Stres herhangi bir uyaranla fiziksel ve ruhsal dengemizin bozulmasına vucudumuzun verdiği normal bir yanıttır. Modern yaşam koşulları ( yuksek beklentiler, az zamanda cok iş yapma, istekleri, aşırı calışma, ekonomik zorluklar, kendimize ayırdığımız vaktin azalması) nedeniyle stresten uzak kalmak neredeyse imkansız. Yine de stres her zaman kotu değildir. Kucuk stresler aslında motivasyonumuzu arttırır, bizi enerjik kılar ve gereklidir. Orneğin; sınava hazırlanmak, zor donemde karar verirken dikkatimizi toparlamak, toplumun onunde konuşmak. Ancak stres kronik hale gelirse ya da surekli tekrarlarsa sağlığımız icin zararlı hale gelir.
Strese vucudumuz nasıl yanıt verir?
Gercek ya da zihinsel bir tehlike hissettiğimizde, vucudumuz “savaş ya da kac” diye bilinen otomatik tepkiyi başlatır. Vucudumuzda adrenalin ve kortizol hormonunun( stres hormonu) seviyeleri artar, sempatik sinir sistemi harekete gecer. Bu tepki bizi tehlikeye karşı korumaya yoneliktir. Kalbimiz ve solunum hızlanır, dikkatimiz artar, kaslarımız gerilir. Enerjik ve alert hale geliriz.
Aşırı stres altında olduğumuzda yaşadığımız belirtileri 4 grupta toplayabiliriz.
-Duşuncelerle ilgili belirtiler; dikkat ve konsantrasyon gucluğu, hatırlama zorlukları, sadece negatif duşunme, karar verme gucluğu, kendini kritik etme.
-Duygularla ilgili belirtiler; sinirlilik,gerginlik,alınganlık,ajitasyon,yalnızlı k, mutsuzluk,korku,endişe.
-Davranışlarla ilgili belirtiler; ağlama, sinirli gulmeler, artmış ya da azalmış iştah, uyku bozuklukları, diğerlerinden izolasyon , ani cıkışlar, diş gıcırdatma veya cene sıkma alkol, sigara ve diğer maddelere yonelim
-Fiziksel belirtiler; kaslarda gerginlik, baş ağrısı, bitkinlik, ellerde terleme ya da soğuma, sırt boyun ağrıları, carpıntı, goğus ağrısı, mide spazmı, kabızlık, ishal, sık enfeksiyonlar.
Strese dayanıklılığımızı yaş, cevresel faktorler, stresin dozu ve suresi yanında kişisel ozelliklerimiz de etkiler. Her kişinin sınırı ve baş etme kapasitesi farklıdır. Bazı kişiler kucuk hayal kırıklıkları, engellenmelerle mahvolurken, bazıları maruz kaldıkları strese rağmen zorlanmadan yaşama devam edebilirler. Hatta bazı kişiler icin stres duzeyi yuksek hayat yaşam bicimidir. Stres kaynağı dış cevreyle ilgili (buyuk yaşam değişiklikleri, iş sorunları, ilişki zorlukları, maddi sorunlar, aşırı calışmak, cocuk ve aile sorunları gibi) ya da ic dunyamızla ilgili (belirsizliklere katlanmada yetersizlik, kotumserlik, gercekdışı beklentiler, mukemmeliyetcilik, guven kaybı gibi) olabilir.
Stresle başa cıkmak yolları gelecek haftanın konusu, hepinize az stresli bir hafta diliyorum.

[h=2]İstanbul Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]