Yaşamımızı surdurmemizi sağlayan, insan ilişkilerimizi duzenleyen ve bir şekilde karşımıza cıkan her durumda nasıl davranacağımızı belirleyen bir kendiliğimiz bulunmaktadır. Bu kendiliğimiz yaşamımızın ilk 3 yılında ortaya cıkar ve yaşamımızın diğer donemlerinde gelişir. Ozellikle ergenlik doneminde netlik kazanır. Kendilik uzerine bircok tanım yapılmıştır fakat anlaşılır ve butuncul bir bağlamda toparlayacak olursak kendilik, tam bir kişi olarak bilincli ve bilincdışı surecleri icinde barındıran, bizim kim olduğumuzu tanımlayan bir terimdir. Kendimizle ilgili zavallı, aciz, değersiz, mukemmel, eşsiz, korkak, cesur, başarılı, başarısız vs. yuzlerce kendilik tasarımımız vardır.
Kendiliğimizi gercek kendilik ve sahte kendilik olarak ikiye ayırabiliriz. Sahte kendilik, icinde sevilme, beğenilme, onaylanma, ilişkilerde mesafe ayarlama vb. bazı savunmaları bulundurmaktadır. Bu savunmaları sıkıntılardan kurtulmak, kendimizi uyuşturmak pahasına gerceklikten uzaklaşarak kotu duygulardan korunmak icin kullanırız. Oluşumu ise ilk uc yaşta bize bakım veren kişinin beklentileri doğrultusunda oluşur ve hayatımız boyunca tum bu ilişkilerimizi ilk bakıcıyla yaşadığımız ilişki gibi yaşarız. Bu, coğunlukla bilincdışı ve sağlıksız bir dongu halini alır. Orneğin, koşullu sevgi almayı oğrenen bir bebek, hayatı boyunca ancak yaptığı eylemler neticesinde sevileceğini duşunerek hareket eder. Başka bir ornek verecek olursak, yine ilk uc yaşta her dediği olan, sınırlarını bilmeyen bir cocuk, yetişkinlik yaşantısında da her şeyin kendi kafasındaki gibi olmasını bekleyecektir. Dunya adeta onun etrafında donmektedir. Bu davranışlar bilincli bir duşunmeden değil, sahte kendiliğe hizmet eden sağlıksız savunmalardan kaynaklanır.
Gercek kendilik terimi ise, icinde sahte kendilik bulundurmayan doğal, ozgun, dış odaklı olmayan icsel bir kendiliktir. Gercek kendiliği daha iyi anlayabilmek icin bazı kapasitelerinden bahsetmek mumkundur. İşte gercek kendiliğe sahip olan kişilerin kapasiteleri;
1.Sağlıklı bir gercek kendilik geliştirmiş, sahte kendiliğinin savunmalarıyla yaşamını surdurmeyen bir bireyin duyguları spontan, canlı, doğal ve ictendir. Duygularını canlılık icerisinde hisseder.
2.Kişinin kendini tam kendi olarak algılaması kendilik kapasitelerinden bir diğeridir. Kendilerini ne olduğundan zayıf, yetersiz, değersiz ve aciz hissetmeli ne de gereğinden fazla şişirilmiş kendilik algısı olmalıdır.
3.Kişinin kendilik aktivasyonu yapabilmesidir. Kendilik aktivasyonu yapabilmek, kişinin bireyleşmeyi başarabilmesi ve yaptığı davranışların arkasında durmasıdır. Yaptığı eylemleri temelinde yatan şey dış etkenlerle bağlı değildir. Kendi icin, icsel deneyimlerinin sesini dinleyerek davranır. Başkalarının onayını bekleyerek dış odaklı bir sistemle yaşamını surdurmez. Dışarıdan gelen saldırılara karşı kendini savunur.
4.Yaptığı kendilik aktivasyonunu kabul eder ve kendine guvenir. Cevresel durumlarla olumlu ve uyumlu bir tavırla başa cıktığını kabul eder ve kendine guveni ortaya cıkarır.
5.Acı veren duyguları yatıştırabilir. Acı veren duyguları yatıştırarak bağımsız bir şekilde plan yapar ve yaşadığı olumsuz duyguları minimuma indirerek yaşantısına devam eder.
6.Kişinin tecrubelerinin devamı olarak kendiliğinin devamını surdurebilir. Başka bir deneyim halinde ise bu durumla uyum sağlayabildiğini kabul eder.
7.Kararlıdır. Kendini bir nesne veya ilişkiye adar, butun engellere rağmen hedefe ulaşmada ısrarcı davranır.
8.Yaratıcılık ozelliği vardır. Bu ozelliği sayesinde eski ve tanıdık oruntuleri kendiliği icin farklı hale donuşturur.
9.Bir ilişki icerisinde terk edilme, yok olma, bitme vb. kaygıları olmadan kendini ilişkiye adar ve kendini tam olarak ifade eder.
Ozetle gercek kendiliğe sahip kişi olgunlaşmış, guclu potansiyelleri olan, cinsel kimliğini kabullenmiş, doğal davranan, adaptasyon kabiliyeti olan kişidir.
Resimde de olduğu gibi sahte kendiliğin maskesini mi takıyoruz, yoksa gercek kendilikle hayatı doyasıya mı yaşıyoruz? Karar sizin!!

[h=2]Kocaeli Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]