Ses Kısıklığı, Disfoni

Ses, Boynumuzun on ve orta bolumunde bulunan, ses tellerimizi, nefes borumuzu ve yemek borumuzun başlangıcını da iceren kutu şeklinde, cok karışık fonksiyonları, aynı anda ve karışitırmadan yapabilen, Larenks """"""""Gırtlak"""""""" adını verdiğimiz bolumde oluşur. Kişinin gunluk sozel ifadelerini ve emosyonel durumuna gore sozel yakınma ve ifadelerini vurgular.

Gırtlak bolgesiyle ilgili hastalıkların en onemli habercisi seste, yaşa ve cinsiyete gore beklenen niteliğin olmamasıdır.

Sesin rengi, vurgulanması, netliği ve kalitesindeki değişiklikler hekim ve cevresini uyarıcı bilgiler verir. Tedavi edilsin ya da edilmesin 15 gun icinde duzelmeyen ses kısıklıkları etraflıca değerlendirilmelidir. Ses ile ilgili olan sesteki her turlu catallaşmalar, titreşimler, boğuk ses ve diğer tum ses değişiklerinin hepsine ses kısıklığı denir. Sesin ana mekanizması olan ses tellerinde oluşabilecek herhangi bir oluşum, hastalık ya da problem ses kısıklığına yol acabilir.

Akciğerlerimizden nefes verme esnasında, yukselen hava sutunu ses tellerimizden gecerken, şahsın o andaki emosyonel durumuna gore, a, e, i, o, u v.s. gibi harf ve kelimelerin, ses telerini titreştirmesi ile bir yapı kazanır ve bu işaretli ses sutunu yukseldikce, gırtlak kapağı, bademcikler, yumuşak damak, dil, dişler, kucuk dil, genizde artikule olur. Yuz kemikleri icinde bulınan sinuslerde rezonas kazanır ve ses olarak dış ortamda dağılır. Bu yapılarda ozellikle ses tellerinde bir patoloji oluşursa o zaman bir ses kalitesi bozukluğu veya daha ileri donemlerde ses kısıklığından bahsederiz.

Ses kısıklığına sebep olabilecek hastalıklar arasında;
Akut ve kronik larenjitler (Gırtlak iltihabı)
Ses teline hareketi sağlayan sinirin felci
Laringofarengeal reflu (midedeki asit salgısının gırtlağa gelerek bu bolgeyi tahriş etmesi)
Sesin yanlış kullanımı
Ses tellerinde oluşan odem
Ses tellerinde nodul, kist veya polip gibi oluşumlar
Gırtlakta oluşan iyi ve kotu huylu tumoral kitleler
Gırtlağa veya sesteli sinirine gelen darbeler
Sesteli sinirini etkileyen beyin, boyun ve akciğerler bolgesindeki ceşitli hastalıklar
Psikolojik sebepler
Doğumsal patolojiler ve doğum travması sayılabilir.

Ses kısıklığı iki haftadan uzun surerse ve belirli bir nedeni yoksa bir kulak burun boğaz ve baş boyun cerrahisi uzmanına muayene olmanız gerekir.
Ayrıca ses kısıklığı ile beraber nefes alma zorluğu, nedensiz ağrı bulunması, ağızdan kan gelmesi, birkac gunden uzun suren tam ses kaybı veya seste şiddet değişikliği, yutma zorluğu veya boyunda kitle (şişlik) gibi şikayetlerde daha da aceleci olmak gereklidir.

Poliklinik şartlarında ses kısıklığını tespit etmek icin ya larinks aynası ya da endoskop adı verilen goruntulume sistemi kullanılır. Bu iki yontemle sıklıkla ses kısıklığına neden olan etken tespit edilir. Bazı hallerde stroboskop denen ozel bir alet veya genel anestezi altında direkt gırtlak bolgesi muayenesi gerekebilir.

Bunların dışında gerekli hallerde ses kısıklığı tanısı icin yapılabilecek tetkikler arasında:
Akciğer grafisi
Sinus filmleri
Alerji testleri
Şeker hastalığı, tuberkuloz gibi hastalıkların araştırılması
Gırtlak bolgesinin bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonansla incelenmesi
Tumor gorulurse biyopsi alınıp incelenmesi
Ses teli sinirinin felcinde beyinle ilgili filmler (ozellikle manyetik rezonans goruntuleme)
Ses teline yapılacak EMG tetkiki

Ses kısıklığının olmaması veya olursa da kolay iyileşmesi icin dikkat edilecek bazı durumlar:
- Sigara ve alkol kullanılmaması,
- Sesin doğru tonda, kalınlaştırma ve inceltmeleri fazla yapmadan, kullanılması
- Diyaframı kullanarak, gırtlak kaslarını cok yormadan konuşulması
- Bol su icilmesi
- Boğaz temizleme hareketini yapmaktan kacınılması

Gastro Osefagal Reflu' su olan Hastalar, (Mideden asit kacağı olan hastalar) icin;
- Akşam saatlerinde cay, kahve, kola, alkol alınmaması,
- Mideyi dolduracak kadar ağır yemek yenmemesi,
- Yemek yiyip hemen yatılmaması,
- En son saat 6.00 veya 7.00 de akşam yemeği yenmesi
- Yuksek yastıkta yatılması
- Bulunduğunuz ortamın nemi ve ısısının uygun olması
- Surekli ve şiddetli oksurukten kacınılması tavsiye edilir.

Ses kısıklığının tedavisinde ses kısıklığına neden olan hastalığa gore değişen pek cok tedavi yontemi vardır:
- Ses teli iltihabı hallerinde genellikle medikal tedavi (ilac) yeterlidir
- Ses teli felcleri bazen tumoral hastalıklara bazende guatr ameliyatı sırasında gelişen komplikasyonlara bağlı olmaktadır.
- Tumoral hastalıkların tedavisinde cerrahi, radyoterapi ve ışın tedavisi kullanılır. Ameliyat sırasında gelişmiş ses teli felclerinde de sesteki değişikliği duzeltmeye yonelik ceşitli cerrahi tedaviler uygulanmaktadır,
- Laringofarengeal reflu hastalığı olan vakalarda hem medikal tedavi hem de hastanın alacağı bazı onlemler gereklidir,
- Ses tellerinde bulunan nodul ve polip gibi patolojilerin tedavisinde ise ses terapisi cok onemli bir yere sahiptir.

www.drselcukonart.com

[h=2]Bursa Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]