Ulkemizdeki miyop’un ilerlemesinde en onemli nedeni olayı basit gorup gozluk verip hastayı gondermektir. Sonucunda gozluksuz gormesi gereken biri omur boyu gozluk takmaktadır. Veya gozluksuz idare edebilecek kadar kucuk derecelerde kalma şansı varken 3-4 numara miyop ile yaşamını surdurmektedir.
Size bir yol haritası cizmek gerekmektedir. Bu haritaya uymanız cocuğunuzun omur boyu gozluksuz gormesini veya numaranın ilerlemeyerek gozluksuz idare edebileceği duzeyde kalmasını sağlayabilir.
Doktoru secmek: Doktoru secerken recete yazıp gonderen doktoru değil, miyopta ilerlemeyi onleme tekniklerini bilen goz doktorunu secmelisiniz.
Yaşam tarzı: Miyobu yeni başlayan bir cocukta bir yaşam tarzı cizilmelidir.
İlerleme: Gozluk takmamak değil takmak miyop’ u ilerletir. Fonksiyonları gozluk ustlendikce daha yuksek goz numarası ile gorme gereksinimi ortaya cıkar.
Onceler sonralar: “Hasta sahiplerine “Miyop okul cağında başlar, ilerlemesi 20-24 yaşına kadar surer.” derken şimdi “Miyop 5-6 yaşında başlar, 30-35 yaşa kadar ilerler.” diyoruz. Cep telefonu, bilgisayar ve yaşam tarzı miyop’ u erken başlatır oldu, ilerlemeyi daha ileri yaşlara taşıdı.
Miyop 4-5 yaşında başlıyor: Bebekte miyop başlamışsa, numara birazda yuksekse sizi ilerleme hızı yuksek bir miyop beklemektedir. İşi sıkı tutmalısınız. Egzersizle ilerlemeyi durdurabilirsiniz. Gozluğun bile yeterli net gostermediği astigmat oluşmasını engelleyebilirsiniz.
Onceleri ailede var mı diyorduk: Şimdi ailede var mı demiyoruz, cunku ailelerde bu kadar fazla miyop yon, yeni nesilde cok erken yaşlarda ve cok yuksek derecelerde miyop patlaması var.
*İlkokul başladı, miyop oluşmasını engelleyici onlemler almalısınız, ozellikle anne baba veya diğer kardeşler eksi gozluklu ise.
Anaokulu tehlike: Stres ve yakın calışma miyop’ u başlatır.
Hemen gozluk almamalı: Doktor gozluk yazdı ise hemen gozluk almayınız. Siliyer donemdir, gozler kasılmıştır, bir sure sonra duzelecektir veya cocuğunuzun egzersizle gozlukten kurtulma şansı vardır. 1.0-1.50 civarı miyop gozluk egzersizle giderilebilir.
İş ciddi: 2.00-2.50 numara civarı bir miyop gozluk yazılmışsa işi ciddi tutmalısınız, ilerlemeyi onleyen egzersizlere başlamalısınız. Goz parametrelerini olcturerek ilerlemeyi izlemelisiniz. Yapılması gereken incelemeler sitemizde anlatılmaktadır.
*Okulun yuku arttıkca, bilgisayar ve cep telefonu gunluk yaşamda daha cok yer kapladıkca miyop da hızlı ilerleyecektir. Ailenin alması gereken cok sayıda onlem vardır, yaşam tarzı belirlemek gerekir.
*Lise cağı okul yukunun artması nedeniyle miyop’un en fazla ilerleyebileceği donemdir.
*Universitede zor bir bolum secilmişse miyoptaki ilerleme de fazla olacaktır.
Universite bitti miyop duracak mı? Hayır.
Astigmatı onemseyin: Astigmat egzersizle giderilebilir ve 7 yaş altı en uygun donemdir. Astigmatsız yaşam mutluluktur. Cunku gozlukler astigmatta yeteli duzelme sağlamaz. Gorme değil mukemmel gormelidir.

DUNYADA MİYOP CILDIRDI
Dunya ulkelerinde miyop’ un gorulme oranı milletlere gore belli bir duzeyde seyrederken hesaplar alt ust oldu. Miyop ortaya cıkma ve ilerleme oranı, ilerleme yaşı kişilerin aleyhine değişti. Uzak doğu ulkelerinde devletin mecbur ettiği okul ve işyerindeki miyop onleyici sabah uygulamalarının aksaması nedeniyle miyop eski yuksek duzeylerine cıktı.
Dunyada miyop artışı patlama yaptı
Miyop’ta Uzakdoğu ulkelerindeki genetik yatkınlık biliniyordu. 90 lı yılların sonuna doğru miyop gorulme, numara artışı ve ilerleme yaşı zirve yaptı. 20 li yaşlarda ilerlemesi biten miyop ileri yaşlarda dahi ilerler oldu. Miyop gorulme sıklığı Avrupa’ da ikiye katladı.
*12 yaşından itibaren 20-24 yaşlara kadar ilerleyen miyopta ilerleme yaşı 50 yaşlara kadar uzadı.
*6-8 yaşında cocuklar 1.5-2.0 miyopla karşımıza gelmektedir. 17-18 yaş civarı cocuklarda 4-5 numara miyop’ a sık rastlanır oldu.
*Miyop gorulme oranı %8-25 den %40 ve uzerine cıktı. Cin, Singapur, Tayvan, Hong Kong, Japonya, Kore gibi gelişmiş ulkelerde, genclerin yuzde 90'ında miyop’a rastlanıyor. Oysa bu oran daha onceleri %25-40 oranında idi.
*Yakın okumanın artması, gun boyu bilgisayar ve cep telefonu uğraşıları, televizyona ayrılan zamanın fazlalığı miyop’ ta patlamaya neden oldu.
*Doğal ışık yetersizliği retinada uretilen ve miyop’u onleyen dopamin’ in uretimini azaltmaktadır. Guneşli ortamda daha cok bulunmak bu riski azaltacaktır.
Miyop’ un genetik yonu: Ulkelerdeki genetik geciş oranları farklıdır, uzak doğulularda daha fazladır. Miyop genetik oranlarının kat kat ustune cıkmaya başladı. Goz dereceleri de cok yukseldi.
Miyop neden artıyor?
Miyop ilerlerken gozun on arka capı uzar. Goruntu goz dibinde goren nokta foveanın onune duşer ve netleşmez.
Balon etkisi: Goz kapaklarının gerginliği, goz dışındaki 6 kasın goz uzerine baskısı miyop’ u artırır.
Stres en onemli miyop artış nedenlerindendir. Okulda, iş yerinde, şehir yaşamında stres goz numarasının artışına neden olmaktadır.
Goz uzerine artan baskılar. Aşırı yakın calışma, cep telefonu ve bilgisayar goz uzerindeki en fazla baskı nedendir.
Uyum gucunu artıran nedenler: Aşırı calışma, cep telefonu ve bilgisayarı tekrar anlatmak gerekir. Teknolojik urunler kuculdukce daha fazla uyum yapmak gerekmektedir.
Yetersiz odaklama miyopta ilerleme nedenidir. Yetersiz odaklamada goz dibine goruntu net olarak duşurulemez. Gorme gayreti goz dışı kaslarının goze baskı yaprak miyop’ un ilerletmesine neden olur.
Aşırı beslenme: Yağlı ve şekerli yiyecekler, obezite miyopta artış nedenidir. Şişman cocuk karikaturlerinde coğunun gozluklu olduğuna dikkat edin. Aşırı şekerli diyet ve işlenmiş karbonhidrat kullanma bedeni yuksek ensulin seviyesine ulaştırır. Kanda yuksek ensulin seviyesi karaciğerde IGF1 uretimini uyarır ve kanda İGF1 miktarı yukselir. İGF1 yuksekliği gozun on arka capının uzaması, gozun top gibi iken yumurta gibi olması miyop’ un artması demektir.
Gozluğe bağımlılık: Gozluk goz fonksiyonlarını giderek gerilemesine neden olmaktadır.
Aşırı netlik isteği: Gunun gelişen teknolojileri daha net gormeyi gerektiriyor.
Artış nasıl gercekleşiyor?
Gozun on arka capı uzuyor, goz top gibi iken yumurta gibi oluyor.1 mm.lik uzama 3 derece miyop oluşmasına neden oluyor.
Goz on merceği kornea one doğru uzuyor, kornea dikleşiyor.
Goz on merceği kornea inceliyor, on mercek kolayca kırışarak astigmat ortaya cıkıyor.
Retina, koroid ve sklera inceliyor. Goz tabakalarının incelmesi gozde yamulmaya neden oluyor. Bu astigmat ve goruntunun goren nokta dışına duşmesi demektir.
Miyop artışını onlemek icin ne yapmalı?
Gozluk bir uyuşturucu gibi bağımlılık yapar, Gozluğe bağımlılığı giderek azaltarak gozluğu yaşamınızdan cıkarınız. Stresi gideriniz, goz kapaklarının, goz dışındaki kaslarının goze baskısını egzersizle kaldırınız. Uyumu gevşetiniz. Odaklamayı guclendiriniz. Az gorme nedenlerini ortadan kaldırınız, merkezi gormeyi geliştiriniz. Obeziteyi onleyiniz, şekeri ve yağı azaltınız. Hareketli yaşamı seciniz. Dışarıda gezilen zamanları coğaltınız. İş ve okul cıkışı eve kapanmayınız.
*Miyopta hatalar: Goz doktorunun en fazla hata yaptığı diğer alandır.
*Goz doktoru miyop’u başlatmamak, ilerletmeme, goz numarasını duşurmek zorundadır. Goz doktorlarımız bu konuda maalesef yetersiz.
*Miyop’u genetik değil yaşam tarzı ilerletir. Bizim goz doktorları gozluk verip gonderirler. Anlatacak zamanları ve bilgileri yok.
*Siliyer tonus kavramı: Cocuğa ilaclı muayene yapıp ona gore gozluk verirseniz siliyer tonusu bozarsınız, hatalı gozluk verirsiniz.
SAĞLIKLA İNATLAŞMAK
Kadın doğum’da durdurulamayan duşuk kavramı vardır. Alacağınız tum onlemlere rağmen duşuk gelişir, doğum olayı sonlanır.
Cağımız bir inatlaşma cağı. Her kes her şey biliyor ama yapmıyor veya yapamıyor.
*Sigaranın zararını herkes biliyor ama icmeye de devam ediliyor.
*Fazla kilolar zararlı deniyor, ama onlenemeyen bir şişmanlığa gidiş var.
*Şeker zararlı deniyor ama şekerli urunlerden kacınılmıyor.
*Fastfood’dan kacının deniyor, ama fastfood’ larda sıra bekleniyor. Ornekleri coğaltmak mumkun.
Uzakdoğulu resimlere bakın. Herkes gozluklu. Devlet zoru ile miyop oranı dunya duzeyine duşmuşken, devletlerin liberal duşunceye gecmesi ile onlar da bu savaşı kaybetmiş. Gun boyu bilgisayar, elden duşmeyen cep telefonu, stres, aşırı gerginlik, beslenme hataları, aşırı beslenme, şehirleşmenin baskıları… Ve miyopta patlama.
Onlemleri de onemsemiyorlar. Yapmıyorlar, yap diyeni de dinlemiyorlar. Bir inatlaşma var, kiminle, yaşam kuralları ile. İnsanoğlu kuralsız yaşamak istiyor, kurallara hapsolmak istemiyor.
Doktorların gorevimiz yine hatırlatmak.
*Gozluğe bağımlı kalmayın, bağımlı kalmamak size bağlıdır.
*Gozluksuz de gorebilirsiniz.
*Miyop’u başlatmayabilirsiniz.
*Miyop ilerlemesini durdurabilirsiniz.
*Gozluk numaranızı azaltabilirsiniz.
*Artı numaralı gozluklerde daha duşuk numara ile gorebilirsiniz.
*Astigmat giderilebilir ve mutlaka da astigmattan kurtulmalısınız.
*40 yaşını gelenler, 10- 15 yıl daha yakını gozluksuz gorebilirsiniz.
MİYOP NEDEN İLERLEMEMELİ?
Miyop’ u ilerletmemeniz icin cok onemli nedenleriniz vardır. Miyop ilerlerken goz yapılarında cok onemli tahribatlar oluşur. Nedir bunlar?
Gorme: Gozlukle gorme mukemmel gorme değildir. Miyop ilerledikce gozluk veya lens de taksanız
*Netlik giderek azalır. Eşel’ de alttan itibaren gorme sıra olarak azalmaya başlar. Mukemmel gorme kaybolmaktadır.
*Goruntu giderek kuculmektedir. 10numara miyop %35 daha kucuk gorur.
* Astigmat oluşur. Astigmat yeterince duzelmeyebilir, duzeltilse dahi hafif yamuk ve netsiz gorulur.
*Cam kenarları kalınlaştıkca gormede sapmalar, sacıntılar, yanılmalar olur.
Gozun on arka capında uzama: Miyop ilerlerken goz on arka capı uzar. Bu dokuların birbirinden ayrılması, hucre olumleri, goz ortasında siyah lekeler, catlamalar, yırtılmalar demektir.
Kornea’ da incelme: Kornea goz on merceği (Kornea) miyop arttıkca incelir. Normal kornea kalınlığı 570-580 mikron civarındadır. Miyop ilerledikce kornea kalınlığı 500 mikron altına duşer. Bu kalınlık azaldıkca ileride yapılacak lazer şansı da giderek azalır.
Sklera’ da incelme: Sklera gozun beyazıdır. Bir dizi hastalıkta sklera zayıftır, bunlarda goz hızlı uzar ve miyop daha hızlı gelişir. Goz tansiyonunda da sklera incelir ve uzar, miyop kolay gelişir.
Retina’ da incelme: Retina goz dibinde gormeyi sağlayan bolumdur, goz on arka capı uzadıkca incelir. 110 mikron kalınlıktan giderek incelir, eprir, catlar.
Koroid’ de incelme: Retina uzerindeki damar tabakasıdır, Koroid’ in buyuyebilme ozelliği ve esnekliği azdır. Goz uzayınca kan akışı bozulur, beslenemeyen (atrofik) alanlar oluşur. Ozellikle 5 numaradan yuksek miyop gozlerde ortaya cıkar.
Retina ve koroid: Goz dibinde birbiri uzerini kaplayan 2 farklı tabakadır. Retina ve koroid farklı esnekliktedir. Bunların farklı uzaması doku tahribatına neden olur.
Vitreus bozulması: Miyop ilerlerken goz orta suyu (Vitreus) bozulur. Goz orta suyu pelte gibidir, miyop ilerledikce su gibi olur. İcinde yuzen cisimler, dalgalanmalar, kıvrıntılı cizgiler, siyah lekeler oluşur. Siyah lekeler coğaldıkca gozdeki bozulmalar da artıyor demektir.
Makula (Goren nokta) bozulmaları: Miyop ilerledikce goren nokta bozulur. Goren nokta (fovea) gormenin can damarıdır. Goz on arka capı uzadıkca goren noktada da hucre olumleri, doku bozulmaları oluşur, merkezi gorme gucunu giderek kaybedersiniz.
Gorme sinirindeki bozulmalar: Miyop ilerledikce beslenme bozukluğuna ve gozdeki uzama sonucu dokulardaki tahribata bağlı olarak gorme sinirinin yapısı bozulur. Sinir cevresinde atrofik (Olu alanlar) oluşur. Gorme netliği azalmaya başlar.
Beslenme bozukluğu: Miyop ilerledikce gozun on arka capı uzadıkta damar sistemi de bozulmaya başlar ve gozun beslenmesi bozulur.
*Gozdeki tum dokularda bozulmalar oluşur.
*Goz arka bolgesinde beslenme bozukluğunun oluşturduğu atrofik( olu alanlar) oluşur.
*Siliyer cisim iyi beslenmeyince gozun odaklama gucu azalır.
*Katarakt (Perde) ve glokom (Goz tansiyonu) 10 yıl daha erken oluşur.
Siliyer kas: Siliyer kas aktivitesinin azalması ve siliyer kasın kanlanmasının azalmasına bağlı kasın gelişiminin gerilemesi uyumu zora sokar.
Dokulardaki bozulmalar: Miyop ilerledikce goz dibindeki dokular bu ilerlemeye ayak uyduramaz, catlamalar, yırtılmalar ortaya cıkar.
Goz tansiyonu ve katarakt (perde) 10 yıl daha erken gelir.
MİYOP BİR HASTADA HANGİ GOZ İNCELEMELERİ YAPILMALI?
Kornea incelemeleri: Miyopta goz on merceği korneada onemli değişiklikler oluşur. Pentacam ile korneanın topografisinin cekimi ile değerlendirilebilir.
Korneanın one doğru uzaması: Goz on merceği olcumu 780-790 civarında iken miyop ilerledikce 720 civarına duşer. Bu korneadaki dikleşmeyi ifade eder. Rakam kuculdukce daha fazla dikleşiyor demektir. Korneanın normal duz halinden dik hale gelmesi diğer bir miyop ilerleme gostergesidir.
Kornea kalınlığında incelme. Miyop ilerledikce ortalama 570-580 mikron kalınlığında olan goz on merceği kalınlığı miyop ilerledikce azalır 470-480 mikron civarına duşer.
*Astigmat oluşarak gozlukle dahi sağlanamayan netlik azalmasına neden olur.
*Kornea inceldikce lazerle gozlukten kurtulma (!) ihtimaliniz giderek azalmaktadır.
Gozun on arka capının biometrik olcumu: Miyopta gozun on arka capı mutlak olculmelidir. Bu siliyar veya axial donemi belirler ve goz doktoruna neler yapması konusunda yol cizer. Yaş ilerlerken goz on arka capı 16-22 mm arasında ilerleme gosterir. Her yaşa gore gozun on arka capı belirlidir. 22 mm 24 yaş ve uzeri kişinin on arka capının son uzaklığıdır. Miyopta 28-29 mm.lere uzar. Goz doktorunun uzamayı onleyecek cok onemli uygulamaları vardır.
Retina-koroidea kalınlığı olcumu: OCT muayenesi ile retina ve koroidea kalınlığı olculmelidir. Bu miyopta goz dibi bozulmalarının onlenmesi icin goz doktorunun tedavi anahtarıdır. Ozellikle retinanın sinir lifleri tabakası iyi değerlendirilmelidir. Retina kalınlığı 280 mikron, retina sinir lifleri tabakası 110 mikron civarındadır, miyop ilerledikce bu kalınlıklar da incelir. Koroidea retina kadar esnek olmadığı icin onemli bozukluklar ortaya cıkar.
Lensin durumu: Goz icindeki lensteki değişimler miyop oluşmasına neden olur. Gozun on arka capı ve kornea kavsi normal değerlerde iken miyop oluşmuşsa
*Siliyer kas yeterince fonksiyonel değildir. Fonksiyondaki gerileme gozluk camı ile telafi edilir. Bu miyop’ un siliyer donemidir, gozluk verme yerine siliyer kas egzersizle fonksiyonel hale getirilmelidir.
*Lensteki şişme miyop nedenidir. Lensteki şişmeye neden olan durumlar araştırılmalıdır. Doğumsal olarak lensin şişkin oluşması da miyop oluşturur.
*Lensin cevresindeki liflerde gevşeme, liflerin bir kısmının yerinden ayrılmış olması odaklamada yetersizlik oluşturur. Bu durum goluk numarası artırılarak giderilmeye calışılır.
Gozyaşı olcumu: Gozyaşı duzeyi azalınca gormedeki netlik azalır. Gorme gayreti goz uzerinde dış kasların baskısına yani balon olayına neden olur.
Koroidin durumu: Koroidea gozu besleyen damar sistemidir. Gozun on arka capındaki uzama kan dolaşımını da bozar. OCT ile koroidea değerlendirmeli ve normal kan akımı sağlanmalıdır.
Makuler bolge incelemesi. Fovea gozun goren noktasıdır, gozun on arka capındaki uzama buranın beslenmesini bozar, gormeyi sağlayan hucrelerde yapısal bozuklulara neden olur.
Bunlar neden onemli?
Kornea neden incelmemeli?
*Kornea incelirken kavsinde de dikleşme ortaya cıkar.
*Korneanın incelmesi astigmat oluşmasına neden olur. Astigmatlı bir goz, gozluk de taksa normal bir goz gibi net gormez. Goruntulerde sunme, uzama, ucuşmalar oluşur.
*Korneadaki incelme ileride yapılacak bir lazerle gozlukten kurtulma ameliyatı şansını (!) kaybettirir.
Gozun on arka capının uzaması neden onemli?
Goz top gibi iken yumurta gibi olur. Uzama anında korneada dikleşme, incelme, kırışma (astigmat) oluşması oluşur. Goz arka kutbunda retina da incelme, hucre ve dokuların ula birbirinden uzaklaşması ileride catlamalara, yırtıklara neden olur. Bu gozdeki siyah ucuşmalarını ana nedendir.
Siliyer kasın normal fonksiyonunu gormesi neden onemli?
Guclu ve normal fonksiyonlu bir siliyar kas gozluksuz gormeyi sağlar. Miyop bir kişinin normal gormesi bu kasın calışır hale getirilmesiyle sağlanır.
Gozluk fonksiyonları ustlendikce
Odaklama ve uyum fonksiyonlarını gozluk ustlendikce siliyer kasın gucu giderek azalır. Azaldıkca daha fazla numara verilerek acık kapatılmaya calışılır, bu da gozlukte ilerleme demektir. Goz doktoru numarayı artırma yerine siliyer kası guclendirecek egzersizler vererek net gormeyi sağlamalıdır.
BEYİN YANLIŞ GOZLUĞE UYUM SAĞLAR
Yanlış gozluğun miyop oluşturması: Hatalı verilen gozluk gozde miyop geliştirir. Ulkemizde hastaya muayenede ayrılan zamanın azlığı onemli miktarda hatalı gozluk numaraları hastalara yazılmasına neden olmaktadır. Gozlukcu hataları daha azdır.
Deney: 3 haftalık 8 bebek maymuna bir sure -3.00 diyoptrilik lens takılmış ve bu sure sonunda gozun on arka capının uzadığı ve gozlerde miyop oluşturduğu gorulmuştur.
Olayın teknik yonu: Odaklamanın bozulması net gormeyi bozmakta ve beyin gozde net gormeyi duzenleyecek şekilde uyarımlar geliştirerek kullanılan gozluğe uygun kırma kusuru oluşturmaktadır.
Geri donuşum olur mu? Gecikmeyen durumlarda egzersizle eski duruma getirmek mumkun olabilir.
*Gecikilen durumlarda maymun orneği gibi gozun on arka capı uzamakta, kornea kavsi dikleşerek kornea kalınlığı incelmektedir.
Kader kimin elinde? Anne babanın ve doktorun. Herkes kaderini yaşar ama onların cocuğa bictiği kader yaşam boyu gozluğe mahkum ediyor.
Dr. Selim Husrevoğlu

[h=2]İstanbul Goz Doktoru uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]