Gunumuzde endustriyel toplum olmanın bir sonucu olarak, kişiler daha bireysel bir yaşam tarzını tercih etmektedir. Buna bağlı olarak da kapalı yaşam alanları, ulaşım aracları, alışveriş, spor aktiviteleri, ofis ve ev ortamı calışma veya dinlenme sırasında muzik dinlenilmesi yaygınlaşmıştır.
Halk sağlığı ve işyeri hekimliği alanında fabrika gurultusu gibi işci sağlığını veya eğlence merkezlerinde muşteri ve calışanları etkileyen gurultu uzerine yapılmış cok sayıda calışma mevcuttur. Bunların sonucu olarak bir takım standartlar ve cezai hukumler geliştirilmiştir. Oysa kişisel muzik calar aletlerinin (IPOD, MP3 vs) getirdiği kalıcı işitme kaybı riski uzerine yayınlar giderek coğalmakla birlikte halen onlem ve bilgilendirme konusunda eksiklik mevcuttur .
Bu cihazlar kulağa arada mesafe olmaksızın, sesin enerjisinden kayıp olmadan ulaşmasını sağlamaktadır.
Katz ve ark. yaptığı bir araştırmada walkmanden (kaset calar) cıkan maksimum ses basınc seviyesi 124 dBA’ya kadar, kompakt disklerde ise 110-128 dBA’ya kadar cıktığını soylemişlerdir.
Kişisel muzik calar aletlerinin pil omrunun cok uzun olması ve cok guclu ses cıkışlarına sahip olmaları (91-121 dBA) nedeni ile tehlike buyumektedir. Ortam gurultusu artıkca cevreden gelen sesi duymamak icin dinleyiciler bu aletleri daha yuksek sesle dinlemekte, bu da olası zararı artırmaktadır .
Bu konu ile ilgili olarak yapılan hayvan calışmalarında da gurultunun işitmeden sorumlu ic kulak dış saclı hucrelerinde oluşturduğu gecici ve kalıcı hasarları izlemek mumkundur. Kişisel muzik calar aletlerinin 1980’ lerden beri kullanımda olmasına rağmen Apple iPod, CD calar, cep telefonu, MP3 gibi dijital muzik calar aletlerinin kullanımları ozellikle gencler arasında giderek arttırmıştır. Bu populerliğinin sebebi kısmen de olsa işlev ve tasarım bağlıdır. iPod eski kişisel muzik calar aletlerine gore daha kucuk ve daha kolay taşınabilirdir. iPod kullanıcısı bilgisayarından iTunes a bağlanarak veya akran networklarından kolayca muzik indirebilir ve yuksek depolama kapasitesi sayesinde onceki teknolojiye gore daha uzun sure muzik dinleyebilir. Dahası sıkıştırılmış ses dosyası (orn:MP3) formatı muziğin boşlukta gerilemeden dolaşmasını ve ses kalitesini kaybetmeden yeniden uretilmesini sağlar. Fazla sayıdaki şarkı ve sıkıştırılmış format muziğin daha onceki depolama yontemlerine (CD ve ya kasetcalarlar) gore daha uzun sure dinlenebilmesi anlamına gelmektedir. Bu fiziki ozellikler kullanıcıların daha yuksek derecede işitme kaybı riskiyle karşı karşıya kalmaları icin ortam yaratabilir.
Araştırmalar, gurultuye bağlı işitme kaybının ikinci sırada yer aldığını ve bundan once yaşa bağlı işitme kaybının yer aldığını gostermektedir. Dahası gurultu yaşa bağlı işitme kaybının başlangıc yaşını da one cekmektedir.
Kişisel muzik calar aleti kullanıcılarının %5 - %10’unun duzenli olarak, kendilerini gurultuye bağlı işitme kaybı riskine atacak seviyede ve sureyle muzik dinledikleri tahmin edilmektedir.
Araştırmalar, uzun sureyle yuksek sese maruz kalmanın, konuşmaları anlamada zorluğa neden olabileceğini gostermektedir. Sonuc olarak, hafif bir işitme kaybı bile, konuşma dilinin gramerle ilgili pek cok alanında belirsiz anlamlara neden olabilir. (orn: ince unluler, surtuşmeli sesler, duraklamalar, ekler)
Amerika Konuşma-Dil- İşitme Derneğince gercekleştirilen bir ankette, Amerika Birleşik Devletlerin’de yaşayan 301 lise ve 1.000 yetişkinde bildirilen işitme kayıplarını incelenmiştir ve aşağıda belirtilen 3 duyma belirtisinin yetişkinlerden cok gencler tarafından bildirilmiştir. (a) Televizyon veya radyolarının sesini acmak, (b) Normal konuşma esnasında “Ne?” ya da “efendim” demek ve (c) Kulaklarda cınlama ve ya uğultu.
O zaman yuksek şiddette muzik dinlemek yerine duyduğumuz seviyelerde ve ortamda muzik dinlemek en sağlıklısıdır.


[h=2]Adana Konuşma Terapisti uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]