1990 yılında fırlatılan ve halen hizmet vermeyi surduren Hubble Uzay Teleskobu, bugun fazlasıyla heyecanlandırıcı bir gozlemle gundeme geldi. Hubble, uzayda gercekleşebilecek en şiddetli patlamalardan birisi olan bir supernova olayını gozlemlemeyi başardı. Ustelik bu gozlemde ozel bir durum da vardı.
Hubble, ‘kutlecekimsel merceklenme ’ sayesinde supernovayı aynı anda uc farklı aşamada gozlemlemeyi başardı. Bir galaksinin kutlecekim kuvveti sayesinde mumkun olan bu gozlem, şu şekilde paylaşıldı:
Evrenin ilk zamanlarına bir bakış:
Gozlemlenen supernova, aslında bizden 11 milyar ışık yılı uzaklıktaki bir yıldızın patlamasıydı. NASA tarafından paylaşılan acıklamaya gore de bu gozlem, “Evren tarihinin bu kadar erken donemindeki bir supernovaya ilk ayrıntılı bakış” ozelliğini de taşıyor.
Gorsellerde gorduğumuz ve supernovanın farklı aşamaları numaralandırılan işaretler, sırasıyla supernovanın başlangıcı, ikinci gunu ve sekizinci gunundeki (Dunya gunu) halini gosteriyor.
1 ve 2 numara ile işaretlenen yansımalarda supernova, yuksek sıcaklıklara işaret eden mavi renkte gozukuyor. 3 numarada ise supernova kırmızı renkte goruluyor. Bu da oluşan sıcaklığın duştuğune işaret ediyor.
Gozlem, Abell 370 adlı galaksi kumesinde yapıldı. Gozleme dair araştırma, Nature dergisinde yayımlandı.
Peki supernovayı aynı anda 3 şekilde gormemizi sağlayan ‘kutlecekimsel merceklenme ’ nedir? Kutlecekimsel mercek, galaksiler gibi cok yuksek kutlecekime sahip galaksilerin etrafında meyadana gelen, arkasından gelen ışığın bukulerek yansımasına yol acan bir olaydır. Bu etkiyi son zamanlarda ozellikle James Webb Uzay Teleskobu ’nun fotoğraflarında gormuştuk: