Her anne – baba, sorumluluklarını bilen cocuklarının olmasını ister. Ama bu duygunun kazanılması ve gelişimi; anne – babanın, erken cocukluk doneminden başlayarak cocuğun yaşına, cinsiyetine ve gelişim duzeyine uygun gorevler vermeleriyle gercekleşebilir. İki bucuk yaşından başlayarak doke saca da olsa cocuğun corbasını kendi başına icmesine fırsat vermek, oyuncaklarını toplaması icin onu yonlendirmek, sorumluluk konusunda cocuğu cesaretlendirici ve destekleyici bir ortam sağlar. Bunun gibi yaşına uygun ve net yonlendirmeler sonucunda cocuk; kendisinden beklenenleri anlayarak hareket eder ve kendine olan guveni artar.
Tam tersine uygulanan aşırı koruyucu yaklaşımlar; cocuğun kendi kendine yeten, bağımsız bir birey olmasını engeller. Cocuk veya genci aşırı derecede korumak, onu adeta kanatları altında buyutmek, yarar yerine zarar verir. Benlik saygısının tohumları, sorumluluk verilirse gelişir.
Diğer bir hatalı tutum ise; cocuktan beklenenleri, yaşına uygun olmayan, anlaşılmaz cumlelerle ifade edip, cocuğun yapmasını beklemek; yapmadığında da haksız bir ofkeye kapılmaktır. “Cabuk git ve odanı topla” ifadesi, ilkokul cağındaki cocuklar icin belirsiz ve tanımlanmamış bir ifadedir. Bunun yerine “Once yatağındaki giysileri katlayıp dolaba koy” demek ve bitirdiği zaman da bir diğer adımın ne olduğunu net olarak soylemek daha acıklayıcı ve doğru bir davranış olacaktır. Boylelikle cocuğun da ruh sağlığını bozmadan, gereksiz ofkeler yaşamadan sorumluluk duygusunu kazandırmak adına atılacak adımlardan biri atılmış olur.
Cocuğun sorumluluk duygusunun gelişimi icin, yaşına uygun bir takım basit kararları alma hakkına sahip olması gereklidir. Bu ortamın oluşturulması icin de cocuğa uygulama olanağı vermek gerekir. Giysisini kendi secen, dilediği resimleri yapan, yemeğini baskısız şekilde yiyen, kişiliğine saygı gosterildiğini goren ve kendini ozgurce ifade edebilen cocuk “ben değerliyim” diye duşunur. Cocuğun onemli ve değerli hissetmesi, onu yeni atılımlara ve başarılara goturur.
Erken cocukluk doneminden başlayarak, cocuğun problemler başa cıkma becerisinin gelişimi icin gerekli tutumlar sergilenirse, sorumluluk duygusunun gelişimi de desteklenmiş olur. Cocuğun icinde bulunduğu gelişimsel donem goz onunde bulundurularak, cocuk kendi sorunları ile baş başa bırakılabilmelidir. Orneğin, kardeşi - arkadaşı ile yaşadığı bir catışma, odevini - defterini unutma yada kaybetme gibi. Bu yaklaşım cocukların sorunlarla mucadele ederek uğraşmasına olanak vermek, kendisine guvenli, sorun cozme becerileri gelişmiş bireyler olarak yetişmeleri icin gereklidir. Karşılaştığı her zorluğa aşırı yardım eden ana babaların cocukları surekli başkalarına muhtac, kendilerine guvensiz olur. Boyle kişiler yeteneklerini keşfedemez ve asla yaşına uygun sorumluluk becerisini kazanamazlar.


[h=2]Kocaeli Cocuk Psikolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]