Kızların 11-15 yaşlarından başlayarak 25-40 yıl sure ile her ay vajenlerinden 3-7 gun sure ile kan gelmesi olayına menstruasyon denir. Bir kadının tum yaşamı boyunca yumurtalıklarında yaklaşık 400 adet yumurta olgunlaşır. Bu yumurtacıklardan her ay bir tanesi olgunlaşır. Eğer erkek spermi ile dollenirse hamilelik meydana gelir. Dollenmeyen yumurta ise bir miktar kan ile beraber yaklaşık her 28 gunde bir defa adet kanaması dediğimiz bu olayla vucuttan atılır. Bir genc kızın yaşamındaki cok onemli olaylardan biri olan menstruasyon bir hastalık veya rahatsızlık değildir. Tam tersine tamamen fizyolojik, doğal ve normal bir olaydır. Cocukluktan cıkıp genc kızlığa girişinin mujdecisidir. Eğer 15-16 yaşlarında da menstruasyon olmazsa mutlaka bir kadın hastalıkları uzmanına danışılmalıdır. Bu olay olmadan cok once kız cocuğuna on bilgiler verilmelidir.

Televizyondaki bazı reklamlar bu konu uzerinde konuşmak icin iyi bir bahane olabilir. Kızlarımıza (ve tabii ki erkek cocuklarına da) bunun tamamen sağlıklı ve normal bir vucut işlevi olduğu anlatılmalıdır. Bu konu adeta tarih veya coğrafya uzerine konuşur gibi doğal ve basit bir şekilde ele alınmalıdır. Bu donemlerde cocuklarımıza verilen bilgiler ve veriliş şekli onun ilerde cinsel konulardaki değer yargılarını oluşturacaktır. Dolayısıyla, ozellikle vurgulanması gereken; adet gormenin pislenerek kirlenilen, ayıp, utanılacak ve saklanılacak bir olay olmadığıdır. Bugune kadar adet gorme hakkında doğru bilgiler alamadığı icin ilk adetini saklayan ve sıkıntılar icinde bunalan cok kişi gordum. ‘’Acaba kızlığım mı bozuldu? Hasta mı oldum? Ya kanser olduysam’’ gibi sacma endişe ve korkulara kapılanların sayısı hic de az değildir. Olay kesinlikle abartılmadan ama kucumsemeden de olduğu gibi anlatılmalıdır. Gercekten de menstruasyon ne abartılacak ne de kucumsenecek bir durumdur.

Adet gorme başlangıcta duzensiz olur. İlk ve ikinci adet gorme arasında bazen aylar gecebilir, bu da normaldir. Kanamanın 3-7 gun surebileceğini belirtmiştim. Ancak her zaman aynı surede olmayabilir. Kan ile beraber biraz da mukoza (sumuksu doku) parcaları gelebilir. Bazı kişiler de cok kan kaybedildiğinden endişe edebilir. Oysa boyle bir endişeye gerek yoktur. Cunku bir adette ortalama 30-100 gram arasında kan kaybedilir. Bu kaybedilen kan miktarının da insan sağlığı acısından pek onemi yoktur. Adet goren kişi daha once alışık olduğu herşeyi yapabilir. Belki ilk gun cok fazla spor yapılmayabilir. Ama duş veya banyo yapmamak veya sac yıkamamak batıl inanışlardır. Adet sırasında temizliğe ve bakıma dikkat edilirse , kotu kokma endişesi taşımanız da gereksizdir. Bu konuda genc kızı bilgilendirme annenin klasik bir odevi gibi gorulur.

Eğer ki bilgiyi anne verdiyse,baba da birkac soz soylemelidir. Kadın erkek eşitliği mantığının yerleşmesi icin bu kucuk davranışlar cok onemlidir. İlkokul tahsilli olup ciftcilik ile uğraşan ve kızı ile bu konuda cok rahat olan babalara da ,universite mezunu olup kızı ile arasında kilometrelerce mesafe olan babalara da rastladım. Zaten bilirsiniz tahsil ile kultur aynı şeyler değildir. Buraya kadar olan duşuncelerimi okuduktan sonra bazı babalar doğru bulsa da cekinebilir. Eğer icinizdeki tabuları yıkamıyorsanız,hic olmazsa ilk adetini goren kızınıza ‘’duydum ki genc kız olmuşsun,kutlarım’’da diyebilirsiniz. Tabii ki bu konuda erkek cocuklarının da bilgi sahibi olması gereklidir. Genc kızlar bu konularda erkeklerin ne kadar bilgisiz olabileceğini tahmin edemezler. Orneğin; orta 1 de iken birkac arkadaş gizlice kızlar tuvaletine girdiğimizde,kanlı petleri gorunce hepimiz ne olduğunu anlayamamış ve cok şaşırmıştık. Gazetelerden edinilen bilgiler ile kızların cocuk duşurduğunu zannetmiştik. Şimdiki genclerin ,bizim o zamanki durumumuzdan daha bilincli olduğunu umuyorum. Ama siz yine de oğlunuzun kız arkadaşının veya eşinin yanında cahil duruma duşmesini istemiyorsanız,talep geldiğinde veya gelmese bile ergenliğin oncesinde onu bilgilendirmelisiniz. Genc kızlarda ilk seneler menstruasyon sırasında kasıklara vuran karın ağrıları olabilir.

Hafif duzeyde olan yeni cok da rahatsız etmeyici ağrılar icin endişelenmenize gerek yoktur. Ama eğer cok rahatsız edici duzeyde ise ne olur ne olmaz diyerek tedbirli olmakta yarar vardır. Yani ağrı aslında bir belirtidir. ‘’ Boşver canım al bir ağrı kesici’’şeklinde yaklaşım cok yanlıştır. Doğrusu bu gibi aşırı ağrılarda mutlaka bir kadın hastalıkları uzmanına danışmaktır. Bircok kadında ve genc kızda adetten hemen onceki 3-5 gun veya bir hafta icinde bir ruhsal gerginlik donemi olabiliyor.

Bu donemde Premenstruel Disforik Bozukluk denilen ‘’depressif bir duygudurumu, sıkıntı ve sinirlilik ,tolerans eşiğinde duşukluk, cabuk ofkelenme , karın ve goğuslerde şişkinlik ve hassasiyet ile kilo artışı ‘’gibi belirtilere rastlanabilir. Adet oncesi gerginliği de denilebilen bu belirtilerin ağırlık duzeyi yani şiddeti onemlidir. Gerek kişi ,gerekse cevresi icin cok onemli bir rahatsızlığa yol acmıyorsa ozel bir tedaviye de gerek yoktur. Ancak bazen bu gerginlik kişide veya cevresinde cok ceşitli sıkıntılara neden olabilir. Genc kızlarda sınav başarısızlıkları ve ders calışmama gibi okul sorunlarına rastlanabilir. Bu durumun once bir kadın hastalıkları uzmanı tarafından ve daha sonra da klinik psikolog ve hatta psikiyatrist tarafından ele alınması gereklidir.

[h=2]İzmir Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]