Calma, cocuğun kendisine ait olmayan bir eşyayı izinsiz olarak almasıdır. Okul oncesi donemde gorulen izinsiz alma davranışı, bir uyum ve davranış bozukluğu olarak kabul edilmez. Bu donemde cocuklarda mulkiyet duygusu tam olarak gelişmediği icin, cocuk başka birisine ait olan eşyayı izinsiz olarak almanın kotu bir davranış olduğunu anlamakta gucluk ceker.
Okul cağlarında gorulen ve sık tekrarlanan calmalar uzerinde onemle durulmalıdır. Calma davranışı, sureklilik gosteriyorsa profesyonel yardım alınmalıdır.
CALMA DAVRANIŞININ NEDENLERİ
1.Hatalı anne-baba tutumları
Aşırı disiplinli tutum. (Cocuğun sık cezalandırılması ya da anne-babanın dayak,tehdit, polisle korkutma vb. gibi tutumları nedeniyle oluşan intikam alma duygusu, cocuğu calma davranışına yoneltebilir)
Kıyaslamacı tutum. (Başarılı bir cocukla kıyaslanan bir cocuk, ondan intikam almak icin eşyalarını alabilir)
Anne-babanın paraya aşırı duşkunluğu ya da cimriliği.
Maddi cezalar verme. (Cocuğa yeterli harclık verilmemesi, harclığının kesilmesinin ceza olarak kullanılması)
Gereksinimlerin giderilmemesi.(Cocuğun temel ihtiyaclarının karşılanmaması, anne-babanın sevgi ve ilgi eksikliği)
Onceki calma davranışının pekiştirilmesi.(Başkasına ait olan bir şeyi eve getirdiğinde anne-babanın fark etmemesi, fark ettiği halde onemsememesi ya da aşırı suclayıcı sert tepkiler gostermesi)
2.Değersizlik duygusu ve oz-guven eksikliği
Bir grubun onayını alma ihtiyacı.(Burada amac calmak değil, başkalarına yaranmaktır)
Ozguvenini artırma cabası.(Bazı cocuklar kendi guclerini, erkekliklerini kanıtlamak icin yapabilirler)
Cocuğun depresyonda olması.(Yoğun değersizlik ve yetersizlik duyguların telafisi icin, değerli gorduğu eşyaları alma eğilimi gorulebilir)
3.Kıskanclık ve rekabet duyguları
Yeni doğan kardeşe karşı yoğun kıskanclık duyguları yaşaması. (İlgi gormek ya da kızgınlık duyguları nedeniyle calma eğilimi gorulebilir)
Kardeşlerini ya da başka cocukları kıskanması.(Cocuklar yaşadıkları rekabet duygusunu bastırabilmek icin calma davranışı gosterebilirler)
4.Ozdeşleşme sorunu
Cocuğun ozdeşleşmek icin kendine kotu ornek secmesi.(Bir televizyon filmi, cizgi film ya da bilgisayar oyunlarında ki kotu karakterler ornek alınabilir) ONERİLER
Cocuğa durustluk ve başkalarının mulkune onem verme oğretilmelidir.
Once anne-baba cocuğa ornek olmalıdır. Başkasına ait eşyalar alınmamalı, bulunmuş eşyalar geri goturulmelidir.(Orneğin; otellerden hatıra diye alınan havlular, kaşık-catallar vb.gibi)
İletişime onem verilmelidir. Eğer evde cocuk yakın ilişkiden yoksunsa, yeterli zaman ayrılmıyorsa, aile bireyleri arasındaki ilişki guclendirilmelidir.
Cocuğun gereksinimlerini karşılayabilecek miktarda belirli bir harclık verilmelidir.
Cocuğa ihtiyacı olduğunda, kendisine ait olmayan bir eşyayı nasıl odunc alabileceği ve bunu nasıl geri vereceği oğretilmelidir.
Etrafta bozuk para gibi cezbedici eşyalar bırakılmamalıdır.
Cocuğun kendisine ait eşyaları olmalıdır. Anne-baba cocuğun eşyalarını kullanacağı zaman ondan izin almalıdır.
Kesinlikle fiziksel ceza verilmemelidir. Anne-baba aşırı sert tepki gostermeden, olayı onaylamadığını gosterebilir.
Cocuğu kotu olarak damgalamamak gerekir. Cocuğun sadece o andaki yaptığı davranış eleştirilmelidir.
Cocuğun aldığı eşyayı geri vermesi sağlanmalıdır. Cocuk aldığı eşyayı, kendisi ozur dileyerek geri vermelidir. Ceza olarak harclığı kesilmemelidir. Eğer eşya kırılmış ya da bozulmuşsa yenisi alınmalı ve parası cocuğun harclığından odetilmelidir. Şuphelenilen durumlarda cocukla konuşmak gerekir."Benim cuzdanımdan para alıp almadığından emin değilim, fakat sana cok gerektiği icin aldıysan ve eğer geri verirsen seninle gurur duyacağım. Benim seninle gurur duymamdan daha onemlisi senin kendinle gurur duyman” şeklinde bir konuşma aldığı eşyayı geri vermesini sağlayabilir.


Uzm.Dr. Sevilay ZORLU
Psikiyatrist & Psikoterapist
psikiyatri.com="""">www.antalyaterapipsikiyatri.co m
www.antalyacinselterapi.com
Şirinyalı Mh. İsmet Gokşen Cad.
1528 S. Şahbaz Apt. K:2 D:5
0 (242) 316 98 99


[h=2]Antalya Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]