Tanımı: Kıl donmesi, kılların kuyruk sokumu, kasık bolgesi, koltukaltı ve nadiren gobekte cilt altına gecip yara, apse ve fistul oluşturmasıdır. Diğer adları ‘dermoid kist’ veya ‘pilonidal sinus’ yani cilt altı kıl yuvasıdır. Sırt ve baştan dokulen kılların kuyruk sokumundaki iki kaba et arasında, kıllı ve terli oluğa takılıp surtunmelerle oluğun en dibindeki ter bezi deliklerinden vida gibi donerek cilt altı yağ dokusu icine hissettirmeden girmesi, delikler acması ve bu deliklere giren bakterin de katkısı ile etrafı iltihaplanmasıdır.
Sıklığı: Kıl donmesi; 16 ila 30 yaş arası kıllı ve toplu, genc erkeklerde oluşur. Kadınlarda daha enderdir. Fistul ağızlarının % 78'i oluğun sol kenarında ve % 82'si kıl giriş deliklerinin yukarı tarafında yer alır.
Risk faktorleri: Kıl donmesi, kapalı ortam nedeni ile oluktaki cildin incelmesi ve kolay delinip tahriş olması ve sert kuyruk kemiğinin baskısı nedeni kılların daha da kolay ilerlemesidir. Ayrıca, doğuştan bu hastalığa yatkınlık olabilir. Kıl donmesi, kuyruk sokumu dışında, gobek cukurunda olabilir, apse ve fistuller eşlik edebilir.

Belirtileri: Kuyruk sokumunda veya makatın arka yukarı tarafında kucuk şişlikler, kaşıntı, akıntı, kıllı veya kılsız milimetrik delikler ve apse oluşumudur.

Tanı: Doktor muayenesi ile tanı konulur.

Ameliyatsız tedavi: Kıl donmesinin ameliyatsız tedavisinde, gumuş nitrat ve fenol kullanılmaktadır. Bu maddeler fistul girişlerinden iceriye verilir ve bu işlemler ortalama 10-15 dakika icinde tamamlanır. Haftalık kontrollerle ortalama 2-4 hafta icinde iyileşme olması beklenir. Bazen lokal anestezi altında fistuller arasındaki ilişkileri kesmek gerekebilir. Uygun koşullarda yapıldığında gayet olumlu sonuclar alınabilmekte ve nuks yani tekrarlama şansı % 3 ile 5 civarında olduğu bildirilmektedir. Hasta 2-3 gun ust uste hekime yara bakımı amaclı gitmelidir. Ameliyatsız kıl donmesi tedavisinde: fenol veya gumuş nitrat; labirent dışında kacırılmadığı surece yan etki oluşturmaz. Kacırıldığında birkac gun icinde aynı yerde ağrı ve akıntı yaparsa da tedavisi lokal anestezi altında pansumanla sağlanır. Ameliyatsız kıl donmesi tedavisinin avantajları: genel anestezi gerektirmemesi, muayenehane koşullarında uygulanabilen kucuk bir girişim olması, işlem sonrasında yatak istirahati gerektirmemesi, nuks oranının duşuk olması ve nuks ederse aynı yontemle tedavi edilebilmesi ve cok az bir kesi izi kalması, kozmetik sorun olmamasıdır.

Ameliyat yontemleri: Kıl donmesinde cerrahi tedavi yontemleri:

1. Primer kapatma: kistin cerrahi olarak cıkartılıp, yaranın dikilmesidir.

2. Acık bırakma: kistin cerrahi olarak cıkartılıp, yaranın acık bırakılmasıdır. Apseli olan olgularda tercih edilir. Yaranın kapanması 3-6 ay arasında zaman alır.

3. İntrofleksiyon: kistin cerrahi olarak cıkartılıp, yaranın kısmi olarak kapatılmasıdır. Yaranın kapanması 2-3 ay arasında zaman alır.

4. Flep yontemi: Limberg, Karidakis gibi flep yontemleri ağırlıklı olarak tercih edilir. Buradaki tedavinin esası farklı bir bolgedeki dokuları oluşan boşluk alanına kaydırmak ve hastalığın meydana geldiği orta hattın yonun saptırmaktır. Hastanede bir gun yatış ve ardından 10 gun kadar yatak istirahati gerektirir. Tekniklere gore değişmekle birlikte kıl donmesi ameliyatı sonrasında, % 5-15 arasında değişen nuks veya tekrar etme oranları mevcuttur.

Lokal anestezi altında fistul duvarları cıkartılabilir.

Başlıca komplikasyonlar: Kıl donmesi tedavi edilmezse kuyruk sokumunda apse ve akıntılar surekli bir hal alır, yıllarca suren kronik, iltihabi akıntılar sonrasında epidermoid kanser gelişebilir. Kıl donmesinin nuks etmesini onlemek icin: hekimin onerdiği şekilde, hastalar temizlik ve pansumanları yaptırmalı, yara veya kıl giriş delikleri iyileştikten sonra, kuyruk sokumu oluğu her gun yıkanıp silinerek boşta gezen kıllar temizlenmeli ve cok kıllı olanlar, kuyruk sokumu oluğunu, haftada bir kez kıl dokucu krem ile veya cımbızla temizlemeli, kaba etlerini genişce traş ettirmelidir. Ayrıca, lazer epilasyonun nuksu onleme acısından cok ciddi katkılar sağladığı bilinmektedir.

Hastanede yatış: 1 gun
İşe geri donme: 10-15 gun
Ameliyat sonrasında kısıtlama: banyo kısıtlanır ve cerrahın onerisine gore yapılır.
Dikişlerin alınması: 10-15 gun arasında


[h=2]Muğla Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]