Giriş
Multipleks PCR teknolojisi, hastalık etkenlerinin belirlenmesinde yeni bir teknolojidir. Avantajı, birden cok hastalık etkeninin tek calışmada ortaya konulabilmesi, yontemin hassas olması, kultur gibi antibiyotiklerden etkilenmemesi ve aynı zamanda da hızlı sonuc alınabilmesidir. Tum bu nedenlerle, dunyada bu teknoloji giderek artan oranda tanı alanında kullanılmaya başlanmıştır.
Yontem
Laboratuvarımızda** bu yontem, iki yıldan beri kullanılmaktadır. Bu amacla, dışkı orneklerinin incelenmesinde PathoFinder (Hollanda) firmasının CE onaylı Multipleks PCR kiti kullanılmaktadır. Bu kit ile 9 bakteri, 4 protozoon ve 4 virus olmak uzere, 17 patojen birlikte saptanabilmektedir.
Bulgular
Bu calışmada, 2014 Eylul ile 2015 Mayıs ayları arasında laboratuvarlarımızda incelenen 162 dışkı orneği incelenmiştir. Bu orneklerden 51 (%31.5)’i incelenen 17 etken yonunden negatif, 111 (%68.5)’i ise pozitif bulunmuştur. 111 pozitif ornekte, toplamda 119 patojen saptanmıştır. 8 hastada, birden fazla patojen bulunmuştur.
Bulunan 119 patojenden 95 (%79.8)’i bakteri, 16 (%13.5)’sı virus ve 8 (%6.7)’i de protozoondur.
Bakteriyel Etkenler: 62 hasta orneğinden 68 (%42)’inde Salmonella sp., 13 (%8)’unde Clostridium difficile toksin A/B, 7 (% 4.3)’sinde Shiga toksin oluşturan E.coli
( STEC), 2 (% 1.2)’sinde Campylobacter jejuni, 1’inde Campylobacter sp., 1’inde Aeromonas sp., 1’inde Shigella sp., 1’inde de Yersinia enterocolitica saptanmıştır.
Viral Etkenler: 162 dışkı orneğinden 12 (%7.4)’sinde Norovirus, 2(%1.2)’sinde Astrovirus, 1’inde Rotavirus ve 1’inde de Adenovirus saptanmıştır.
Protozoal Etkenler: 162 dışkı orneğinden 3 (%1.85)’unde Giardia lamblia, 4(%2.47)’unde Dientamoeba fragilis ve 1’inde de Crytosporidium sp. saptanmıştır.
Tartışma ve Sonuc
Multipleks PCR teknolojisinin, gastrointestinal patojenlerin saptanmasında oldukca verimli ve başarılı bir yontem olduğu gorulmektedir. 162 dışkı orneğinden, 111 (% 68.5)’inde pozitiflik saptanması bunu ortaya koymaktadır. Kultur ve diğer inceleme yontemleriyle bu oranda bir pozitiflik yakalamak neredeyse olanaksızdır.
Ayrıca, bu kadar farklı ve ceşitli patojenin tek bir calışmada ve cok hızlı olarak
(1 gunden az surede) ortaya konulması, hem tanıda hızlılık sağlamakta, hem de hasta maliyetlerini ciddi oranda azaltmaktadır.
Alınan sonuclar, bugune kadar var olan bilgilerimizi de değişikliğe uğratacak niteliktedir. Şoyle ki:
Bakteriler icinde Salmonella sp.’nin net bir ustunluğu gorulmektedir. Clostridium difficile toksin A/B’nin de azımsanmayacak oranda bulunduğu gorulmektedir (13 olgu, %8). Ayrıca, STEC de onemli bir oran oluşturmaktadır. Campylobacter jejuni de tanıda duşunulmelidir.
Virusler icinde, genellikle tanıda Rotavirus ve Adenovirus aranmaktadır. Halbuki, bu yontemle Norovirus’un 12 olguyla (%7.4) onde olduğu ve Astrovirus’un ikinci sırada olduğu gorulmektedir.
Protozoonlar icinde de Giardia lamblia ( 3 olgu, %1.85) ve Dientamoeba fragilis (4 olgu, %2.47) onde gorunmektedir. 1 hastada da Cryptosporidium sp. saptanmıştır.
Multipleks PCR yonteminin, gastrointestinal patojenlerin incelenmesinde geniş etken spektrumu olan, hızlı, ekonomik ve başarılı bir yontem olarak rahatlıkla kullanılabileceği ve bu amacla kullanılan yontemler icinde giderek en cok kullanılacak tanı yontemi olacağı goruşune varılmıştır.
**Gelişim Tıp Laboratuvarları
01/06/2015
Prof. Dr. Paşa Goktaş
İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı

[h=2]İstanbul Enfeksiyon Uzmanı uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]