Kaygılanmak Normal midir?
Kaygı yaşamın normal bir parcasıdır. Herkes gunluk yaşam icinde değişik konularla ilgili kaygı duyabilir. Yetişmesi gereken bir iş, sınav, sağlık, para, cocuklar ve aileyle ilgili sorunlar bircok insanı kaygılandırabilir. Aslında kaygı, bir olcude bizim gunluk sorunlarla baş edebilmemiz icin hazırlıklı olmamızı, bir tehlike durumunda da hızlı karar verip kurtulmamızı sağlar. Normalde bu tur kaygı hafiftir ve baş edilebilir duzeydedir.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Nedir?
Yaygın Anksiyete Bozukluğu (YAB) olan kişilerde ise “surekli, aşırı ve durumla uygun olmayan bir endişe durumu” soz konusudur. Aşırı endişe, kişinin gunluk yaşamını olumsuz yonde etkiler ve hatta olağan yaşam etkinliklerini surdurmesini engeller. Bu kişiler her durumda olası en kotu sonucu duşunurler, herşey kendi denetimlerinin dışındadır, iyi bir olasılık ya da geriye donuş mumkun değildir. YAB’da aşırı endişe ve kaygı genellikle sağlık, aile, para ya da iş gibi konularla ilgilidir. Denetlenemez nitelikte olan endişe hali en az altı ay boyunca hemen hergun vardır ve gun boyunca surer.
YAB’nun yaşam boyu gorulme sıklığı %5-6’dır. Başka bir deyişle, her 100 kişiden 5-6’sı yaşamlarının herhangi bir zamanın bu rahatsızlığı yaşayabilir. Yaşla birlikte kaygı duyarlılığı artar. YAB yaşlılıkta en sık gorulen anksiyete bozukluğudur.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Gercek bir neden yokken ya da nedeni olsa bile durumla uygunsuz olan, aşırı olan denetlenemeyen nitelikteki endişe hastalığın temel belirtisidir. Coğu zaman kişi endişelerinin aşırı olduğunun farkındadır, ancak endişelenmelerini denetleyemezler ve bir turlu sakinleşemezler. Cevrelerinde “aşırı evhamlı” olarak tanınırlar. Yorgunluk, dikkat bozukluğu ve konsantrasyon gucluğu, en ufak sesle kolayca irkilme, uykuya dalamama ve gece sık sık uyanma diğer onemli belirtilerdir.
YAB’a sıklıkla sanki fiziksel bir hastalık varmışcasına kendini gosteren bazı bedensel belirtiler eşlik eder. Bu belirtiler: nedensiz yorgunluk, başağrısı ve kas ağrıları, yutma gucluğu, titreme ve seyirmeler, terleme, tahammulsuzluk, bulantı, sersemlik hissi, sıcak basması gibi fiziksel yakınmalardır.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Nasıl Oluşur?
Stresler YAB’ın gelişiminde onemli rol oynar. Cocukluk donemi ve genc erişkinlik cağları arasında başlayan YAB, yavaş ve sinsi bir gelişim gosterir. Hastalığın belirtileri donem donem iyileşmeler ve alevlenmeler gosterir. Stresli yaşam olayları olduğunda belirtiler coğunlukla kotuleşir. Hastalığın oluşmasında “kalıtsal etkenler, beyin norokimyasındaki değişiklikler, kişilik ozellikleri ve stres verici yaşam olayları” etkilidir. Hastalar yorgunluk, gerginlik, kas ağrısı ve başağrısı gibi bedensel belirtiler nedeniyle coğu zaman psikiyatri dışı branş hekimlerine başvururlar ve doğru tanının konması ve uygun bicimde tedavi edilmesi gecikebilir.
Yaygın Anksiyete Bozukluğu Tedavi Edilebilir mi?
YAB tedavi edilebilir bir hastalıktır.
İlk yapılması gereken bir psikiyatri uzmanına başvurmaktır. İlk başvuruda kapsamlı bir psikiyatrik değerlendirmenin yanı sıra, bu belirtilerin herhangi bir fiziksel hastalıktan kaynaklanıp kaynaklanmadığını anlamak icin bazı incelemeler yapılacaktır.
Tedavi goren YAB’lı hastaların coğunluğu tedaviden yarar gorur. Psikoterapi ya da ilac tedavileri uygulanabilir. Bu yontemlerden birinin ya da birlikte uygulanmasının etkin olduğu gosterilmiştir. Hangi tur tedavinin size uygun olabileceğine doktorunuzla birlikte karar vermek yerinde olacaktır. Bir kişi icin uygun olan bir tedavi, diğeri icin uygun olmayabilir.
YAB tedavisinde antidepresan ve anksiyolitik ilaclar kullanılır. Bu ilaclar depresyonun ve başka anksiyete bozukluklarının tedavisinde de kullanılır. YAB’da etkin oldukları iyi bilinmektedir. Tedavinin amacı kaygı ve gerginliğin hızla tedavi edilmesidir. Tedavide kullanılan ilacların ciddi yan etkileri ve bağımlılık riskleri yoktur. YAB’da kaygı gidermeye yonelik kullanılan benzodiyazepin grubu ilaclar yeşil receteyle verilmektedir. Bu grup ilaclar da ancak “doktorunuzun onerdiği dozlarda ve surede” kullanıldığında etkili ve guvenli kullanılabilir.
İlac tedavisinin etkisi birkac haftadan once başlamayacaktır. İlac tedavisi belirtiler tamamen duzelene kadar surmelidir. Tam duzelme sağlandıktan sonrada tedaviye en az 1 yıl daha devam edilmelidir


[h=2]Eskişehir Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]