Okullarda enfeksiyon sık gorulur, okullar enfeksiyonların yayılması icin ideal alanlardır. Cunku farklı yaş gruplarından bircok cocuk biraraya gelir ve bu cocukların bazıları yeterli kişisel bakım yapmayı bilmiyor olabilirler ve ayrıca cocukların bağışıklıkları tam değildir.
Enfeksiyon nedir?
Enfeksiyonlar gozle gorulmeyen mikroorganizmalar aracılığı ile olur. Organizmalar, insan, cevre ve hayvan gibi farklı ortamlarda olabilir. Bakteriler, virusler, mantarlar ve parazitler enfeksiyonlara yol acabilirler. Bakteriler kızıl, menenjit, virusler kızamık, kabakulak gibi enfeksiyonlara yol acabilirler. Butun enfeksiyonlar bulaşıcı değildir. Mesela kulak enfeksiyonu genelde cocuktan cocuğa bulaşmazken, su cicği hızla bulaşır.
Kimler enfeksiyon acısından risklidir?
Herkes enfeksiyon acısından risklidir. Cocuklar mikroorganizmalarla karşılaştığında bazı faktorler hasta olup olmayacağını belirler. Etken mikroorganizma, etkenin hastalık yapma gucu, bağışıklık sistemimizin ne durumda olduğu ; etken ile karşılaştık mı?, direncimiz var mı? Gibi cok ceşitli faktor hasta olup olmayacağımızı belirler. Suciceği gibi bazı enfeksiyonlardan sonra omur boyu bağışıklık kazanılırken grip gibi bazı enfeksiyonlar ile temas sonrası tekrar tekrar hastalanabiliriz.
Enfeksiyonlar nasıl yayılır?
Sindirim sistemi yoluyla; ishal gibi
Solunum yoluyla (goz-burun-ağız ve akciğer salgıları ile); grip gibi
Direkt temas ile;cilt enfeksiyonu, uyuz gibi
Enfekte kan ile temas ile; hepatit B, C ve HIV gibi
Bulaşmış yiyecek ve icecekler yoluyla; besin zehirlenmesi gibi
Gastrointestinal sistem yoluyla bulaşma;
Bazı hastalık etkenleri bağırsaklarda yaşar, coğalırlar ve dışkı yoluyla vucuttan dışarıya atılırlar. Bu hastalıkların yayılması icin dışkının ellere, eşyaya ve yiyeceklere bulaşması ve yutulması ile olur. Bu fekal-oral yol olarak adlandırılır ve tuvalet sonrası ellerde yerleşme sonucu olur. Eller aracılığı ile kalem, kapı kolu , masa gibi nesnelere gecer ve başkalarının etkeni almasına neden olur. Bircok mikrobik ishal ve hepatit A gibi enfeksiyonlarda yayılım bu şekilde olur. Bu nedenle el temizliği en onemli hastalıktan korunma yollarından biridir. Cocuklarımıza el temizliğini ve onemini iyi oğretmeliyiz. Ozellikle kucuk sınıflarda ve anaokullarında oğretmenlerin bu konudaki kontrolu de onem taşımaktadır.
Solunum yoluyla bulaşma;
Bazı enfeksiyonlar gozler, burun ve ağız gibi havayolları ve akciğerlerde yaşayan ve coğalan mikroorganizmalar nedeniyle olur. Bazı organizmalar elden ele veya eşyalar aracılığı ile direkt temas yoluyla bulaşırken bazıları hapşırık ve oksuruk gibi yollarla partikul aracılığı ile yayılım gosterir. Partikul yoluyla bulaşma enfekte(hasta) kişidem diğerine geciş icin 90-100 cm gibi yakın bir temas gerekir ( grip, meningokoksemi, kabakulak gibi). Bazı enfeksiyonlarda ise damlacık havada asılı kalarak ve akım yoluyla taşınarak daha geniş alanlarda bulaşıcı olabilir (kızamık, su ciceği, tuberkuloz gibi)
Direkt temas ile bulaşma;
Konjonktivit, bakteriyel cilt enfeksiyonları, ve uyuz gibi bazı enfeksiyonların bulaşması icin direkt temas gerekir. Opucuk hastalığı gibi bazı hastalıkalrda ise tukuruk gibi vucut salgıları ile temas ile enfeksiyn bulaşabilir.
Kan yoluyla bulaşma;
Hepatit B, ve HIV (AİDS) kan yoluyla bulaşan 3 onemli enfeksiyondur. Hasta kişilerin kanları diğer kişilerin kan akımına bulaşırsa hastalık bulaşma riski mevcuttur. Sağlam ciltten bulaşma riski yoktur, etkin bariyer gorevi gorecektir cilt.
Besinler ve Su yoluyla bulaşma;
Besinler ve suda mikroorganizmaların urtettiği toksik maddeler ve mikroorganizmaların kendinin bulunması sonucu besin zehirlenmesi gozlenir. Besinler ve su mikroorganizmaların taşınması icin bir aracı gorevi gorurler.
Enfeksiyonların onlenmesi ve kontrolu icin yapılabilecekler;
Risk altındaki kişilerin aşılanması
Enfeksiyon kaynağını uzaklaştırmak; Okula hasta olarak gelen veya okulda hastalanan oğrenci bulaştırma riski var ise eve gonderilmelidir.
Bazı standart onlemlerin alınması ve basit hijyenik kurallara dikkat edilmesi-oğretilmesi; El hijyenine onem verilmesi ve vurgulanması, cevre temizliğine dikkat edilmesi, atıkların uygun toplanması gibi hususlara dikkat edilmelidir. El yıkama enfeksiyonların yayılmasını onlemek icin en basit ve etkin yoldur. Ellerin hangi durumlarda ve nasıl yıkanacağı etkin bir şekilde oğretilmelidir. Havlu-diş fırcası, su bardağı ve sulukların paylaşımının onlenmesi gerekir.
Oksuruk hapşırık gibi durumlarda başlını cevirmeyi, ağzını kapamayı ve eller eğer salgılarla temas ederse etkin şekilde yıkanması oğretilmelidir. Kullanılan kağıt mendiller kapalı cop kutularına atılmalıdır.
Alınabilecek onlemler ve dikkat edilmesi gerekenlere rağmen enfeksiyonları her zaman onlemek elbette mumkun olmayacaktır. Okul veya kreşin ilk yıllarında fazla etkenle temas etmemiş bağışıklığı azyıf olan cocuklarda hastalıklarla karşılaşma riski herzaman daha fazladır. Bu nedenli dengeli duzenli beslenme, duzenli uyku onemli olmaktadır. Cocuğun hastalıklara yanıtına, bağışıklık sisteminin, beslenmesinin ve gelişiminin durumuna gore hekimizin de onerisi ile direncini arttırmak amacıyla bazı bitkisel destekler, vitamin destekleri de planlanabilmektedir.

[h=2]Bursa Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]