Ketojenik diyet nedir, nasıl uygulanır?Sağlıklı beslenmek, kilo vermek veya daha zayıf olmak son zamanlarda oldukca populer. Hal boyle olunca surekli olarak trend diyetlerle karşılaşmamız kacınılmaz oluyor. Daha henuz biri tam olarak anlaşılmadan diğer bir trend diyetle karşı karşıya buluyoruz kendimizi. Şimdi ise son zamanlarda en cok konuşulan ve merak edilen, diyet dunyasının en havalı konularından biri olan Ketojenik diyetle karşı karşıyayız.
Bu diyet bize hem yağ kaybını hem de iştah kontrolunu sağlamayı vaat ediyor. Peki bu vaatlerin ne kadarı doğru? Yoksa bu yuksek yağ ve duşuk karbonhidrat iceren diyet diğerleri gibi gecici bir trend mi?
Ketojenik Diyet Nedir?
Temelde bu diyette Karbonhidratlar oldukca kısıtlıyken alınan yağ miktarı onemli olcude yuksek ve orta duzeyde de protein alımı soz konusudur.
Diyetin amacı vucudun kullandığı enerji kaynağını ve sistemini değiştirerek vucudu “ketozis”e sokmaktır. Standart bir sağlıklı beslenme planında birincil enerji kaynağı karbonhidrattır, fakat bu diyette enerji kaynağı olarak yağ molekulleri on plana cıkar. Bu yuzden yağ yakımı icin oldukca işe yarar bir diyet sistemidir. Tabi bununla beraber bazı yan etkileriyle de karşılaşabiliriz.
Tuketilen karbonhidratın azalmasıyla vucutta salgılanan insulin miktarı duşer. Azalan insulinle birlikte vucutta yağ yakımı artar ve vucut ihtiyacı olan enerjiyi yağlardan karşılamaya başlar.
Ketozis Nedir?
Artık hemen hemen herkesin de bildiği gibi vucudumuzun ana enerji kaynağı glikozdur. Glikozun kaynağı ise karbonhidratlardır. Orneğin patatesteki nişasta glikozdan oluşur. Glikoz molekulleri kullanıldıktan sonra fazlası glikojen olarak kaslarımız ve karaciğerimizde depolanır.
Bu depolanan glikojen ihtiyac anında yıkılarak glikozlara cevrilir ve bunlarda enerji olarak kullanılırlar. Normal mekanizma bu şekilde işlemektedir fakat vucudumuza aldığımız karbonhidratı kısıtlarsak veya uzun sureli aclık gibi durumlarla karşılaşırsak belli bir sure sonra bu depolarımız tukenir ve kullanılacak glikozda kalmadığı icin vucudumuz hayatta kalmak icin başka bir enerji kaynağına ihtiyac duyar. Bu kaynak ise depo yağlardır.
Yuksek oranda yağ yakımı olduğunda “keton” cisimcikler ortaya cıkar. Bu durum bize vucudumuzun yağ yakma surecine girdiğini yani “ketozis”te olduğumuzu gosterir. Eğer ketozis olmazsa yağ yakım sureci başlamaz.
Ketoziste olup olmadığımı nasıl anlayacağım peki diyorsanız; aseton kokusuna benzer bir nefes ile anlayabilir ya da eczanelerde satılan vucutta keton cisimleri olcen cubuklar yardımıyla oğrenebilirsiniz.
Ketojenik Diyet Nasıl Uygulanır?
Ketojenik diyet gunluk enerjinin %75’inin (sağlıklı) yağlardan (MCT, Omega 3), %20’sinin proteinden ve %5’inin karbonhidratlardan (coğunlukla sebze ve meyve) alındığı bir diyettir. Burada onemli olan, diyetin gunde ortalama 30g – 50g arasında karbonhidrattan oluşmasıdır. (Bu gunde bir bardak pirinc veya iki dilim tam buğday ekmeğine eşittir).
Ketojenik Diyetin Etkileri Ne Zaman Başlar?
Bu diyetin etkilerinin gozlemlenebilmesi icin araştırmalar en az 3 – 4 hafta boyunca tam olarak uygulanması gerektiğini soylemektedir. Ketozisden cıkıldığı andan itibaren yağ yakımı durur. Bu yuzden yan etkileri de goz onune alınarak sıkı bir şekilde uzman gozetiminde uygulanmalıdır.
Ketojenik Diyette Onerilen Yiyecekler
Sut urunleri, zeytinyağı, kuruyemiş kaynakları(badem, fındık, fıstık gibi) ve hindistan cevizi yağı (MCT) gibi sağlıklı yağlar, avokado, et urunleri, yumurta
Ketojenik Diyette Sınırlı Tuketmeniz Gereken Yiyecekler
Meyveler, kok sebzeler, karbonhidratı yuksek tahıllı besinlerdir.
Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Bu diyette cok kısıtlı karbonhidrat kaynağı tuketildiği ve meyve, sebze alımını dahi kısıtladığımız icin vitamin ve mineral gereksinimlerimize ulaşmakta sıkıntı yaşayabiliriz. Bu yuzden bu diyeti uygularken besin takviyesi olarak mutlaka iyi bir multivitamin takviyesi gerekir.
Aynı zamanda karbonhidrat alımımızın cok duşuk olması lif alımımızı da azaltacaktır. Bu da sindirim ve boşaltım problemleri yaşamamıza sebep olabilir. Lif bakımından zengin sebzeler mutlaka tuketilmelidir.
Vucutta keton birikimi idrarla fazla miktarda sıvı ve elektrolit kaybına yol acar. Ayrıca bobreklerden urik asit atımı azalabilir ve yetersiz sıvı alımı ile birlikte ceşitli rahatsızlıklara yol acabilir.
SONUC: DENEMELİ MİYİM?
Ketojenik diyet sistemi sadece bir sistemdir asla kilo vermeni sağlayacak mucizevi cozum değil! Normalde uyguladığınızdan farklı bir sistem olduğunda vucudun adaptasyon mekanizması gereği buna olumlu cevap verebilmektedir.
Vucudunuz değişik bir sistemi anlamaya calışıp adapte olmaya ve değişimler yaşamaya başlayacaktır. Bu değişimler kilo verme aşamasında bize olumlu geri donuşumler yaşatabilir. Fakat bir sure sonra buna da adaptasyon sureci başlayabilir veya diyeti hayatınızın bir parcası haline getiremeyip kısa sureli uygularsanız vereceğiniz kiloları geri alma gibi bir problemle karşılaşabilirsiniz.
Kilo verme sistemi aslında oldukca basit ve değişmezdir. Yani kilo vermek istiyorsak yaktığımızdan az kalori almalıyız. Aynı şekilde kilo almak istiyorsak yaktığımızdan cok kalori almalıyız.
Ketojenik diyetin olumlu etkilerini gosteren araştırmalar oldukca fazla fakat bu etkilerin kanıtlanması icin daha kapsamlı araştırmaların yapılması gerekiyor.
Eğer iyi hissetmek, iyi gorunmek ve daha sağlıklı bir yaşam tarzına sahip olmak istiyorsak kendi ihtiyaclarımızı bilip kalıcı olabilecek sağlıklı bir dengeye ulaşmalıyız.

[h=2]Ankara Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]