Cocukların gelişiminde sosyal –duygusal alandaki en onemli hedeflerden biri kendi ayakları ustunde durabilen, bağımsız hareket etme becerisi gelişmiş, kendine guvenen bir birey olma yolundaki cocuğun kişilik gelişimini destekleyecek davranışların birer birer kazanılmasıdır.
Cocuğun sorumluluk bilinci kazanması yaşamın ilk yıllarından itibaren atılan adımlarla mumkundur. Tum sosyal beceriler gibi sorumluluk bilinci once aileden daha sonra sosyal cevresinden oğrenilir ve geliştirilir. Sorumluluk duygusu geliştirmek icin anne babanın cocuğun yaşına, cinsiyet ve kişisel ozelliklerine uygun gorevleri cocuğun yapmasına fırsat vermesi, istenilen davranışlar icin model oluşturması ve olumlu davranışları pekiştirmesi gerekir.
Sorumluluk Duygusu Neden Onemlidir?
Cocuğun bağımsız hareket edebilmesi, kendini tanıması, kendi davranışlarının farkında olması acısından ayrıca ebeveyn ve diğer yetişkinlere duyduğu bağımlılığın azalması icin onemlidir. Sorumluluk alma becerilerini ev ortamında geliştirme fırsatı bulamayan cocuklar okulda zamanında odevlerini yapamayan, sıklıkla eşya kaybeden, canta ve masalarını duzenlemek de zorlanan, kendilerine olan guvenleri tam olarak gelişmeyen bireyler haline gelirler.
YAŞA UYGUN SORUMLULUKLAR NELERDİR?
3-4 Yaş: Bu yaş grubu her şeyi tek başına yapma cabasındadır. Bu donem cocuğun kendi isteklerinin olması icin anne babası ile en cok inatlaşmaya başladığı yaş donemidir. Anne baba icin ozgurluk ve kurallar arasındaki dengeyi kurmak bu yaş donemi icin oldukca zorlayıcıdır.
Bu yaş grubu ayakkabısını giyebilir, basit ev işlerine yardım edebilir, destekle catal bıcak kullanarak yemeğini yiyebilir. Diş fırcalama, el yuz yıkama gibi oz bakım becerilerini de kontrollu olarak sağlayabilir.
4-5 Yaş: Hem bilişsel, hem fiziksel hem de sosyal becerilerin daha da gelişmesi icin sorumluluk kavramı bu yaş doneminden itibaren daha da onem kazanmaya başlar. Bu yaş cocuğu da bir onceki yaş donemindeki tum sorumlulukları tek başına bağımsız olarak gercekleştirir.
5-6 Yaş: Bu yaştaki cocuklar kendi başlarına giyinip soyunabilirler. Belki hala cok hızlı yapamazlar ancak hızlanabilmeleri acısından bol pratik yapmaya ihtiyacları vardır. Eğer anne baba sabredemeyip, bu sefer de “ben giydireyim” derse o zaman bu becerilerin gelişmesi gecikecektir. Bu yaş grubundaki cocuklar kendi ile ilgili sorumlulukların yanı sıra tum aileyi ilgilendiren sorumlulukları da yerine getirirler.
ANNE BABALARA ONERİLER
Cocuk yetiştirirken anne –baba icin en heyecanlı anlar cocuğun yeni beceriler edinmesi ve bunları gostermesidir. Cocuklar oğrendikleri her beceri ile bireyselleşmek icin bir atım atarlar. Cocuğun yeni oğrendiği davranışları bir kere de mukemmel olarak yapmasını beklemiyorsak, sorumluluk bilinci de geliştirmek icin fırsat vermek gerekir.
Her yeni davranışın oğrenilmesi, tekrar edilmesi ve pekişip alışkanlık haline gelmesi icin olumlu geribildirime ihtiyac vardır. Cocuklara ne yapmamaları gerektiğini değil, ne yapmaları gerektiğini soylemek gerekir. Cocuklar anne babalarının ilgi ve onayını isterler, bu nedenle her yeni deneyimleri icin olumlu geri bildirim onemlidir.
Cocuğunuza oğretmek istediğiniz davranış ne olursa olsun mumkun olan en basit basamaktan başlayın.
Cocukların kendi hayatları uzerinde soz sahibi olmalarını sağlarsanız verdikleri kararlar ile ilgili sorumluluk almalarını ve kendilerine olan guvenlerinin gelişmesine yardım ederiz.

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]