GÖKHAN KARAKAÞ/ ÝSTANBUL-Birbirlerine düþman olan devletler bile son yolculuða eþlik etmek üzere savaþ gemilerini Ýstanbul’a göndermiþti. Sarayburnu’nda bekleyen Zafer muhribine konulan naaþ Haydarpaþa önlerinde Yavuz zýrhlýsýna alýnarak Ýzmit’e doðru yola çýkmýþtý. Atatürk’ün son deniz yolculuðunu Aðrý Ýbrahim Çeçen Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öðretim Üyesi Prof. Dr. Figen Atabey, Milliyet’e anlattý:

SAVAÞ ÖNCESÝ BULUÞMA

“Ýkinci Dünya Savaþý’nýn ayak sesleri duyuluyordu ama Atatürk’ün cenazesi birbirine düþman devletlerin savaþ gemilerini savaþtan önce son kez buluþturdu. Ýngiliz HMS Malaya, Alman Emden, Fransýz Emile Bertin, Sovyet Rus Moskova, Romen Regina Maria ve Yunan Hydra savaþ gemileri 18 Kasým’da Ýstanbul’da hazýrdý. Büyük önder 21 Eylül 1925 günü Ýzmit açýklarýnda ziyaret ettiði Yavuz zýrhlýsýný çok sevmiþ, ‘Bu gemi ile uzun bir yolculuk yapmak isterim’ demiþti. Ne yazýk ki çok istediði uzun yolculuk Marmara Denizi’ndeki cenaze töreninde yapýldý. Yavuz zýrhlýsýnda merasim kýtasý saygý nöbeti tutarken, 101 pare top atýþýna Ýngiliz, Sovyet Rus, Alman, Fransýz, Yunan, Romen gemileri de 21 pare top atýþýyla katýlmýþtý.



Doyamadýðý Savarona konvoydaydý

Atatürk’ün savaþlarda yendiði uluslarýn temsilcisi savaþ gemileri, Yavuz zýrhlýsýndaki naaþýn arkasýnda yer almýþtý. Saat 13.50’de Yavuz’da yapýlan saygý duruþunun ardýndan Amiral kýdem sýrasýna göre Ýngiliz Malaya zýrhlýsýnýn arkasýnda Sovyet Rus gemisi Moskova, Alman Emden, Fransýz Emile Bertin, Yunan Hydra ve Romen Regina Maria savaþ gemileri yer aldý. Filonun baþýnda Ýngiltere Akdeniz Filo Komutaný Amiral Dudley Pound vardý. Yavuz’un arkasýnda Türk donanmasýndan, Hamidiye kruvazörü, Zafer ve Týnaztepe muhripleri, Dumlupýnar ve Gür deni-zaltýlarý ile Doðan ve Martý hücumbotlarý sýralandý. Atatürk’ün ailesine, protokol mensuplarýna ve yakýn çevresine tahsis edilen Suvat, Sus, þirket-i hayriye ve Denizbank 11 isimli 4 vapur yer aldý. Deniz törenine katýlmak isteyen halk için, Adalar hattýnda çalýþan 4 vapur hazýrdý. Atatürk’ün naaþý, Ýzmit’ten beyaz trenle 20.30’da Ankara’ya hareket etti.