
‘Nedeni bilinmiyordu’
Kovid-19’un erken doğuma neden olduğuna dair dünyada ve Türkiye’de birçok araştırmanın olduğunu ama kendi araştırmalarının bunun nedenini ortaya çıkardığını anlatan Prof. Dr. Can, “Kovid-19’un gebelerde sorunlar çıkardığını ve erken doğuma neden olduğunu biliyorduk ama bunun nedeni bilinmiyordu. Biz de virüsün, vajinal mikrobiyotayı etkileyerek iyi ve kötü mikrop dengesini bozup bozmadığı fikrinden yola çıktık” diye konuştu.
İki sene süren çalışmalar sonucunda ortaya konulan sonuca ve yayına çok ilgi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Can, “Bu yönüyle dünyada ilk çalışma. Pandemi döneminde çalışmalarımızı aktif olarak sürdürdük. Hastanemizde tedavi gören ciddi Kovid-19 hastası gebelerden örnekler aldık. Şimdi bir sonraki aşama hayvan deneyleri. Sadece Kovid-19 olarak düşünmeyin, birçok viral enfeksiyonda bu yaşanabilir” dedi.
Gebelerden örnek
Kovid-19’un gebelerde erken doğuma neden yol açtığı sorusundan yola çıkarak yaptıkları araştırma hakkında Doç. Dr. Çelik de şunları anlattı: “Kovid-19’un zaten erken doğuma neden olabileceğini biliyorduk ama bunun altında yatan neden tam olarak bilinmiyordu. Gebelerimizden 11 ve 21’inci haftalarda örnekler alıyorduk. Bu örnekleri toplarken bazı gebelerimiz ikinci örnekleri almadan Kovid olunca, ‘Acaba Kovid vajinal mikrobiyotayı etkileyip buradaki yararlı mikropları öldürüp böyle mi erken doğuma sebebiyet veriyor’ diye merak ettik. Kovid olan gebelerden aldığımız örneklerde de bunu gördük. Toplamda Kovid-19 hastası gebeden ve 28 kontrol hastasından örnek aldık.
Kovid hastası gebelerimizin dördünün durumu ciddiydi, üçü yoğun bakımdaydı ve yedisi de orta derece hastaydı. Yüzde 70’inde bu mikrobiyotanın değiştiğini gözlemledik. İki hastamız erken doğum yaptı. Hatta bir bebeğimiz 25 haftalık doğdu. O dönem aşı henüz olmadığı için gebelerimiz aşısızdı. Bu da bize aşının önemini aslında bir kez daha gösterdi.”