Mesane Tumorleri (İdrar Kesesi Tumorleri) Mesane (idrar kesesi) kanseri, mesanenin duvarını oluşturan dokulardan kaynaklanan kotu huylu tumorlerdir. Mesane kanserlerinin %90’ı transizyonel hucreli karsinomlar adı verilen mesanenin ic yuzeyini doşeyen hucrelerden kaynaklanan tumorler oluşturur. Erkeklerde prostat, akciğer ve kalın barsak kanserlerinden sonra dorduncu sıklıkta gorulen kanserdir. Erkeklerde kanser vakalarının yaklaşık olarak %10’nu oluşturur. Kadınlarda en sık gorulen sekizinci kanserdir ve tum kanser vakalarının %4’unu oluşturur. Mesane kanseri cocukluk dahil her yaşta olabilir. .Ortalama gorulme yaşı 65-70 dir. Vakaların 2/3 u 65 ve daha yaşlılarda gorulur. 35 yaşın altında nadir gorulur,ancak hızlı sanayileşme ile birlikte bu tumorlerde yaş sınırı giderek aşağıya cekilmektedir. Erkekler kadınlardan 2 - 3 kat daha fazla mesane kanserine yakalanırlar. Tanı konulduğunda %85 kanser mesaneye sınırlı, %15 inde ise cevre dokulara veya uzak organlara yayılmalar mevcuttur. Mesane kanseri, prostat kanserlerinden sonra gunumuzde erkekler arasında en sık gorulen kanserlerdendir (genitouriner sistemin 2. sık kanseridir).

Gorulme sıklığı yaşla orantılı olarak artmaktadır. Genc yaşta gorulen tumorler genelde daha iyi histolojik yapıya sahiptirler ve daha iyi bir seyir gosterirler.Mesane tumorlerinin sıklığı bolgelere ve ulkelere gore değişkenlik gosterir. Mesane Kanserinde Risk Faktorleri? Herhangi bir hastalığın gelişim olasılığını arttıran nedenlere risk faktoru adı verilir.

 Kimyasal ajanlara maruz kalma (petrol, boya, deri sanayinde calışanlar vb)

 Sigara

 İleri yaş, erkek ve beyaz ırk

 Yağlı ve kızarmış yiyeceklerin aşırı tuketimi

 Genetik yatkınlık

 Karın alt bolgesine ışın tedavisi (radyoterapi)

 Kemoterapi uygulamaları

 İnfeksiyonlar

 Mesane taşı, uzun sureli tahriş

 Aşırı ağrı kesici kullanımı Mesane kanserinin gelişiminde en onemli risk faktorleri sigara icmek, cinsiyet ve diyettir.

Sebepleri Gunumuzde yuzeyel ve yavaş ilerleyen mesane tumorlerinin genetik bir yatkınlığından soz edilebilir. Bircok tumor baskılayıcı genin inaktivasyonu mesane kanseri oluşumunda rol oynadığı bildirilmektedir. Gunumuzde mesane kanseri oluşumu ile ilgili olduğu gosterilen en onemli tumor baskılayıcı genler TP53 ve hucre siklusu inhibitorleri RB, P21, P27 ve P16’dır.Etyolojisinde genetik yatkınlığın dışında mesleki kanserojenler,sigara,kronik mesane iltihapları,meane taşı,yabancı cisimler,ışın tedavisi,bazı ağrı kesiciler,suni tatlandırıcılar,kemoterapik ilaclar ve gıdalar sayılabilir.Sigara mesane tumorlerinin en onemli nedenlerindendir,sigara icenlerde mesane gelişimi 4 kat daha fazladır.Mesleki kanserojenler,kimyasal madde,boya,lastik,deri sanayinde calışan işciler,kuru temizleyici,kağıt sanayi,petrol sanayi,kozmetik sanayi,diş teknisyenliği,gaz ve alimunyum sanayinde calışanlarda daha cok gorulmektedir

Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyon gecirenlerde,uzun suren mesane taşı hastalığı olanlarda,uzun sureli sonda veya kateter takılanlarda,uzun sure fenasetin ağrı kesici kullananlarda daha cok gorulmektedir.Mesane bolgesine yapılan yuksek doz ışın tedavisi kanser insidansını 4 kat artırmaktadır.Bir kemoterapatik ilac olan siklofosfamid mesane tumoru gelişmesi acısından bir risk teşkil etmektedir. . Bulgu ve Belirtiler Mesane tumorunun en sık bulgusu idrarda ağrısız pıhtılı kanamadır. İdrarda ağrısız ve aralıklı kanama, hastaların yaklaşık olarak %85’inde gorulmektedir,kanama gozle gorulebilir veya mikroskopik olarak gorulen kanamalar şeklinde olabilir.Bazı hastalarda sistitizm dediğimiz bulgular olabilir, sık idrara cıkma, idrar yaparken yanma, zor idrar yapma gibi yakınmalar da mesane tumorunun ilk belirtileri olabilir. Kanama ile idrardan pıhtılar da gelebilmektedir. Yayılıma bağlı ağrı olabilir, ileri evrede diğer kanserlerdede gorulen halsizlik yorgunluk,kilo kaybı,kemik ağıları,sırt ve baş ağrıları,kanlı balgam,sarılık ile kendini gosterebilir,Bobrek boşaltım kanallarını tıkarsa bobrek ağrısı ve ure yukselmesi olabilir.Bunların yanı sıra karın alt bolgesinde veya bel bolgesinde ağrı bu yakınmalara eşlik edebilir.Muayene bulgusu olarak hastalarda genellikle tipik bir muayene bulgusu yoktur.Ancak ileri evre ise karın bolgesinden hissedilebilir.Karaciğerde buyume ve omuzda beze ele gelebilir. .

Tanı Tanıda idrar tetkikleri onemli yer tutmaktadır. Tam idrar tahlilinde idrarda kan hucrelerinin (eritrosit) gorulmesi tumor şuphesini ortaya koymalıdır. İdrar Sitolojisi İdrarın bir patolog tarafından incelenip kanser hucrelerinin saptanmasına dayanan bir yontemdir. İdrar sitolojisi sensitivitesi duşuk dereceli tumorlerde duşuk, yuksek dereceli tumorlerde ise en fazla %80 olan bir yontemdir.Yuksek dereceli tumorlerde daha etkindir.Amam duşuk iyi dereceli tumorlerde etkinliği zayıftır.Sistitlerde yalancı pozitiflik verebilir. Sitolojinin cok duyarlı olmaması araştırmacıları daha duyarlı testleri araştırmaya sevketmiştir.Gunumuzde tanıda kullanılan bazı testler BTA stat ve NMP22 yurdumuzda da kullanılan testlerdir.

Ancak kucuk tumorler ve iyi dereceli tumorler icin sensitiviteleri duşuktur. Diğerleri ImmunoCyst ve UroVision DNA FISH testleridir. ImmunoCyst muhtemelen kucuk ve duşuk dereceli kanserler icin en yuksek sensitiviteye sahipken, UroVision DNA FISH en yuksek spesifiteye sahiptir.Flow sitometri mesane tumorlerini %80 teşhis eder,ama sitoljide olduğu gibi yuksek dereceli tumorlerde daha duyarlıdır,ama bu testin guvenirliği sitolojiden daha yuksektir. Sistoskopi Mesane tumorlerinin en onemli tanı yontemidir.Mesane tumorunden şuphelenildiğinde kesin tanı icin en kolay ve emin yontemdir. İdrar yolundan (uretra) optik bir aletle girilerek 8-10 kat buyutulmuş goruntulerle idrar kesesinin icerisi gorulebilir. Fleksibl sistoskopi lokal anestezi ile bile yapılabilen basit ancak cok değerli bir tanı yontemidir. Goruntuleme Yontemleri Mesane tumoru tanısında en basit goruntuleme yontemi karından yapılan ultrasonografidir (Batın Ultrasonografisi). Belirli bir buyukluğe ulaşan tumor ultrasonografide goruntulenebilir,ama yeni başlamış tumorler goruntulenemeyebilir.Hematuri (idrarda kanama) ile gelen hastadan ilaclı goruntuleme yapılmalıdır,ilaclı goruntuleme olarak IVP ve Bilgisayarlı tomografi kullanılabilir.. Diğer yontemler Bilgisayarlı tomografi (CT/BT), Manyetik Rezonans (MRI) ve İntravenoz Urografi’dir (İVP).

Ayrıca Pozitron Emisyon Tomografi’si (PET) de bu hastalığın yayılım derecesini gostermede cok yararlıdır. Evreleme Mesane duvarı 3 ana tabakadan oluşmaktadır. 1) Mukoza ve Lamina propria 2) Muscularis propria (kas tabakası)ve 3)seroza.Mesane tumorlerini bu tabakaların tutulumuna gore evreleme yapılır,evreleme yapılacak tedavinin şekli ve takibi icin cok onemlidir. Ta tumorler mukozaya sınırlı,papiller tumor. T1 tumorler ise lamina propria’ya bulaşmış tumorlerdir. T2 evresinde yuzeyel kas tabakası, T3 evresinde de derin kas tabakası tutulmuştur,T3a derin kas tabakasını mikroskopik olarak aşmış,T3b mesane duvarını makroskopik olarak aşmış. Karsinoma insitu ( Cis ) denen tumorler de mukozada yerleşik ancak zamanında uygun tedavi yapılmadığında hasta icin tehlikeli olabilecek yuksek dereceli kanserlerdir..T4 komşu organları tutmuş ise, Yukarıda tarif edilen klinik evre dışında tumorun davranışını belirleyen mikroskobik evreleme de vardır. Duşuk dereceli tumorlerde daha iyi davranış beklenirken, yuksek dereceli tumorlerde daha agresiv bir seyir beklenir. Tedavi Mesane tumoru şuphesi olduğunda genel/spinal(belden) anestezi altında idrar yolundan girilerek tumor kazınarak tedavi edilmelidir (Transuretral Rezeksiyon : TUR). Ozel bir tel ile elektrokoter yardımıyla kazınan tumor dokuları patolojik incelemeye gonderilmelidir. Bazı olgularda idrar kesesinin normal gorulen bolgelerinden ve şupheli gorulen alanlardanda parca alınmalı ve patolojiye gonderilmelidir. Mesane tumorlerinde bir cok tedavi seceneği vardır.Evreleme yapılarak tedaviye gitmek daha iyidir,

MESANE KANSERİNDE EVRELERE GORE TEDAVİLER Evre 0 mesane kanseri (Karsinoma in situ) Mesanedeki evre 0 mesane kanseri olgularında uygulanabilecek tedaviler:

• Transuretral rezeksiyon (TUR)

• TUR ve sonrasında mesane icine bolgesel biyolojik tedavi ya da kemoterapi
• Segmental (parsiyel) sistektomi

• Radikal sistektomi Evre 1 mesane kanseri

• Transuretral rezeksiyon (TUR)

• TUR ve sonrasında mesane icine bolgesel biyolojik tedavi ya da kemoterapi

• Segmental (parsiyel) sistektomi

• Eksternal (dışarıdan) radyoterapi veya tek başına radyasyon cekirdekcikleri ile radyoterapi Evre 2 mesane kanseri

• Radikal sistektomi ve lenf bezlerinin cıkartılmas

ı • Radikal sistektomi ile birlikte kemoterapi

• Kemoterapi ile kombine eksternal (dışarıdan) radyasyon tedavisi

• TUR

• Segmental (parsiyel) sistketomi Evre 3 mesane kanseri

• Radikal sistektomi ve lenf bezlerinin cıkartılması

• Radikal sistektomi ile birlikte kemoterapi • Kemoterapi ile kombine eksternal (dışarıdan) radyasyon tedavisi Evre 4 mesane kanseri

• Radikal sistektomi

• Şikayetlerin azaltılmasına yonelik (palyatif) radyoterapi

• Şikayetlerin azaltılmasına yonelik (palyatif) sistektomi

• Sistemik kemoterapi Erken teşhis edilmesi ile tedavi etme şansı yuksektir. Bazı tedavi yontemleri halen daha klinikte tedavi amacıyla kullanılan standartlaşmış tedaviler iken, bazı tedaviler klinik uygulamaları icin değerlendirme aşamasındadır.

Tedavi şu şekilde
1-Transuretral Rezeksiyon (TUR): Mesane tumorunun sistoskop kullanılarak cıkarılması.

2-İntravezikal Tedavi: Mesane icine ilac verilerek kanser hucrelerinin oldurulmesine dayanan bir tedavidir.

3-Kemoterapi

4-Radyoterapi

5-Sistektomi: Mesanenin ameliyat ile cıkarılması Yuzeyel tumorlerde (Ta, T1) TUR kalıcı bir iyileşme sağlayabilir. Bazı mesane tumor tipleri TUR gibi cerrahi işlemlerle tam ortadan kaldırılamayabilir. Bu tumorler genellikle yuksek grade’li birden fazla sahada gorulen tumorler ve 4 cmden buyuk tumorlerdir. Cerrahi işlem sonrası mesanede kalan tumor hucrelerinin tekrar coğalarak tumor oluşturmaması ve mesanenin daha derin katlarına ilerleyerek cevre dokulara sıcramaması icin ozel tıbbi ilaclar mesane icerisine verilerek kalan tumor hucreleri yok edilebilir. Bu tedavilerin tumune intravezikal tedaviler denir. Genellikle hastanede yapılır.Mesaneye ince bir kateter yerleştirilir. Uygulanan ilac ya kanser hucrelerini olduren “kemoterapotik” ilaclardır ya da “BCG” adı verilen tuberkuloz aşısıdır. İlac mesaneye verildikten sonra mesane icersindeki kanser hucrelerini etkileyebilmesi icin bir sure idrar yapmadan beklenilir. İntravezikal ilac verildikten sonra mesanedeki ilacın kalış suresi 1-2 saat olmalıdır. Mesane icine verilen tedavi sıklıkla haftada bir 6 hafta sureyle uygulanır. Uygulanan bu haftalık tedavinizin sonrasında size onerilecek zamanlarda kontrole gelmeniz ve koruyucu tedavilerinize devam etmeniz gerekir. Tedavi sonrasında sıklıkla 3 ayda bir sistoskopi ve idrar sitolojisi tetkiklerinizi yaptırmanız gerekir.

İntravezikal tedavi amacıyla, gunumuzde en sık kullanılan ilaclar, Mitomycin-C, Thiotepa, Doxorubicin, Bacillus Calmette-Guerin (BCG) dir. Tumor adele tabakalarına tutmuş ise (T2, T3) ozellikle genc ve genel durumu iyi olan hastalarda mesanenin tamamen cıkartılması (Radikal Sistektomi) ve ardından barsaktan mesane yapılması en ideal tedavi yontemidir. Bu ameliyat sonrası ortotopik mesane (idrar yoluna bağlanan barsak mesane) uygun hastalarda hasta konforu acısından en iyi yontemdir. Buna uygun olmayan hastalarda ileal loop (karında idrar torbası taşınan yontem) yapılmalıdır. Bu ameliyatlar gunumuzde laparoskopik hatta robotik olarak da yapılmaktadır. Sistektomi Nedir Ve Nasıl Uygulanır? Mesane kas tabakasına yayılmış ama uzak dokulara yayılmamış hastalığı olanlarda kullanılan bir tedavi yontemidir. Uzak dokulara yayılımı olan ama tumore bağlı aşırı derecede kanaması olan hastalarda da kullanılabilir.

Sistektomi 2 şekilde uygulanır;

Parsiyel (kısmi) sistektomi: Mesanenin yan veya kubbesinde, mesane duvarına yayılmış tumoru olan hastalar veya mesane divertikulu icerisinde tumoru olan hastalar parsiyel sistektomi adaylarıdır. Mesanenin bir bolumunun cıkarılması esasına dayanır.

Parsiyel sistektomi sonrası hastalar mesanesinde yeteri kadar idrar biriktiremeyebilirler. Bu durum coğu hastada geciciyken bazen kalıcı olabilir. Radikal sistektomi: Cerrahi olarak tum mesanenin cıkarılmasıdır. Yuksek gradeli, yuksek evreli kanseri olan hastalarda uygulanır. Erkekte; mesane ve cevre yağ dokuları, mesaneye komşu karın zarı (periton), prostat ve seminal vezikuller, kadında; mesane ve cevre yağ dokusu, mesaneye komşu karın zarı (periton), rahim ağzı (cervix), rahim (uterus), vajina on duvarı, idrar yolu (urethra) ve yumurtalıklar (overler) rezeke edilmektedir. Radikal sistektomi yapılan bayanlar rahim alındığından; erkeklerde prostat ve er bezi (seminal vezikuller) alındığından meni idrar yoluna boşaltılamadığı icin cocuk sahibi olamazlar. Eğer erkekte prostat icinden gecen idrar yolunda kanser yayılımı soz konusu ise mesane ile birlikte tum idrar yolu da cıkarılmalıdır. Kemoterapi ve radyoterapi Ameliyat ile tedavi edilemeyecek derecede yayılımı olan veya ameliyat sonrası vucuda yayılma tespit edilen hastalarda kemoterapi kullanılır. Mesane kas tabakasına yayılımı olan hastalarda radikal sistektomi (mesanenin tamamen cıkarılması) veya radikal radyoterapi (şua tedavisi) sonrasında %30-40 oranında uzak metastaz gorulur. Bu hastalara tedavi verilmez ise yaşam suresi oldukca sınırlıdır. Mesane kanserinde diğer bir tedavi seceneğidir. Radyasyon enerjisi kanser hucrelerini oldurur. Bu etki doza bağlıdır. Radyasyon tedavisi tek başına ya da kemoterapi ile kombine yada cerrahi tedavi oncesinde kullanılabilir. Tedaviyi planlayan doktor sizin icin bir plan hazırlayacaktır. Bu planlama hastalığınız ve sağlık durumunuz goz onunde bulundurarak hazırlanır.

Radyasyon mesaneye direkt uygulanır ve boylece diğer alanlar daha az etkilenir Mesane Kanserinde Takip Mesane tumorlerinin nuks etme riski daima vardır,bu nedenle hastalar hekimin onereceği aralıklarla periyodik olarak takip edilmelidir Mesane kanseri hastaları duzenli aralıklarla kontrole cağrılırlar. Mesanesi alınmamış yuzeyel mesane tumorlu hastalar ameliyat sonrası ilk yıl 3 ay, 2. yıl 6 ay ve 3. yıldan sonra yılda bir sistoskopi ile takip edilir. Sistektomili hastalar ise ameliyat sonrası yılda bir bilgisayarlı batın tomografisi ve 6 ayda bir akciğer filmi ve kan tahlilleri ile takip edilir. Kemik ağrıları olan hastalarda kanserin kemiğe yayılımını değerlendirmek icin kemik sintigrafisi istenebilir.Takip kanser hastasına uygulanan tedavinin cok onemli bir parcasıdır,boylece nuks olursa hemen tedavi edebilme imkanı doğar... Ozellikle yuksek dereceli tumorlerde ust uriner sistem yani bobrek pelvisi ve ureter denilen idrarın biriktiği ve iletildiği kanallarda da benzer tumor cıkma olasılığı az da olsa mevcuttur. Bu nedenle bobrekler de 2 yılda bir incelenmelidir.

[h=2]İstanbul Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]