Cocuklar buyurken her yaşa ozgu sosyalleşmelerden bahsedebiliriz. 1 yaşındaki bebeğin cevresindeki kişileri ayırt edebilmesi, kendini ifade etmeye calışması sosyalleşme olarak adlandırılırken, 2,5 yaşındaki bir cocuğun parkta kaydıraktan kayarken diğer cocuklarla goz temasında bulunması, onlarla konuşmaya calışması, elindeki oyuncağını vermesi-alması da sosyalleşmenin bir evresidir. Bu evreler aileler tarafından ne kadar desteklenirse ve geri bildirimlerle beslenirse cocukta oz guven ona paralel olarak gelişim gosterecektir.
En etkin ve fark yaratan sosyalleşme ilkokula başladıktan sonra olmaktadır. Cunku cocuk gercek anlamada ilk kez aileden ayrılmakta ve kendi yaş grubundan bir cocuklarla aynı sosyal mekanı paylaşmaktadır. Bu arada da ciddi anlamada ilk kez dış otorite ile tanışmaktadır. Tum bunlar cocuk icin hem yeni, hem heyecan uyandırıcı hem de hata yapmamalıyım duygusunu yaşatan ilklerdir. Elbette bunların temelleri ilk olarak aile icinde atılıyor, şanslı olan cocuklarda ise okul oncesi eğitim ile pekiştirilmektedir.
Gunumuzde buyuk kentlerdeki apartman icindeki yaşamlar, alışveriş merkezlerine sıkıştırılmış sosyal etkinlikler, cekirdek aile olarak yaşamın artması, buyukanne, buyukbaba vs. kavramlarının cekirdek aile icindeki yerinin fiziksel olarak biraz uzaklaşmış olması, komşuluk yaşantılarının azalmış olması, teknolojinin ilerlemesi ile internet ve sosyal paylaşım ağlarının artması ile sosyalleşmenin, facebook gibi sanal yapı icinde gercekleşmesi, cocukları ve genclerin sosyalleşmelerine kısıtlama getirmektedir. Buna paralel olarak gunumuzde aileler tum bunların farkında olup, ne yapabiliriz sorusuna cevap olarak , kreş eğitimine ağırlık vermektedirler.
Okul oncesi eğitimde cocuklarımızda bilişsel yapılanmada, dil gelişiminde, motor becerilerinde, sosyalleşmelerinde olumlu katkıları bulunmaktadır. Ailede tek cocuk olarak buyuyen bir cocuk icin yuvada diğerleri ile oyuncağını paylaşmak, kızdığını doğru bir şekilde ifade etmek-vurmak yerine “sana kızgınım şu sebepten” diyebilmek- barışmayı oğrenmek, kendi aile yapısının dışında başka aile yapısından cocuklar ile tanışıp, surekli iletişimde kalarak, farklı yapı ve kulturdeki diğerlerini olduğu gibi kabul edebilme becerisini kazanmak, ne istediğini tam olarak anlatabilmek, neyi ne zaman yapma ve ifade etme becerisi kazanmak okul oncesi eğitimin cocuklarımızın sosyalleşmesinde bulunduğu katkılardan bir kacıdır.
Cocuklarda yaş faktoru cok onemlidir. 0-1 yaş aralında 1 aylık fark bile iki bebek arasında dikkat cekerken yaşın artması ile beraber bu dikkat cekme ozelliği de azalmaktadır. 4 yaşındaki bir cocuk kendi dunyasında oyun yaratmayı daha cok tercih ederken 6 yaşındaki bir cocuk daha cok arkadaşları ile oyun kurarak oynamayı tercih edecektir. Buradan da şunu soylemek mumkun. Aynı yaş grubundaki cocuklar bir arada daha etkin bir şekilde sosyalleşebilmektedirler. Bu cocukların ilgi alanları ve gelişim evreleri birbirine benzer olacağı icin birbirleri ile paylaşımları artacaktır.
Buradan ailelere şunu soylemek daha faydalı olacaktır diye duşunuyorum. Cocuklarınızı kendi yaşına yakın cocuklarla arkadaş ortamında bulundurmaya , yada arkadaş secimlerinde buna dikkat etmelerine yardımcı olunuz. Cunku cocuklar aynı duygu ve duşunceyi paylaşamıyorlarsa mekanı ve de mekanın sunduğu imkanları da paylaşmayacaklardır. Kısacası sosyalleşmeyeceklerdir. Boylece cocuklarınızın duygusal alanlarında daha sağlıklı gelişmelerine de destek vermiş olacaksınız. Cunku, farklı yaş grubundan cocukların arkadaş olması, onların duygusal acıdan yorulmalarına, kendi yaşlarına duygusal ve bilişsel yetilerini yaşayamamalarına, diğer yaşa ozentiye sebep olabilmektedir. Altı yaşındaki, iki kız cocuğu beraber evcilik oynamayı tercih edecek, ve oyunun her safhasında beraber hareket edebilecekken, bu oyunu 3 ve 6 yaşında iki kızın oynadığını duşunursek, uc yaşındaki kızımız oyuncaklara daha cok sahip olmak isteyecek , onlarla tek başına oynamak isteyecek yada oyuncakları merak edeceği icin sokup takmayı tercih edecektir. Her ne kadar bu ikili iletişim uzaktan bir sosyalleşme gibi gorunse de temelde cok da sağlıklı, işe yarar bir etkileşim değildir.
Ozet olarak diyebiliriz ki; gunumuzun cocukları icin sosyalleşme her ne kadar ailede başlasa da bu zayıf kalmakta, şanslı olup, imkanları olan ailelerin cocukları okul oncesi eğitimden faydalanabilmektedirler. Bunun yanında cocuklarda sosyalleşmede onemli olan aynı- yakın yaş grubundaki cocukların arkadaş olmalarını sağlamak gerekiyor. Yaş arttıkca da sosyalleşme ne yazık ki sosyal paylaşım siteleri icinde sınırlı kalmakta ve duygusal travmaların hakim olduğu genclerimiz toplum icinde kendilerine uyum, denge unsurları aramaktadırlar.
[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]
Okul oncesi eğitimin cocuk gelişimine katkısı
Sağlık0 Mesaj
●19 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Kültür & Yaşam & Danışman
- Sağlık
- Okul oncesi eğitimin cocuk gelişimine katkısı