Meniskusler diz ekleminde yer alan, eklem hareketlerine yardımcı olan ve diz eklemine binen yukleri kemik-kıkırdakla birlikte paylaşan sert lastik kıvamında dokulardır. Her diz ekleminde ic ve dış olmak uzere ikişer adet meniskus dokusu bulunmaktadır. Hilal-yarım ay şeklinde olan meniskusun cevre kısmı kanlanırken, merkez bolgesinde ise kan damarları bulunmadığından eklem sıvısından beslenmektedir. Bu durum yırtıklardaki tedavi şeklini etkilemektedir.
Yırtıklar nasıl oluşur?
Meniskus yırtıkları genellikle genc insanlarda spor, yuklenme, ani hareket gibi durumlar sonucunda ortaya cıkarken, ileri yaşlarda meniskusteki aşınmaya bağlı yırtıklar şeklinde ortaya cıkmaktadır.
Meniskus yırtığı olduğunda ne gibi şikayetler ortaya cıkar?
Yırtık oluştuğunda dizde ağrı, hareket kısıtlılığı, şişlik, takılma, kilitlenme gibi yakınmalar gorulur. Ozellikle genc yaş grubunda oluşan yırtıklarda daha mekanik şikayetler (takılma, kilitlenme gibi) on plandadır. Daha ileri yaşlardaki yırtıklarda ise sureğen, hareketler sırasında belirginleşen, yaygın bir ağrı soz konusudur.
Meniskus yırtığında tanı nasıl konur?
Meniskus yırtıklarının tanısı icin hastanın oykusu, ağrının ve yakınmaların şekli, detaylı bir muayene genellikle bir fikir oluşturur. Rontgen grafileri ve manyetik rezonans goruntuleme (MR) tanıya yardımcıdır.
Tedavisi nasıldır?
Tanı konulduktan sonra hastanın şikayetlerinin ciddiyeti, gunluk hayatındaki işlevlerine etkisi goz onune alınarak tedavisi yapılır. Genellikle acil olan durumlar (orneğin diz ekleminin kilitlenmesi, hareket ettirilememesi) dışında oncelikle ağrı kesici ve yangı giderici ilaclar, istirahat, egzersiz, soğuk uygulama ve aktivitelerin duzenlenmesini iceren bir tedavi verilir. Bu tedavi ile başarı sağlanamadığında ozellikle genc yaş grubundaki yırtıklarda cerrahi tedavi gerekir. Cerrahi tedavi gunumuzde eklemin kamerayla goruntulenmesi eşliğinde yapılan “artroskopik-kapalı” yontemlerle yapılır. Bu yontemle diz ekleminin ici goruntulenerek tanı doğrulanır, ek sorunlar varsa tespit edilir ve aynı anda tedavileri yapılabilir. Amac mumkun olduğunca fazla sağlam meniskus dokusu bırakarak yırtık kısmın cıkarılması, veya eğer yırtık kanlanan cevresel bolgedeyse dikişlerle tamir edilmesidir.
İleri yaş grubundaki hastalarda ise meniskus yırtığına eşlik eden diğer sorunlar tedavinin planlanmasına yardımcı olur. Eğer meniskus yırtığıyla birlikte kıkırdak dokuda belirgin kayıp varsa (kireclenme-osteoartrit) tedavi buna yonelik olmalıdır. Sadece meniskus yırtığının var olduğu durumlarda ise yine artroskopik cerrahi uygulanabilir.
Meniskus yırtığının ameliyatından sonraki surec nasıldır?
Cerrahi tedavi artroskopik yontemle yapıldığı zaman ameliyat sonrası donem acık ameliyatlara gore oldukca konforludur. Ağrı daha az, hareket kabiliyeti ise daha fazladır. Eğer ameliyat sırasında sadece meniskus yırtığı saptanmış ve yırtık meniskus dokusu cıkarılmışsa ameliyattan sonra diz uzerine yuk vermek mumkundur. Genellikle ameliyat gunu veya ertesi gun hastaneden taburcu olunur. Dizde elastik bandaj sarılı olur, evde buz uygulamasına devam edilir, basit ağrı kesiciler kullanılır ve tarif edilen egzersizler yapılır. Genellikle evde kısa sureli dinlenme yeterli olur. Meniskus yırtığına dikiş uygulanmışsa iyileşme olana dek (genellikle 4-6 hafta) diz ekleminin bukulmesine izin vermeyen bir dizlikle birlikte koltuk değneği kullanılarak o bacağa yuk vermeden yurutulur. Eşlik eden başka sorunların varlığında (on capraz bağ yırtığı, kıkırdak sorunları gibi) yapılan işleme gore ameliyat sonrası donem farklılık gosterir.

[h=2]İstanbul Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]