CA 19-9 değerinin yuksek cıkması hekiminizde de kanser şuphesi oluşturabilir ve bu nedenle farklı testler istenebilir. Ancak bazı iyi huylu hastalıklar da CA 19-9 değerini yukseltebildiği icin yalnızca bu değerin yuksek cıkması uzerinden herhangi bir kesin teşhis konmamaktadır. Gelin CA 19-9 nedir, yuksekliği ne anlama gelir, hangi hastalıklarda yukselir gibi merak edilen soruların yanıtlarını tum detaylarıyla gorelim.
Oncelikle, CA 19-9 nedir? Bazı uzmanlara gore glikoprotein antijen olsa da genel olarak karbonhidrat antijen olarak kabul edilen CA 19-9, bir kanser antijen ve tumor belirtecidir. Pek cok kanser turu ve iyi huylu hastalıkla ilgili olsa bile temel olarak pankreas kanseri ile ilişkili kabul edildiği icin yuksekliği durumunda kanser şuphesi yaratır ve ayrıca pankreas kanseri tedavisine verilen cevabı olcmek icin de değerlendirilmektedir.
CA 19-9 normal değer aralığı kac olmalı? Kan tahlili sonuclarında CA 19-9 değerinin 37 U / mL oranının altında cıkması normal değer olarak kabul edilir. 37 U / mL uzerindeki değer yuksek, 5 U / mL altındaki değer ise duşuk olarak kabul edilir. Ancak duşukluğu durumunda endişe yaratmaz ve farklı testler istenerek doğruluğu kontrol edilir.
Hemen aklınıza kanser gelmesin: CA 19-9 yuksekliği ne anlama gelir? CA 19-9 değerinin 37 U / mL değerinin uzerinde cıktığı durumlar CA 19-9 yuksekliği olarak kabul edilir. Bu antijen direkt olarak pankreas kanseri ile ilişkili olduğu icin yuksek cıktığı zaman ilk olarak kanserden şuphelenilir. Ancak CA 19-9 değeri tek başına kanser teşhisi konulması icin yeterli değildir.
CA 19-9 neden yukselir? Pankreas kanseri Safra yollarında gelişen bir kanser turu olan kolanjiokarsinom Karaciğer kanseri turleri Mide kanseri Kolon kanseri Akciğer kanseri turleri Adenokarsinom Yumurtalık kanseri turleri Yemek borusu kanseri turleri Meme kanseri Rahmin kanseri Pankreatit adı verilen pankreas iltihabı Safra kanalı iltihabı Siroz Hepatit turleri Safra taşı oluşumu Tiroid hastalıkları İnflamatuvar bağırsak hastalıkları Kistik fibrozis Safra yolu tıkanıklığı Safra kesesi enfeksiyonu CA 19-9 yuksekliğine neden olan hastalıklardan bazıları bu şekilde. Listenin ne kadar uzun olduğundan da anlaşılacağı uzere CA 19-9 değeri direkt olarak ilişkili olsa bile yalnızca pankreas kanserinde ya da diğer kanser turlerinde yukselmez. Bu nedenle CA 19-9 yuksekliği ile karşılaştığınız durumlarda hemen endişelenmenize gerek yok.
Pankreas kanserlerinin yuzde 80 ’inde, mide kanserlerinin yuzde 42 ’sinde, kolon kanserlerinin yuzde 24 ’unde CA 19-9 değerinin yukseldiği gorulmektedir. Ancak bazı enfeksiyonlar ve safra taşı oluşumu gibi basit durumlarda da CA 19-9 değerinin yukseldiği gorulur. Bu nedenle kanser teşhisi koymak icin tek başına yeterli değildir.
CA 19-9 testi nasıl ve neden yapılır? CA 19-9 değerinin olculmesi icin uygulanan ilk test kan tahlilidir. Kolunuzdan alınan belirli miktardaki kan uzerinden bu değer olculebilir. Ancak kanser şuphesi olduğu durumlarda ya da farklı şupheler icin pankreastan sıvı almak gibi yontemler kullanılarak da CA 19-9 değeri olcumu yapılmaktadır.
CA 19-9 testi safra kanalı, over, gastroinstestinal sistem, kolon, hepatoselluler, mide ve pankreas kanserlerinde kanser belirteci olarak kullanılabilir. Ancak aynı zamanda safra yolu tıkanıklığı, tiroid hastalıkları, safra kesesi enfeksiyonu, siroz, safra kesesi taşı, pankreas iltihapları, bağırsak hastalıkları icin de takip ve tedavi yanıtı icin olculebilir. En sık kullanıldığı alan ise pankreas kanseri tedavisine verilen yanıtı olcmektir.
Standart tam kan sayım testleri sırasında her zaman CA 19-9 olculmeyebilir cunku bu değerin olcumu icin de bazı on belirtilerin gorulmuş ya da ilişkili değerlerde yukseklik cıkmış olması gerekiyor. Bu konuda sizi en doğru şekilde yonlendirecek olan kişi hekiminizdir. CA 19-9 testi ile birlikte istenen testlerden bazıları şu şekilde;
CEA Bilgisayarlı tomografi Ultrasonografi MRG taraması Biyopsi Endoskopik Retrograt Kolanjiyo Pankreotografi
Pankreas kanseri hakkında bilmeniz gerekenler: CA 19-9 değerinin yuksek cıkması her zaman pankreas kanseri anlamına gelmiyor olsa bile yine de biraz bilgi sahibi olmanızda yarar var. Pankreas, midenin arkasında bulunan ve sindirim enzimleri ile birlikte şeker duzenlemesi icin gerekli hormonları ureten bir organdır. Bu organı oluşturan hucrelerin işlevini yitirmesi ve kontrolsuz tumorlere donuşmesi durumu pankreas kanseri olarak adlandırılır.
Maalesef pankreas kanseri icin risk faktorleri kesin olarak bilinmiyor ancak sigaranın buyuk bir etkisi olduğu bilinmekte. Kişinin yaşı, aile gecmişi, şeker hastalığı, erkek olması, kronik pankreatite sahip olması, kimyasal maddelere maruz kalacak bir işte calışması gibi durumlar pankreas kanserinin risk faktorunu arttırıyor.
Kesin olmamakla birlikte erken evre pankreas kanserinin ilk belirtileri midede başlıyor. Midede şişlik, surekli rahatsızlık hissi ve iştahsızlık en yaygın gorulen belirtiler. Aniden ortaya cıkan şeker hastalığı, pankreas kanserinin en dikkat ceken belirtilerinden bir tanesi. Alkol sonrası yaşanan pankreatit atağı da bir belirti olarak kabul edilebilebilir.
Ne zaman doktora gitmek gerekir? Tum kanser turlerinde olduğu gibi pankreas kanserinde de erken teşhis hayat kurtarır ancak her an kanser olabilirim endişesiyle yaşamak da doğru değil. Kendinizi iyi tanımalı ve boylece vucudunuzda yaşanan sıra dışı durumları hızlı bir şekilde fark etmelisiniz. Ozellikle nedensiz ya da normal olmayan bir şekilde ortaya cıkan mide sorunlarında uzman bir hekime gorunmeniz tavsiye ediliyor.
Pankreas kanseri başta olmak uzere pek cok farklı hastalık nedeniyle yukselebilen CA 19-9 nedir, yuksekliği ne anlama gelir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak konu hakkında bilmeniz gereken detaylardan bahsettik. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaclıdır. Tum sağlık konularında olduğu gibi CA 19-9 değeriniz hakkında da en doğru ve size ozel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.