ve Apply duğmesine basın. Apply duğmesine bastığınızda, sectiğiniz duvar kağıdı onaylanır ve arkaplana yerleştirilir, ancak iletişim kutusu kapanmaz.
Bir duvar kağıdı uc değişik şekilde yerleştirilebilir.
Bunlar display kutusundaki seceneklerden değiştirilir. Center seceneği secilen resmin masaustunun tam ortasında yer almasını sağlar. Bu secenek resminiz buyuk ve tek olarak gorulmesi gereken bir manzara resmi olduğunda secilebilir.
Tile resmin tum masaustunu kaplayacak şekilde tekrarlanmasını sağlar, stretch ise resmin yine tum Masaustunu kaplayacak şekilde genişlemesini sağlar.
İstediğiniz değişiklikleri yaptıktan sonra OK duğmesine basın.
Yerleştirdiğiniz duvar kağıdını kaldırmak icin ise, aynı işlemleri bir daha yapmanız gerekir. Masaustunde sağ fare duğmesine basın, Properties komutuna tıklayın ve listeden None seceneğini tıklayın.
Ardından OK duğmesine basın.
D.3-K.6 Bir Ekran Koruyucu Ayarlamak
Bir ekran koruyucu bilgisayarınız acıkken siz calışmadığınız zamanlarda devreye girerek ekranda hareketli şekiller oluşturur ve monitorunuzun bozulmasını engeller.
Monitorunuzun saatlerce hep aynı goruntuyu gostermesi bir sure sonra bozulmasına yol acabilir. Bunu engellemek icin, sizin belirleyeceğiniz belli bir surenin sonunda, ekran koruyucuyu devreye sokabilirsiniz.
Aslında gunumuz monitorleri ekranın bu şekilde bozulmasını engelleyici korumalar icerirler. Ancak ceşitli ekran koruyucuları hala eğlence icin kullanılabilir.
Masaustunde farenin sağ tuşuna basın ve Properties komutunu secin.
Cıkan iletişim kutusundan Screen Saver sekmesine gecin ve Screen Saver listesinden istediğinizi secin.
Sectiğiniz ekran koruyucunun nasıl olduğunu gormek icin PreView duğmesine basın. Siz fareyi kıpırdatana ya da bir tuşa basana kadar ekran koruyucu gorunecektir.
Settings duğmesine basarak ekran koruyucunun ayarlarına ulaşabilir ve isteğinize uygun hale getirebilirsiniz. Orneğin, ekrandaki yazıyı saat ile değiştirelim.
Tekrar Preview duğmesine basarak değişikliği gorelim.
Wait kutusundaki rakam dakika cinsinden bekleme zamanıdır.
Buradaki rakamın 5 olması, siz bilgisayarınızı boş bıraktıktan 5 dakika sonra ekran koruyucu otomatik olarak devreye girecek ve siz herhangi bir işlem yapana kadar devrede kalacak demektir.
D.3-K.7 Bir Muzik Cd'sini Calmak
Eğer bilgisayarınızda bir CDROM surucusu, ses kartı ve hoparlorler varsa muzik cd'lerini calabilir, hatta aynı anda calışmaya devam edebilirsiniz.
Tek yapmanız gereken muzik cd'sini cd surucunuzun icine yerleştirmektir. Windows 98 bir muzuk cd si yerleştirildiğini anlayacak ve otomatik olarak cd player programını başlatacaktır.
Eğer cd player programı başlamıyorsa, Start duğmesine basın, Programs, Accessories, Entertainment altından, Cd Player programını tıklayın.
Aynı bir muzik setinde olduğu gibi Play, Stop ve ileri-geri duğmelerini kullanarak istediğiniz parcayı dinleyebilirsiniz.
Muzik dinlerken bir yandan da işinizi yapmaya devam edebilirsiniz.
D.3-K.8 Sesi Ayarlamak
Hoparlorlerinizin sesini biraz kısmak ya da acmak icin gorev cubuğunun sağ tarafındaki ufak sarı renkli simgeyi kullanın.
Bu ufak hoparlor simgesinin uzerine gelin ve bir kere tıklayın.
Ses ayarını gosteren bu ufak pencereden istediğiniz ayarlamayı yapın ve herhangi bir yere tekrar tıklayarak kapanmasını sağlayın.
İsterseniz bu sarı simgeye cift tıklayarak, diğer ses ayarlarını da değiştirebilirsiniz.
D.3-K.9 Ekran Renklerini Değiştirmek
Biraz değişiklik ve eğlence icin ekran renklerinizi değiştirmek isteyebilirsiniz.
Bunun icin masaustunde farenin sağ tuşuna basın ve Properties komutunu tıklayın.
Appearance sekmesine gecin.
Scheme listesinden istediğiniz seceneğe tıklayın. Bu seceneğin masaustunuzu nasıl etkileyeceğini yukarıdaki onizleme penceresinden gorebilirsiniz.
Beğendiğiniz bir tane bulduğunuzda OK duğmesine basın.
Ekran renklerini ve yazı tiplerini eski haline getirmek icin, aynı yere tekrar giderek listeden Windows Standard seceneğine tıklayın. Ardından OK duğmesine basın.
D.3-K.10 Bilgisayarınızın Davranışlarını Değiştirmek
Windows 98'in yeni ozelliklerinden biri olan Web stilini secerek masaustundeki simgelerin gorunuşunu ve davranışlarını değiştirebilirsiniz.
Start duğmesine tıklayın, Settings'i işaretleyin ve Folder Options komutuna tıklayın.
Windows 98 ilk kurulduğunda klasik gorunum aktif haldedir. Bu klasik gorunumun Windows 95 gorunumden pek bir farkı yoktur.
Web stili ise Masaustunuzun aynı bir Web sayfasına benzemesini sağlar.
Web stili uzerine ve ardından OK duğmesine tıklayın.
Daha onceki derslerden hatırlarsanız, bir simgeyi secmek icin tek tıklamak ve onu aktif hale getirip acmak icin cift tıklamak gerekliydi.
Bu stilde dikkat etmeniz gereken onemli bir konu var, artık simgeleri secmek icin tek tıklamanıza gerek yoktur.
Simgeleri secmek icin uzerine gelmeniz yeterli olacaktır ve artık onları acmak ya da calıştırmak icin tek tıklama yapılır.
Eski ayarlara geri donmek icin Start, Settings altındaki Folder Options komutuna tekrar tıklayın. Folder Options iletişim kutusundan Classic Style seceneğine tıklayın. Ardından OK duğmesine basın.
D.3-K.11 Windows 98 İle Beraber Gelen Bir Programı Yuklemek
Buyuk ihtimalle bilgisayarınızı aldığınızda, Windows 98 hazır yuklenmiş halde olmalıdır. Eğer bu yuklemeyi siz yapmadıysanız, bazen oyunlar ya da ScanDisk gibi sistem yardımcı programların yuklenmemiş olduğunu farkedebilirsiniz.
Bu programları yuklemek icin ilk gereken Windows 98 CD'sidir. Bu CD'yi CD surucunuze yerleştirin.
Start duğmesine basın, Setting'i işaret edin ve Control Panel komutuna tıklayın.
Add & Remove Programs simgesine cift tıklayın. Windows Setup sekmesine gecin.
İstediğiniz programın bulunduğu seceneğe tıklayın ve Details duğmesine basın. Cıkan alt seceneklerden istediklerinizi işaretleyin ve OK duğmesine basın.
Tekrar OK duğmesine basın. Şimdi Windows 98 otomatik olarak CD'den gerekli olan dosyaları bilgisayarınıza taşıyacaktır.
Eğer sizden Windows 98 dosyalarının bulunduğu yeri gostermenizi isteyen bu iletişim kutusu cıkarsa, Windows 98 gerekli dosyaları bulamadı demektir.
Bu durumda Browse duğmesine basarak dosyaların bulunduğu yeri siz gosterebilirsiniz. Bazen bu dosyalar bilgisayarın sabit diskine kopyalanmış olabilir.
D.4-WordPad İle Calışmak
Bilgisayar kullanımında bir belge yazmak, bir mektup yazmak, bir rapor yazmak gibi "kelime işlem" olarak adlandırılan bir işle karşılaşmak olağandır.
İşte bu gereksinim icin WordPad'ı kullanabilirsiniz. WordPad ile bir belgeyi yazabilir, kayıt edebilir ve eğer yazıcınız varsa bastırabilirsiniz ya da eğer Internet'e bağlı iseniz, yazdığınız yazıyı arkadaşınıza gondereceğiniz bir elektronik postaya ekleyebilirsiniz.
D.4-K.1 WordPad İle Bir Belge Yaratmak
WordPad'ı başlatmak icin, Start menusune tıklayın, Programs'ı işaret edin. Buradan Accessories'i işaret edin.
WordPad'e tıklayın.
WordPad programı başlatıldıktan sonra, yazı alanının sol ust koşesinden başlanarak belge yazılır.
Yazma işlemiyle ilgili değişik yazı bicimleri kullanma ve bicimleme olanakları icin arac cubukları ve menuler vardır. Metin girişi icin ise başlangıc noktasında fare ile tıklanır ya da ok tuşlarıyla gidilir.
Yazı yazarken satır bitiminde yazma işlemine devam edilir. WordPad yeni satıra gecmeyi otomatik olarak yapar.
Eğer paragraf sona erdiyse, işte o zaman Enter tuşuna basılarak yeni bir paragrafa gecilir.
Yazma işleminde hata olursa, Enter tuşunun uzerindeki geri tuşu ile geri donulur ve hata duzeltilir.
Orneğin, Ayşe yazarken yanlışlıkla Ayşr yazdınız. Bu durumda geri tuşuna basarak "r" harfi silinir ve "e" harfi yazılır. Boylece sozcuk duzeltilir.
D.4-K.2 Secim Ve Arac Cubukları
Yazıların duzenlenmesi, silinmesi, kopyalanması gibi işlemlerden once, hangi sozcuklerin değiştirileceğini belirlemek icin secim yapmak gerekir.
Secim bir on işlemdir. Metin secildikten sonra, istenen işlem yapılır.
Bir kelimeyi secmenin en kolay yolu uzerine fare işaretcisini getirip cift tıklamaktır. Bunu deneyerek bir kelimeyi secmenin ne kadar kolay olduğunu gorebilirsiniz.
Secilen metin kararacak, yani koyu zemin uzerinde beyaz harflerle, negatif biciminde gorunecektir.
Peki bu secimden kurtulmak icin ne yapılabilir? Bunu icin herhangi bir yere tıklamanız yeterli olacaktır. Secim kay