Yuzyılların geleneği...kahve...Turk geleneğinin bir iceceğidir kahve… Hani demiş ya atalarımız ‘Bir fincan kahvenin 40 yıl hatırı vardır.’ diye… Kız istemeden, bayram sofralarına kadar uzanan bir hikayesi vardır kahvenin . ‘Yap kızım bir kahve icelim.’ diyerek aslında muhabbetin guzelliğini kahveyle şenlendirmek ister buyukler… Misafire bir saygıdır.. Değerin gostergesidir…Bir de kokusuyla ve bol kopuklu, lezzetli aromasıyla odanın icine yayıldı mı kokusu değmeyin keyfinize..
Aslına bakıldığında, kahvenin keşfi cok tesadufen olmuştur. MO 85O yıllarda Etiyopya’da kecilerini otlatan cobanların hikayesiyle başlar kahvenin keşfi... Cobanlar kecilerini otlatırken bazı yemişleri yediklerinde kecilerin daha canlı olduklarını ve daha cok hareket ettiklerini fark ederler. Daha sonra bu meyveyi deneyen cobanlar kahve cekirdeklerinin tadına bakarlar. Ancak hicbiri ciğ kahve cekirdeklerinin tadını beğenmez ve hepsini ateşe atarlar.. Kısa bir sure sonra burunlarına lezzetli bir aroma kokusu gelir ve meraklanırlar. Kavrulmuş kahve cekirdeklerinden kendilerine icecekler hazırlarlar ve butun gece uyanık kalmalarına yetecek kadar da canlıdırlar.. Ve kahveyi o gunden sonra Allah’ın bir lutfu olarak gorurler..
Etiyopya’da başlayan kahve kulturu zamanla Arabistan’a yayılır…Oradan Mekke, Medine ve Mısır’a… 16. Yuzyılın başlarında Osmanlı en gorkemli donemlerini yaşarken kahve artık Asya’ya, Anadolu’ya, Suriye’ye, guney Doğu Avrupa’ya yayılmıştır bile…
Genel olarak dunyaya bakıldığında Kahvenin anavatanı Brezilya, Etiyopya, ,Guney Amerika gibi tropik ulkelerdir. Bir fincan kahvenin yapımı oldukca kolay olsa da siz o kahveyi icene kadar gecen uretim surecinde milyonlarca işci calışıyor. İlk işlem; kahve meyvesinin toplanıp dış cekirdeklerinin ayırılıp kurutulmasıyla başlıyor. Kurutulan kahve cekirdekleri yeşilimsi bir renk alıyor. Bundan sonraki işlem ise kavurma.. Kahve sektorunde calışanlar bu işlemin en onemli bir işlem olduğunu soyluyor..Belirli surelerde kavrulan kahve cekirdekleri artık icime hazır hale geliyor. Aromasının daha yoğun olması icin icilmeden once oğutulup evlerimizdeki halini alıyor.
Peki Turk kahvesinin diğer kahvelerden farkı nedir?
Kahve cekirdekleri kavrulurken belli bir ısıya geldiği zaman kucuk patlamalar gercekleşir ve kahve cekirdekleri iki katı buyukluğune ulaşır. Bu esnada veya cok az bir sure sonra Turk kahvesi olabilmesi icin kavrulma işlemi sona erdirilir ve hızlıca kavrulan kahve soğutulur.
Turk kahvesi pişirme yontemi olarak da dunyadaki butun kahvelerden daha sağlıklıdır diyebiliriz. Cunku diğer kahveler suyun ısıtılmasından sonra kahve ilave edilmesiyle yapılmaktadır. Ama Turk kahvesi soğuk suyun cezvede kahve ile demlenmesiyle yapılır. Turk kahvesinin bir guzelliği de ağır ağır kısık ateşte sabırla pişirilmesidir.
Turk kahvesi yalnızca bir kez kavrulduğu icin asit oranı ozellikle espresso gibi sert kahvelere gore daha daha fazladır. O yuzden hazmı daha cok kavrulan espresoya gore daha kolaydır.
Gunumuzde kahve endustrisi patlamış durumda.. Latte, cappuccino, macchiato, americano ve kremalıları ve sosluları ve şurupluları ve bunların buzlu turevleri vb. hepsi gunumuz gıda sektorunun daha cok satış yapmak icin aromalandırdığı tatlar.. Gercek kahveyle bu kahveleri de ayırt etmekte fayda var…
Dunya’da ve ulkemizde bu kadar tuketilen kahvenin iceriğine gelirsek..Neden bu kadar kahve tuketiliyor? Ne yararı var? Zararları var mıdır?
ANTİOKSİDAN DEVİ…
Kahve başta kafein olmak uzere, icinde bircok faydalı kimyasal, antioksidan,niasin,tanen ve mineraller icerir.Antioksidanlar vucudumuzun en onemli biyolojik silahları..Başta prostat , meme kanseri ve diyabet olmak uzere ,bir cok hastalığın baş duşmanı..
*Antioksidan yonunden zengin yiyeceklerden sayılan sebze ve meyvelerden bile daha fazla antioksidan icerdiğini gonul rahatlığıyla soyleyebiliriz. Kafeinli ve kafeinsiz kahve aynı miktarda antioksidan icerir.
MEME KANSERİNE BUYUK DESTEKCİ!!
Kahvede bulunan klorojenik asit, kafeik asit, fito-ostrojenler ve kafein ozellikle meme kanseri uzerinde buyuk etki taşıyor. 2011 Breast Cancer Research dergisinde, kahve tuketiminin meme kanserini onlemeye yardımcı olduğu vurgulandı, Gunluk tuketilen 5 bardak kahvenin “postmenopozal” kadınlarda ER-negatif (hormona duyarlı olmayan) meme kanseri gelişme riskini yuzde 57 oranında duşurduğu belirtildi. Bunun dışında gunde 2 bardaktan fazla kahve tuketiminin, genetiğe bağlı kanseri olan kadınlarda meme kanserini geciktirici etkisi dikkat cekmekte.
TİP-2 DİYABET-KAHVE
*400.000 kişinin katıldığı bir calışmada , gunde 1 fincan icilen kahvenin ( şekersiz/kremasız) diyabet riskini %7 azalttığı goruldu. Kahve icen bireylerin icmeyen bireylere gore %23-67 daha duşuk diyabete yakalanma riskinin olduğu calışma sonuclarının arasında. Kahve icinde bulunan antioksidanların vucutta serbest radikal oluşumunu onleyerek insulin salgılanmasının duzenlemesinde onemli rol alabileceği vurgulanmıştır.
KİLO KONTROLU-KAHVE
Kahve icindeki kafeinin metabolizmayı hızlandırdığı ve daha cok kalori yakmanızı sağladığını soylemekte fayda var. Son yapılan klinik araştırmalarda ,kahvenin iştah kesici ozelliğinin de olabileceği vurgulanmıştır.
SİROZ & KARACİĞER KANSERİ-KAHVE
Siroz, karaciğer dokusunun bozulması ve hasar gormesi ile başlayan ve ilerleyen donemde karaciğer kanserine neden olabilen ve geri donuşsuz bir hastalık.
ABD Ulusal Kanser Enstitusu uzmanlarının 766 karaciğer hastası uzerinde yaptıkları ve sonucları Hepatology dergisinde yayınlanan araştırmada, gunde 2 fincan kahve tuketen hastalardan alınan biyopsi sonuclarında ; karaciğer dokusunda inflamatuar aktivitenin azaldığı ve fibrozisin baskılandığı vurgulanmıştır. Calışmada, bu etkinin kafeinden dolayı olabileceği bildirilmiştir.
İtalya’da yaşlılardaki kalp ve damar hastalıklarının araştırıldığı bir calışmada, gunde 3 fincan veya daha fazla kahve tuketen bireylerin karaciğer enzimlerinin (Transaminazlar, GGT ve A.Fosfataz) daha duşuk olduğu gorulerek bu bulgu European Journal of Epidemiology’de "Unexpected effects of coffee consumption on liver enzymes" başlıklı bir makalede yayınlanmıştır.
KAHVE İCEREK KALP HASTALIĞI RİSKİNİZİ ARTIRMAZSINIZ!
Kahvenin şuana kadar ‘Kalbe zararlıdır.’ soylemi klinik calışmalarda ispatlanamadı.
Guney Kore’de 25.000 kişi uzerinde yapılan bir araştırmada gunde 3-5 bardak kahve icmenin bireylerde herhangi bir risk yaratmadığını bildirdi. Filtre edilmemiş kahvede ‘diterpene’ adlı bazı maddelerin kolestrol miktarı ve tansiyonu artırıcı etkisinden dolayı atardamalarda bir risk oluşturabileceği vurgulanıyor. Kahveyi kağıt filtre ile suzerseniz tum diterpenleri temizleyerek kahvenizi guvenle icebilirsiniz.
BEYİN GUCUNUZU GELİŞTİRİN…HAFIZANIZI ARTIRIN…
Kahve icinde bulunan biyoaktif maddelerden biride kafein. Kafein; ‘adenosin’ adlı bir norotransmitteri bloke ederek dopamin ve noradrenalin gini diğer norotransmitterlerin etkinliğini artırır. Dopamin ve noradrenalin beyin fonksiyonlarını guclendirerek size daha guclu bir hafıza sunar…
Alzeheimer ve Parkinson gibi beyin hastalıklarında gunde 2-3 fincan kahve tuketiminin kahve tuketiminin noron hucrelerini koruyarak sinirsel iletimi guclendirdiği, ve bilişsel gerileme riskini azalttığı klinik calışmalarda vurgulanmakta.
KAHVE SELULİT YAPMAZ!
Kadınların korkulu ruyalarının başında gelen sebeplerden selulit… Kahvenin selulit yapmadığı rahatlıkla soyleyebiliriz. Selulit yapan kahve icine koyulan kremalardır. Yurtdışında neredeyse butun mezoterapi tedavilerinde selulit tedavisi yapılırken hastaların deri altlarına kafein enjekte dilmektedir. Kafein yapı parcalayan enzimi aktive ederek lenf damarlarındaki akışı kolaylaştırıyor.
KAHVE İCEREK YAŞLANMAYA MEYDAN OKUYUN!!
Kahve icindeki antioksidanlar , cildin yaşlanmasına neden olan oksidanlar uzerinde tam bir savaşcı.. Deri altı hucreleri yenileyerek ve temizleyerek ‘anti-aging’ etkisiyle dikkat cekici etkiye sahip. Gunumuzdeki cilt bakımlarının coğunda kahve icindeki antioksidanlardan faydalanılmakta.
KAHVE İCEREK SPORUNUZUN KALİTESİNİ ARTIRIN!..
Kahvenin icindeki kafeinden dolayı, sporcular uzerindeki etkisini anlatan bircok araştırma mevcut. Yapılan araştırmalar kafeinin sportif performansı %11-12 arttırdığını belirmekte. Bunun dışında bircok sporcu destek urunlerinde kafeinli urunler satılmakta.
NE KADAR TUKETMELİYİZ?
İceriği bu denli zengin olan bu antioksidan devinin binlerce klinik calışma ve raporların sonuclarına bakıldığında, aslında sonuclar cok ta korkutucu değil…Sonuclar gosteriyor ki, gunde (2-3kupa/gun) kahve tuketiminin sağlık uzerine hic bir olumsuz etkisi olmadığı, tuketimin guvenilir olduğu yonunde.
Tabi bahsettiğimiz kahveler kremalı ,şekerli veya şuruplu kahveler değil… Turk kahvesi, filtre kahve veya sade kahveler tercihleriniz arasında olmalı.
*Kahve miktarını abartmamakta fayda var. Fazla kafein ,uykusuzluk ,bağımlılık, uyku sıkıntısı kalp carpıntısı, iştahsızlık sıkıntıları yaratabilir.
*Not: Uyku probleminiz, gebelik durumunuz veya carpıntı sıkıntınız vb. durumlar varsa kafeinsiz kahveler tercih edilebilir.



[h=2]İzmir Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]